Η ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ εν καιρώ πανδημίας και καραντίνας αποδείχτηκε πολύ πιο αποκαλυπτική από πολλές άλλες του παρελθόντος. Ανέδειξε με τον πιο απροσχημάτιστο τρόπο την κοινή βάση από την οποία εκκινεί κάθε στάση καχυποψίας απέναντι στα επιβεβλημένα, από ειδικούς επιστήμονες, μέτρα για την αντιμετώπιση του Covid-19 κ.πλ. Ο κοινός τόπος για όλο τον κύκλο αντιεπιστημονικής αντίληψης που σιγά σιγά ανασυντάσσεται στην Ελλάδα, όπως και αλλού, είναι ότι οι σύγχρονες δημοκρατικές χώρες ρέπουν προς μια άρρητη δικτατορία, εάν δεν είναι ήδη υπό μυστικό χουντικό καθεστώς.
Η ίδια φαντασίωση πλανάται πάνω απ' όλους όσοι βλέπουν την πανδημία ως τρόπο ενίσχυσης και εμπέδωσης του χουντικού προσωπείου των σύγχρονων φιλελεύθερων δημοκρατιών. Από τους σκληρούς αρνητές του κορωνοϊού και της μάσκας, που επικαλούνται σενάρια συνωμοσίας και όσους επιδεικτικά φέρουν τη μάσκα κάτω από τη μύτη ή στο πιγούνι σε δημόσιους χώρους συνάθροισης επειδή τους «περιορίζει» μέχρι εκείνους που κατακρίνουν αμέλειες της κυβέρνησης, αλλά είναι έτοιμοι να οργανώσουν μαζικές συγκεντρώσεις και εθιμοτυπικές πορείες επαναστατικότητας, η ονείρωξη της χούντας είναι το κοινό ενοποιητικό στοιχείο.
Από τους σκληρούς αρνητές του κορωνοϊού και της μάσκας, μέχρι εκείνους που κατακρίνουν αμέλειες της κυβέρνησης, αλλά είναι έτοιμοι να οργανώσουν μαζικές συγκεντρώσεις και εθιμοτυπικές πορείες επαναστατικότητας, η ονείρωξη της χούντας είναι το κοινό ενοποιητικό στοιχείο.
Είναι μια φαντασίωση που τη γνωρίσαμε καλά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, η οποία βρισκόταν σε αγρανάπαυση την τελευταία πενταετία. Ήταν το σύνθημα «η χούντα δεν τελείωσε το '73, εμείς θα την κηδέψουμε σε τούτη την πλατεία» που στόλιζε τα πανό στις κινητοποιήσεις των αγανακτισμένων το 2011 και εκκινούσε την εποχή του αντιμνημονιακού αγώνα. Ήταν το διαδικτυακό σύνθημα «this is a coup» μετά το δημοψήφισμα του 2015 και την περιβόητη «κωλοτούμπα» της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ., που έμελλε να είναι το προσωρινό τέλος της «αντιδικτατορικής» μόδας της προηγούμενης δεκαετίας. Όλου εκείνου του ιδεολογικού παροξυσμού που κατάλαβε τη χρεοκοπία του ελληνικού κράτους με όρους κατοχής ξένων επεκτατικών δυνάμεων και επιβολής ενός ανελεύθερου πολιτικού καθεστώτος στο οποίο θα κυριαρχούσε η τεχνοκρατική αντίληψη των «αριθμών».
Καθόλου τυχαία, ο τέως πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος στοχοποιήθηκε από τρομοκρατική επίθεση ακριβώς ως η προσωποποίηση αυτής της μετεξέλιξης της δημοκρατίας σε τραπεζική και τεχνοκρατική δικτατορία («Παπαδημοκρατία» την είχε ονομάσει σε πρωτοσέλιδό της η «Real News»).
Η ΑΔΙΕΞΟΔΗ ΠΕΡΙΔΙΝΙΣΗ που έφερε η ηγεμονία αυτής της αντισυστημικής φαντασίωσης τα προηγούμενα χρόνια αναγνωρίστηκε βουβά, έγινε μια κρυφή ενοχή της ελληνικής κοινωνίας, ένα ανομολόγητο λάθος. Δεν φαίνεται όμως να ξεριζώθηκε εντελώς, παρότι πληρώθηκε ακριβά τόσο με όρους οικονομίας όσο και με όρους εξτρεμιστικής βίας ακροδεξιών και ακροαριστερών αποχρώσεων. Η πανδημία επανέφερε τον απόηχό της. Οι πρωταγωνιστές της πήραν και πάλι τους ρόλους τους.
Ήδη, άλλωστε, από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε η πανδημία αρκετοί διανοούμενοι του εσωτερικού και του εξωτερικού με υποτιθέμενες ευαισθησίες στον ολοκληρωτισμό και στην προάσπιση των ατομικών δικαιωμάτων άρχισαν να προφητεύουν ότι το έκτακτο καθεστώς που επέφερε η αντιμετώπιση του κορωνοϊού έμελλε να γίνει μόνιμο. Οι επιδημιολογικές συστάσεις αναδιοργάνωσης της κοινωνικής ζωής, η τεχνολογικοποίηση της καθημερινότητας και των κινήσεών μας, ιδώθηκαν ως οι παραδειγματικές ενσαρκώσεις της εφιαλτικής βιοεξουσίας ενός Μεγάλου Αδελφού φασιστικών προθέσεων ή μιας κινεζοποίησης του δυτικού πολιτισμού.
