Σε έναν σύγχρονο επιχειρηματικό πύργο στο Κίεβο, μια ομάδα μηχανικών συγκεντρώνεται γύρω από ένα νέο, μαύρο σαν κάρβουνο, επιθετικό drone με το όνομα Batyar, που σημαίνει «αντάρτης». Η εμφάνισή του θυμίζει έντονα τα ιρανικά Shahed, τα οποία έχουν χρησιμοποιηθεί από τη Ρωσία για επιθέσεις σε ουκρανικές πόλεις. Με εμβέλεια που αγγίζει τα 1.500 χιλιόμετρα, κόστος μόλις 25.000 δολάρια και σύστημα αναγνώρισης εδάφους που το καθιστά ανθεκτικό στις περισσότερες μορφές ηλεκτρονικών παρεμβολών, το drone αυτό αποτελεί έναν σοβαρό ανταγωνιστή των ρωσικών αντίστοιχων μοντέλων. Το Batyar είναι προϊόν συνεργασίας μεταξύ ουκρανικών και αμερικανικών εταιρειών—μια από τις πολλές συμπράξεις που γεννιούνται μέσα στον πόλεμο. «Οι μεγάλες αμερικανικές εταιρείες είναι φοβισμένες», λέει ένας Ουκρανός αξιωματικός που συντονίζει το έργο. «Ξέρουν ότι δεν μπορούν να ανταγωνιστούν αυτή τη δυναμική».
Ο πόλεμος έχει καταστήσει την Ουκρανία παγκόσμιο ηγέτη στις τεχνολογίες drone, ξεπερνώντας ακόμη και ορισμένα δυτικά όπλα, όπως οι αντιαρματικοί πύραυλοι Javelin. Ωστόσο, η πολεμική της προσπάθεια παραμένει εξαρτημένη από τη στρατιωτική βοήθεια της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών. Στις 3 Μαρτίου, ο Λευκός Οίκος ανέστειλε κάθε στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, απαιτώντας από την κυβέρνηση του Κιέβου να δείξει μεγαλύτερη διάθεση να συμβιβαστεί με τα ειρηνευτικά σχέδια του Ντόναλντ Τραμπ. Οι φήμες για μια τέτοια κίνηση είχαν κυκλοφορήσει ήδη πριν από τη συνάντηση του Τραμπ με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο, στις 28 Φεβρουαρίου. Η ανησυχία στην Ουκρανία είναι έντονη. «Κανείς δεν θέλει να πιστέψει στο χειρότερο σενάριο», λέει ένας αξιωματούχος κοντά στη στρατιωτική ηγεσία, «αλλά υπάρχει ο φόβος ότι κάποια είδη εξοπλισμού θα είναι απλώς αδύνατο να αντικατασταθούν».
Ανάμεσα στον κρίσιμο αμερικανικό εξοπλισμό βρίσκονται τα αντιαεροπορικά συστήματα Patriot, τα οποία προστατεύουν τις ουκρανικές πόλεις από τις ρωσικές επιθέσεις. Δεν είναι σαφές αν η Ουάσινγκτον θα διακόψει και άλλες βασικές μορφές βοήθειας, όπως η πρόσβαση στους δορυφόρους Starlink και η παροχή πληροφοριών σχετικά με στόχους εντός της Ρωσίας.
Η σημασία της αμερικανικής υποστήριξης
Η ουκρανική πολεμική προσπάθεια βασίζεται όχι μόνο στον αμερικανικό εξοπλισμό αλλά και στην ικανότητα συντήρησής του, στην παροχή πληροφοριών για τις κινήσεις του ρωσικού στρατού και στην υποστήριξη μέσω δορυφορικών επικοινωνιών. Το 2023, η καθυστέρηση στην έγκριση αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας προκάλεσε σοβαρές ελλείψεις πυρομαχικών, δίνοντας στη Ρωσία σημαντικό πλεονέκτημα στο πεδίο της μάχης.
Αν και τα ουκρανικά drones έχουν αποδείξει την αξία τους, είναι απίθανο να καλύψουν πλήρως τις απώλειες από την έλλειψη αμερικανικού εξοπλισμού. Χωρίς τις αμερικανικές κατευθυνόμενες ρουκέτες GMLRS, η Ρωσία θα αποκτήσει μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων πίσω από τις γραμμές του μετώπου. Ο υπολοχαγός Ναζάρι Κισάκ, που έχει πολεμήσει στη Μπαχμούτ, προειδοποιεί ότι η διακοπή της βοήθειας θα οδηγήσει σε «περισσότερες Μπαχμούτ» και περισσότερους νεκρούς Ουκρανούς.
