Σταθεροποιώ την αναπνοή μου, συγκεντρώνω το βλέμμα μου στο νερό, κάνω μικρές εισπνοές και μεγάλες εκπνοές μέχρι να αδειάσει κάπως το μυαλό μου. Παίρνω βαθιά ανάσα βουτάω απαλά το πρόσωπό μου στο νερό και μένω εκεί με το σώμα μου χαλαρό να επιπλέει στην επιφάνεια. Τα μάτια μου είναι ανοιχτά και παρατηρώ τα φύκια που κουνιούνται υπνωτικά, τους αχινούς χωμένους ανάμεσα στα βράχια και έναν κάβουρα που μόλις μπήκε βιαστικός στο νερό. Νιώθω ένα δάχτυλο να με ακουμπά απαλά στην πλάτη. «Check», ακούγεται μια φωνή πνιχτή. Βγάζω τον δείκτη μου έξω από το νερό – ως απάντηση στο «Check και συνεχίζω να παρατηρώ τον βυθό.
Βρισκόμαστε στα Λιμανάκια Βουλιαγμένης και κάνουμε το τελευταίο μάθημα άπνοιας με τον Μιχάλη Φιλίνη, εκπαιδευτή και αθλητή άπνοιας. Πάντα ήμουν καλή στο μακροβούτι και αποφάσισα να κάνω μαθήματα για να ενισχύσω τις δυνατότητές μου. Στα μαθήματα συνειδητοποίησα κάτι εντελώς απρόσμενο, όταν νιώθεις ότι σου τελειώνει ο αέρας και θέλεις να βγεις στην επιφάνεια το σώμα σου μπορεί να αντέξει κάτω από το νερό σχεδόν άλλο τόσο.
Από πολλές απόψεις η άπνοια λειτουργεί όπως ο καθιστός διαλογισμός, αφού απαιτεί να καλλιεργούνται παράλληλα η συγκέντρωση και η εγρήγορση αλλά ταυτόχρονα η χαλάρωση και η αποδέσμευση εντάσεων.
Η άπνοια είναι μία δραστηριότητα πολύ ιδιαίτερη, είναι η κατάσταση του οργανισμού στην οποία δεν γίνεται εισπνοή ή εκπνοή, επομένως υπάρχει κράτημα του αέρα και αναστολή του φυσιολογικού κύκλου της αναπνοής. Η λέξη άπνοια χρησιμοποιείται και για να περιγράψει την δραστηριότητα της ελεύθερης κατάδυσης (freediving) χωρίς κανένα βοηθητικό μέσο παρά μόνο την αναπνοή. Η άπνοια σε βοηθάει να έρθεις κοντά με την φύση και να αντιληφθείς το στοιχείο του νερού πολύ έντονα αλλά μόνο όσο μπορεί να αντέξει το σώμα σου. Θα μπορούσα να πω ότι η άπνοια είναι κάτι σαν υποβρύχια γιόγκα. Για να πετύχεις καλές αποδόσεις θα πρέπει πάνω από όλα να προπονηθείς να μπορείς να αδειάζεις το μυαλό σου από σκέψεις και στη συνέχεια φυσικά να μάθεις τις διάφορες τεχνικές στην κίνηση και στην αναπνοή για να μπορέσεις να χρησιμοποιήσεις τις δυνατότητές σου στο μέγιστο. «Η άπνοια είναι ένα εσωτερικό βίωμα που ενισχύει την αυτογνωσία καθώς ο απνεϊστής διαχειρίζεται τις εντάσεις του καθώς παρατηρεί τις σκέψεις του. Από πολλές απόψεις η άπνοια λειτουργεί όπως ο καθιστός διαλογισμός, αφού απαιτεί να καλλιεργούνται παράλληλα η συγκέντρωση και η εγρήγορση αλλά ταυτόχρονα η χαλάρωση και η αποδέσμευση εντάσεων», λέει ο Μιχάλης ενώ τακτοποιούμε τον εξοπλισμό μας μετά το μάθημα. «Επιπλέον ως δραστηριότητα βελτιώνει την ποιότητα της αναπνοής, την στάση του σώματος, αλλά και αναπτύσσει την υδροβιότητα, δηλαδή την υδρόβια νοημοσύνη και αντιληπτικότητα του ανθρώπου. Η ενασχόληση με την ελεύθερη κατάδυση λειτουργεί ψυχοθεραπευτικά και αγχολυτικά στους ασκούμενους». Και είναι αλήθεια νιώθω πολύ πιο ήρεμη από ότι πριν βουτήξω στο νερό και η διάθεσή μου είναι πιο ανεβασμένη.
Υπάρχουν ιστορικές καταγραφές για ομάδες ανθρώπων που καταδύονταν κρατώντας την αναπνοή τους, συχνά για συλλογή τροφής, για συλλογή μαργαριταριών, κοραλλιών, οστράκων, σφουγγαριών για εμπορικούς σκοπούς και για στρατιωτικούς σκοπούς σε περίοδο πολέμου.
