Είναι αλήθεια ότι ο τωρινός Πάπας βρίσκεται πιο κοντά στην Ορθοδοξία από τους προκατόχους του;
Ασφαλώς, τα πρόσωπα μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην προώθηση του διαλόγου μεταξύ των δύο Εκκλησιών. Όμως ο διάλογος δεν είναι μια εύκολη και απλή διαδικασία, καθώς, πέρα από τα αμιγώς θεολογικά ζητήματα που οι δυο πλευρές πρέπει να επιλύσουν, υπάρχουν και όλες εκείνες οι αντιλήψεις και οι θεωρίες που διαμορφώθηκαν ή ενισχύθηκαν κυρίως μετά το σχίσμα, στα περίπου χίλια χρόνια που ακολούθησαν μέχρι και σήμερα. Και με αυτά ασχολείται η επίσημη διεθνής μεικτή επιτροπή διαλόγου της Ορθοδόξου και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Ωστόσο, με τις κινήσεις και τις πρωτοβουλίες τους, τόσο ο Πάπας Φραγκίσκος όσο και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος εκτιμώ ότι θέλουν να στείλουν με ευδιάκριτο τρόπο το μήνυμα προς τους απλούς χριστιανούς ότι, παρά τις διαφορές και την απόσταση που δημιούργησαν τα χίλια χρόνια σχίσματος, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε την πρώτη χιλιετία, κατά την οποία ήμασταν ενωμένοι και η οποία αποτελεί την κοινή μας κληρονομιά αλλά και τη βάση για τον μεταξύ μας διάλογο.
Η Εκκλησία, ως σύνολο μελών που αποτελείται από λειτουργούς και απλούς πιστούς, είναι ένα κομμάτι της κοινωνίας. Ως εκ τούτου, θεωρώ αυτονόητο η Αριστερά όχι μόνο να βρίσκεται σε διάλογο αλλά να αναζητά πεδίο συνεργασίας με την Εκκλησία, αφού στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και των δύο είναι ο άνθρωπος...
Παρατηρούμε ανάλογη –και απρόσμενη για πολλούς– προσέγγιση Εκκλησίας και Αριστεράς;
Η Εκκλησία, ως σύνολο μελών που αποτελείται από λειτουργούς και απλούς πιστούς, είναι ένα κομμάτι της κοινωνίας. Ως εκ τούτου, θεωρώ αυτονόητο η Αριστερά όχι μόνο να βρίσκεται σε διάλογο αλλά να αναζητά πεδίο συνεργασίας με την Εκκλησία, αφού στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και των δύο είναι ο άνθρωπος. Θα ήταν άδικο για την ιστορία της Αριστεράς να αντιμετωπίζει με ιδεοληψίες του παρελθόντος την Εκκλησία, και μάλιστα να την κατατάσσει ιδεολογικά στην απέναντι όχθη. Όπως δεν μπορώ να δεχτώ –και ασφαλώς δεν ισχύει– ότι οι χριστιανοί πιστοί ανήκουν ιδεολογικά-πολιτικά σε έναν μόνο χώρο, έτσι δεν μπορώ να δεχτώ –και επίσης δεν ισχύει– ότι η Αριστερά συγκροτείται μόνο από άθεους. Στο πλαίσιο αυτό θεωρώ ότι είναι σωστό το διακριτικό και προσεκτικό άνοιγμα του Αλέξη Τσίπρα προς την Εκκλησία, γιατί έτσι εκφράζει τον προσωπικό σεβασμό του απέναντι στον άνθρωπο που πιστεύει αλλά και τις αντίστοιχες ευαισθησίες της Αριστεράς, που δεν επιδίωξε σχέσεις εξάρτησης ή χειραγώγησης της Εκκλησίας, αλλά, αντιθέτως, δείχνει να θέλει μια λειτουργική σχέση, με σεβασμό προς την παράδοση της κοινωνίας μας.
