Ο ταλαιπωρημένος ιερεύς

Ο ταλαιπωρημένος ιερεύς Facebook Twitter
0

Κάποτε, ο καλός συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός -νομίζω ως δημοτικός σύμβουλος στην Αθήνα- είχε ξεσπαθώσει, με στόχο να καταργηθούν όλα τα ονόματα των δρόμων που αφορούσαν βασιλιάδες. Αν δεν κάνω λάθος, εκείνο που τον είχε πειράξει περισσότερο ήταν το Βασιλίσσης Σοφίας. Φαντάζομαι, θυμάται πως κάποτε, στο Παρίσι -ήταν, ίσως, ο καλύτερος πρεσβευτής μας στην Unesco-, τον ρώτησα: «Εφόσον τα έχεις βάλει με τους βασιλιάδες και ζητάς αλλαγή ονομάτων, δεν θα έπρεπε να ζητήσεις κι εσύ αλλαγή του επιθέτου Βασιλικός;».

Συχνά αντιλαμβάνομαι ότι σε κάποια «αντιστασιακά» ή «εθνικιστικά» μας ξεσπάσματα η ιστορία δεν απέχει πολύ απ’ την κωμωδία.

Πας στο «γραφικό» καφενεδάκι και παραγγέλνεις:

-Έναν τούρκικο!

Ο ιδιοκτήτης ή σερβιτόρος -με ύφος απόγονου αυτοκράτορα του Βυζαντίου- σε θεωρεί περίπου πράκτορα:

-Δεν έχουμε «τούρκικο»!

- Τι έχετε;

- Ελληνικό ή βυζαντινό.

- Αφήστε τον καφέ. Ούζο υπάρχει;

- Μάλιστα. Έχουμε καλό ρακί. Με μεζέ, κεφτέδες, ιμάμ, μουσακά, ντολμάδες, τζατζίκι.

- Από γλυκά;

- Κανταΐφι και μπακλαβά.

Άφησε τον «τούρκικο» καφέ και μετά χρησιμοποίησε μόνο τούρκικες -και, σωστά, ελληνοποιημένες- λέξεις.

Απορώ πώς δεν ζήτησαν αλλαγή και σε όρους φαγητών. Θα μπορούσαμε, για παράδειγμα, ν’ απαγορεύσουμε τη χρήση του «ιμάμ μπαϊλντί» και να χρησιμοποιήσουμε το ωραιότατο ελληνικό ο «ταλαιπωρημένος ιερεύς»! Εφόσον άλλαξαν το Τουρκολίμανο σε Μικρολίμανο, απορώ γιατί δεν άλλαξαν και την ονομασία Τουρκοβούνια σε Ελληνοβούνια.

Τον τελευταίο καιρό, η ανησυχία των μονίμως ανησυχούντων για την «υποβάθμιση» της ελληνικής γλώσσας γνωρίζει έξαρση. Θυμάμαι, όταν πριν χρόνια η κ. Διαμαντοπούλου ζήτησε να γίνουν τ’ αγγλικά η δεύτερη επίσημη γλώσσα μας, όλοι οι γλωσσαμύντορες -συχνά χωρίς να γνωρίζουν όχι αγγλικά αλλά ούτε ελληνικά της προκοπής- ξεσηκώθηκαν.

«Οι νέοι έτσι, οι νέοι αλλιώς», βαρέθηκα όλη αυτή τη φαντασίωση για τη λεγόμενη γλωσσική υποβάθμιση της νέας γενιάς. Ακούστε, σας παρακαλώ, το λεξιλόγιο των μεγαλύτερων. Σταθείτε σ’ ένα επαρχιακό καφενείο και προσπαθήστε να παρακολουθήσετε μια συζήτηση εξηντάρηδων. Στη συνέχεια, κάντε σύγκριση με το γειτονικό τραπέζι, όπου κάθονται νέοι. Οι οποίοι γνωρίζουν περισσότερες λέξεις απ’ τους παλαιότερους.

