Αυτή η Δευτέρα για πολλούς από εμάς είναι μία ακόμη τυπική, συνήθως κατσούφικη έναρξη της εβδομάδας μας. Για τον Βασίλη Σφακιανόπουλο, όμως, δεν είναι μια κανονική Δευτέρα. Κι αυτό γιατί σήμερα πρόκειται να ξεκινήσει από την Κυψέλη και να περπατήσει 162 χιλιόμετρα μέχρι το χωριό «Ελληνικά» της Εύβοιας, έχοντας έναν ξεχωριστό σκοπό.
Ο ιθύνων νους της ομάδας Save Your Hood, που έγινε γνωστή μέσα από τις επιτυχημένες δράσεις καθαρισμού των γειτονιών από τα σκουπίδια σε όλη την Ελλάδα, θα ξεκινήσει ένα τολμηρό εγχείρημα με στόχο σε όλη του τη διαδρομή οι πολίτες και οι κάτοικοι των περιοχών από τις οποίες θα περνάει να συνδράμουν στον καθαρισμό αυτών.
Όσο περισσότερη βοήθεια έχει, τόσο πιο γρήγορα θα μπορεί να περπατά και να πλησιάζει τον τελικό του σκοπό, με την ακριβή του θέση και τον στόχο των επόμενων ημερών να προβάλλεται μέσα από το www.saveyourhood.gr, όπου υπάρχει και ένας διαδραστικός χάρτης.
Για έξι μέρες η πορεία του θα ξεκινά κάθε μέρα στις επτάμιση το πρωί, με σκοπό μέχρι τις τέσσερις το απόγευμα να έχει φτάσει στον προορισμό της εκάστοτε μέρας, έχοντας διανύσει είκοσι πέντε χιλιόμετρα.
Οι καταναλωτικές μας συνήθειες δημιουργούν μια απέραντη χωματερή γύρω μας, χωρίς να υπάρχει τρόπος προς το παρόν να διαχειριστούμε σωστά όλα αυτά τα απορρίμματα. Η ανακύκλωση είναι κάτι που παρατείνει την καταστροφή, δεν τη λύνει. Πρέπει να περιορίσουμε τις συνήθειές μας, τις πράξεις μας, τα απορρίμματά μας, τις συσκευασίες μας γενικά.
Το εγχείρημα είναι συνδεδεμένο και με την ανάδειξη της ρύπανσης που προκαλούν οι κακές συνήθειες των οδηγών, της σχέσης τους με τις πυρκαγιές και της ανάγκης για αλλαγή της νοοτροπίας μας κατά την οδήγηση και όχι μόνο. Με την τεράστια καταστροφή που συνέβη αυτό το καλοκαίρι στην Εύβοια να δημιουργεί ανάγκη για στήριξη όσων επλήγησαν και τις συνέπειες ακόμη νωπές, η οικονομική ενίσχυση συγκεκριμένα των επαγγελματιών στο χωριό Ελληνικά Βόρειας Εύβοιας προβάλλει επίσης ως ένας από τους βασικούς στόχους. Η καμπάνια μέσω crowdfunding έχει ξεκινήσει ήδη.
Τα Ελληνικά, που θα αποτελέσουν τον τερματικό σταθμό της διαδρομής, είναι ένα χωριό που κύκλωσαν οι φλόγες και για να σωθεί καταβλήθηκαν τεράστιες προσπάθειες με μεγάλη εθελοντική συμμετοχή. Για τον Βασίλη Σφακιανόπουλο είναι το μέρος όπου πέρασε τα παιδικά του καλοκαίρια. Οι δεσμοί του με την περιοχή είναι μεγάλοι. Με το έδαφος, τα δέντρα, τη θάλασσα και τη φύση.
