Η καθημερινή ανασκόπηση των πεπραγμένων λέγεται ότι ήταν σημαντική πρακτική των Πυθαγορείων που τους επέβαλε ο δάσκαλός τους με σκοπό να γίνονται συνεχώς καλύτεροι. Αυτή η πρακτική χρησιμοποιείται απαρέγκλιτα απ’ όλες τις σοβαρές οντότητες, είτε πρόκειται για άτομα, είτε για επιχειρήσεις, είτε για ερευνητικές ομάδες, είτε για κράτη. Το ίδιο πρέπει να κάνουμε η καθεμιά και ο καθένας από εμάς με κριτική προσέγγιση, βασισμένες/-οι στην ανασκόπηση και ανάλυση των γεγονότων. Πρέπει να γίνουμε Πυθαγόρειοι στη ζωή μας, ακολουθώντας την πρακτική της καθημερινής κριτικής ανασκόπησης των πράξεών μας στο πλαίσιο της πραγματικότητας, με βάση τα δεδομένα του περιβάλλοντος, κοντινού και γενικότερου. Ασφαλώς σήμερα, περισσότερο από ποτέ, περιβάλλον και συνθήκες αφορούν όλο τον πλανήτη και όχι τη γειτονιά μας, όπως ίσως αρκούσε στον προϊστορικό άνθρωπο.
Ο άνθρωπος, τη στιγμή που γεννιέται, περνάει τη μεγαλύτερη κρίση της ζωής του. Από το υπέροχο προφυλαγμένο περιβάλλον βγαίνει σε ένα τελείως διαφορετικό ψυχρό περιβάλλον με το οξυγόνο να του καίει τα πνευμόνια και το φως να καίει τα μάτια του. Η κρίση της γέννησης αποτελεί το πρώτο μάθημα λύσης κρίσης, επιτομή της προσαρμογής. Οι κρίσεις είναι καθημερινότητα στη φύση. Όποια άτομα και κοινωνίες έχουν προσαρμοστικότητα στην κρίση οδηγούνται συχνά σε νέες, καλύτερες καταστάσεις, που την κάνουν να λειτουργεί προς όφελός του.
Συνήθως οι ισχυροί, τα ισχυρά κράτη, είναι καταλλήλως οργανωμένοι ώστε να κερδίζουν από τις κρίσεις τις οποίες δημιουργούν οι αστάθειες. Αυτά τα προβλήματα είναι μελετημένα με θαυμάσια μαθηματικά που επιτρέπουν την κατανόηση και την πρόβλεψη των κρίσεων. Οι μεγάλοι παίκτες της Ιστορίας, οι έμποροι των εθνών, όπως προσφυώς τους ονομάζει στο διδακτικό μυθιστόρημά του ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, σήμερα είναι πολύ καλύτερα οργανωμένοι. Βασίζονται σε μαθηματικοποιημένες θεωρίες και πρακτικές κρίσεων και αποσταθεροποίησης. Πολιτικές κρίσεις, κρίσεις οικονομίας, ενέργειας, τροφής, νερού, που είναι η χειρότερη, όπως λέει ο Αριστοτέλης, οργανώνονται και εκτελούνται κατά παραγγελία.
Αυτό είναι το σημερινό «τοξικό» περιβάλλον στο οποίο οφείλουμε να προσαρμοστούμε. Τα παλαιότερα περιβάλλοντα ήταν πολύ πιο τοξικά. Η οδός είναι πάντοτε μία: η προσαρμογή. Η προσαρμοστικότητα εξαρτάται από την εκπαίδευση τόσο στο σχολείο όσο και στην κοινωνία. Οι Έλληνες έχουν άριστη εκπαίδευση και αποκτούν προσαρμοστικότητα στην πράξη. Άθελά τους οι καταλήψεις και η ανοργανωσιά των σχολείων εκπαιδεύουν τα παιδιά μας να λειτουργούν κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες.
Συχνά ακούμε στερεότυπες, αστήρικτες, ανιστόρητες φράσεις όπως «αχ, σε τι κόσμο ζούμε, σε τι κόσμο θα φέρουμε τα παιδιά μας». Η εποχή μας σε πολλά είναι απείρως καλύτερη απ’ όλες τις προηγούμενες. Η εκπαίδευση, η υγεία, η διατροφή, οι κατοικίες (θέρμανση, άνεση κ.λπ.) είναι απείρως καλύτερες απ’ ό,τι ήταν παλιότερα, με συνεχή βελτίωση τα τελευταία εβδομήντα χρόνια που θυμάμαι ως άτομο. Σήμερα όλα παρέχονται δωρεάν και είναι αυτονόητα. Επισημαίνω ότι σχεδόν σε όλες τις χώρες οι φοιτητές πληρώνουν δίδακτρα και χαίρομαι που η Ελλάδα έχει αυτές τις παροχές δωρεάν. Το επίπεδο των πανεπιστημίων είναι από καλό έως άριστο. Οι πτυχιούχοι και οι καθηγητές ανταγωνίζονται επάξια τους αντίστοιχους άριστων ξένων πανεπιστημίων.
