Τα σχέδια της Ρωσίας να διακόψει, προσωρινά, τη σύνδεση στο Διαδίκτυο, έχουν προκαλέσει έντονες επικρίσεις και φόβους για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών στη χώρα.
Η Κρατική Δούμα ενέκρινε, σε πρώτη ανάγνωση, το νομοσχέδιο για την αυτόνομη λειτουργία του Ιντερνέτ στην Ρωσία, με 334 ψήφους υπέρ και 47 κατά, προκαλώντας την έντονη κριτική του ελεγκτικού συνεδρίου και του επιχειρηματικού κόσμου και για το υψηλό του κόστος.
Το σχέδιο νόμου προβλέπει και την προσωρινή, καθολική αποσύνδεση στο πλαίσιο ενός πειράματος για τις δυνατότητες άμυνας απέναντι σε πιθανές κυβερνοεπιθέσεις, θα βοηθήσει στην αξιολόγηση της κρατικής ετοιμότητας.
Το νομοσχέδιο, σύμφωνα με τους συντάκτες του, αποσκοπεί στην αδιάλειπτη και ανεμπόδιστη λειτουργία του ρωσικού διαδικτύου, ακόμη και στην περίπτωση που η Ρωσία αποκλειστεί από τον παγκόσμιο Ιστό.
Όμως από το κείμενο γίνεται σαφές ότι το Κρεμλίνο θέλει μειώσει στο ελάχιστο τον όγκο των μεταδιδόμενων πληροφοριών από και προς το εξωτερικό.
Το κακό παράδειγμα της Κίνας
Στη θεωρία, η κίνηση αυτή αποσκοπεί στην προστασία του ρωσικού Ιστού από εξωτερικές κυβερνοεπιθέσεις από χώρες όπως ΗΠΑ (σ.σ οι ΗΠΑ από την πλευρά τους έχουν κατατάξει τη Ρωσία ανάμεσα στις χώρες από τις οποίες προέρχονται οι περισσότερες επιθέσεις χάκερ).
Ωστόσο πολλοί είναι εκείνοι που προειδοποιούν ότι ένα «αυτονομημένο και αποκομμένο» ρωσικό ίντερνετ, είναι επί της ουσίας μια απόπειρα δημιουργίας ενός ηλεκτρονικού «τείχους», όπως εκείνο που έχει δημιουργήσει η Κίνα για να περιορίζει την πρόσβαση των χρηστών σε όσες ιστοσελίδες αξιολογούνται ως «επικίνδυνες» από τις αρχές.
Παρόμοιες τάσεις έχει δείξει και η Ρωσία, που προσπαθεί να μπλοκάρει ιστοσελίδες προσωπικοτήτων της αντιπολίτευσης όπως ο Αλεξέι Ναβάλνι που είναι σφοδρός επικριτής του Κρεμλίνου. Η Μόσχα έχει στο παρελθόν αποπειραθεί να μπλοκάρει και το Telegram, μία εφαρμογή ανταλλαγής κρυπτογραφημένων μηνυμάτων χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία: η εφαρμογή εξακολουθεί να λειτουργεί κανονικά με τη βοήθεια VPN που παρακάμπτουν την αποκλεισμό.
Κακός οιωνός για τις ελευθερίες στο Διαδίκτυο
Σύμφωνα με τη ρωσική οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Agora, τους τελευταίους 12 μήνες η ελευθερία κινήσεων των Ρώσων στο Διαδίκτυο έχει πέσει στο ένα πέμπτο. Το Κρεμλίνο θέλει να καθησυχάσει τους παρόχους σταθερής τηλεφωνίας και ίντερνετ, που ανησυχούν ότι μία αλλαγή στη νομοθεσία θα μπορούσε να εκτοξεύσει το κόστος και τις υποχρεώσεις για τι ίδιες.
Η Νατάλια Κασπέρσκαγια, πρόεδρος της ομάδας εργασίας για την ασφάλεια των πληροφοριών (που ήταν και το όργανο που πρότεινε το πείραμα), δήλωσε στο RBC ότι το σχέδιο νόμο έχει θεωρητικά «αγαθούς σκοπούς, αλλά οι μηχανισμοί για την υιοθέτησή του εγείρουν πολλά ερωτηματικά και αμφιβολίες».
«Άλλωστε ούτε η μέθοδος εφαρμογής του έχει καθοριστεί επακριβώς», προσθέτει η Κασπέρσκαγια.
Το σχέδιο νόμου απαιτεί από την Roskomodzor να ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο για την κίνηση στον Ιστό, κάτι που οι πάροχοι υποστηρίζουν πως είναι οριακά αδύνατο. Το νομοσχέδιο υποχρεώνει τους παρόχους του Ίντερνετ να εγκαταστήσουν στα δίκτυά τους τεχνικά μέσα αντιμετώπισης των απειλών, χωρίς να αναφέρει ποια είναι αυτά τα τεχνικά μέσα.
Η διαδικτυακή κίνηση σε ολόκληρη την επικράτεια της Ρωσίας θα πραγματοποιείται μόνο μέσω ειδικών κόμβων και οι αρχές θα μπορούν να αρνούνται στους παρόχους, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στις πλατφόρμες ανταλλαγής μηνυμάτων τη σύνδεση με κόμβους που δεν συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της ρωσικής εποπτικής αρχής και των διωκτικών αρχών.
Ο Αντρέι Κλίσας, γερουσιαστής και ένας από τους συγγραφείς του σχεδίου νόμου, διαβεβαίωσε πως η κυβέρνηση θα κατευθύνει 20 δισεκατομμύρια ρούβλια (200 εκατομμύρια δολάρια) για την διασφάλιση της κρατικής κυβερνοασφάλειας.
Πολιτικοί της αντιπολίτευσης είναι επίσης σκεπτικοί και για το πείραμα του διαδικτυακού αποκλεισμού. Ο Λέονιντ Βόλκοφ, ειδικός IT και υποστηρικτής του Ναβάλνι, θυμάται πως η κυβέρνηση είχε επιχειρήσει κάτι παρόμοιο και το 2014 και είχε αποτύχει. «Τίποτα δεν έχει αλλάξει από τότε σε τεχνικό επίπεδο», παρατηρεί μιλώντας στο BBC.
Αρκετοί είναι οι ειδικοί που σχολιάζουν ότι αδυνατούν να βρουν λογική πίσω από το σχέδιο της ρωσικής κυβέρνησης για δημιουργία ενός «εγχώριου δικτύου» που θα μπορεί να αυτονομηθεί σε έναν (οριακά απίθανο) αποκλεισμό της Ρωσίας από τον παγκόσμιο Ιστό.
«Μια αποσύνδεση της Ρωσίας από τον Παγκόσμιο Ιστό, θα σημαίνει ότι είμαστε σε πόλεμο με όλους», λέει χαρακτηριστικά ο Φίλιπ Κούλιν, Ρώσος ειδικός επί διαδικτυακών θεμάτων. «Σε αυτή την περίπτωση θα έπρεπε να μας απασχολεί πώς θα καλλιεργήσουμε πατάτες εν μέσω του πυρηνικού χειμώνα, όχι το ίντερνετ».
Με πληροφορίες από Guardian, BBC και RBC
σχόλια