ΤΟ ΕΚΛΕΙΣΕ ΜΕ κατηγορηματικό τρόπο το θέμα των εκλογών ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην πρόσφατη συνέντευξή του και δεν φαίνεται να μπλοφάρει, αν και, όσο η επιδημία υποχωρεί, έχει την πολυτέλεια να το σκέφτεται. Στο θέμα του ανασχηματισμού, ωστόσο, δεν ήταν εξίσου κατηγορηματικός. Τον απέκλεισε για τώρα, όχι για αργότερα.
Όπως έχουμε ξαναπεί, στην κυβέρνηση Μητσοτάκη ο βασικός σχεδιασμός σχεδόν κάθε τομέα του κυβερνητικού έργου γίνεται στο Μαξίμου από τον ίδιο και τους συνεργάτες του. Οι υπουργοί παίρνουν τις κατευθύνσεις και συχνά «έτοιμη δουλειά». Κάποιοι υποστηρίζουν, ίσως με μια δόση υπερβολής, ότι οι υπουργοί της κυβέρνησης Μητσοτάκη έχουν περίπου ρόλο γενικού γραμματέα. Δηλαδή, κυρίως διεκπεραιώνουν και ελάχιστα σχεδιάζουν μόνοι τους. Άλλοι λένε πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης διοικεί σαν CEO πολυεθνικής, που, αν γίνει η «στραβή», θα τα ρίξει στους υφιστάμενους.
Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για μια αρκετά συγκεντρωτική κυβέρνηση που θα ήθελε να λειτουργεί με βάση το μοντέλο του Λευκού Οίκου, κάτι που επιδίωξε και ο Γιώργος Παπανδρέου όταν ήταν πρωθυπουργός, αλλά έμεινε στα σχέδια τότε.
Ο σχεδιασμός της οικονομίας γίνεται εξαρχής με την επίβλεψη του πρωθυπουργού στο Μαξίμου, το ίδιο και η ψηφιακή διακυβέρνηση. Πρόκειται για δύο τομείς στους οποίους ο Κυριάκος Μητσοτάκης δίνει μεγάλη σημασία και είναι αρκετά ικανοποιημένος από τους υπουργούς που έχει επιλέξει, καθώς εκτιμά ότι υλοποιούν επαρκώς τον σχεδιασμό του. Στα πιο μικρά θέματα όμως, ειδικά των οικονομικών υπουργείων, υπάρχουν συχνά αστοχίες, παραλείψεις και γκάφες που στοιχίζουν μεν στην κυβέρνηση, αλλά είναι κάτω από τα ραντάρ του Μαξίμου.
Παράπλευρη απώλεια είναι και οι μαθητές που έμειναν σπίτι και δεν μπορούν να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους, καθώς το υπουργείο Παιδείας δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στην πρόκληση που του αντιστοιχούσε στην πανδημία.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν το περίφημο «κοινωνικό μέρισμα» των Χριστουγέννων. Ένα έκτακτο επίδομα που, με βάση τα κριτήρια που είχε θέσει η κυβέρνηση, το δικαιούνταν ένας αριθμός πολιτών, αλλά από αδυναμία του σχεδιασμού του υπουργείου το έλαβαν πολύ λιγότεροι. Στη συνέχεια, εξήγγειλαν μεν τη διόρθωσή του μέσω ενστάσεων, αλλά τελικά χιλιάδες αιτούντες ‒άνεργοι και ανάπηροι‒ που το δικαιούνταν δεν το έλαβαν ποτέ, ούτε ασχολήθηκε κανείς μαζί τους για να τους δώσει οποιαδήποτε εξήγηση. Όπως ποτέ κανείς δεν έδωσε την παραμικρή εξήγηση γι' αυτό το μίνι φιάσκο, που αφορά ωστόσο μια κατηγορία οικονομικά ευάλωτων ατόμων, για τα οποία κάθε κυβέρνηση οφείλει να δείχνει ευαισθησία και όχι να τα εμπαίζει.
Δυσαρέσκεια υπάρχει και από το μέτρο της μείωσης των ενοικίων, μέσω του οποίου κάποιοι υποχρεώνονται να αναλάβουν μέρος του κόστους της κοινωνικής πολιτικής της κυβέρνησης. Αυτό το μέτρο πλήττει και πολλούς μικροϊδιοκτήτες με χαμηλά εισοδήματα. Κάποιοι εκμισθώνουν απλώς ένα μικρό ακίνητο για να συμπληρώσουν το εισόδημά τους, χωρίς το οποίο μπορεί να μην τα έβγαζαν πέρα. Υπάρχουν άνεργοι που ζουν από το εισόδημα που τους προσφέρει η εκμίσθωση ενός διαμερίσματος ή καταστήματος, για τους οποίους η μείωση του ενοικίου ισοδυναμεί με αφαίρεση απαραίτητων βασικών πόρων. Αυτά και άλλα παρόμοια μοιάζει να θεωρούνται «παράπλευρες απώλειες», για τις οποίες δεν υπάρχει ενδιαφέρον.
