Γιατί γίνονται τώρα οι Μεγάλοι Έλληνες, σε μια φάση που διαπιστώνεται τεράστιο έλλειμμα προσωπικοτήτων;
Ήταν ένα εγχείρημα που είχε δρομολογηθεί εδώ και δύο χρόνια και απαιτούσε χρόνο και προσπάθεια από την πλευρά του Ομίλου. Γίνεται όντως ιδιαίτερα επίκαιρο, διότι υπάρχει φοβερή έλλειψη μεγάλων προσωπικοτήτων στην εποχή μας. Εμένα μου αρέσει, με την έννοια ότι βλέπω πως υπάρχει ένα πάθος για το ποιος μπορεί να είναι ο μεγάλος Έλληνας της εποχής μας. Υπάρχει και ένας καυγάς για το ποιοι είμαστε, ποιοι ήταν οι μεγάλοι Έλληνες στο παρελθόν μας και ποια σχέση έχουμε σήμερα με αυτούς. Ναι, είναι πολύ χρήσιμο να γίνει αυτός ο «καυγάς» τώρα. Επίσης, επειδή δεν ξέρουμε καλά την ιστορία μας και συχνά μυθοποιούμε ή δαιμονοποιούμε καταστάσεις, είναι τώρα μια καλή ευκαιρία να δούμε ψύχραιμα τα πράγματα
Είναι επικίνδυνο εγχείρημα; Μπορεί να προκύψουν δυσάρεστα ονόματα...
Πάντα υπάρχει αυτός ο κίνδυνος. Η δημοκρατία έχει ένα ρίσκο, να το πω έτσι. Δεν φοβάμαι ιδιαίτερα και πιστεύω ότι οι άνθρωποι που θα ψηφίσουν έχουν ένα επίπεδο, αν και σίγουρα κάποιοι θα ψηφίσουν με ένα στοιχείο «χαβαλέ». Πιστεύω ότι το τελικό αποτέλεσμα πάντως θα είναι σώφρον.
Τι σας εξέπληξε περισσότερο σε αυτήν τη διαδικασία;
Κυρίως -αν και δεν θα έπρεπε- είναι πόσοι αρχαίοι βρίσκονται στη λίστα. Μου δείχνει ότι υπάρχει μια νοσταλγία, μια περηφάνια για πρόσωπα που σχεδόν τα έχουμε ξεχάσει.
Στην Αγγλία το φινάλε ήταν επεισοδιακό.
Νομίζω ότι και η δική μας συζήτηση, που θα γίνει στο τέλος, το Μάιο, θα είναι ιδιαίτερα έντονη.
Αρκεί να μη χαθεί το ενδιαφέρον του κοινού εξαιτίας πιθανών πολιτικών εξελίξεων.
Δεν το πιστεύω γιατί ο κόσμος έχει βαρεθεί όλη αυτή την εκλογολογία και θέλει να φύγει από την καθημερινότητά του και να συζητήσει κάτι άλλο.
Λέτε ταυτόχρονα με τους Μεγάλους Έλληνες να έχουμε εκλογές;
Δεν θα με εξέπληττε να γίνουν εκλογές μέχρι το Μάιο, να το πω έτσι.
Έχει ενδιαφέρον το γεγονός ότι το projectαυτό βγαίνει στον αέρα σε μια εποχή που φαίνεται ότι ψάχνουμε ήρωες-σύμβολα. Αναφέρομαι στην περίπτωση του Αλέξη και της Κούνεβα.
Έχουμε έλλειμμα ηρώων, είναι γεγονός. Νομίζω ότι επειδή δεν έχουμε πολιτικούς που να εμπνέουν, να δημιουργούν ένα ηγετικό όραμα, ψάχνουμε απλούς, καθημερινούς ανθρώπους, που θα παίξουν αυτόν το ρόλο. Αυτό συνέβη κυρίως στην περίπτωση της Κούνεβα, όπου έχουν συσσωρευθεί μια σειρά από αδικίες της ελληνικής κοινωνίας. Γι' αυτό κάποιοι θύμωσαν πολύ με αυτή την ιστορία. Και εγώ θύμωσα πολύ.
Νομίζω φάνηκε αυτό στη σχετική εκπομπή των Φακέλων.
