Η Σαουδική Αραβία πραγματοποίησε τον μεγαλύτερο αριθμό εκτελέσεων για περισσότερο από 30 χρόνια, αφού με τις τρεις εκτελέσεις κρατουμένων που ανακοίνωσε στις 28 Σεπτεμβρίου ο αριθμός των εκτελέσεων για το 2024 ανήλθε σε 198, σύμφωνα με το γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων (AFP).
Το συντηρητικό βασίλειο εκτέλεσε τον μεγαλύτερο αριθμό κρατουμένων το 2023 διεθνώς (170 εκτελέσεις) μετά την Κίνα και το Ιράν ενώ οι περισσότερες εκτελέσεις στη χώρα μέχρι σήμερα είχαν καταγραφεί το 1995 (192 εκτελέσεις) και το 2022 (196 εκτελέσεις), σύμφωνα με την Διεθνή Αμνηστία. Η διεθνής οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα ξεκίνησε να καταγράφει τα ετήσια στοιχεία εκτελέσεων της χώρας από το 1990.
Για «ανελέητη δολοφονική μανία» κατηγόρησε την Σαουδική Αραβία η Διεθνής Αμνηστία
Μετά τη ανακοίνωση του επίσημου πρακτορείου ειδήσεων της Σαουδικής Αραβίας (The Saudi Press Agency) για τις τρεις τελευταίες εκτελέσεις το Σάββατο, 28 Σεπτεμβρίου, η Διεθνής Αμνηστία κατηγόρησε τις Αρχές της Σαουδικής Αραβίας για «ανελέητη δολοφονική μανία» καθώς η οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα επιβεβαίωσε πως, σύμφωνα και με τα δικά της στοιχεία, στη μοναρχία της Αραβικής Χερσονήσου έχουν προς το παρόν εκτελεστεί 198 κρατούμενοι μέσα στο τρέχον έτος.
Οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν επικρίνει το πλούσιο βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας για την επιμονή στη χρήση της θανατικής ποινής, η οποία δεν συνάδει με τις προσπάθειες της χώρας να παρουσιάσει μια σύγχρονη εικόνα στη διεθνή σκηνή. Υπενθυμίζεται πως το 2016 ο ισχυρός άνδρας της χώρας και διάδοχος του θρόνου, πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, είχε ανακοινώσει το φιλόδοξο πρότζεκτ με τίτλο «Saudi Vision 2030» για τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη του συντηρητικού βασιλείου σε όλους τους τομείς.
Η Ανιές Καλαμάρ, γενική γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας και ακτιβίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα, δήλωσε πως «το Ριάντ έχει επιδείξει μια ανατριχιαστική περιφρόνηση για την ανθρώπινη ζωή ενώ προωθεί μια ανειλικρινή εκστρατεία για να επαναπροσδιορίσει την εικόνα της χώρας». Η ίδια, ζήτησε η Σαουδική Αραβία να θεσπίσει αμέσως ένα μορατόριουμ για τις εκτελέσεις και να διατάξει επανάληψη της δίκης για όσους έχουν καταδικαστεί σε θάνατο, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, χωρίς να καταφεύγει στην θανατική ποινή.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η οργάνωση κατά της θανατικής ποινής «Reprieve» (Αναστολή) με έδρα την Μέση Ανατολή, δήλωσε πως «το νέο ρεκόρ εκτελέσεων δείχνει ότι η Σαουδική Αραβία έχει εγκαταλείψει την προσποίηση για μεταρρυθμίσεις στην χρήση της θανατικής ποινής». «Οι υποσχέσεις που δόθηκαν τα τελευταία χρόνια δεν έχουν υλοποιηθεί ή ακόμα και έχουν αναιρεθεί», τόνισε η οργάνωση.