«Είχα την τύχη να είμαι εκεί την τελευταία μέρα που έδωσαν μάχη. Ευτυχώς είχε αίσιο τέλος, σώθηκε ένα σημαντικό κομμάτι, ωστόσο πάρα πολλοί γνωστοί μου έμειναν χωρίς δουλειά, καθώς τα πεύκα τους κάηκαν και τα μελίσσια τους δεν έχουν πια τροφή», λέει. «Στα Ελληνικά έμαθα πώς να παίρνω πράγματα, οξυγόνο, ενέργεια απ' όλο αυτό το δάσος, πώς να παίρνω ήλιο. Είναι καιρός να δώσω κάτι πίσω», συνεχίζει.
Η ομάδα που δημιούργησε ο Βασίλης στο πρόσφατο παρελθόν έχει φέρει σημαντικά αποτελέσματα σε όλη την Ελλάδα όσον αφορά τον καθαρισμό από τα σκουπίδια. Οι Save Your Hood, αφού έχτισαν ένα δίκτυο ανθρώπων σε νομούς με τακτικές και οργανωμένες δράσεις, δραστηριοποιήθηκαν και στο ζήτημα των πυρκαγιών, όταν αυτό προέκυψε.
Πώς γεννήθηκε το εγχείρημα
«Την περίοδο των πυρκαγιών δραστηριοποιήθηκα και ο ίδιος και όλη η ομάδα του Save Υour Ηood, η οποία έδειξε ένα φανταστικό νέο πρόσωπο. Οι εθελοντές άφησαν τους καθαρισμούς και βοήθησαν εμπράκτως με κάθε τρόπο, όμως το δύσκολο πάντα, μετά από μια κρίση, είναι η αποθεραπεία και η αποτροπή μιας καινούργιας.
Στο πλαίσιο αυτό, όπως κλασικά έχει συμβεί πάρα πολλές φορές στο παρελθόν, οι άνθρωποι, ειδικά οι Έλληνες, τείνουν να ξεχνούν. Δηλαδή, πριν καν προλάβει να περάσει μια κρίση, όλοι επιστρέφουν στους κανονικούς τους ρυθμούς, παραγκωνίζοντας αυτά για τα οποία θα έπρεπε να πολεμήσουν.
Έτσι θεώρησα ότι χρειάζεται να γίνει κάτι για να μην το ξεχάσουμε, να παρακινήσουμε όσο περισσότερους ανθρώπους μπορούμε, προφανώς και τους ίδιους μας τους εθελοντές μέσα από το Save Your Hood. Να τους δείξω πως έχουμε δρόμο μπροστά μας. Πρέπει να δίνουμε μάχες διαρκώς. Είναι μόνο η αρχή και προχωράμε δυνατά. Αυτό είναι το ένα κομμάτι.
Το άλλο είναι όντως η κατάσταση αυτών των δρόμων, ακόμη και πριν από τη φωτιά, όσον αφορά το θέμα της ρύπανσης. Οι οδηγοί δυστυχώς έχουν κάκιστες συνήθειες. Ανοίγουν το παράθυρο και πετάνε ό,τι έχουν, για να κρατήσουν το εσωτερικό του αυτοκινήτου καθαρό. Σταματούν για τις ανάγκες τους ή για τσιγάρο οπουδήποτε και αφήνουν πίσω μια χωματερή. Κατηγορούν τον δήμο για τον χαμό που επικρατεί, αλλά βάζουν κι αυτοί το χεράκι τους, δυσχεραίνοντας ακόμη περισσότερο την κατάσταση.
Το τρίτο σκέλος, όσον αφορά τη δημιουργία αυτού του πρότζεκτ, έχει να κάνει με τη σχέση των σκουπιδιών με τις πυρκαγιές. Έρευνες έχουν αποδείξει αυτό που λέει η κοινή λογική, ότι τα σκουπίδια δυσκολεύουν πάρα πολύ το έργο των πυροσβεστών μας, επηρεάζουν την έκταση των πυρκαγιών, ενώ ταυτόχρονα πολλές φορές είναι και η αιτία πυροδότησής τους. Είναι πάρα πολύ σημαντικό να καταλάβουμε τι σημαίνει πλαστικό στη φωτιά, τι σημαίνει αλουμίνιο, τι σημαίνει οτιδήποτε πετάμε στη φύση».