Γενικά, έχω μια έντονη άποψη για το γεγονός ότι πρέπει να υπάρχει νόμος και τάξη στη χώρα και γι' αυτό συχνά γίνομαι αιρετικός σε τέτοια θέματα. Όμως θεωρώ ότι για να είσαι ένα σοβαρό κράτος πρέπει να προστατεύεις τους ανώνυμους και τους αδύνατους. Θεωρώ ότι στην ιστορία της Κούνεβα υπήρξε μια μεγάλη αποτυχία του ελληνικού κράτους να την προστατεύσει και πριν και μετά τη δολοφονική απόπειρα. Αυτό είναι κάτι που εμένα τουλάχιστον με βγάζει από τα ρούχα μου. Γι' αυτό και θα υπάρξει συνέχεια και στην εκπομπή και στην «Καθημερινή», μέχρι να ακούσουμε απαντήσεις. Με εξοργίζει το γεγονός ότι το ελληνικό κράτος χρειάστηκε ενάμιση μήνα για να αρχίσει να ασχολείται με το θέμα της Κούνεβα.
Μιλάμε για τον Αλέξη και την Κούνεβα. Για την εκπομπή σας, για τη δεύτερη ακούσαμε μόνο καλά λόγια. Οι απόψεις σας όμως στην περίοδο των επεισοδίων μετά τη δολοφονία του Αλέξη προκάλεσαν αντιδράσεις...
Είναι κάτι που το έχω συνηθίσει αυτό. Κοιτάξτε, είμαι κάποιος που ούτε γράφω, ούτε κάνω εκπομπές για να γίνω αρεστός. Μου αρέσει να λέω την άποψή μου, αν και συχνά δεν πάει με το ρεύμα. Θεωρώ όμως ότι δουλειά του δημοσιογράφου δεν είναι να «λαϊκίζει». Βγήκα το βράδυ μετά τα επεισόδια και είπα ότι με το φανατισμό που υπάρχει, αν δεν πάρουμε μέτρα μεταξύ μας, ως κοινωνία, θα έχουμε δολοφονία αστυνομικού. Κάτι το οποίο έγινε. Έβλεπα πού πάει το πράγμα. Πάντα θα λέω την άποψή μου, ασχέτως αν δημιουργεί αντιδράσεις.
Υπάρχουν σημεία της Αθήνας που φοβάστε να κυκλοφορήσετε, εξαιτίας ακριβώς αυτών των απόψεων;
Είναι μια εποχή που κάποιος με τη δική μου θέση ή άποψη για τα πράγματα δεν θα πήγαινε εύκολα στα Εξάρχεια. Με τσαντίζει αυτό το πράγμα, θα ήθελα πολύ να έχω απέναντί μου όποιον θα ήθελε να απαντήσει, έστω και με ένα γιαούρτι, και να κάνω μια συζήτηση ζωντανή. Όσες φορές το έχω προσπαθήσει δεν γίνεται. Υπάρχουν άνθρωποι που είναι φανατισμένοι και θέλουν να έχουν καρικατούρες απέναντί τους. Και στις εκπομπές το έχουμε προσπαθήσει όλα αυτά τα χρόνια, αλλά είναι πολύ δύσκολο.
Έχετε δεχθεί απειλές;
Δεν έχω νιώσει κάτι τέτοιο, πέρα από τις φραστικές επιθέσεις που έχω. Προφανώς με θυμώνει πάρα πολύ που δεν μπορώ να πάω στα Εξάρχεια, μια περιοχή που έχω λατρέψει και έχω περάσει πολλά χρόνια εκεί ως μαθητής. Από την άλλη, αν το κάνω, μπορεί να δημιουργηθεί μια ιστορία χωρίς λόγο.
Πού βάζετε όριο στις επιθέσεις που δέχεστε; Δεν έχετε ακούσει και λίγα.
Αυτό είναι αλήθεια. Γενικώς, όμως, προσπαθώ να έχω μια φλεγματική αντιμετώπιση των πραγμάτων. Με ενοχλεί η μανία που μας πιάνει στην Ελλάδα με διάφορα θέματα. Όταν υπήρχε η ιστορία των Σκοπίων έγραφα -και το θεωρούσα λογικό- ότι είναι λάθος η ιστορία με το όνομα. Δεν είμαι λιγότερο πατριώτης από κάποιον που έχει την αντίθετη άποψη, επιμένω σε αυτό. Το έκανα γιατί το πίστευα. Το έγραψα, το υποστήριξα και «έφαγα» το κόστος από αυτό. Δεν με νοιάζει όμως. Είναι πολύ βαρετό να υποστηρίζεις αυτό που είναι της μόδας και πουλάει εκείνη τη στιγμή. Η δουλειά του δημοσιογράφου είναι να πηγαίνει κόντρα στο ρεύμα. Είναι μεγάλο κομμάτι της δουλειάς μας και πρέπει να το κάνεις με πειθαρχία. Όταν είσαι κόντρα στο ρεύμα πρέπει να το υπερασπίζεσαι.
