ΠΑΛΙ ΣΤΡΑΒΑ ΤΟ ΠΗΡΑΜΕ. Χιλιάδες τόνοι μελάνης άρχισαν να χύνονται, πολύτιμες ραδιοτηλεοπτικές ώρες να σπαταλιούνται, εγκέφαλοι Ελλήνων να μπαίνουν σε λειτουργία, πράγμα ασυνήθιστο στην εποχή μας, προκειμένου να αναλυθεί το «κίνημα», «φαινόμενο» κ.λπ. των «Αγανακτισμένων» που κατέκλυσαν τις πλατείες της χώρας. Στην πραγματικότητα, το ερώτημα είναι τελείως διαφορετικό: πώς όλο αυτό το ξέσπασμα δεν έγινε νωρίτερα; Γιατί στην Ευρώπη δεν υπάρχει άλλη χώρα που να αγανακτείς τόσο πολύ όσο στην Ελλάδα;
Οι παρομοιώσεις με την πλατεία Ταχρίρ του Καΐρου είναι ανιστόρητες κι επιφανειακές: στην Αίγυπτο, όπως και στις άλλες χώρες της αραβικής άνοιξης, υπήρχε ένας πολύ συγκεκριμένος πολιτικός στόχος, η απομάκρυνση του αιωνόβιου δικτάτορα κι η εγκαθίδρυση μιας δυτικού τύπου κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Και μπορεί το κίνημα της πλατείας Ταχρίρ να ήταν ειρηνικό, έμεινε όμως στην ιστορία για τον ακριβώς αντίθετο λόγο: οι διαδηλωτές κέρδισαν τη μάχη επειδή παρέμειναν στην πλατεία, παρότι τους θέριζαν σαν τις μύγες οι ακροβολιστές από τα διπλανά κτίρια.
ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ, οι «Αγανακτισμένοι» έκαναν την εμφάνισή τους στην Πορτογαλία τον Μάρτιο του 2011. Επηρεασμένοι από ένα τραγούδι με τον εύγλωττο τίτλο «Τι ανόητη που είμαι (να σπουδάζω για να γίνω σκλάβα)», μια ομάδα 4 νέων ξεκίνησε στο Facebook μια διαμαρτυρία που κατέληξε σε δύο εβδομάδες σε διαδηλώσεις μισού εκατομμυρίου σε όλη την Πορτογαλία αλλά και στους Πορτογάλους μετανάστες στο εξωτερικό! Δεν είναι τυχαίο ότι οι «Αγανακτισμένοι» ξεκίνησαν από κει: με το ΔΝΤ να έχει επέμβει δύο φορές στο παρελθόν στην Πορτογαλία, ο κατώτερος μισθός φτάνει στα 400 ευρώ κι η σύνταξη στα 250, ενώ η προσωρινότητα στις σχέσεις εργασίας (συμβόλαια που ανανεώνονται κάθε μήνα ή τρίμηνο, χωρίς ένσημα κι ασφάλιση) αποτελούν πλέον μόνιμο καθεστώς, πλήττοντας ιδίως τους νέους.
Παρόμοιοι χαμηλοί μισθοί κι εργασιακές σχέσεις επιβάλλονται σταδιακά σε όλη την περιφέρεια της ευρωζώνης, με την Ισπανία να γνωρίζει μια πρωτοφανή ανεργία, ιδίως μεταξύ των νέων. Όπως και στην Ελλάδα, έτσι και στις δύο χώρες της Ιβηρικής, η πιο μορφωμένη γενιά στην ιστορία των χωρών αυτών καλείται να ζήσει χειρότερα απ’ την προηγούμενη, για πρώτη φορά μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Και στους νέους αρχίζουν να προστίθενται μεγαλύτεροι σε ηλικία άνθρωποι που χάνουν τις δουλειές τους και είναι οργισμένοι με το διεφθαρμένο, γραφειοκρατικό πολιτικό σύστημα που δεν δίνει δεκάρα γι’ αυτούς. «Αν δεν μας αφήσετε να ονειρευτούμε, δεν θα σας αφήσουμε να κοιμηθείτε», προειδοποιούσε το πιο εύγλωττο σύνθημα της Μαδρίτης.
Το γεγονός ότι στην Ελλάδα του μνημονίου, της οικογενειοκρατίας και των τηλεοπτικών παραθύρων, καταστάσεις που δεν υπάρχουν σε τέτοια έκταση σε καμία από τις άλλες χώρες του Νότου, έπρεπε η Μαδρίτη να δώσει το παράδειγμα, προδιαγράφει το μέλλον: αν το κίνημα των «Αγανακτισμένων» πάρει πανευρωπαϊκές διαστάσεις, επηρεάζοντας τις πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία ή τη Γαλλία, θα συνεχιστεί και στις χώρες απ’ όπου ξεκίνησε και οι οποίες, ως αδύναμοι κρίκοι, πλήττονται πρώτες απ’ την κρίση. Διαφορετικά, θα πρέπει η τελευταία να πλήξει το κέντρο της Ευρώπης σε 1-2 χρόνια, για να ευοδωθούν τα αιτήματα των συγκεντρωμένων στις πλατείες της Ελλάδας ή της Πορτογαλίας.
ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ, το ελληνικό κίνημα των «Αγανακτισμένων» δεν παύει ν’ αποτελεί ό,τι πιο υγιές και δυναμικό έχει παρουσιαστεί τα τελευταία χρόνια στην ελληνική κοινωνία. Αποτελεί τη μοναδική απάντηση όχι μόνο στα κόμματα εξουσίας ή στην Αριστερά, που βολοδέρνει για χρόνια, αλλά και σ’ όλες τις οργανώσεις και τα γκρουπούσκουλα της εξωκοινοβουλευτικής, καθώς και στους κάθε λογής μπαχαλάκηδες, που συνειδητοποιούν ξαφνικά ότι υπάρχουν και πιο επαναστατικά πράγματα απ’ το να σπας βιτρίνες.
Γράφοντας αυτό το άρθρο, άκουσα στο ραδιόφωνο, ανάμεσα σε περισπούδαστες αναλύσεις, και κάποιον να προτρέπει «να κατέβουμε στις πλατείες για να δώσουμε στο κίνημα πολιτικό προσανατολισμό». Να που το κίνημα των «Αγανακτισμένων», που μας έχει ήδη κάνει να χαμογελάσουμε στις πλατείες, βγάζει και γέλιο. Και το γέλιο, ιδίως σε μια χώρα που φλερτάρει με την εθνική κατάθλιψη, είναι επαναστατικό.
σχόλια