Το συναίσθημα την περίοδο των πυρκαγιών
«Ένιωθα μια διαρκή απελπισία. Ήμουν άυπνος σχεδόν σε όλη τη διάρκειά τους. Αρχικά βοηθούσα με όποιον τρόπο μπορούσα, είτε στη δασοπυρόσβεση ως εθελοντής-δασοπυροσβέστης, είτε σώζοντας άγρια ζώα, φροντίζοντας ή απεγκλωβίζοντας οικόσιτα ζώα ή ζώα παραγωγής, είτε μεταφέροντας εφόδια, όπου χρειαζόταν.
Αυτό, σε συνδυασμό με την έλλειψη αποτελεσματικότητας στον τρόπο κατάσβεσης και την έκταση που έπαιρναν οι πυρκαγιές σε μέρη που πραγματικά με πονάνε όσο τίποτα, με πείσμωσαν, γέμισα δύναμη και ενέργεια, χρησιμοποίησα την οργή που ένιωθα και όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα για να κάνω κάτι καλό, προσπαθώντας, με όλο μου το είναι, να μην επιτρέψω να συμβεί άλλη μια τραγωδία.
Είμαστε όλοι υπεύθυνοι για την τραγωδία που συνέβη αυτό το καλοκαίρι. Πάνω από ενάμισι εκατομμύριο στρέμματα κάηκαν σε όλη την Ελλάδα και συνεχίζουν να καίγονται κάποιες περιοχές. Όλο αυτό το διάστημα δημιουργούνται καινούργιες εστίες σε περιόδους που παλιότερα δεν θα μπορούσαμε να διανοηθούμε. Η πανίδα που χάθηκε είναι ανυπολόγιστης αξίας, όπως και η χλωρίδα. Ήταν ένα πάρα πολύ σημαντικό πλήγμα για την Ελλάδα και θα νιώσουμε άμεσα τις συνέπειες αυτής της μεγάλης καταστροφής. Ακόμη δεν έχουμε βιώσει τίποτα.
Ωστόσο, αξίζει να πω ότι σε όλον αυτόν τον χαμό, σε όλη αυτή την κρίση, εθελοντές ενεργοποιήθηκαν με τρόπο που δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα. Ένωσαν τα χέρια τους, τις καρδιές τους και βοήθησαν με όποιον τρόπο μπορούσαν. Αυτό σημαίνει ότι εμείς που νοιαζόμαστε για όλ' αυτά γινόμαστε όλο και πιο πολλοί και μένει να γίνουμε ένα υπολογίσιμο μέγεθος, ώστε να συμβεί η αλλαγή που θέλουμε και να προστατεύσουμε αυτό που μας έχει μείνει.
Η διαχείριση των αποβλήτων
«Είναι πάρα πολύ σημαντική, άμεσα συνδεδεμένη με τις πυρκαγιές, και με την κλιματική κρίση. Οι καταναλωτικές μας συνήθειες δημιουργούν μια απέραντη χωματερή γύρω μας και προς το παρόν δεν υπάρχει τρόπος να διαχειριστούμε σωστά όλα αυτά τα απορρίμματα.
Η ανακύκλωση είναι κάτι που παρατείνει την καταστροφή, δεν τη λύνει. Πρέπει να περιορίσουμε τις πράξεις μας, τα απορρίμματά μας, τις συσκευασίες μας γενικά. Να περιοριστούμε σε συγκεκριμένα πράγματα τόσο στις συσκευασίες όσο και στις διατροφικές μας συνήθειες».