Ως πρόδρομοι των σημερινών ελεύθερων δυτών- απνεϊστών θεωρούνται από την αρχαιότητα ο μυθικός Γλαύκος και από τις αρχές του 20ου αιώνα ο Γεώργιος Χατζηστάθης από τη Σύμη. Πιο γνωστά ονόματα στην πρόσφατη ιστορία της τους αποτέλεσαν το θέμα της ταινίας «Απέραντο Γαλάζιο».
Διάσημοι σύχρονοι απνεϊστές είναι οι: Χερμπερτ Νίτς, Γκιγιώμ Νερρύ, Γουίλλιαμ Τρούμπριτζ, Νατάλια Μολτσάνοβα.
Για να ασχοληθεί κάποιος με την ελεύθερη κατάδυση θα πρέπει να ξοδέψει χρήματα αρχικά για τον εξοπλισμό του, στα μαθήματα που θα χρειαστεί να κάνει και στις μετακινήσεις του. Εξαρτάται πάντα από τον σκοπό του καθενός. Συνήθως όσοι ασχολούνται με την ελεύθερη κατάδυση το κάνουν για λόγους ψυχαγωγίας και αναψυχής, όπως υποβρύχια φωτογράφηση-βιντεοσκόπηση, σνόρκελλινγκ (παρατήρηση υποβρύχιου περιβάλλοντος), υποβρύχια αλιεία – ψαροτούφεκο. Για αυτές τις δραστηριότητες και ειδικά αν είναι καλοκαίρι αρκεί να έχεις μια καλή μάσκα και ένα ζευγάρι βατραχοπέδιλα. Υπάρχει και η αγωνιστική ελεύθερη κατάδυση κατά την οποία οι αθλητές διαγωνίζονται στην στατική και την δυναμική άπνοια. Στην στατική άπνοια σκοπός είναι η παραμονή στο νερό όσο το δυνατόν περισσότερο και στην δυναμική η απόσταση που θα διανύσει ο αθλητής κάτω από το νερό. Ο εξοπλισμός για τους αθλητές είναι πολύ πιο απαιτητικός και εννοείται πιο δαπανηρός. Με τις κατάλληλες γνώσεις ελεύθερης κατάδυσης μπορεί κάποιος να γίνει εκπαιδευτής άπνοιας επίσης είναι μία απαραίτητη ικανότητα για όσους θέλουν να ασχοληθούν με την διάσωση-ναυαγοσωστική και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στις ειδικές δυνάμεις.
Πού μπορεί να κάποιος ελεύθερη κατάδυση; «Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά όμορφα και βαθιά μέρη για να κάνει κάποιος ελεύθερη κατάδυση. Γνωστά στέκια είναι το «Πηγάδι» (2ο Λιμανάκι Βουλιαγμένης), το Δασκαλειό, η Σαλαμίνα, το Ηραίο στην Περαχώρα Λουτρακίου. Όσον αφορά την πισίνα η κατάσταση είναι κάπως πιο δύσκολη καθώς αρκετά κολυμβητήρια δεν επιτρέπουν την άπνοια. Οι ενδιαφερόμενοι να έχουν υπόψιν τους ότι στην άπνοια ποτέ δεν προπονούμαστε μόνοι μας. Πάντοτε έχουμε μαζί μας έναν αξιόπιστο συνοδό ασφαλείας», τονίζει ο Μιχάλης. «Και στο εξωτερικό υπάρχουν πολλά υπέροχα μέρη για ελεύθερη κατάδυση. Πολλοί μιλούν για το Μεξικό, για το Μεγάλο Κοραλλιογενές Φράγμα στην Αυστραλία και για τις Φιλιππίνες. Προσωπικά έχω μαγευτεί από το Blue Hole στο Ντάχαμπ της Αιγύπτου και από κάποια νησάκια στην Ταϋλάνδη, όπου η ομορφιά των χρωμάτων και των σχημάτων είναι πέρα από κάθε φαντασία».
Η ελεύθερη κατάδυση ή άπνοια είναι ένα υπέροχο χόμπι για το καλοκαίρι και όχι μόνο. Άπνοια μπορείς να κάνεις στις διακοπές αλλά και στην πόλη για να ξεφύγεις από τους ρυθμούς και την ρουτίνα. Είναι μια δραστηριότητα που συνδυάζει όμορφες εικόνες, σωματική άσκηση και χαλάρωση. Τι πιο ωραίο;
Στην Ελλάδα η Ελεύθερη Κατάδυση είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη και υπάρχουν πολλές αξιόλογες σχολές και άξιοι εκπαιδευτές και σπουδαίοι αθλητές πισίνας και θάλασσας. Πληροφορίες για την αγωνιστική ελεύθερη κατάδυση μπορεί κάποιος να πάρει από την aidahellas.gr. Για να εντοπίσει κάποιος τους πιστοποιημένους εκπαιδευτές άπνοιας στην Ελλάδα αρκεί να τους αναζητήσει στην ιστοσελίδα της παγκόσμιας ομοσπονδίας aidainternational.org.
σχόλια