Μια ψυχοθεραπεύτρια μας δίνει συμβουλές για να διαχειριστούμε τις απώλειες στα χρόνια της Κρίσης

Μια ψυχοθεραπεύτρια μας δίνει συμβουλές για να διαχειριστούμε τις απώλειες στα χρόνια της Κρίσης Facebook Twitter
Ο φόβος μπορεί να είναι καθοδηγητικός και να σε προστατεύει εφόσον είσαι κυρίαρχός του και δεν τον αφήσεις να σε παραλύσει τυφλά. Η απελπισία είναι μια συναισθηματική κατάσταση που γεννιέται όταν οδηγείσαι γνωστικά στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει άλλη λύση. Το απόλυτο αδιέξοδο κυριαρχεί. Είναι ένα προ-αυτοκτονικό στάδιο. Φωτο: Άγγελος Μπαράι
0

Τα τελευταία χρόνια η ελληνική κοινωνία κινείται στον πυρήνα μιας εθνικής κατάθλιψης. Η κοινωνική απομόνωση καθημερινά διευρύνεται, οι βαθύτερες ανησυχίες, το εργασιακό στρες, το συνεχές άγχος, η ανεργία και τα οικογενειακά προβλήματα αυξάνονται με ραγδαίο ρυθμό. Ποιο δρόμο όμως χρειάζεται κανείς να ακολουθήσει για να ανακαλύψει το νόημα; Τι λύσεις υπάρχουν προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα παραπάνω ακανθώδη ζητήματα που απασχολούν τους πολλούς; Τι είναι η ευτυχία και πώς μπορείς να την συναντήσεις; Αυτά τα ερωτήματα έθεσα στην Κλινική ψυχολόγο-Ψυχοθεραπεύτρια, Μυρσίνη Κωστοπούλου για να μας απαντήσει σε όλα αυτά που διστάζουμε να ρωτήσουμε. Αφορμή για την συνάντησή μας αποτέλεσε η κυκλοφορία του τελευταίου της βιβλίου στο οποίο γράφει για τα «δώρα της ψυχολογίας» και ξεκαθαρίζει ότι «μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν ούτε στα φάρμακα ούτε στα λόγια. Η αλλαγή θα έρθει μέσα από τη βούληση, μέσα από την επιθυμία του ίδιου του ατόμου να δει τον εαυτό του και την ιστορία του κατάματα. Βούληση και επιθυμία όμως συχνά παγιδεύονται. Ο ψυχοθεραπευτής μπορεί να είναι ένας πολύτιμος σύντροφος στο «ξεπαγίδευμα». Αλλά μέχρι εκεί».

— Ποιο είναι το τραύμα της εποχής μας;

Είναι το οικουμενικό τραύμα της απώλειας. Μιας απώλειας πραγματικής που αφορά χρήματα, σπίτια, αντικείμενα, δηλαδή προϋποθέσεις καθημερινότητας. Αλλά και συμβολικής όπως η απώλεια αξιοπρέπειας, αυτοεκτίμησης, αισιοδοξίας, ελπίδας, δυνατοτήτων και προοπτικής.

Η απώλεια είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής και όταν σταματήσουμε να την φοβόμαστε, τότε στην ουσία την ενσωματώνουμε στην καθημερινότητά μας. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία από το να αγωνιάς κάθε μέρα να μην χάσεις το κάθε τί που κρατάς στα χέρια σου.

— Η οικονομική κρίση έχει ξεσκεπάσει τις βαθύτερες αγωνίες μας. Θεωρείτε ότι μας έφερε πιο κοντά ή μας απομάκρυνε ακόμη περισσότερο;

Σαφώς ξεσκέπασε τις βαθύτερες αγωνίες μας. Ο πραγματικός και ο συμβολικός θάνατος που αναδύονται στη σκέψη όλως δεν είναι πάρα οι βαθύτερες υπαρξιακές αγωνίες του ανθρώπου που ξεσκεπάζονται σε περιόδους που απειλούν την ανθρώπινη υπόσταση. H πιο αληθινή και συνάμα καθηλωτική αγωνία του ανθρώπου ήταν και είναι ο φόβος του θανάτου, μεταμφιεσμένος ή μη. Και η κρίση μας έφερε πιο κοντά σε αυτόν. Βγήκαν οι βαθύτερες αγωνίες που σχετίζονται ευρύτερα με τις συμβολικές απώλειες του εαυτού, του σημαντικού άλλου, της δυνατότητας να αγαπάς, να αγαπιέσαι, να είσαι σημαντικός, να νιώθεις μοναδικός και άφθαρτος, να μη μείνεις μόνος. Η κρίση αποκαλύπτει και φέρνει στην επιφάνεια τις ήδη υπάρχουσες υπαρξιακές μας αγωνίες μέσα από τις ρητές και άρρητες ταυτίσεις που ο καθένας μας υποκειμενικά κάνει με την έννοια της απώλειας. Κοντά η μακριά, σημασία έχει ότι η εγγύτητα και ο αποχωρισμός πλέον αλλάζουν ως βιώματα. Όταν χάνεις τη δουλειά σου ή ζεις υπό τον φόβο ότι θα την χάσεις, όταν νιώθεις ότι ο ρόλος σου -για παράδειγμα ως "κουβαλητής" της οικογένειας- απειλείται, οδηγείσαι στην σκιά της ασημαντότητας και αυτό δεν μπορεί παρά να αλλοιώνει την υπόσταση και τη δυναμική των ανθρώπινων σχέσεων.