Η επέτειος του Πολυτεχνείου και η αυτονόητη με υγειονομικούς όρους απαγόρευση για οποιαδήποτε μαζική συνάθροιση πλήθους πολιτικοποίησε όλη αυτή την άρρητη συνωμοσιολογία αριστερών και φιλελεύθερων δικαιωματοκρατικών ευαισθησιών που έμεναν σε ένα καθεστώς ποιητικής μεταφυσικής ή επιστημονικής φαντασίας τουλάχιστον στη χώρα μας (γιατί σε άλλες χώρες έχουν συγκροτήσει ήδη κίνημα άρνησης της πανδημίας). Από τη στιγμή που δεν μπορούμε να διαδηλώσουμε τα δημοκρατικά μας αισθήματα την ημέρα που συμβολίζει τοτεμικά τη ριζοσπαστικότητα των σύγχρονων χρόνων, αυτό αποδεικνύει τον αυταρχισμό της εξουσίας που λειτουργεί στο όνομα της προστασίας μας από την πανδημία.
Παρότι η υπεραπλούστευση αυτή δεν φαίνεται να συγκίνησε και πολύ μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας, εντούτοις αποτέλεσε την πρώτη ρητά πολιτική άρνηση της πανδημίας. Ηγετικό ρόλο σε αυτή την «πρώτη φορά» επρόκειτο να παίξει ο γνώριμος αριστερός ναρκισσισμός της Μέρας-25 του Γιάνη Βαρουφάκη αλλά και η αντι-ναρκισσιστική επαναστατική γυμναστική του ΚΚΕ.
ΔΙΠΛΑ ΣΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ που έγινε viral πριν από μερικούς μήνες χοροπηδώντας πάνω τις μάσκες, ήρθε μια νέα διαδήλωση με αφορμή το Πολυτεχνείο που, αν και φορούσε μάσκες, αυτό συνέβαινε μόνο ως εξάρτημα μιας πολιτικής περφόρμανς που υποδήλωνε τη φίμωση, την επιβολή της βιοεξουσιαστικής αυταρχικότητας. Η φαντασίωση της χούντας ενεργοποιήθηκε, αυτήν τη φορά όχι από γραφικά ακροδεξιά γκρουπούσκουλα αλλά από σοβαροφανείς φορείς της ριζοσπαστικής και κομμουνιστικής αριστεράς.
Την ώρα που και στη χώρα μας καταγράφονται εκατοντάδες θάνατοι της πανδημίας καθημερινά, την ώρα που η νέα οικονομική κρίση κάνει πολλούς να στενάζουν, την ώρα που διαφαίνονται οι πρώτοι εσφαλμένοι χειρισμοί της κυβέρνησης, τοπικών παραγόντων και της εκκλησιαστικής ιεραρχίας στην αντιμετώπιση του κινδύνου (ειδικά στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης), έστω και δειλά, έστω και με έμμεσο τρόπο, έκανε την εμφάνισή του ένα κίνημα άρνησης της πανδημίας στο όνομα παρελθοντικών ή υπερβατικών πολιτικών δικαιωμάτων. Ένα κίνημα που, αντί να αναγνωρίσει τα πραγματικά προβλήματα με όρους παρόντος, επινοεί ανύπαρκτα με όρους παρελθόντος.
Μένει να δούμε τη συνέχεια αυτής της φοβικής επίκλησης στον ολοκληρωτισμό ως δικαιολογία για καταστρατήγηση των επιστημονικών νουθεσιών, για κοινωνική αποστασιοποίηση και προστασία. Μένει να δούμε την εμβέλειά της και τους φορείς που θα συμβάλουν σε αυτό που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε «δικαιωματοκρατική συνωμοσιολογία». Μένει να δούμε μήπως οι χιλιάδες νεκροί σε έναν μήνα, οι εκατοντάδες διασωληνωμένοι συμπολίτες μας, αποτελέσουν ένα ανάχωμα σε μια ενδεχόμενη επανέναρξη της τυφλής πολιτικής πόλωσης. Μήπως οι πολλές απώλειες και ο μοναχικός αγώνας επιβίωσης τόσων συμπολιτών μας βάλουν ένα τέλος στη φαντασίωση ενός εφιάλτη που δεν υπάρχει.
Γιατί η πραγματική δυστοπία είναι εδώ και όσοι δεν τη βλέπουν εν ονόματι κάποιας υπερφυσικής ή ιδεολογικής ενόρασης το μόνο που κάνουν είναι να προβάλλουν στην πανδημία τον ολοκληρωτισμό που θα ήθελαν να φέρουν, το μόνο που διαδηλώνουν είναι η λανθάνουσα λατρεία του μαζικού θανάτου.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.