Η Παρασκευή 30 Ιουνίου έχει ορισθεί ως παγκόσμια μέρα των αστεροειδών για το 2017. Περισσότερες από 700 εκδηλώσεις θα διοργανωθούν σε 190 χώρες, με στόχο να ευαισθητοποιηθεί η ανθρωπότητα για τους κινδύνους που ελλοχεύουν στο διάστημα.
Η μεγαλύτερη καταγεγραμμένη πτώση ενός σχετικά μικρού αστεροειδούς, μεγέθους περίπου 40 μέτρων, ήταν αυτή της 30ής Ιουνίου 1908, που ισοπέδωσε πάνω από 2.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα -ευτυχώς ακατοίκητου- δάσους στην Τουγκούσκα της Σιβηρίας, μία έκταση περίπου όση καταλαμβάνει μια μεγάλη πόλη. Μπορεί κανείς να φαντασθεί τι θα είχε συμβεί αν ο αστεροειδής ήταν μεγαλύτερος και είχε πέσει σε κατοικημένη περιοχή...
Τα Ηνωμένα Έθνη υιοθέτησαν από το 2016 την καθιέρωση μιας διεθνούς ημέρας ενημέρωσης για τους αστεροειδείς και για την ανάγκη της έγκαιρης λήψης μέτρων (τεχνολογικών και άλλων), που θα αποτρέψουν μια δυνητική απειλή, η οποία θα μπορούσε να εξαφανίσει ακόμη και τον ανθρώπινο πολιτισμό.
Στις φετινές εκδηλώσεις συμμετέχουν οι μεγάλες διαστημικές υπηρεσίες (ESA, NASA, JAXA κ.α.). Οι οργανωτές, κυρίως αστροναύτες και επιστήμονες, με κεντρικό πρόσωπο τον αστροφυσικό και κιθαρίστα των Queen δρα Μπράιαν Μέι, οι οποίοι ξεκίνησαν την πρωτοβουλία τους από το 2014, έδωσαν στη δημοσιότητα μία διακήρυξη (100x Asteroid Declaration), με την οποία καλούν τη διεθνή κοινότητα να αυξήσει κατά 100 φορές τις έως τώρα προσπάθειές της για την ανίχνευση των αστεροειδών.
Είναι ενδεικτικό ότι, προ ημερών, ένας από τους διοργανωτές και κορυφαίος αστροφυσικός, ο καθηγητής 'Αλαν Φιτζσίμονς του Πανεπιστημίου Queen του Μπέλφαστ της Β.Ιρλανδίας, προειδοποίησε ότι το χτύπημα ενός αστεροειδούς δεν είναι θέμα αν θα συμβεί, αλλά πότε.
Έως σήμερα έχουν ανιχνευθεί πάνω από 1.800 δυνητικά επικίνδυνα ουράνια σώματα, που οι τροχιές τους μπορεί να διασταυρωθούν με της Γης. Αλλά πολλά άλλα υπάρχουν και δεν έχουν εντοπισθεί ακόμη, με συνέπεια να μην μπορεί να αποκλεισθεί ο κίνδυνος μιας ολέθριας έκπληξης.
«Οι αστρονόμοι βρίσκουν κοντινούς αστεροειδείς κάθε μέρα και οι περισσότεροι είναι ακίνδυνοι. Αλλά υπάρχει πάντα η πιθανότητα η επόμενη Τουγκούσκα να μας καταλάβει εξαπίνης. Μολονότι είμαστε πια πολύ καλύτεροι στο να βρίσκουμε μεγαλύτερους αστεροειδείς, αυτό δεν μας ωφελεί αν είμαστε απροετοίμαστοι να κάνουμε κάτι γι' αυτούς», ανέφερε ο Φιτζσίμονς.
Ήδη ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA), με αφορμή την μέρα των αστεροειδών, ανακοίνωσε ότι αναπτύσσει ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο που θα παρατηρεί το νυχτερινό ουρανό αποκλειστικά για τέτοιες απειλές. Μελλοντικά θα αναπτυχθεί ένα δίκτυο τέτοιων τηλεσκοπίων.
Παράλληλα, η ESA και η NASA σχεδιάζουν αποστολές σε αστεροειδείς τα επόμενα χρόνια, για να δοκιμάσουν νέες τεχνολογίες «χειραγώγησής» τους, σε περίπτωση που χρειασθεί στο μέλλον.
Ένα «μάτι» και στην Ελλάδα, αλλά για τη Σελήνη
Στο πλαίσιο των διεθνών εκδηλώσεων, το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου Κορινθίας, το οποίο ανήκει στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, θα ανοίξει την πόρτα του στις 20.00 και θα υποδεχθεί το κοινό.
Το τηλεσκόπιο Κρυονερίου άρχισε να λειτουργεί το 1975 και αναβαθμίσθηκε ριζικά το 2016 για να ενταχθεί στο διεθνές πρόγραμμα NELIOTA που παρακολουθεί δυνητικές απειλές από το διάστημα. Το NELIOTA ανιχνεύει λάμψεις φωτός που προκαλούνται από μετεωροειδείς που πέφτουν στην επιφάνεια της Σελήνης, χρησιμοποιώντας ένα σύστημα που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο συνεργασίας με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA).
Οι επισκέπτες θα ξεναγηθούν στους χώρους του τηλεσκοπίου και θα μάθουν για την λειτουργία του, καθώς και για τους κινδύνους που αποτελούν για τη Γη οι παραγήινοι αστεροειδείς.
Στον προαύλιο χώρο του αστεροσκοπείου θα υπάρχουν τηλεσκόπια της Ελληνικής Αστρονομικής Ένωσης για να ταξιδέψουν το κοινό στα αμυδρά ουράνια σώματα του έναστρου ουρανού. Μπορεί κανείς να δηλώσει συμμετοχή στη διεύθυνση:www.eventbrite.com
Εκδηλώσεις στο Μουσείο Ορυκτολογίας
Εξάλλου, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αστεροειδών, το Μουσείο Ορυκτολογίας και Πετρολογίας του Τμήματος Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών διοργανώνει σειρά εκδηλώσεων την Κυριακή 2 Ιουλίου (10 π.μ. - 3 μ.μ.), στην Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου, με δωρεάν είσοδο για όλη την οικογένεια.
Θα υπάρξουν ξεναγήσεις, εκπαιδευτικές δραστηριότητες και ομιλίες, μεταξύ άλλων του ειδικού στους μετεωρίτες Γιάννη Μπαζιώτη, επίκουρου καθηγητή ορυκτολογίας-πετρολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Παράλληλα, θα φιλοξενείται έκθεση μετεωριτών.
Πηγή: ΑΠΕ/ΜΠΕ