Το crowdfunding
«Αξίζει να σημειωθεί ότι κάπως έχουν τροποποιηθεί οι ανάγκες στα Ελληνικά, καθώς το κράτος έχει κάνει κάποιες ανακοινώσεις, οι οποίες εν μέρει καλύπτουν τα πυρόπληκτα επαγγέλματα και αξιοποιούνται ήδη οι άνθρωποι αυτοί στην αποκατάσταση των δασών και στα αντιπλημμυρικά έργα. Δεκαεννιά συμπολίτες μας από τα Ελληνικά έμειναν χωρίς δουλειά, χωρίς τρόπο για να ζήσουν τις οικογένειές τους. Όλοι, ανεξαιρέτως, είναι οικογενειάρχες. Έχουμε και ένα χωριό που παλεύει γενικά, μετά από ένα κακό τουριστικά καλοκαίρι, να βγάλει τον χειμώνα.
Στο πλαίσιο αυτό, επειδή πονάω τον τόπο και θέλω να του δώσω κάποια πράγματα, μαζεύουμε λεφτά, προκειμένου να εξοπλιστεί κατάλληλα το χωριό και οι άνθρωποι των πυρόπληκτων επαγγελμάτων με εργαλεία που χρειάζονται και είναι αναγκαία για να έχουν ουσιαστικά κάποιο εισόδημα αλλά και για να προστατέψουν αυτό που έχει απομείνει.
Ο τόπος έχει και κάποιες πιο συγκεκριμένες ανάγκες, και είναι πολλές. Ανάλογα με το ποσό που θα συγκεντρωθεί, θα αγοραστεί κάτι πιο συγκεκριμένο, ό,τι θα τους βοηθήσει περισσότερο. Απώτερος σκοπός είναι να αγοραστεί μια υδροφόρα που να μπορεί να μπαίνει σε αγροτικούς δρόμους, ώστε να τη χρησιμοποιούν όχι μόνο στα Ελληνικά αλλά και στα διπλανά χωριά, να μπορούν να την αξιοποιήσουν για τις αγροτικές εργασίες, για την αποκατάσταση των δασών αλλά και για την προστασία τους».
Η ανταπόκριση και η στήριξη του κόσμου
«Ο κόσμος έχει ανταποκριθεί μέχρι τώρα πάρα πολύ θερμά, θέλει να υποστηρίξει το εγχείρημα με διάφορους τρόπους. Ορισμένοι σίγουρα θα συμμετάσχουν –και έχει μεγάλη σημασία αυτό– με τα χέρια τους. Όσο περισσότεροι, τόσο καλύτερα για μένα, καθώς θα περπατάω πιο γρήγορα.
Το πρόβλημα είναι τεράστιο σε όλη αυτήν τη διαδρομή όσον αφορά τα σκουπίδια. Αυτό σημαίνει ότι αν καθαρίζω τα πάντα, δεν θα φτάσω ποτέ στον προορισμό μου. Άρα, όσο περισσότεροι έρθουν, τόσο πιο γρήγορα θα πηγαίνω και τόσο πιο ξεκούραστο θα γίνει το ταξίδι μου. Από την άλλη, έχουν ξεκινήσει κάποιες κινήσεις χρηματικής υποστήριξης μέσα από το crowdfunding που έχει αρχίσει ήδη. Επίσημα ξεκινά με το εγχείρημά μου τη Δευτέρα και ελπίζω να μαζευτεί το ποσό που ζητάμε.
Είναι ώρα να δείξουμε ότι μπορούμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για έναν κοινό σκοπό, όσο χαζός κι αν φαίνεται – θα μπορούσαν όλοι οι δήμοι να κάνουν αυτό που θα κάνω εγώ, πολύ πιο ξεκούραστα. Στο Save Your Hood γενικά έχουμε σταματήσει τα “κατηγορώ”. Για οποιοδήποτε πρόβλημα φταίμε και εμείς και οι δημόσιοι φορείς. Το θέμα είναι να κάνεις κάτι και ο καλύτερος τρόπος είναι με αγάπη, με την καρδιά σου, με πάθος, παρακινώντας όλους να δράσουν μαζί σου».