Ας μου επιτραπεί ν’ αντιγράψω ένα μικρό τμήμα από επιφυλλίδα ενός ποιητή που δημοσιεύτηκε πριν από καιρό στα «ΝΕΑ» και ο οποίος διαμαρτύρεται σ’ όλους τους τόνους για τη χρήση της αγγλικής γλώσσας: «Έτσι, το πιο σημαντικό δεν είναι ότι γινόμαστε ένα γλωσσικό προτεκτοράτο, αλλά ότι προχωράμε μ’ ενθουσιαστικά βήματα προς μια ακραία γλωσσική σχιζοφρένεια, που πάει να μας κάνει, νομίζω, ν’ αφήσουμε τα ελληνικά χωρίς Έλληνες». Φυσικά, ο ίδιος χρησιμοποιεί τον όρο προτεκτοράτο, τον οποίο θεωρεί κι ελληνικό, ενώ είναι ελληνοποιημένος αγγλικός!

Όταν κατέχεις, έστω και όχι τέλεια, μια γλώσσα, είναι λογικό να τη χρησιμοποιείς. Αντιλαμβάνομαι, προφανώς, το μέγεθος των υπερβολών, αλλά, συγχρόνως, θα πρέπει να τονίσω και το γεγονός ότι οι παλαιότεροι χρησιμοποιούσαν σε κάθε τρεις λέξεις και μία τούρκικη. Από το σοβάς και μπαταχτσής μέχρι το μπατίρης! Επιτρέψτε ένα ακόμη μικρό δείγμα τούρκικων λέξεων: αγιάζι ,γιαούρτι, καρπούζι, μενεξές, σουγιάς, φλιτζάνι, τσέπη, ταβάνι, τζάκι , καΐκι, μελτέμι, μανάβης, μπακάλης. Αλλά και τι γλώσσα είναι άραγε τα επίθετα που αρχίζουν από το καρά (=μαύρος), καθώς κι εκείνα που τελειώνουν σε -ογλού (=τέκνο);

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Στη Γκάνα μετατρέπουν τα απορρίμματα της δυτικής fast fashion ρούχα υψηλής ραπτικής

Περιβάλλον / Στη Γκάνα μετατρέπουν τα απορρίμματα της δυτικής fast fashion σε ρούχα υψηλής ραπτικής

Η δυτική υπερκατανάλωση έχει μετατραπεί σε περιβαλλοντικό πρόβλημα στην Αφρική και καθώς τα απόβλητα της γρήγορης μόδας μολύνουν το περιβάλλον της Αφρικής, οι σχεδιαστές στην Γκάνα βρίσκουν μια δημιουργική και οικολογική λύση
LIFO NEWSROOM
COP29 για το κλίμα: Μόνο $250 δισ. από το 1,3 τρισ. που απαιτούνται, συμφώνησαν να δίνουν οι πλούσιες χώρες στις φτωχές

Διεθνή / COP29 για το κλίμα: Μόνο $250 δισ. από το 1,3 τρισ. που απαιτούνται, συμφώνησαν να δίνουν οι πλούσιες χώρες στις φτωχές

Το προσχέδιο της Συμφωνίας ορίζει ως ευρύτερο τον στόχο για άντληση 1,3 τρισ. δολαρίων ετησίως έως το 2035, με αναφορές σε χρηματοδότηση από «δημόσιες και ιδιωτικές πηγές»
LIFO NEWSROOM
«Χρειαζόμαστε περισσότερους Αϊ-Βασίληδες»: Coca-Cola και «Μπορούμε» ενώνουν δυνάμεις για τα Χριστούγεννα

Market news / «Χρειαζόμαστε περισσότερους Αϊ-Βασίληδες»: Coca-Cola και «Μπορούμε» ενώνουν δυνάμεις για τα Χριστούγεννα

Μαζί με τη ΜΚΟ «Μπορούμε», η Coca-Cola συνεχίζει για 2η χρονιά το έργο της για τη διάσωση και προσφορά εκατομμυρίων μερίδων τροφίμων και συστήνει ξανά τη δράση «Ένα Κυριακάτικο Γεύμα για Όλους».
THE LIFO TEAM
Greenpeace: Πώς θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 2.000% τα κονδύλια για τις απώλειες και ζημιές από την κλιματική κρίση

Περιβάλλον / Greenpeace: Πώς θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 2.000% τα κονδύλια για τις απώλειες και ζημιές από την κλιματική κρίση

Νέα ανάλυση δείχνει ότι η φορολόγηση των εταιρειών ορυκτών καυσίμων θα μπορούσε να αυξήσει τα κονδύλια του ταμείου του ΟΗΕ για τις απώλειες και ζημίες της κλιματικής κρίσης κατά 2.000%
LIFO NEWSROOM