Αυτό απαιτεί, όμως, και την ανοχή της εργοδοσίας, έτσι δεν είναι;
Μέχρι στιγμής, για κάποιους λόγους, μπόρεσα να το έχω αυτό στη ζωή μου. Πάντα μου άρεσε η «Καθημερινή» και από παλιά που ήμουν εδώ, γιατί ξέρω ότι έχουμε το δικαίωμα αυτό και ότι γράφουν και άνθρωποι που έχουν τελείως διαφορετική άποψη από τη δική μου. Θεωρώ ότι μια εφημερίδα πρέπει να είναι πολυφωνική και αυτό η Καθημερινή το έχει αποδείξει τα τελευταία 20 χρόνια.
Κατηγορηθήκατε όμως για το αντίθετο, και μάλιστα λίγο μετά την έλευσή σας. Αναφέρομαι στις περιπτώσεις Δελαστίκ και Μπουγάτσου, που σας κατονόμασαν και στις επιστολές τους προς την ΕΣΗΕΑ.
Λυπάμαι γι' αυτούς τους συναδέλφους που έφυγαν, αλλά νομίζω ότι με τη διαδρομή μου και αυτά τα δύο χρόνια που είμαι διευθυντής της εφημερίδας έχω αποδείξει ότι τη διαφορετική άποψη τη θέλω και τη σέβομαι. Την επιδιώκω. Το τι δαίμονες και τι φαντάσματα έχει ο καθένας στο μυαλό του δεν ξέρω. Το θεωρώ τόσο χαζό αυτό που έγινε... Μερικές φορές το σκέφτομαι και θυμώνω.
Ακόμη το σκέφτεστε;
Όχι πολύ, δεν μου λείπουν. Θυμώνω με την έννοια ότι λειτούργησαν μερικά στερεότυπα για το τι φοβόταν ο καθένας. Αυτά τα δυο χρόνια αποδείχθηκε ότι δεν ίσχυαν. Δεν έχω τίποτα προσωπικό μαζί τους και τους εύχομαι πραγματικά να είναι καλά εκεί που βρίσκονται. Αυτό που με θυμώνει είναι το τσουνάμι λαϊκισμού που μας πιάνει στην Ελλάδα και αντιμετωπίζουμε κάποιους ανθρώπους σαν καρικατούρες. Θεωρώ ότι ακυρώνει την προσπάθεια για τη δημιουργία πραγματικού διαλόγου. Είναι φασισμός να φοβάται ο άλλος να πει τη γνώμη του γιατί θα κατηγορηθεί από κάποιους ότι δεν είναι πατριώτης.
Υπήρξαν περιστατικά που σας έκαναν να θέλετε να βγείτε από το χώρο;
Όταν γύρισα από την Αμερική έγραφαν διάφοροι με εμπάθεια: «Γιατί δεν γυρνάει ο Παπαχελάς στην Αμερική που τόσο αγαπάει;». Αλλά, επειδή αγαπώ την Ελλάδα και αυτό που κάνω περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, δεν τους έκανα τη χάρη.
Τότε κατηγορηθήκατε για ειδικές σχέσεις με Αμερική. Δεν θυμάμαι να αντιδράσατε..
Όταν είσαι δημόσιο πρόσωπο δέχεσαι κριτική. Είναι λογικό. Δέχομαι επίσης ότι, όταν οι απόψεις σου δεν ταιριάζουν με τη πλειοψηφία του 95%, τότε δέχεσαι επιθέσεις. Και εκεί δεν έχω πρόβλημα. Εκεί που αρχίζω να έχω πρόβλημα είναι όταν αρχίζει ο φασισμός του υπονοούμενου, ότι μπορεί να τα λες αυτά επειδή έχεις μια ιδιαίτερη σχέση με την Αμερική. Εκεί πραγματικά θυμώνω. Στο θέμα του Κοσόβου είχα πολύ σκληρή στάση για την αμερικανική πολιτική. Ε, διάβαζα διάφορους ανθρώπους που δεν είχαν προφανώς δει τα κείμενά μου και έλεγαν ότι είχα την ακριβώς αντίθετη άποψη. Εκεί δεν αντιδρώ. Όταν όμως κάποιος διατυπώνει απειλές εναντίον μου στο Διαδίκτυο ή παρακινεί κάποιους άλλους να κάνουν κάτι εναντίον μου, προφανώς έχω πρόβλημα. Θυμάμαι έντονα την εποχή που γράψαμε με τον Τάσο Τέλλογλου το βιβλίο για τη 17 Νοέμβρη και πήγαμε σε μια παρουσίαση στη Θεσσαλονίκη. Υπήρξε κόσμος που φώναζε, κάποιοι έβριζαν και ήταν ένα παιδί που διαρκώς κρατούσε ένα χαρτί που έλεγε «θα σε σκίσω», «θα σε σκοτώσω». Τον κάλεσα να έρθει στο μικρόφωνο και να μιλήσει. Μου έκανε εντύπωση ότι δεν είχε κάτι να πει. Ήταν ένα παιδί πολύ θυμωμένο από διάφορα πράγματα και εγώ είχα γίνει ο στόχος του.