Μια ψυχοθεραπεύτρια μας δίνει συμβουλές για να διαχειριστούμε τις απώλειες στα χρόνια της Κρίσης Facebook Twitter
Φωτο: Άγγελος Μπαράι

— Πώς ξεπερνά κάποιος τους φόβους που επικρατούν; Ένας απελπισμένος -ή οι άνθρωποι που είναι μόνοι και φοβούνται- πώς θα νιώσουν καλύτερα;

Χρησιμοποιώντας τον φόβο σαν όπλο και όχι σαν εχθρό. Ο φόβος μπορεί να είναι καθοδηγητικός και να σε προστατεύει εφόσον είσαι κυρίαρχός του και δεν τον αφήσεις να σε παραλύσει τυφλά. Η απελπισία είναι μια συναισθηματική κατάσταση που γεννιέται όταν οδηγείσαι γνωστικά στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει άλλη λύση. Το απόλυτο αδιέξοδο κυριαρχεί. Είναι ένα προ-αυτοκτονικό στάδιο. Το συναίσθημα πάσχει. Η βούληση νεκρώνει. Η συμπεριφορά παραλύει. Η δυνατότητα προοπτικής αφανίζεται και η αυτοκατατροφικότητα κυριαρχεί. Η λογική και η περιφρούρηση της είναι εδώ η οδός στην υπέρβαση της απελπισίας.

— Οικογενειακά προβλήματα, ανεργία, οικονομικές δυσκολίες; Τι συμβουλές θα δίνατε στους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν τα παραπάνω προβλήματα;

Να προστατεύουν ως κόρη οφθαλμού τους οικογενειακούς δεσμούς και την αγάπη στους αγαπημένους τους ανθρώπους.

— Τι σημαίνει «είμαι καλά» και πώς μπορεί κάποιος σε αυτή την εποχή να πει ότι αισθάνεται καλά;

Αγαπώντας και δουλεύοντας, όπως έλεγε ο Φρόυντ. Φυσικά το δικαίωμα στην εργασία στις μέρες μας είναι ρευστό. Για αυτόν τον λόγο η δυνατότητα να αντλείς μια αίσθηση παραγωγικότητας, ευχαρίστησης, δημιουργικότητας ή κοινωνικής προσφοράς είναι σημαντικότατες ψυχολογικά διαδικασίες.

  

— Πώς θα χαρακτηρίζατε τις ανθρώπινες σχέσεις; Όλα γίνονται από τα social media και στο τέλος η μοναξιά κερδίζει συνεχώς;

Το "είμαι μόνος" ή "νιώθω μόνος" που αναδύεται στις κρίσιμες ώρες που διανύουμε αναπόφευκτα συνδέεται με μια απειλή. Τα social media καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος ανθρώπινων αγωνιών, της ανάγκης για επικοινωνία και εγγύτητα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ο καθένας θέτει. Ασκούν υπό μιαν έννοια ένα λειτούργημα γιατί αποτελούν ένα είδος "ψυχοθεραπευτικού εργαλείου". Η μοναξιά δεν πρέπει να μας φοβίζει. Μπορεί άλλωστε να συμβάλλει στη δημιουργικότητα και την αυτονομία. Η αποφυγή της μοναξιάς όμως συντελεί στην εξάρτηση, την συρρίκνωση του εαυτού και εν τέλει την αυτοκαταστροφικότητα.

— Πώς νικά κάποιος την απώλεια;

Με το να μην προσπαθείς να την αποφύγεις. Η απώλεια είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής και όταν σταματήσουμε να την φοβόμαστε, τότε στην ουσία την ενσωματώνουμε στην καθημερινότητά μας. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία από το να αγωνιάς κάθε μέρα να μην χάσεις το κάθε τί που κρατάς στα χέρια σου. Καταλήγεις να βουλιάζεις στα πλοκάμια του άγχους και του ανικανοποίητου. Οι σχέσεις μεταμορφώνονται σε πηγή αγωνίας και όχι απόλαυσης.

