Σε περίπτωση τραύματος, η πρώτη κίνηση ενός ανθρώπου θα ήταν να το απολυμάνουν και έπειτα να το καλύψουν. Όμως, οι χιμπατζήδες επένδυσαν σε μια πιο δημιουργική μέθοδο: Πιάνουν έντομα και τα βάζουν απ'ευθείας στην ανοιχτή πληγή.
Οι επιστήμονες κατέγραψαν τη συμπεριφορά αυτοί σε χιμπατζήδες της Γκαμπόν, παρατηρώντας πως τα πρωτεύοντα δε χρησιμοποιούν τα έντομα μόνο για τις δικές τους πληγές, αλλά και για εκείνες των ομοειδών τους.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε χθες στην επιστημονική επιθεώρηση Current Biology και αποτελεί μια σημαντική διαπίστωση στη συνεχιζόμενη επιστημονική συζήτηση για την ικανότητα των χιμπατζήδων και των ζώων γενικώς να επιδεικνύουν αλληλεγγύη και να βοηθούν άλλους.
«Όταν πηγαίνεις σχολείο, διαβάσεις στα βιβλία βιολογίας για τα απίθανα πράγματα που μπορούν να κάνουν τα ζώα. Νομίζω πως αυτό είναι κάτι που θα μπορούσε να καταλήξει σ'αυτά τα βιβλία» αναφέρει η Σιμόνε Πίκα, βιολόγος στο πανεπιστήμιο του Όσναμπρουκ της Γερμανίας και μία εκ των συγγραφέων της έρευνας.
Το πρότζεκτ αυτό τής ερευνητικής ομάδας ξεκίνησε το 2019, όταν μια θηλυκή ενήλικη χιμπατζίνα, η Suzee, εθεάθη να παρακολουθεί το τραύμα στο πόδι του γιου της. Ξαφνικά, η Σούζη έπιασε ένα έντομο στον αέρα, το έβαλε στο στόμα της προφανώς ζουλώντας και σκοτώνοντάς το, κι έπειτα το τοποθέτησε πάνω στο τραύμα του ποδιού.
Αφού έβγαλε το έντομο από την πληγή, το ξαναέβαλε για άλλες δύο φορές.
Η σκηνή αυτή εκτυλίχθηκε στο εθνικό πάρκο Λοάνγκο της Γκαμπόν όπου οι ερευνητές μελετούν μια ομάδα 45 χιμπατζήδων απειλούμενου είδους.
Τους επόμενους 15 μήνες, οι επιστήμονες διαπίστωσαν πως οι χιμπατζήδες χρησιμοποίησαν για τον εαυτό τους την ίδια «θεραπεία» τουλάχιστον άλλες 19 φορές. Παρατηρήθηκε δε, πως σε άλλες δύο περιπτώσεις τραυματισμένοι χιμπατζήδες αντιμετωπίζονταν με τον ίδιο τρόπο από μέλος ή μέλη της ομάδας.
Το εντυπωσιακό, μάλιστα, ήταν πως αντί να διαμαρτύρονται, οι τραυματισμένοι χιμπατζήδες έμοιαζαν χαρούμενοι για τη φροντίδα που τους προσφερόταν.
«Χρειάζεται πολλή εμπιστοσύνη να βάλεις ένα έντομο σε ανοιχτή πληγή. Φαίνεται να καταλαβαίνουν πως, αν το κάνεις αυτό, το τραύμα βελτιώνεται. Είναι εκπληκτικό» εξηγεί η Πίκα.
Οι ερευνητές δεν κατάφεραν να αναγνωρίσουν το είδος εντόμου που χρησιμοποιήθηκε στις πληγές, ωστόσο εκτιμούν πως πρόκειται για ένα ιπτάμενο έντομο δεδομένων των κινήσεων των χιμπατζήδων να το γραπώσουν.
Όπως αναφέρει η Πίκα, το έντομο ίσως έχει αντιφλεγμονώδεις ουσίες με καταπραϋντική επίδραση στο δέρμα.
Πουλιά, αρκούδες, ελέφαντες και άλλα ζώα έχουν παρατηρηθεί να χρησιμοποιούν μεθόδους αυτοθεραπείας - όπως το να τρώνε φυτά. Ωστόσο, αυτό που καθιστά μοναδική την περίπτωση των χιμπατζήδων είναι πως δεν προσπαθούν να θεραπεύσουν μόνο τους εαυτούς τους, αλλά να βοηθήσουν και άλλους.
Σύμφωνα με την Πίκα, ωστόσο, κάποιοι επιστήμονες εξακολουθούν να αμφισβητούν την ικανότητα ζωικών ειδών για αλτρουισμό και κοινωνική συμπεριφορά.
«Οι χιμπατζήδες δεν έχουν κάτι να κερδίσουν από αυτό. Γιατί να το κάνουν; Στους ανθρώπους, η κοινωνική συμπεριφορά γενικώς συνδέεται με την ενσυναίσθηση, μια υπόθεση που χρήζει περαιτέρω μελέτης» απαντά η Πίκα.
Με πληροφορίες από Guardian