Η συσσωρευμένη οργή που δεν μπορεί να εκφραστεί είναι βασικό σύμπτωμα της κοινωνίας μας.
Είναι μια κοινωνία τρομερά υποκριτική. Από τη μια ανεχόμαστε συμπεριφορές τύπου Κούνεβα και τη διαφθορά, και από την άλλη έχουμε έναν ψευτορομαντισμό και μια κουλτούρα της εξέγερσης, αλλά ποτέ δεν κάνουμε τίποτα γι' αυτό. Η οργή έχει νόημα όταν είσαι πρακτικός και αλλάζεις πράγματα στην κοινωνία σου. Αν την εκφράζεις μόνο ως τραγούδι, ως διαδήλωση ή παράπονο και δεν μεταφράζεις σε συγκεκριμένη πράξη τότε είσαι μια κοινωνία βυθισμένη στη μιζέρια και ανεκτική στη διαφθορά. Αυτό εμένα με εξοργίζει.
Προφανώς και είναι μεγάλη η ευθύνη των μέσων ενημέρωσης γι' αυτή την κατάσταση που περιγράφετε. Φαίνεται όμως πως πραγματικά ο «μιντιακός» χάρτης αλλάζει.
Σίγουρα, η επόμενη γενιά δημοσιογράφων θα είναι πολύ καλύτερη από τη δικιά μου. Πιο ανοιχτά μυαλά που δεν έχουν βγει μέσα από κομματικές εμπειρίες, έχουν το Διαδίκτυο -κάτι ασύλληπτο για την εποχή μας-, παιδιά που ταξιδεύουν και καταλαβαίνουν τον κόσμο καλύτερα από εμάς. Πιστεύω ότι αυτά τα παιδιά θα κάνουν τη διαφορά. Το τοπίο στα μέσα σίγουρα αλλάζει. Ήταν πολύ προσωπικές επιχειρήσεις με αποτέλεσμα η προσωπική ατζέντα να καθορίζει πολλά πράγματα. Αυτό αλλάζει.
Με ποιον τρόπο;
Ακόμη και με την είσοδο ξένων επιχειρήσεων. Αυτό βραχυπρόθεσμα μπορεί να κοστίζει, αλλά μεσοπρόσθεσμα σίγουρα θα κάνει τα μέσα ενημέρωσης πιο ευρωπαϊκά, με την έννοια ότι είναι μια εταιρεία που θέλει να βγάλει χρήματα, αλλά θα είναι πιο ψύχραιμη και η αντιμετώπιση των ειδήσεων.
Αυτό που βλέπουμε προς το παρόν είναι κυρίως εφοπλιστές που αγοράζουν μερίδια ή έντυπα παραδοσιακών εκδοτών. Δεν υπάρχει ο φόβος άλλου τύπου εξαρτήσεων, κυρίως εξαιτίας των σχέσεων των νέων παικτών με πολιτικούς παράγοντες;
Αυτά τα ζητήματα πάντα υπάρχουν στην Ελλάδα. Αλλά όταν βλέπω έναν παίκτη που δεν έχει ανάγκη το κράτος σε τίποτα -ένας εφοπλιστής αλλάζει σημαία στο πλοίο του, φεύγει και δεν έχει να ασχοληθεί ξανά με το κράτος- τον προτιμώ από τους παραδοσιακούς, που μέσω της εφημερίδας ή του καναλιού ήθελαν να κάνουν άλλη δουλειά.
