Η ποιήτρια και πεζογράφος, Μάγια Αγγέλου -Marguerite Johnson- γεννήθηκε στο Σαν Λούις του Μισούρι τον Απρίλιο του 1928. Οι γονείς της χώρισαν όταν ήταν τριών ετών και με τον αδελφό της πήγαν να ζήσουν με τη γιαγιά τους στο Αρκάνσας. Όταν ήταν οκτώ, βιάστηκε από το φίλο της μητέρας της και μόλις αποκάλυψε τι συνέβη, ο άνθρωπος που τη βίασε βρέθηκε νεκρός. Τρομαγμένη από τη δύναμη που είχαν τα λόγια της, επέλεξε να μην ξαναμιλήσει για τα επόμενα πέντε χρόνια.
Από αυτή την σιωπηρή αρχή προέκυψε μια νεαρή γυναίκα που τραγούδησε, χόρεψε, και έγραψε ποίηση. Μετά τη μετακίνηση στο Σαν Φρανσίσκο με τη μητέρα και τον αδελφό της το 1940, η Αγγέλου ξεκίνησε μαθήματα χορού και έκανε οντισιόν για να μπει στο επαγγελματικό θέατρο. Ωστόσο, έβαλε στην άκρη τα σχέδιά της, αφού σε ηλικία 16 ετών απέκτησε ένα γιο. Μετακόμισε στο Σαν Ντιέγκο, εργάστηκε ως σερβιτόρα σε κακόφημα νυχτερινά κέντρα διασκέδασης και χόρεψε σε ένα στριπ κλαμπ. Κατά ειρωνικό τρόπο, το κλαμπ αυτό έσωσε την καριέρα της: είχε βάρδια όταν ανακαλύφθηκε από μια θεατρική ομάδα.
Η ζωή είναι πόρνη. Πρέπει να βγεις έξω και να τους αλλάξεις τα φώτα
Το 1959, μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, έκανε φιλίες με διακεκριμένους συγγραφείς του Χάρλεμ, και ασχολήθηκε ενεργά με το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα. Το 1961, έφυγε για την Αίγυπτο με τον τότε σύντροφό της και δούλεψε για τον αραβικό Observer. Αφού χώρισε με το φίλο της, κατευθύνθηκε προς την Γκάνα, όπου ο γιος της τραυματίστηκε σοβαρά σε αυτοκινητιστικό ατύχημα. Και ενώ είχε αναλάβει τη φροντίδα του στη Γκάνα, έπιασε δουλειά στο ειδησεογραφικό πρακτορείο African Review και έμεινε τελικά στην Ήπειρο για αρκετά χρόνια. Η γραφή αλλά και η προσωπική της καλλιτεχνική ωρίμανση αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα εκείνη την εποχή.
Όταν επέστρεψε στις ΗΠΑ, άρχισε τη δημοσίευση της πολύτομης αυτοβιογραφίας της, ξεκινώντας με το «I Know Why the Caged Bird Sings». Τέσσερις τόμοι κυκλοφόρησαν κατά τη διάρκεια των επόμενων δύο δεκαετιών, καθώς και διάφορα βιβλία ποίησης. Το 1981, η Αγγέλου (χωρίς να έχει κάποιο πτυχίο) διορίστηκε καθηγήτρια Αμερικανικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Wake Forest, στο Γουίνστον-Σάλεμ. Έχει προταθεί για πολλά σημαντικά βραβεία. Ήταν 86 ετών όταν βρέθηκε νεκρή σαν σήμερα το 2014 από την οικονόμο της.
Το όνομα Μάγια, προήλθε επειδή έτσι την αποκαλούσε ο αδελφός της όταν ήταν πολύ μικρός και το Αγγέλου από τον ελληνικής καταγωγής σύζυγό της, Tosh Angelos (Enistasios Angelos). Μετά το χωρισμό τους το 1954, αποφάσισε να κρατήσει το όνομά του.
Παρακάτω θα βρείτε ορισμένα από τα πιο σημαντικά αποφθέγματα της ποιήτριας
• Οι άνθρωποι μπορεί να μη θυμούνται τι έκανες ή τι τους είπες, αλλά πάντα θα θυμούνται πώς τους έκανες να αισθανθούν.
• Αν δεν σου αρέσει κάτι, άλλαξέ το. Αν δεν μπορείς να το αλλάξεις, άλλαξε τον τρόπο που το αντιμετωπίζεις. Μην παραπονιέσαι.