Στο θέμα της υγείας η Ελλάδα θεωρώ ότι παίρνει επίσης άριστα. Ο Έλληνας ασφαλισμένος μπορεί να πάει σε όποιας ειδικότητας γιατρό θέλει, όποτε θέλει. Ειδικά η σύγκριση του επιπέδου των ελληνικών πανεπιστημίων με καλών ξένων αποδεικνύει την αξία των πρώτων. Πολλοί σκέπτονται ότι κάποια εποχή θα χρειαστεί να αλλάξουμε πλανήτη. Αυτό είναι εσφαλμένο και σας διαβεβαιώ ότι α) κανείς κάτοικος της Γης δεν έχει τα χρήματα που χρειάζονται για να πάει στον Άρη, β) η Γη είναι ο μόνος παράδεισος στο ηλιακό σύστημα και γ) η Ελλάδα είναι ο παράδεισος των παραδείσων. Να προσέξουμε, λοιπόν, να μην τον χάσουμε.
Φυσικά, η ελπίδα είναι πάντοτε οι νέοι. Το καθήκον μας είναι να έχουν τα μέσα να εκπαιδεύονται σωστά προς όφελος όλων. Ένας μεγάλος αριθμός νέων Ελλήνων είναι άριστα εκπαιδευμένοι, όπως αποδεικνύεται από το γεγονός ότι γίνονται ανάρπαστοι στο εξωτερικό. Οι νέοι μας, στηριγμένοι στις γνώσεις και στις ικανότητες που έχουν αποκτήσει, μπορούν να φτιάξουν τον κόσμο και ειδικότερα την Ελλάδα καλύτερη. Ελπίζω να το κάνουν. Μπορούν.
Οι οικονομικές κρίσεις είναι σε τεράστιο βαθμό τεχνητές, καλλιεργημένες από τους εμπόρους των εθνών, διότι αυτοί ξέρουν πώς θα επωφεληθούν. Συγχρόνως η οικονομική κρίση είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα κακής χρήσης πόρων ενός κράτους. Η υπερχρέωση που επιβλήθηκε για διάφορους λόγους είναι κυρίως για να οδηγήσει σε μεγαλύτερη εξάρτηση. Φυσικά, όπως κάθε κρίση, επιτρέπει σε πολλούς να βελτιωθούν και σε ορισμένους να επωφεληθούν και να θριαμβεύσουν. Η τελευταία ενεργειακή κρίση προέκυψε στο πλαίσιο μιας γενικής στρατηγικής ασταθειών και κρίσεων με σκοπό τη μεγαλύτερη εξάρτηση των λιγότερο ικανών από τους ισχυρούς. Η πανδημία έδωσε καλή αφορμή για τόνωση της ενεργειακής κρίσης.
Είναι χρόνια που υποστηρίζω ότι στην Ελλάδα πρέπει να εκμεταλλευτούμε όλους τους πόρους που προσφέρει η φύση πλουσιοπάροχα. Η αλόγιστη χρήση ενέργειας που γίνεται σήμερα είναι ανεπίτρεπτη. Η πανδημία ενεργοποίησε νέου τύπου αστάθειες στην οικονομία με σημαντική συνιστώσα την ενέργεια. Τα καταστρεπτικά αποτελέσματα της πανδημίας οδήγησαν αναπόδραστα και ταχύτατα σε λύσεις με τα εμβόλια και άλλες εφαρμογές, οι οποίες αποτελούν θρίαμβο της επιστήμης. Τα επιστημονικά επιτεύγματα τις τελευταίες δεκαετίες βασίστηκαν στην ανάπτυξη της ηλεκτρονική και ειδικότερα στα μικροηλεκτρονικά με τις διόδους, στα τρανζίστορ, σε ολοκληρωμένα και ψηφιακά κυκλώματα.
Οι πόλεμοι είναι τεχνητές κρίσεις και υπάρχουν συνεχώς. Η Κύπρος είναι μέρος του ελληνισμού και το Κυπριακό είναι αναπόσπαστη συνιστώσα της κρίσης που δημιουργούν οι έμποροι των εθνών γύρω μας, όπως το Αιγαίο, τα 12 μίλια, η ΑΟΖ κ.λπ.
Τα εγκλήματα, ιδίως κατά της ζωής των ανθρώπων, ήταν από την αρχή της ανθρωπότητας η χειρότερη συνιστώσα. Η κακία αποτελεί ίσως μια αταβιστική συνήθεια, κατάλοιπο του άγριου ανθρώπου που μπορεί και πρέπει να εξαλειφθεί με την παιδεία!
Η υπερπροβολή των εγκλημάτων από τα ΜΜΕ είναι επικίνδυνη για τα παιδιά και όχι μόνο. Είναι επικίνδυνη διότι επάγει σε κάποια μυαλά σχέδια μίμησης εγκλημάτων. Θεωρώ ότι ο νόμος πρέπει να περιορίσει τις ειδήσεις που έχουν καταντήσει να αναφέρονται σε ένα έγκλημα επί μήνες.
