ΝΑ ΜΗΝ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΟΥΝ ΤΙΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ εναντίον της Τουρκίας, όπως ήθελε από την αρχή η Γερμανία, αποφάσισαν οι 27 της Ε.Ε., αφήνοντας ανοιχτό να επανέλθουν τον Δεκέμβριο και να αποφασίσουν ξανά, αν χρειαστεί, ανάλογα με τις εξελίξεις.
Οι χώρες που αντιδρούσαν, με πρώτη την Κύπρο, αλλά και όσες την υποστήριζαν, όπως η Ελλάδα, η Αυστρία και η Γαλλία, υποχώρησαν τελικά κάτω από τις πολύ έντονες πιέσεις που ασκήθηκαν στο παρασκήνιο από την καγκελάριο Μέρκελ. Δεν είναι γνωστό για την ώρα ‒και ίσως να μην το μάθουμε ποτέ‒ ποια μέσα επιστράτευσε η γερμανική πλευρά για να πιέσει, αλλά, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, έδωσε μια μεγάλη μάχη για να γλιτώσει η Τουρκία τις κυρώσεις.
Η Κύπρος, μέχρι την τελευταία στιγμή, φερόταν αποφασισμένη να κρατήσει σθεναρή στάση, ενώ η Ελλάδα διατηρούσε πιο χαμηλούς τόνους και μετριοπάθεια, οχυρωμένη πίσω από το «Σταματούν οι προκλήσεις, ξεκινούν οι συζητήσεις».
Είναι γεγονός ότι η Τουρκία απέσυρε το Ορούτς Ρέις, άρα η Ελλάδα θα μπορούσε να μην επιμείνει στις κυρώσεις, αλλά το γεωτρύπανο Γιαβούζ παραμένει στην Κύπρο. Πώς θα μπορούσε, λοιπόν, να ισχυριστεί κανείς ότι η αλληλεγγύη που η Ελλάδα απαιτούσε για την ίδια δεν θα ήταν δεδομένη και για την Κύπρο;
Διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι το πρώτο κείμενο είχε σχεδόν «ταπεινωτικό χαρακτήρα» για όλες τις χώρες που ζητούσαν σκληρή στάση απέναντι στην Τουρκία. «Όχι μόνο δεν προειδοποιούσε την Τουρκία αλλά ήταν σαν η Μέρκελ να ήθελε να τιμωρήσει όσους αντέδρασαν για την παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας» έλεγαν.
Άλλωστε, και ο Πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, καθώς προσερχόταν στην ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής, δήλωνε ότι «η αλληλεγγύη απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο δεν είναι διαπραγματεύσιμη». Και όχι μόνο αυτό. Επιχειρώντας προφανώς να φέρει σε δύσκολη θέση τη Μέρκελ, δήλωσε δημόσια ότι υπάρχουν «σαφείς πληροφορίες» για την παρουσία τζιχαντιστών (με σαφές υπονοούμενο για τη σχέση τους με τον Ερντογάν) στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Αποτελεί όντως ειρωνεία το ότι αυτές τις μέρες, που κάποιοι στην Ε.Ε. έδιναν μάχη για να παρουσιάσουν την Τουρκία ως μια χώρα που θα σεβαστεί και θα λύσει τα προβλήματά της με τον διάλογο, υπάρχουν καταγγελίες και ρεπορτάζ ότι ο Ερντογάν στέλνει τζιχαντιστές να πολεμήσουν στο πλευρό των Αζέρων κατά της Αρμενίας, όπως είχε κάνει επίσης στη Συρία και στη Λιβύη.
Είναι γνωστό ότι η Τουρκία παραμένει ο σημαντικότερος αγοραστής γερμανικών όπλων. Η Γερμανία έχει πουλήσει στην Τουρκία τα περίφημα Leopard, τα οποία, σύμφωνα με καταγγελίες και στοιχεία που έχουν δημοσιευτεί, έχουν χρησιμοποιηθεί εναντίον της Συρίας και των Κούρδων ως τώρα.
Υπέρ της επιβολής κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας ήταν και ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς, σύμφωνα με τα ρεπορτάζ στα αυστριακά ΜΜΕ.
Το πρώτο σχέδιο για το κοινό ανακοινωθέν χθες ήταν σχεδόν όπως θα το ήθελε η Τουρκία, χωρίς αναφορά καν σε μελλοντικές πιθανές κυρώσεις, και η Ελλάδα ξεκαθάρισε αμέσως ότι δεν ήταν αποδεκτό. Διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι το πρώτο κείμενο είχε σχεδόν «ταπεινωτικό χαρακτήρα» για όλες τις χώρες που ζητούσαν σκληρή στάση απέναντι στην Τουρκία. «Όχι μόνο δεν προειδοποιούσε την Τουρκία αλλά ήταν σαν η Μέρκελ να ήθελε να τιμωρήσει όσους αντέδρασαν για την παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας» έλεγαν.
Το προσχέδιο εκείνο δεν καθιστούσε καθόλου σαφείς τους τρόπους με οποίους η Ε.Ε. θα προστατεύσει τα συμφέροντά της, αν η Άγκυρα δεν συμμορφωθεί και επανέλθει, πράγμα καθόλου απίθανο. Η ελληνική πλευρά, μαζί με αρκετές άλλες χώρες, ζητούσε να γίνει ξεκάθαρο το ότι αν η Τουρκία δεν σταματήσει τις προκλήσεις, θα έχει κόστος.
«Αν η Τουρκία δεν ξέρει ότι θα το πληρώσει, γιατί να μην το ξανακάνει;» σχολίαζαν κάποιοι στις Βρυξέλλες, αλλά η Γερμανία δεν είχε καμία αγωνία γι' αυτό. Το μόνο που ήθελε ήταν να κλείσει γρήγορα το θέμα, χωρίς να θιχτεί η Τουρκία. Γι' αυτό και ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, Στόλτενμπεργκ, έσπευσε χθες να ανακοινώσει τον μηχανισμό αποτροπής συγκρούσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας (deconfliction mechanism), ώστε να διευκολύνει την προσπάθεια της γερμανικής προεδρίας, στην οποία στεκόταν εμπόδιο η επιμονή της Κύπρου για τα αυτονόητα.
Το τελικό ανακοινωθέν δεν διόρθωσε και πολλά, καθώς δεν αποσαφηνίζει τις κυρώσεις που θα υποστεί η Τουρκία αν επανέλθει και στην ουσία αφήνει την Κύπρο χωρίς την περίφημη ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, αφού κάνει ότι δεν βλέπει πως το τουρκικό γεωτρύπανο δεν αποχώρησε, όπως το Ορούτς Ρέις (που κι αυτό δεν αποκλείεται να επιστρέψει). Παίρνει ωστόσο ξεκάθαρη θέση υπέρ των κρατών-μελών της Ε.Ε. που απειλούνται από την Τουρκία, δηλαδή την Ελλάδα και την Κύπρο, και την καλεί να σταματήσει τις μονομερείς ενέργειες.
Στη μεγάλη εικόνα, πάντως, η Τουρκία εξακολουθεί να είναι σε αδιέξοδο, χωρίς να έχει κερδίσει αυτό που ήθελε. Από την υπόθεση αυτή έχει ήδη τραύματα, ενώ και το κύρος της Γερμανίας έχει πληγεί. Απλώς η Μέρκελ κατάφερε να προστατεύσει τον Ερντογάν από τα χειρότερα ‒ για την ώρα.
σχόλια