Επιπλέον, η απώλεια των πυραύλων Patriot θα άφηνε πολλές ουκρανικές πόλεις εκτεθειμένες στις ρωσικές επιθέσεις. Στη θεωρία, το γαλλο-ιταλικό σύστημα αεράμυνας SAMP/T θα μπορούσε να αποτελέσει εναλλακτική λύση, αλλά δεν μπορεί να αναχαιτίσει τις ταχύτερες ρωσικές πυραυλικές απειλές.
Η δορυφορική υποστήριξη μέσω του Starlink ελέγχεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αν και η Πολωνία καλύπτει το κόστος της. Οι Ουκρανοί έχουν βρει εναλλακτικές λύσεις—όπως την αξιοποίηση κινητών δικτύων και drone για επικοινωνία—αλλά κανένα από αυτά τα μέσα δεν προσφέρει το ίδιο επίπεδο αντοχής στις ρωσικές ηλεκτρονικές παρεμβολές.
Η αμερικανική πληροφόρηση: Ένα στρατηγικό όπλο
Το πιο κρίσιμο στοιχείο της αμερικανικής υποστήριξης είναι η παροχή πληροφοριών μέσω του ΝΑΤΟ. Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών βοηθούν την Ουκρανία να εντοπίζει ρωσικές κινήσεις, να προετοιμάζεται για επιθέσεις και να χτυπά στρατηγικούς στόχους εντός της Ρωσίας. Τα αμερικανικά δεδομένα επιτρέπουν τον ακριβή εντοπισμό στόχων σε πραγματικό χρόνο—μια ικανότητα που οι Ουκρανοί δεν μπορούν να αναπληρώσουν πλήρως μόνοι τους.
Παρότι οι ευρωπαϊκές δυνάμεις, όπως η Βρετανία, θα μπορούσαν να παρέχουν κάποια υποστήριξη, η ταχύτητα και η ακρίβεια της αμερικανικής πληροφόρησης είναι απαραίτητες για τον σύγχρονο πόλεμο. «Σε αυτού του είδους τον πόλεμο, η ταχύτητα είναι το παν», λέει ένας δυτικός στρατιωτικός αξιωματούχος. «Χωρίς τις αμερικανικές πληροφορίες, η Ουκρανία θα δυσκολευτεί να εντοπίσει και να εξουδετερώσει δυναμικούς στόχους».
Οι πιθανές εξελίξεις
Παρά τις δυσοίωνες προοπτικές, Ουκρανοί αξιωματούχοι αποφεύγουν τις καταστροφολογικές προβλέψεις. Η πολεμική βιομηχανία της χώρας σταθεροποιείται και οι στοχευμένες επιθέσεις σε ρωσικές αποθήκες ανεφοδιασμού έχουν αποδώσει καρπούς. Ο νέος επιχειρησιακός διοικητής, Μιχαΐλο Ντραπάτι, φαίνεται να έχει ενισχύσει την αποδοτικότητα του στρατού.
Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι η διακοπή της αμερικανικής βοήθειας δεν θα οδηγήσει σε άμεση κατάρρευση, αλλά σε μια «σταδιακή επιδείνωση», με πιθανές υποχωρήσεις στην ανατολική Ουκρανία.
Για τους ανθρώπους της ουκρανικής αμυντικής βιομηχανίας, η μεγαλύτερη ζημιά μπορεί να είναι ψυχολογική. Η αίσθηση προδοσίας από τους συμμάχους θα ήταν συντριπτική, ιδίως για όσους έχουν δει από κοντά την επιτυχημένη τεχνολογική συνεργασία, όπως στο πρόγραμμα του Batyar. Ο Σεργκέι Κόσμαν, ένας από τους ηγέτες του ουκρανικού στρατιωτικοτεχνολογικού τομέα, προειδοποιεί: «Οι Αμερικανοί δοκιμάζουν και αναπτύσσουν τις ικανότητές τους εδώ. Αν οι εταίροι μας αποδειχθούν αναξιόπιστοι, θα αναγκαστούμε να πάρουμε τις δικές μας αποφάσεις. Σε αυτό το σενάριο, όλοι στη Δύση θα είναι χαμένοι».
Με στοιχεία από τον Economist