• Επιτυχία είναι να σ' αρέσει ο εαυτός σου, να σ' αρέσει αυτό που κάνεις και να σ' αρέσει ο τρόπος που το κάνεις.
• Ζήτα αυτό που θέλεις και να είσαι προετοιμασμένος να το αποκτήσεις.
• Η ζωή γουστάρει να τη βουτάνε από το πέτο και να της λένε: «είμαι μαζί σου μικρή μου, φύγαμε».
• Δεν πρέπει ποτέ να κάνεις πρώτη σου προτεραιότητα κάποιον που σε βλέπει απλά σαν μια εναλλακτική λύση.
• Θα πρέπει να ξέρουμε όλοι ότι η διαφορετικότητα κεντάει ένα πλούσιο χαλί, και πρέπει να καταλάβουμε πως όλοι οι κόμποι του χαλιού έχουν ισότιμη αξία, ανεξάρτητα από το χρώμα τους.
• Νομίζω πως το πιο σημαντικό πράγμα, πέρα από την πειθαρχία και τη δημιουργικότητα, είναι η τόλμη να τολμάς.
• Όλα στο σύμπαν έχουν ένα ρυθμό, όλα χορεύουν.
• Θα γνωρίσεις πολλές ήττες στη ζωή σου, αλλά ποτέ μην επιτρέψεις στον εαυτό σου να νικηθεί.
• Η ζωή είναι πόρνη. Πρέπει να βγεις έξω και να τους αλλάξεις τα φώτα.
• Αν εγώ δεν είμαι καλός με τον εαυτό μου, πώς μπορώ να περιμένω να είναι οι άλλοι καλοί μαζί μου;
• Η μόρφωση βοηθάει κάποιον να πάψει να φοβάται παράξενες καταστάσεις.
• Τίποτε δεν δουλεύει αν δεν δουλέψεις εσύ.
• H πίκρα είναι σαν τον καρκίνο. Τρώει το σώμα που την φιλοξενεί. Αλλά ο θυμός είναι σαν τη φωτιά. Τα εξαγνίζει όλα.
• Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αγωνία από το να 'χεις μέσα σου μια ιστορία ανείπωτη.
• Τα παιδιά έχουν ταλέντο να υπομένουν, που πηγάζει από την άγνοια εναλλακτικών λύσεων.
• "Να φυλάγεσαι από τον γυμνό άνθρωπο που σου χαρίζει το πουκάμισό του."
• Όταν οι άνθρωποι σου δείχνουν ποιοι πραγματικά είναι, να τους πιστεύεις, την πρώτη φορά.
• H προκατάληψη είναι ένα βαρύ φορτίο που θολώνει το παρελθόν, απειλεί το μέλλον και κάνει το παρόν απρόσιτο.
• Μην φέρνεις τίποτε αρνητικό στην πόρτα μου.
• Δεν είναι δυνατό να ξοδέψεις όλη σου τη δημιουργικότητα. Όσο περισσότερη χρησιμοποιείς, τόσο περισσότερη έχεις.
• Οι ανάγκες της κοινωνίας προσδιορίζουν την ηθική της.
• Είναι πολύ λεπτή η γραμμή ανάμεσα στο να αγαπάμε τη ζωή και να είμαστε άπληστοι για αυτήν.
• Το πουλί δεν κελαηδάει επειδή έχει μια απάντηση, κελαηδάει επειδή έχει ένα τραγούδι.
• Κάνε ό,τι καλύτερο μπορείς μέχρι να μάθεις. Μετά όταν μάθεις καλύτερα, καν' το καλύτερα.
• Όλα τα μεγάλα επιτεύγματα απαιτούν χρόνο.
• Το θάρρος είναι το πιο σημαντικό από όλα τα προσόντα, γιατί χωρίς θάρρος δεν μπορείς να χρησιμοποιείς με συνέπεια κανένα άλλο προσόν.
• Οι λέξεις σημαίνουν περισσότερα από αυτό που διατυπώνεται γραπτά. Χρειάζεται η ανθρώπινη φωνή για να τις διαποτίσει με ένα βαθύτερο μήνυμα.
Το άρθρο γράφτηκε το 2015 από την Ανδρονίκη Κολοβού για το LIFO.gr
σχόλια