Συνολικά 6.055 μετανάστες, ένας από τους υψηλότερους αριθμούς της χρονιάς, διασώθηκαν, όμως άλλοι 9 ανασύρθηκαν νεκροί στα ανοικτά της Λιβύης χθες Δευτέρα, ημέρα της τρίτης επετείου του τραγικού ναυαγίου στη Λαμπεντούζα, το οποίο είχε αναγκάσει την Ευρωπαϊκή Ένωση να κινητοποιηθεί.
Οι μετανάστες ήταν στοιβαγμένοι σε 39 πλεούμενα—επρόκειτο κυρίως για φουσκωτές λέμβους, πέντε αλιευτικά με εκατοντάδες ανθρώπους να έχουν επιβιβαστεί στο καθένα, καθώς και δύο σχεδίες. Σχεδόν όλοι διασώθηκαν σε μια θαλάσσια περιοχή περίπου 30 ναυτικά μίλια ανοικτά της Τρίπολης.
Σκάφη του Πολεμικού Ναυτικού της Ιταλίας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών, καθώς και πλοία ανθρωπιστικών οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, της Save the Children, της Sea-Eye και της ProActiva Open Arms συμμετείχαν στις επιχειρήσεις διάσωσης.
Πολλοί από τους μετανάστες είχαν υποστεί εγκαύματα από καύσιμα. Απαιτήθηκε ιατρική διακομιδή για δύο γυναίκες κι ένα παιδί 8 ετών που είχαν σοβαρά εγκαύματα, όμως η μια από τις γυναίκες, έγκυος, απεβίωσε πριν φθάσει το ελικόπτερο που θα την παραλάμβανε, σύμφωνα με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα.
The women from #Eritrea are singing hymns. The rescue is incredibly emotional and they are grateful just to be alive. pic.twitter.com/0URXOoGXji
— MSF Sea (@MSF_Sea) October 3, 2016
Το ιταλικό Λιμενικό Σώμα, το οποίο συντόνισε τις επιχειρήσεις διάσωσης, δεν έδωσε λεπτομέρειες για τους υπόλοιπους οκτώ θανάτους. Αλλά οι κίνδυνοι πάνω στα παραφορτωμένα πλεούμενα ευκαιρίας μπορεί να αποδειχθούν θανάσιμοι: ασφυξία από τις αναθυμιάσεις καυσίμων ή μέσα σ’ ένα αμπάρι, υποθερμία, αφυδάτωση, εγκαύματα...
Παράλληλα, ένας εκπρόσωπος της ακτοφυλακής της Λιβύης ανέφερε ότι δύο παιδιά και εννιά γυναίκες έχασαν τη ζωή τους όταν ένα μικρό πλεούμενο που μετέφερε μετανάστες που προσπαθούσαν να φθάσουν στη Λιβύη αναποδογύρισε στα ανοικτά των λιβυκών ακτών.
Όλο και πιο πολύ κάθε χρόνο, οι αναχωρήσεις των μεταναστών από τη Λιβύη γίνονται κατά κύματα: οι αποπλεύσεις γίνονται μαζικά όταν η θάλασσα είναι ήρεμη. Την 30ή Αυγούστου, το ιταλικό Λιμενικό Σώμα είχε ανακοινώσει πως 6.500 άνθρωποι διασώθηκαν μέσα σε μια ημέρα.
Η έντονη δραστηριότητα στη θάλασσα, έπειτα από αρκετές εβδομάδες σχετικής ηρεμίας, συνέπεσε με την επέτειο του ναυαγίου στη Λαμπεντούζα, την 3η Οκτωβρίου 2013, όταν ένα πλεούμενο έπιασε φωτιά και βυθίστηκε κοντά στο ιταλικό νησί. Ανασύρθηκαν 366 πτώματα.
Οι συγκλονιστικές εικόνες των εκατοντάδων σορών ώθησαν την Ιταλία να ανακοινώσει την έναρξη της επιχείρησης διάσωσης Mare Nostrum, την οποία διαδέχθηκε έναν χρόνο αργότερα μια ευρωπαϊκή αποστολή στην οποία προστέθηκαν σταδιακά ιδιωτικά σκάφη ανθρωπιστικών οργανώσεων.
Οι επιχειρήσεις αυτές όμως δεν απέτρεψαν τους πνιγμούς στη Μεσόγειο τουλάχιστον 11.400 μεταναστών, σύμφωνα με στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR). Μετά το ναυάγιο, στην Ιταλία έχουν φθάσει πάνω από 467.000 μετανάστες, εκ των οποίων οι 132.000 φέτος. Οι Σύροι υπολογίζονται ότι είναι το ένα τρίτο εξ αυτών, αλλά πλέον οι περισσότεροι μετανάστες προέρχονται από την υποσαχάρια Αφρική.
Η κυβέρνηση της Ιταλίας, τα κέντρα πρώτης υποδοχής της οποίας έχουν ξεχειλίσει, θέλει οι συμφωνίες με κράτη εκτός ΕΕ για τον επαναπατρισμό των μεταναστών που δεν δικαιούνται άσυλο να πολλαπλασιαστούν, όμως υπογραμμίζει ότι είναι αδύνατον να γίνεται διαλογή στη θάλασσα: «δεν γνωρίζουμε αν είναι πρόσφυγες ή όχι όταν τους διασώζουμε, γνωρίζουμε όμως ότι πρέπει να τους διασώζουμε», δήλωσε από τη Λαμπεντούζα ο υπουργός Εσωτερικών της Ιταλίας, Αντζελίνο Αλφάνο.