Από τους κρατούμενους που εκτελέστηκαν μέσα στο 2024, οι 32 είχαν καταδικαστεί σε θάνατο για αδικήματα σχετικά με την τρομοκρατία και οι 52 κρίθηκαν ένοχοι για αδικήματα που σχετίζονται με ναρκωτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία του γαλλικού πρακτορείου ειδήσεων (AFP).
Αν και τα στοιχεία για τις εκτελέσεις στη Σαουδική Αραβία πριν το 1990 είναι ασαφή, η Washington Post ανέφερε ότι το 1980 αποκεφαλίστηκαν 63 κρατούμενοι, μετά την κατάληψη από ισλαμιστές μαχητές ένα χρόνο νωρίτερα του Ιερού Τεμένους της Μέκκας γνωστού και ως Μεγάλο Τζαμί, το οποίο θεωρείται ο ιερότερος τόπος του Ισλάμ.
Η μεγαλύτερη μαζική εκτέλεση στη Σαουδική Αραβία έγινε τον Μάρτιο του 2022 όταν 81 κρατούμενοι θανατώθηκαν μέσα σε μία μέρα. Το Ριάντ έχει απαντήσει στους επικριτές του πως η θανατική ποινή κρίνεται «απαραίτητη για την διατήρηση της δημόσιας τάξης» και οι ποινές εφαρμόζονται μόνο αν οι κατηγορούμενοι έχουν εξαντλήσει όλα τα επίπεδα της νομικής διαδικασίας.
Ο μεγάλος αριθμός εκτελέσεων στο συντηρητικό βασίλειο έρχεται σε αντίθεση με τις δηλώσεις του πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν στο αμερικανικό περιοδικό «The Atlantic» το 2022. Ο διάδοχος του βασιλιά Σαλμάν είχε υποστηρίξει πως η χώρα του κατάργησε την θανατική ποινή με εξαίρεση τις περιπτώσεις δολοφονιών ή όταν ένα άτομο αποτελεί απειλή για πολλές ζωές.
Τα πραγματικά κίνητρα που κρύβονται πίσω από την μεγάλη αύξηση των εκτελέσεων στη Σαουδική Αραβία
Η οργάνωση κατά της θανατικής ποινής «Reprieve» υποστηρίζει πως η πίεση της Δύσης στη Σαουδική Αραβία για τις εκτελέσεις έχει μειωθεί σημαντικά τον τελευταίο χρόνο με το βασίλειο να αισθάνεται τώρα ελεύθερο να συμπεριφέρεται όπως θέλει. Η Ντουά Ντένι, ερευνήτρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην οργάνωση «European Saudi Organization for Human Rights» (ESOHR) με έδρα το Βερολίνο, δήλωσε πως είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς το πραγματικό κίνητρο που κρύβεται πίσω από την μεγάλη αύξηση των εκτελέσεων στη Σαουδική Αραβία.
Η Ντένι δήλωσε πως ίσως οι εκτελέσεις γίνονται με στόχο να αδειάσουν οι φυλακές ή «για να στείλουν ένα μήνυμα εκφοβισμού και δύναμης», είτε στους παραβάτες του νόμου, είτε στους πολιτικούς αντιπάλους. Στις εκτελέσεις του 2024 παρατηρείται αύξηση της θανατικής ποινής για εγκλήματα σχετικά με τα ναρκωτικά. Στα τέλη του 2022 η Σαουδική Αραβία έθεσε τέλος στο μορατόριουμ για τις εκτελέσεις κρατουμένων που είχαν διαπράξει αδικήματα σχετικά με ναρκωτικά. Εκείνη τη χρονιά το βασίλειο εκτέλεσε 19 κρατούμενους μέσα σε ένα μήνα.
Το ίδιο έτος τα Ηνωμένα Έθνη κάλεσαν τις Αρχές στη Σαουδική Αραβία να σταματήσουν την εφαρμογή της θανατικής ποινής για τα αδικήματα που σχετίζονται με ναρκωτικά καθώς αυτό αντιβαίνει τους διεθνείς κανόνες και τα διεθνή πρότυπα.