H Μυρσίνη Κωστοπούλου είναι Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια (myrsini.kostopoulou@gmail.com) και το  της βιβλίο «Μιλώντας για εμάς και τα προβλήματά μας: τα δώρα της ψυχολογίας» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καστανιώτη.

 

 

Υγεία & Σώμα
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

διπολική διαταραχή

Παγκόσμια Ημέρα Διπολικής Διαταραχής / «Έχω περάσει πέντε μανιακά επεισόδια, κανένα δεν ήρθε με προειδοποίηση»

Ζώντας ανάμεσα στη μέθη της μανίας και στην άβυσσο της κατάθλιψης: Μια βαθιά ανθρώπινη μαρτυρία για τη ζωή με τη διπολική διαταραχή.
ΒΑΛΙΑ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Μητρότητα και αλκοόλ: Αναγκαίο «διάλειμμα» ή εξάρτηση;

Ψυχή & Σώμα / Μητρότητα και αλκοόλ: Αναγκαίο «διάλειμμα» ή εξάρτηση;

Γιατί υπάρχει αυτή η εικόνα της εξουθενωμένης μητέρας που βάζει τα παιδιά της για ύπνο και με το που εκείνα κοιμούνται τρέχει και βάζει ένα μεγάλο ποτήρι κρασί και το πίνει όλο, σχεδόν μονορούφι, στην υγειά των αντοχών της; Η Τζούλη Αγοράκη μιλά με την συγγραφέα Γιούλη Ψαρράκη για τη μητρότητα και την κατανάλωση αλκοόλ.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Ακμή στην εφηβεία: Αιτίες, μύθοι και λύσεις

Ψυχή & Σώμα / Ακμή στην εφηβεία: Αιτίες, μύθοι και λύσεις

Τι σημαίνει η ακμή για έναν έφηβο; Γιατί εμφανίζεται; Είναι κληρονομική; Υπάρχουν πια δραστικές θεραπείες; Η Τζούλη Αγοράκη συζητά με τη δερματολόγο Μάργκη Καπελλάρη για τις σύγχρονες μεθόδους καταπολέμησης της ακμής, η οποία δεν ταλαιπωρεί μόνο τους εφήβους, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί και σε μεγαλύτερες ηλικίες.
THE LIFO TEAM
Οι ψυχεδελικές θεραπείες ξανά στο προσκήνιο

Explainer / Ψυχεδελικές θεραπείες: Τι ξέρουμε τώρα

Μπορούν οι ψυχεδελικές ουσίες να προσφέρουν αποτελεσματική θεραπεία για ψυχικές παθήσεις όπως η κατάθλιψη και το PTSD; Τι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής για τις ιαματικές τους ιδιότητες; Ποια είναι τα νομικά εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν για την ευρεία χρήση τους στην ιατρική;
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Το «πρόσωπο του Μαρ-α-Λάγκο»: Το μήνυμα της υπερβολής και η «ευγονική» του Τραμπ

Υγεία & Σώμα / Το «πρόσωπο του Μαρ-α-Λάγκο» και η «ευγονική» του Τραμπ

Τη στιγμή που επικρατεί η τάση για ένα «φυσικό» λουκ, όπου οι αισθητικές παρεμβάσεις είναι όσο το δυνατόν πιο αόρατες, το λουκ του Μαρ-α-Λάγκο, με το υπερβολικό botox, τα ορατά fillers προσώπου και το ακραίο μαύρισμα, υποστηρίζει την υπερβολή ως στοιχείο ταυτότητας.
THE LIFO TEAM
Ψυχική υγεία των εργαζομένων: Το νέο success metric για τους οργανισμούς

Υγεία & Σώμα / Ψυχική υγεία και εργασία: Ο νέος δείκτης μέτρησης επιτυχίας για τους οργανισμούς

Γιατί το μέλλον ανήκει στους οργανισμούς που αντιλαμβάνονται και κατανοούν ότι η επιτυχία δεν είναι μόνο οι αριθμοί αλλά και οι άνθρωποι που την κάνουν πραγματικότητα και επενδύουν στη διαμόρφωση ενός υγιούς εργασιακού περιβάλλοντος.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΤΙΑΝΑ ΤΟΥΝΤΑ, CHAIRWOMAN & CEO ΤΗΣ HELLAS EAP
Η «Τελική έξοδος» και το δικαίωμα στην ευθανασία

Υγεία & Σώμα / Η «Τελική έξοδος» και το δικαίωμα στην ευθανασία

Έχουμε το δικαίωμα να επιλέξουμε πώς θα πεθάνουμε όταν βρισκόμαστε στα πρόθυρα του αναπόφευκτου, χωρίς αυτό να αντιβαίνει στην αξία της ζωής; Ποια είναι τα ηθικά, νομικά και πολιτισμικά διλήμματα; Μια ενδιαφέρουσα συζήτηση για το θέμα πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στη Μικρή Σκηνή της Στέγης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί έκανα παιδί με τον γκέι φίλο μου

Ψυχή & Σώμα / Γιατί έκανα παιδί με τον γκέι φίλο μου

Η Τζούλη Αγοράκη μιλά με την Ελίζα Γερολυμάτου, μια τολμηρή γυναίκα που αψήφησε την εμπειρία του ορμονοεξαρτώμενου καρκίνου και την έλλειψη ωαρίων, ακολουθώντας την εσωτερική της φωνή που της έλεγε πως ήθελε να γίνει μητέρα. Παρά τις αντιξοότητες, απέκτησε ένα παιδί με έναν άνθρωπο που θαύμαζε.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
ΕΠΕΞ Γιατί όλοι ξετρελαίνονται με το πάντελ;

Υγεία & Σώμα / Πάντελ: Το άθλημα με την παράξενη ρακέτα που πωρώνει τους Αθηναίους

«Το πιο ωραίο είναι ότι το παιχνίδι είναι πάντα τόσο έντονο που σε απορροφά, για μιάμιση ώρα το μόνο που έχει σημασία είναι πού πάει το κίτρινο μπαλάκι, πράγμα που σε βοηθάει πολύ να αποφορτιστείς»
ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ
Η ομορφιά ως βία, ως εμπειρία και ως προϊόν

Κοκέτα / Η ομορφιά ως βία, ως εμπειρία και ως προϊόν

Τα πάντα ώστε τα πράγματα να μπουν σ’ ένα κουτί και το κλειστό κύκλωμα «ομορφιά - κατανάλωση - εκτόνωση» να διατηρηθεί ακέραιο, να μην υπάρχει τίποτα το καινούργιο, τίποτα το έντονο Ή το εκπληκτικό, παρά μόνο η ίδια Διαφορά παντού.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Γιατί γίνεται τόσος ντόρος με το μικροβίωμα του εντέρου και τη διατροφή;

Ψυχή & Σώμα / Γιατί γίνεται τόσος ντόρος γύρω από το μικροβίωμα του εντέρου και τη διατροφή;

Τι συμβαίνει με τα τρισεκατομμύρια μικροοργανισμών στο έντερό μας; Πώς αλληλεπιδρούν με τη διατροφή μας –ενισχύοντας ή διαταράσσοντάς την– και τι σημαίνει αυτό για την υγεία μας; H Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τη Μαντώ Κυριακού, καθηγήτρια Μικροβιολογίας, στο Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Η γυναίκα που ανέδειξε τον οργασμικό διαλογισμό θα συνεχίσει να το κάνει ακόμα και στη φυλακή

Υγεία & Σώμα / Η γυναίκα που ανέδειξε τον οργασμικό διαλογισμό θα συνεχίσει να το κάνει ακόμα και στη φυλακή

Η Νικόλ Ντεντόν υπήρξε για μια δεκαετία επικεφαλής μιας αυτοκρατορίας κέντρων ευεξίας που μετέτρεπε τη σεξουαλική διέγερση σε πρακτική διαλογισμού. Τώρα αντιμετωπίζει την κατηγορία της εκμετάλλευσης των εργαζομένων στην εταιρεία που ίδρυσε.
THE LIFO TEAM
Διατροφή και γυμναστική: Με τόσα trends στο TikTok πώς θα βρω αυτό που μου ταιριάζει;

Ζωή στα καλύτερά της / Διατροφή και γυμναστική: Με τόσα trends στο TikTok πώς θα βρω αυτό που μου ταιριάζει;

Mια συζήτηση για τις αλήθειες και τους μύθους της διατροφής και της γυμναστικής με τον αθλητικό επιστήμονα Γιάννη Κωτσή, στο πλαίσιο της νέας σειράς podcast «Ζωή στα καλύτερά της», με την υποστήριξη των συμπληρωμάτων διατροφής EVIOL.
THE LIFO TEAM
Burnout: Είναι απλή κόπωση ή κάτι βαθύτερο;

Ζωή στα καλύτερά της / Burnout: Είναι απλή κόπωση ή κάτι βαθύτερο;

Μια συζήτηση για το σύνδρομο εργασιακής εξουθένωσης με την κλινική-οργανωσιακή ψυχολόγο Έλενα Μπίκου, στο πλαίσιο της νέας σειράς podcast «Ζωή στα καλύτερά της», με την υποστήριξη των συμπληρωμάτων διατροφής EVIOL.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