Πιστεύεις ότι θα δούμε ποτέ κάποιες μεταρρυθμίσεις, όπως για παράδειγμα στο «ωράριο» των λειτουργιών ή στη γλώσσα που χρησιμοποιείται, για να προσεγγιστεί η νέα γενιά;
Ως προς το «ωράριο», πολλές μητροπόλεις έχουν υιοθετήσει την τέλεση δεύτερης Θείας Λειτουργίας, που ξεκινάει πιο αργά. Το θέμα της γλώσσας, όμως, είναι μάλλον πιο περίπλοκο, αφού συνδέεται με τη γενικότερη υποβάθμιση της παιδείας. Είναι λυπηρό να μην καταλαβαίνουμε τη γλώσσα μας γιατί δεν την γνωρίζουμε. Να έχουμε αποξενωθεί από τον πλούτο της γλωσσικής μας κληρονομιάς που διασώθηκε και μας διέσωσε ως έθνος μέσα στους αιώνες. Να τη γνωρίζουν οι ξένοι και να μην τη γνωρίζουμε εμείς. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι η Εκκλησία δεν θα πρέπει να ασχοληθεί με την ποιμαντική διάσταση του ζητήματος. Κατά την προσωπική μου άποψη, ο πιστός δεν πρέπει απλώς παρίσταται στη Θεία Λειτουργία και να ακούει μηχανικά αλλά να κατανοεί και να συμμετέχει ολοκληρωτικά σε αυτό το κορυφαίο γεγονός της Εκκλησίας. Οπότε, θεωρώ ότι οι Ιεράρχες θα πρέπει να φανούν περισσότερο τολμηροί, ευέλικτοι και ρεαλιστές απέναντι σε μια πραγματικότητα που ίσως δεν ευθύνονται γι' αυτήν αλλά δεν μπορούν και να κάνουν ότι δεν την βλέπουν.
Πώς αποφάσισες να ασχοληθείς με το εκκλησιαστικό ρεπορτάζ;
Με τη δημοσιογραφία ασχολούμαι, αρχικά σαν μαθητευόμενος και ακολούθως ως επαγγελματίας, από το 1994. Από το 1999 παρακολουθώ τα θρησκευτικά ζητήματα με έμφαση στη ζωή της Ορθοδόξου Εκκλησίας και με ιδιαίτερο προσωπικό ενδιαφέρον στα θέματα που αφορούν τον διαχριστιανικό και διαθρησκειακό διάλογο. Στο λεγόμενο εκκλησιαστικό ρεπορτάζ μάλλον βρέθηκα τυχαία, σε μια στιγμή που η θέση του αρμόδιου συντάκτη ήταν κενή και μου το πρότεινε ο τότε αρχισυντάκτης μου. Προηγουμένως είχα ασχοληθεί με το ελεύθερο και το διεθνές ρεπορτάζ αλλά και με την επιμέλεια ραδιοφωνικών εκπομπών. Ο παππούς μου ήταν κληρικός, όπως και πολλοί εκ των προγόνων μου, ενώ ο θείος μου σήμερα διακονεί ως κληρικός στις ΗΠΑ. Ωστόσο, δεν νομίζω να ήταν η καταγωγή μου που επηρέασε τη δημοσιογραφική μου εξέλιξή, μια και το πιθανότερο είναι να μην τη γνώριζαν όταν μου πρότειναν το συγκεκριμένο ρεπορτάζ. Πιστεύω, όμως, ότι η προσωπική μου σχέση με την πίστη και ο σεβασμός μου για το θρησκευτικό φαινόμενο αποτέλεσαν μια βάση για να προσεγγίσω με σεβασμό τα εκκλησιαστικά θέματα αλλά και με διάθεση να μάθω όσο καλύτερα μπορώ το συγκεκριμένο, εξαιρετικά πολυδιάστατο ρεπορτάζ.
Στο site σου Αmen.gr έχεις και ενότητα με βίντεο, μπλογκ, newsletter κ.λπ. Πόσο εξοικειωμένοι είναι οι ιεράρχες με την τεχνολογία και τα νέα μέσα;
Οι περισσότεροι, ιδιαίτερα οι νεότεροι σε ηλικία, είναι αρκετά εξοικειωμένοι, σε βαθμό που πολλοί από αυτούς να μας προτείνουν νέες εφαρμογές, προκειμένου να γίνει το Amen.gr περισσότερο εύχρηστο για τους αναγνώστες του. Και, ξέρεις, είναι πολύ σημαντικό αυτό, γιατί με το ενδιαφέρον τους έχει δημιουργηθεί μια διαδραστική σχέση. Άλλωστε, το Amen.gr δημιουργήθηκε προκειμένου να αποτελέσει έναν διαδικτυακό τόπο διαλόγου, σε μια εποχή που πολλοί μιλούν για θρησκευτικό φανατισμό και αντιπαραθέσεις, αλλά και έναν χώρο προβολής ειδήσεων από τη ζωή της Ορθοδοξίας, των άλλων χριστιανικών δογμάτων και ομολογιών καθώς και άλλων θρησκειών.
σχόλια