Μπαίνουμε δηλαδή στην μετά τη διαπλοκή εποχή;
Αυτή η εποχή θα διαμορφωθεί όταν λυθούν δυο πράγματα. Το πρώτο είναι η δικτατορία της επικοινωνίας: ένας υπουργός μπροστά στην απειλή να μη βγει σε ένα κανάλι μπορεί να κάνει τα πάντα. Το δεύτερο είναι το πολιτικό χρήμα, που όσο θα συνεχίζει να έρχεται από ανθρώπους που έχουν σχέση με μεγάλες επιχειρήσεις, με μεγάλα μέσα ενημέρωσης, τότε θα υπάρχει θέμα.
Με την οικονομική κρίση θα πρέπει να μειωθεί το επιχειρηματικό χρήμα προς τα κόμματα. Πάμε σε πιο «καθαρές» εκλογές ως προς αυτό;
Φαντάζομαι πως αυτό θα γίνει. Επίσης μειώνεται πολύ η πίτα με τις δουλειές που μπορεί να μοιράσει το κράτος.
Είμαστε σε ένα κομβικό σημείο για τα μέσα;
Ναι, το πιστεύω. Περάσαμε ένα μεγάλο πάρτι τα μέσα ενημέρωσης και κυρίως η τηλεόραση, όπου πολλά πράγματα ξέφυγαν από τις πραγματικές τους διαστάσεις και τώρα έχουμε την προσγείωση, η οποία ως ένα βαθμό θα είναι ανώμαλη. Τα νοικοκυρεμένα μαγαζιά από οικονομική άποψη και αυτά που είναι καλά από άποψη περιεχομένου -δεν ζούσαν δηλαδή από κάτι άλλο- θα επιζήσουν. Αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει οι όροι του παιχνιδιού να είναι ίδιοι για όλους. Δεν μπορεί κάποιος να πληρώνει λιγότερους φόρους ή εισφορές. Βέβαια, χρειάζεται ισχυρή πολιτική βούληση για να γίνει αυτό και δεν την βλέπω αυτή τη στιγμή. Οι πολιτικοί δεν καταλαβαίνουν πόση δύναμη έχουν. Φοβούνται τόσο πολύ τη δικτατορία της επικοινωνίας που δεν καταλαβαίνουν ότι εκείνοι έχουν τα εργαλεία του κράτους και τους νόμους στα χέρια τους.
Γίνατε πρόσφατα μέτοχος στην «Καθημερινή». Γιατί τώρα; Και πώς συνδυάζονται οι ρόλοι σας;
Δεν θέλω να μιλήσω πολύ γι' αυτό.
Γιατί, υπάρχει κάτι που σας ενοχλεί σε αυτό;
Κοιτάξτε, ήταν μια εσωτερική εταιρική διαδικασία. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει κάποιο ασυμβίβαστο. Θεωρώ ότι τη φροντίδα που έχω ως διευθυντής της εφημερίδας, πρέπει να την έχω και ως άνθρωπος που έχει ένα μικρό ποσοστό εφημερίδας. Ο ρόλος μου δεν αλλάζει και δεν βλέπω κάποια αντίφαση στο γεγονός ότι έγινα και μέτοχος.
Ο πόλεμος των προσφορών στις κυριακάτικες εφημερίδες πόσο θα κρατήσει ακόμη;
Κάποια στιγμή θα σταματήσει, αλλά δεν το βλέπω προς το παρόν. Υπάρχει εδώ ένας κίνδυνος στο τέλος να την πληρώσουν οι εφημερίδες. Αν σταματήσουν οι προσφορές και οι εφημερίδες ως περιεχόμενο δεν μπορούν να τραβήξουν την προσοχή του αναγνώστη, τότε εκεί μπορεί όλοι να πάθουμε πολύ μεγάλη ζημιά.
Σας ενοχλούν οι προσφορές ώρες ώρες;
Προφανώς με ενοχλούν.
Θεωρείται ότι υποβιβάζουν το δημοσιογραφικό προϊόν;
Όχι απαραίτητα. Αλλά επειδή μου αρέσει η δημοσιογραφία, δεν θέλω κάθε Κυριακή να είμαι ένα μικρό περίπτερο που πουλάει διάφορα μπιχλιμπίδια. Από την άλλη, αυτοί είναι οι νόμοι της αγοράς και με αυτούς αναγκαστικά θα παίξουμε όλοι.