Παράπλευρη απώλεια είναι και οι μαθητές που έμειναν σπίτι και δεν μπορούν να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους, καθώς το υπουργείο Παιδείας δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στην πρόκληση που του αντιστοιχούσε στην πανδημία. Μέσα στους δύο αυτούς μήνες δεν μπόρεσε ούτε να βελτιώσει τα υπάρχοντα (και εξαιρετικά ανεπαρκή) μέσα για διδασκαλία εξ αποστάσεως στη δημόσια παιδεία. Κάποια δημόσια σχολεία που λειτούργησαν άψογα στην πανδημία αφορούν είτε εξαιρέσεις είτε μαγική επικοινωνιακή εικόνα. Ένα από τα βασικά ζητούμενα τώρα είναι εάν θα τα καταφέρει το υπουργείο Παιδείας να είναι έτοιμο το φθινόπωρο σε ενδεχόμενη έξαρση της πανδημίας.
Τον τουρισμό τον έχει πάρει επάνω του σε μεγάλο βαθμό το Μαξίμου και είναι αρκετά αισιόδοξοι ότι η ζημιά θα είναι μικρότερη από αυτήν που προβλεπόταν αρχικά. Ωστόσο, δεν είναι καθαρό τι θα γίνει με τους εργαζόμενους που απασχολούσε κάθε χρόνο ο τουρισμός και ειδικά με όσους δεν καταφέρουν να βρουν εργασία, αν κάποια ξενοδοχεία δεν ανοίξουν.
Στην υγεία, ο πρωθυπουργός αναγνώρισε πρόσφατα τη σημασία ενός ισχυρού δημόσιου συστήματος υγείας και έχει δηλώσει ότι η εμπειρία της πανδημίας τον έκανε να αλλάξει γνώμη. Μένει να φανεί στην πράξη πώς εννοεί ότι θα φτιάξει ένα νέο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Στην αρχή της θητείας του, πάντως, η υγεία δεν ήταν στις προτεραιότητές του και δεν γνώριζε πολλά για την κατάσταση στο ΕΣΥ. Η πανδημία τον ανάγκασε να τα μάθει.
Σημαντικός ήταν και ο ρόλος του Σωτήρη Τσιόδρα σε αυτό, ο οποίος του μετέφερε τις σημαντικότερες αδυναμίες μέσα από τα μάτια ενός νοσοκομειακού γιατρού του Δημοσίου, που έρχεται αντιμέτωπος με την καθημερινότητα των προβλημάτων και δεν είναι απλώς ένας καθηγητής που γνωρίζει τα ζητήματα μόνο θεωρητικά. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι η συνεργασία με τον καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα θα συνεχιστεί και ότι θα είναι επιστημονικός του σύμβουλος.
Μειωμένα αντανακλαστικά και κακός συντονισμός παρατηρείται και σε κάποιους τομείς της Εξωτερικής Πολιτικής, της Άμυνας, της Δημόσιας Τάξης και της Μεταναστευτικής Πολιτικής και Ασύλου, ένα πεδίο στο οποίο θα κριθούν πολλά το επόμενο διάστημα. Όσον αφορά στους ψηφοφόρους του κυβερνώντος κόμματος, πολλά από τα ζητήματα στο πεδίο αυτό έχουν και πολιτικό κόστος. Στα μικρότερης σημασίας, αλλά από εκείνα που αναστατώνουν την εκλογική βάση του κυβερνώντος κόμματος και όχι μόνο, είναι και η Επιτροπή για το 2021 (με επικεφαλής τη Γιάννα Αγγελοπούλου), η διαχείριση της οποίας μοιάζει να εξελίσσεται σε φιάσκο και έχει ξεσηκώσει θύελλα διαμαρτυριών και αντιδράσεων. Πρόβλημα πολυτελείας ίσως, θα έλεγε κανείς, αλλά, ειδικά αυτή την περίοδο, έχει ενοχλήσει πολλούς και προστίθεται σε άλλες δυσαρέσκειες.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO
