Η ιδέα και μόνο ότι υπάρχει ένα προϊόν που μπορεί να αποτοξινώσει το σώμα μας και να μας βοηθήσει στην απώλεια κιλών είναι εξαιρετικά δελεαστική – ένα «αποτοξινωτικό» τσάι, ένας φυσικός χυμός, ένα συμπλήρωμα που θα αποβάλει τις τοξίνες από τον οργανισμό μας, όλα αυτά που χρόνια τώρα ακούμε και βλέπουμε στις διαφημίσεις τύπου «πριν και μετά». Όμως, από τι ακριβώς μας αποτοξινώνουν, στην περίπτωση που δεν είμαστε εθισμένοι σε κάποια ναρκωτική ουσία ή στο αλκοόλ, για παράδειγμα; Περί τίνος ακριβώς πρόκειται; Και γιατί έχει δημιουργηθεί όλη αυτή «θρησκεία» η περί αποτοξίνωσης;
Η φιλοσοφία της αποτοξίνωσης είναι τόσο παλιά όσο το προπατορικό αμάρτημα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει σε άρθρο του το Vox: από καταβολής κόσμου, από τότε που υπάρχουμε, δοκιμάσαμε το «τοξικό» απαγορευμένο μήλο. Από τότε, και προκειμένου να εξιλεωθούμε, έχουμε πειστεί ότι το σώμα μας είναι γεμάτο φαρμακερές τοξίνες τις οποίες με κάποιον τρόπο πρέπει να αποβάλουμε. Θέλουμε την αγνότερη, εξαγνισμένη και ει δυνατόν πιο αδύνατη εκδοχή του εαυτού μας.
Ήδη από το 1900 μικροβιολόγοι, παθολόγοι και η επιστήμη στο σύνολό της έχει πετάξει την detox ιδεολογία στον σκουπιδοτενεκέ της ιστορίας της ιατρικής.
Ακόμη και οι πρακτικοί γιατροί της αρχαίας Αιγύπτου πίστευαν ακράδαντα ότι το ανθρώπινο σώμα είναι εργαστήριο παραγωγής τοξικών ουσιών οι οποίες μας δηλητηριάζουν και τελικώς μας εξολοθρεύουν, και γι' αυτό τους αξίζει ο αφανισμός! Η ιδέα της «αυτοδηλητηρίασης» επέζησε μέσα στους αιώνες και, σύμφωνα με την επιστημονική επιθεώρηση Lancet για την αποτοξίνωση, είχαν πειστεί περί αυτής ακόμη και επιστήμονες του προηγούμενου αιώνα. Ωστόσο, στο ίδιο άρθρο της επιθεώρησης που αναφέρεται στην αποτοξίνωση ως ένα είδος πλάνης ή, για την ακρίβεια, μαζικής ψευδαίσθησης επισημαίνεται ότι ήδη από το 1900 μικροβιολόγοι, παθολόγοι και η επιστήμη στο σύνολό της έχει πετάξει την detox ιδεολογία στον σκουπιδοτενεκέ της ιστορίας της ιατρικής.
Ήξεις αφήξεις οι απαντήσεις των ειδικών περί αποτοξινωτικών
Ακόμη και έτσι, όμως, ακόμη κι αν η επιστήμη απορρίπτει κατηγορηματικά τόσο τις θεωρίες αποτοξίνωσης όσο και τα εκατοντάδες προϊόντα που τη συνοδεύουν, η αγορά εξακολουθεί να στηρίζει την detox φιλοσοφία: είναι ο τρόπος να πωλούνται αθρόα σκευάσματα που «καθαρίζουν» τον οργανισμό, τον βοηθούν να χάσει βάρος, τον κρατούν υγιή και θωρακισμένο. Για την ακρίβεια, είναι ο τρόπος του υπνωτιστικού marketing να μας πείθει να καταπολεμήσουμε κάτι που δεν υπάρχει.
Στο βίντεο που ακολουθεί παρουσιάζεται η προσπάθεια μιας επιστημονικής ομάδας να πάρει απαντήσεις στο «από τι μας αποτοξινώνουν» τα προϊόντα αποτοξίνωσης. Τα μέλη της ομάδας απευθύνθηκαν στους πάντες: σε όσους παρασκεύαζαν σκευάσματα αποτοξίνωσης, από χάπια και χυμούς μέχρι ειδικά προϊόντα καθαρισμού και περιποίησης, και η έρευνα κατέληξε όπως φαντάζεστε. Δεν υπήρχε από κανέναν και για κανένα προϊόν ξεκάθαρη απάντηση. Απολύτως τίποτα. Ούτε μία απόδειξη.
Το ολιγόλεπτο ρεπορτάζ εστιάζει και στον τρόπο που, κατά καιρούς, διάφορες διασημότητες, όπως η Γκουίνεθ Πάλτροου για παράδειγμα, κάνουν τον εαυτό τους –και φυσικά την καλή τους φυσική κατάσταση– σημαία ενός προϊόντος ή μιας επώνυμης αποτοξινωτικής δίαιτας, συντηρώντας τον μύθο αλλά και τις ανάγκες κερδοφορίας ενός προϊόντος, ενός συγκεκριμένου διαιτολόγου ή ινστιτούτου αδυνατίσματος και πάει λέγοντας.
Με στοιχεία από το Vox.com
σχόλια