To 1946 o Τζον Κράξτον γνωρίζει τον Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα στο Λονδίνο. Έχει ήδη από το 1945 γνωρίσει το έργο του Γκίκα και έχει εντυπωσιαστεί, ιδιαιτέρως από τα έργα της Ύδρας. Ο Γκίκας τον παροτρύνει να επισκεφθεί την Ελλάδα και έτσι ο Κράξτον φτάνει και εγκαθίσταται στον Πόρο. Μια σχέση και μια φιλία ζωής ξεκινά. Ο τρίτος των φίλων Πάτρικ Λι Φέρμορ, Αγγλος περιηγητής και συγγραφέας χτίζει και αυτός σπίτι στην Καρδαμύλη την Μάνης. Αυτό το σπίτι μετά τον θάνατό του το κληροδοτεί στο Μουσείο Μπενάκη και όπως αναφέρθηκε στην χθεσινή ημερίδα που έγινε στο μουσείο Μπενάκη με αφορμή την έκθεση για τη σχέση των τριών ανδρών, πρόκειται να γίνει μια έδρα φιλοξενίας συγγραφέων.
Η επιστολογραφία περιγράφει γλαφυρά την φιλία και των τριών και παρουσιάζεται με τρόπο αποκαλυπτικό και διαδραστικό στο Κτήριο Πινακοθήκης Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα
Οι ζωές των τριών δημιουργών συνδέθηκαν μέσα από κοινούς τόπους: Ύδρα, Καρδαμύλη, Κέρκυρα. Τα σπίτια αυτά δεν αποτέλεσαν μόνο πηγή καλλιτεχνικής έμπνευσης, αλλά στέγασαν και μια φιλία η οποία διήρκεσε περισσότερα από 40 χρόνια. Ο Γκίκας φιλοξενεί τον Φέρμορ στην Ύδρα για δυο χρόνια, το 1954 και το 1955 και εκεί γράφεται το βιβλίο του Φέρμορ «Μάνη».Με τη σειρά του ο συγγραφέας φιλοξενεί στη δεκαετία του 1960, τους ζωγράφους Ν. Χ. Γκίκα και Τζον Κράξτον , έργα των οποίων κοσμούσαν τους τοίχους της οικίας του. Ο Φέρμορ αποκαλούσε το αρχοντικό του Γκίκα στην Ύδρα «εργοστάσιο πεζογραφίας». Με τη σειρά του ο Κράξτον αγάπησε το τοπίο της Ύδρας, και απεικόνισε στα έργα του.
Το 1961 μια πυρκαγιά καταστρέφει το σπίτι του Γκίκα στην Ύδρα. Αυτές τις στιγμές η βοήθεια του Κράξτον είναι πολύτιμη και περιγράφεται εκτενώς στην αλληλογραφία που διατηρούσαν. Σε μία από αυτές τις επιστολές, ο Κράξτον γράφει στο ζεύγος Γκίκα, πως ίσως είχε έρθει η ώρα να εξερευνήσουν καινούργιους τόπους, και πράγματι η κατοικία που αποφάσισε να κάνει ο Γκίκας στην Κέρκυρα έμελλε να καλύψει το κενό και να αποτελέσει ένα νέο τόπο συνάντησης και δημιουργίας. Όπως επίσης είναι ενδιαφέρουσες οι συμβουλές και οι πρακτικές οδηγίες του Φέρμορ προς τον Γκίκα όταν χτιζόταν το σπίτι της Κέρκυρας. Ο συγγραφέας έχει την εμπειρία της κατασκευής του εξοχικού του στην Καρδαμύλη και καθοδηγεί το φίλο του.
Αυτή ακριβώς η επιστολογραφία περιγράφει γλαφυρά την φιλία και των τριών και παρουσιάζεται με τρόπο αποκαλυπτικό και διαδραστικό στο Κτήριο Πινακοθήκης Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα, της οδού Κριεζώτου 3. Επιστολές, χειρόγραφα, εκδόσεις και φωτογραφίες αποτελούν το κεντρικό θέμα της έκθεσης και πλαισιώνονται από σχέδια του Ν. Χ. Γκίκα και του John Craxton. Στο γραφείο του Γκίκα, στη μέση της έκθεσης, ένα μέρος της αλληλογραφίας σε φωτογραφικά αντίγραφα, την οποία ο επισκέπτης μπορεί να ανοίξει και να διαβάσει. Ξεχωριστή ενότητα αποτελούν τα έργα των δύο παραπάνω ζωγράφων που προέρχονται από την οικία του Φέρμορ στην Καρδαμύλη.
Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις έως τις 10 Ιανουαρίου 2015 και συμπίπτει με τη συμπλήρωση 20 χρόνων από τον θάνατο του σπουδαίου έλληνα ζωγράφου.
Επιμέλεια έκθεσης: Ιωάννα Μωραΐτη
σχόλια