Η ανθρωπότητα βρίσκεται σε μία «λεωφόρο προς την κλιματική κόλαση», προειδοποίησε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, λέγοντας ότι ο αγώνας για έναν βιώσιμο πλανήτη ή θα κερδηθεί ή θα χαθεί αυτή τη δεκαετία.
Ο Αντόνιο Γκουτέρες είπε στους παγκόσμιους ηγέτες κατά την έναρξη της Συνόδου Κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα COP27 στην Αίγυπτο πως «Είμαστε στον αγώνα για τη ζωή μας και χάνουμε… Και ο πλανήτης μας πλησιάζει γρήγορα σε σημεία καμπής που θα κάνουν το κλιματικό χάος μη αναστρέψιμο.
«Βρισκόμαστε σε μία λεωφόρο προς την κλιματική κόλαση με το πόδι μας στο γκάζι».
Ο γενικό γραμματέας του ΟΗΕ πρόσθεσε ότι ο κόσμος θα αντιμετωπίσει μια σκληρή επιλογή κατά το επόμενο δεκαπενθήμερο των συνομιλιών: είτε οι ανεπτυγμένες και οι αναπτυσσόμενες χώρες θα συνεργαστούν για να συνάψουν ένα «ιστορικό σύμφωνο» που θα μειώσει τις εκπομπές αερίων ρύπων και θα θέσουν τον κόσμο σε μια πορεία χαμηλών εκπομπών άνθρακα ή θα αποτύχουν και θα ακολουθήσει κλιματική κατάρρευση και καταστροφή.
«Μπορούμε να υπογράψουμε ένα σύμφωνο αλληλεγγύης για το κλίμα ή ένα σύμφωνο συλλογικής αυτοκτονίας», πρόσθεσε.
Σημείωσε ότι ο κόσμος έχει τα εργαλεία που χρειάζεται για να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
«Υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας ανοιχτό, αλλά έχει παραμείνει μόνο ένας στενός άξονας φωτός», είπε. «Ο παγκόσμιος αγώνας για το κλίμα θα κερδηθεί ή θα χαθεί σε αυτήν την κρίσιμη δεκαετία (που βρίσκεται) μπροστά μας. Ένα πράγμα είναι σίγουρο: όσοι τα παρατάνε είναι σίγουρο ότι θα χάσουν».
Ο Abdel Fatah al-Sisi, πρόεδρος της Αιγύπτου, είπε στην εναρκτήρια ομιλία του στη σύνοδο κορυφής ότι οι φτωχοί και ευάλωτοι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο βιώνουν ήδη τις επιπτώσεις των ακραίων καιρικών συνθηκών.
«Η ένταση και η συχνότητα των κλιματικών καταστροφών δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερη, και στις τέσσερις γωνιές του κόσμου, φέρνοντας κύμα ταλαιπωρίας για δισεκατομμύρια ανθρώπους. Δεν είναι καιρός να βάλουμε σήμερα ένα τέλος σε αυτά τα δεινά;»
Περισσότεροι από 100 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων από όλο τον κόσμο συγκεντρώθηκαν στο αιγυπτιακό θέρετρο Σαρμ Ελ Σέιχ τη Δευτέρα για δύο ημέρες κεκλεισμένων των θυρών και δημόσιες εκδηλώσεις για να συζητήσουν την κλιματική κρίση.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σουνάκ θα παρευρεθεί για μία ημέρα, μαζί με τον Όλαφ Σολτς, τον Εμανουέλ Μακρόν και την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ενώ ο Τζο Μπάιντεν θα παραβρεθεί αργότερα μέσα στην εβδομάδα, μετά τις ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ.
Αν και από το Παλάτι του Μπάκιγχαμ υπήρχε η ενημέρωση ότι δεν θα παραστεί σε καμία εκδήλωση ο βασιλιάς Κάρολος, ο μονάρχης εμφανίστηκε σε ένα προηχογραφημένο βίντεο. Η εκδήλωση ξεκίνησε με μια ταινία για τη σημασία των δέντρων, σε αφήγηση του Ντέιβιντ Ατένμπορο και με εμφάνιση του βασιλιά Καρόλου και του Τζο Μπάιντεν.
Η Mia Mottley, η πρωθυπουργός των Μπαρμπάντος, αναμένεται να παρουσιάσει μια νέα πρωτοβουλία για τη χρηματοδότηση του κλίματος για τον αναπτυσσόμενο κόσμο ενώ στις συνομιλίες παραβρίσκονται Αφρικανοί ηγέτες, όπως ο William Ruto από την Κένυα, ο Macky Sall από τη Σενεγάλη και ο πρόεδρος της Λιβερίας, George Weah. Στη συνάντηση βρίσκεται και ο διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.
Η σύνοδος κορυφής υπόσχεται να είναι γεμάτη και δύσκολη, με ελάχιστες πιθανότητες για μια σημαντική πρόοδο, ωστόσο.
Οι χώρες συναντώνται στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία, μιας παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης και του κόστους ζωής και των αυξανόμενων παγκόσμιων εντάσεων. Οι πλούσιες και οι φτωχές χώρες βρίσκονται σε διαμάχη καθώς οι μεγάλες οικονομίες απέτυχαν να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου γρήγορα, και οι φτωχότερες χώρες που επωμίζονται το βάρος της κλιματικής κρίσης λαμβάνουν ελάχιστη από την οικονομική βοήθεια που χρειάζονται και την οποία είχαν υποσχεθεί τα πλούσια κράτη.
Η Σύνοδος ξεκίνησε με αργό ρυθμό, με τους διαπραγματευτές να αφιερώνουν περισσότερες από 40 ώρες το Σαββατοκύριακο σε διαμάχες για το τι θα βρισκόταν στην ημερήσια διάταξη. Στο τέλος, συμφωνήθηκε ότι θα συζητηθεί το επίπονο ζήτημα των απωλειών και των ζημιών.
Οι φτωχές χώρες που υφίστανται απώλειες και ζημιές θέλουν έναν οικονομικό μηχανισμό που θα τους δίνει πρόσβαση σε χρηματοδότηση όταν πλήττονται από καταστροφές όπως τυφώνες, πλημμύρες και ξηρασίες, που καταστρέφουν τις υποδομές τους και διαλύουν τον κοινωνικό τους ιστό.
Είναι απίθανο οι συνομιλίες να δώσουν μια τελική διευθέτηση για τις απώλειες και τις ζημιές, αλλά οι χώρες ελπίζουν σε πρόοδο, τουλάχιστον στους τρόπους συγκέντρωσης και εκταμίευσης χρηματοδότησης.
Σημειώνεται δε, ότι στις περισσότερες συνόδους κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα, ακτιβιστές και διαδηλωτές διαδραματίζουν βασικό ρόλο.
Ωστόσο, η Αίγυπτος καταπιέζει την όποια διαφωνία και οι φυλακές της είναι γεμάτες πολιτικούς κρατούμενους. Η κυβέρνηση του Σίσι έχει υποσχεθεί ότι οι φωνές των ακτιβιστών για το κλίμα θα ακουστούν, αλλά οι δραστηριότητές τους έχουν περιοριστεί, με τους διαδηλωτές να παραμένουν σε ξεχωριστό χώρο και να απαιτείται να εγγραφούν εκ των προτέρων για να τους χορηγηθεί άδεια ακόμη και για μικρές διαδηλώσεις.
Με πληροφορίες του Guardian/AlJazeera/BBC