Η απόφαση του προέδρου της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν να σημαδέψει την υπόλοιπη Ευρώπη με τους πυραύλους του καθιστά ακόμα πιο τεταμένες τις σχέσεις της χώρας του με τη Δύση. Αυτή η ένταση εκτιμάται ότι δεν θα είναι προσωρινή. Ο ρώσος πρόεδρος, γνωρίζοντας άριστα το παιχνίδι της «δυναμικής διπλωματίας», είπε ότι η απόφασή του είναι άμεσα συνυφασμένη με τα σχέδια των ΗΠΑ να αναπτύξουν ένα δικό τους αντιπυραυλικό σύστημα στην Ανατολική Ευρώπη.
Αυτό το παιχνίδι με το προς τα πού θα σημαδεύουν οι πύραυλοι κάθε πλευράς καταδεικνύει σίγουρα επιδείνωση των σχέσεων. Είναι ασφαλώς μία πολιτική κίνηση. Όχι στρατιωτική. Όπως άκουσα να λέει στο CNN ένας ειδικός σε στρατιωτικά θέματα, «ένας μη σημαδευόμενος πύραυλος αποτελεί έτσι κι αλλιώς κίνδυνο».
Για να ξεκαθαρίσουμε όμως τα πράγματα, επειδή πολύς λαϊκισμός υπάρχει στα μίντια, ο Πούτιν δεν προτείνει την ολοκληρωτική «στοχοποίηση» της Ευρωπης από τη Ρωσία. Είπε ότι οποιοιδήποτε ενδεχόμενοι νέοι στόχοι θα είναι συνδεδεμένοι «με τη στρατηγική, πυρηνική δυνατότητα των ΗΠΑ στην Ευρώπη».
Είναι σαφές ότι ο «τσάρος» του Κρεμλίνου θέλει να ασκήσει πίεση ώστε η πρόταση των ΗΠΑ, που απαιτεί την επικύρωση από τις κυβερνήσεις της Τσεχίας και της Πολωνίας, να μην περάσει τελικά.
Αγνόησε τις διαβεβαιώσεις της Ουάσιγκτον ότι το νέο πυραυλικό σύστημα είναι πολύ μικρό για να επηρεάσει τη ρωσική άμυνα, και ότι εγκαθίσταται μόνο για να αντιμετωπίσει «δυνάμει απειλή από το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα».
«Ένας καινούριος Ψυχρός Πόλεμος», όπως και άλλοι υπερβολικοί τίτλοι που παρέλασαν τις τελευταίες μέρες από ηλεκτρονικά και έντυπα media, δεν συλλαμβάνουν την πραγματικότητα της νέας, ανταγωνιστικής σχέσης μεταξύ ΗΠΑ/Ευρώπης και Ρωσίας.
Θα είναι πιθανώς μια δύσκολη, μακροχρόνια σχέση έντασης που θα βασίζεται λιγότερο στην ιδεολογική αντιπαράθεση της εποχής του Ψυχρού Πολέμου, και περισσότερο στην ανασφάλεια Αμερικής και Ρωσίας για το ποια έχει, και θα συνεχίσει να έχει, τα σκήπτρα της ισχύος του κόσμου. Μ' αυτήν την ανασφάλεια θα πρέπει ίσως να μάθουν να ζουν. Αρκεί να μην κάνουν καμιά κουτουράδα και πατήσουν κανα κουμπί!
Επί του παρόντος, το «παιχνίδι ουσίας» παίζεται σε επίπεδο οικονομικής κυριαρχίας. Εδώ «παίζουν» τα πετρέλαια, το φυσικό αέριο, οι εμπορικές προσβάσεις σε «τρίτες χώρες», τα όπλα και τα πυρομαχικά.
Άσχημο κοκτέιλ. Ίσως πιο επικίνδυνο από εκείνο που περιείχε περισσότερες «ιδεολογικές σταγόνες» παρά εμπορικές-επιχειρηματικές.
Ο Τζορτζ Μπους κάλεσε τον Βλαντίμιρ Πούτιν σε «φιλικές διμερείς συζητήσεις» στις αρχές Ιουλίου, στην οικογενειακή του θερινή κατοικία στο Κενεμπάνκπορτ, στο Μέιν. Είναι μια χειρονομία που από μόνη της έχει σίγουρα μια συμβολική σημασία, καθώς ο Μπους δεν έχει καλέσει εκεί κανέναν άλλο ξένο ηγέτη. Η πρόσκληση στον Πούτιν θεωρείται «εφεύρημα» του πατέρα του, πρώην Προέδρου, που έζησε και ξέρει καλά την περίοδο της «μαστίγιο και καρότο» διπλωματίας.
Αρκετοί πολιτικοί παρατηρητές όμως, όπως η Μάργκοτ Λάιτ, λέκτορας στο Τμήμα Ρωσικών Σπουδών του London School of Economics, κρίνουν πως ούτε ο ένας ούτε ο άλλος (Μπους και Πούτιν) έχουν «τα θεωρητικά κότσια» να διεκπεραιώσουν μία συζήτηση που θα βασίζεται περισσότερο στις αρχές του «παιχνιδιού σκέψης» (mind game) και λιγότερο σε εκείνες του «παιχνιδιού δύναμης» (power game).
Στο πρώτο χρειάζονται τσαμπουκάς, ίντριγκα, στήριξη από πηγές χρήματος, εσωτερική πληροφόρηση (βλέπε μυστικές υπηρεσίες) και υπερβολική αίσθηση του «εγώ». Στοιχεία που διαθέτουν αμφότεροι. Σε πλεόνασμα.
Στο δεύτερο, το «παιχνίδι σκέψης», χρειάζεται -πριν και πάνω από όλα τα προηγούμενα- ισχυρή δόση πολιτικής ευφυΐας. Και, στις συγκεκριμένες περιπτώσεις ανθρώπων, δεν υπάρχουν δείγματα παρουσίας της.
σχόλια