Τι δείχνουν οι μετρήσεις σας για την κυκλοφορία της «Καθημερινής» με τις προσφορές και της απλής έκδοσης;
Γελάω, γιατί θυμάμαι ότι το καλοκαίρι κάποιος ζήτησε μια εφημερίδα χωρίς τα μπάζα. Εμείς διαπιστώνουμε πως με το χρόνο ενισχύεται η κυκλοφορία της απλής έκδοσης.
Είναι έτοιμη η «Καθημερινή» να αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση. Ποιες κινήσεις μείωσης του κόστους θα γίνουν;
Μια εφημερίδα πρέπει να βγαίνει οικονομικά, διαφορετικά ανοίγει παράθυρα σε εξαρτήσεις, είτε είναι δάνεια είτε οτιδήποτε άλλο. Βασική μας αρχή είναι ότι η εφημερίδα δεν είναι φιλανθρωπικό ίδρυμα. Είναι μια επιχείρηση που όσο πιο υγιής είναι τόσο πιο πολύ μπορεί να υπερασπίσει κάποιες αξίες. Με αυτή την έννοια προσπαθούμε να είμαστε όσο πιο νοικοκύρηδες γίνεται. Διάβαζα τελευταία στους «New York Times» μια πρόταση να γίνουν μη κερδοσκοπικά ιδρύματα οι εφημερίδες, επειδή είναι σίγουρο ότι στο μέλλον δεν θα βγάζουν κέρδη. Έτσι, όποιος επενδύει χρήματα σε αυτά, θα έχει κυρίως φορολογικά ή άλλα οφέλη.
Θα οξύνει η οικονομική κρίση την πολιτική κατάσταση;
Όλα είναι σε ένα μεγάλο μπλέντερ. Βλέπω μια μεγάλη αγωνία στον κόσμο, τα προβλήματά του είναι τεράστια, τα έχουν όλοι χαμένα. Δεν πιστεύουμε πλέον στο Μεσσία που θα έρθει να μας σώσει, όπως τη δεκαετία του ‘80. Τα πολιτικά πρόσωπα έχουν φτάσει στα όριά τους πρέπει να μπουν νέοι τολμηροί άνθρωποι που θα μπορούν να διοικήσουν και να μανατζάρουν. Τα επόμενα δυο τρία χρόνια θα περάσουμε μια δύσκολη διαδικασία, πολιτικά και οικονομικά.
Στις εκλογές θα θριαμβεύσει η αρνητική ψήφος;
Δεν βλέπω ιδιαίτερο ρεύμα για κανέναν. Είναι εύκολο να είσαι αντιπολίτευση περιμένοντας το ώριμο φρούτο να πέσει. αλλά αυτό κάνει πιο δύσκολη την διακυβέρνησή σου. Αν όμως δεν έχεις ετοιμάσει τον κόσμο, αν δεν έχεις πει κάποιες αλήθειες, το πληρώνεις ακριβά. Πιστεύω ότι από εδώ και πέρα δεν θα υπάρχει κυβέρνηση με πραγματική περίοδο χάριτος. Η κυβέρνηση Καραμανλή του 2004 ήταν η τελευταία που το είχε αυτό.
Υπάρχει περιθώριο για κυβέρνηση συνεργασίας;
Θα ήταν ίσως μια λύση, όμως υπάρχει ο κίνδυνος ενίσχυσης των άκρων, που θα μπορούσαν να γίνουν αξιωματική αντιπολίτευση. Επιπλέον, δεν υπάρχει κουλτούρα συναίνεσης και δεν βλέπω και μια προσωπικότητα που θα μπορούσε να στεγάσει αυτό το εγχείρημα.
Ποιους θεωρείτε Μεγάλους Έλληνες;
Σίγουρα τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος πήρε πολλά ρίσκα και είχε ένα καταπληκτικό συνδυασμό: είχε οράματα και ρομαντισμό και ταυτόχρονα ήταν τρομερά ρεαλιστής. Τον Μέγα Αλέξανδρο, γιατί είχε ένα όραμα και διευρυμένη αντίληψη του τι είναι Έλληνας, κάτι που με γοητεύει. Ένας τρίτος είναι ο Καποδίστριας. Πάντα θεωρούσα ότι μερικές βασικές πληγές που έχουμε ως κοινωνία γεννήθηκαν εκείνη την περίοδο. Αν είχε καταφέρει να επιβάλλει το μοντέλο εκσυγχρονισμού που ήθελε, θα είχαμε λύσει πολλά προβλήματα εδώ και δεκαετίες. Στους Μεγάλους Έλληνες θα έβαζα ανθρώπους που τόλμησαν, που δεν δείλιασαν.
σχόλια