Διαβάζω το M Train της Patti Smith. Οι ρουτίνες της με ξετρελαίνουν. Σηκώνεται και αρπάζει το παλτό της, φοράει ένα σκουφί, βγαίνει στην παγωμένη γειτονιά, πάει στο καφέ που της αρέσει, κάθεται στο τραπέζι της και πίνει τον καφέ της σκέτο. Μου αρέσει που πάει στο ίδιο καφέ. Μου αρέσει που κάθεται στο ίδιο τραπέζι. Μου αρέσει που όταν ταξιδεύει στο Βερολίνο πάει να βρει ένα καφέ που την είχε άλλοτε γοητεύσει. Θυμάται τους καφέδες που έχει πιει. Στο Μεξικό. Στη Νέα Υόρκη. Ανασαίνει ήρεμα στο γωνιακό της τραπεζάκι και σκέφτεται να γράψει έναν ύμνο στο ναρκωτικό της. Τα πρωινά, σαν μπισκοτάκι που βυθίζεται και λιώνει στο φλιτζάνι, καταπίνει με τον καφέ της και μερικές σελίδες από ένα βιβλίο. Λάθος διατύπωση: τα βιβλία την καταπίνουν τα πρωινά σαν μπισκοτάκι.
Η αθωότητα (είναι πολύ να πω αγιότητα;) της ρουτίνας που περιγράφει με ηρεμεί. Είναι αυτός ο υπέροχος κόσμος που βγαίνεις από το σπίτι μόνο με το παλτό σου και ίσα ίσα λίγα λεφτά για δυο καφέδες, μπορεί ίσως και για ένα γλυκό. Με καθησυχάζει ότι υπάρχει κάπου αυτή η πρωινή ρουτίνα. Καμία σχέση με το να κοιτάζεις το πρωί το κινητό σαν κατάδικος στη high-tech ματαιότητα. Αναρωτιόμουν πώς της ήρθε να κάθεται σκανδαλωδώς κάθε πρωί σ' ένα καφέ και να ξεκινάει τη μέρα πίνοντας μαύρες γουλιές σκέτου καφέ. Πικρός καφές και τσουχτερό κρύο, μαζί με μυθιστορήματα του Μουρακάμι. Τι ευτυχία! Σχεδόν μπορείς να μυρίσεις τους κόκκους που θρυμματίζονται, τις σελίδες που ανοίγονται, τα τραπεζάκια που απολυμαίνονται.
Το αγαπημένο μας καφέ θα σέρβιρε συγκεντρωμένο μυαλό και γαλήνη. Θα γευόμασταν τον καφέ του. Θα απολαμβάναμε τους πίνακες ή τα βιβλία μας. Θα προσέχαμε τη θέα απ' το παράθυρο. Όλ' αυτά με το σύνολο της προσοχής μας.
Με ηρεμεί η ιδέα ότι υπάρχουν διάφορα καφέ σε διάφορες πόλεις του κόσμου όπου μπορείς να πιάσεις μια θέση κοντά στο παράθυρο και να παρατηρείς. Με ηρεμεί που υπάρχουν μέρη όπου κανείς μπορεί να πηγαίνει και να διαβάζει χωρίς να τον ενοχλούν. Μέρη όπου ρομαντικοί τύποι ακούνε το γουργούρισμα της μηχανής του καφέ, τις συζητήσεις των άλλων ή τις παραγγελίες των πρώτων υλών. Μέρη όπου μπορεί κανείς να βλέπει τους σερβιτόρους να βγαίνουν έξω να καπνίσουν, τους πελάτες να τρώνε τσιζκέικ ή όσους εργάζονται πρωί να περιμένουν με αγωνία στην ουρά για ένα αλμυρό σάντουιτς κι έναν καφέ πακέτο. Ο τέλειος τρόπος να γνωρίσεις πραγματικά μια ξένη πόλη, ειδικά όταν βρέχει.
Η Patti Smith δηλώνει ότι θα ήθελε να έχει δικό της καφέ. Εγώ, αν είχα καφέ, θα φρόντιζα να μην υπάρχει σύνδεση στο Ίντερνετ. Η πελατεία μου δεν θα ήταν εθισμένη στο κινητό και δεν θα είχε τύπους που ουρλιάζουν επειδή τους βρήκε η συμφορά σε μορφή mail. Θα γλίτωνα και απ' αυτά τα ζόμπι που σκρολάρουν αντί να χουφτώνονται ή να γελάνε με την παρέα τους. Δεν θα έπαιζε αυτό το «κάτι ήρθε απ' τη δουλειά» στις συζητήσεις και ο ενοχλητικός της παρέας δεν θα μπορούσε να δείξει στο κινητό του το τελευταίο story που τον συγκλόνισε για δέκα ολόκληρα δευτερόλεπτα προτού το σκόρπιο και υπερβολικά ευάλωτο στις συγκινήσεις μυαλό του στραφεί αλλού.
Οι θαμώνες θα τρύπωναν στο καφέ για να γλιτώσουν απ' τη βροχή και την άσχετη πληροφόρηση. Θα ξέραμε ότι κανείς δεν μπορεί να μας βρει εκεί, γιατί «δεν πιάνει το κινητό», και θα συμπεριφερόμασταν σαν χαρακτήρες από βιβλία του Μοντιανό, θα γράφαμε, θα λέγαμε ασυναρτησίες, θα φλερτάραμε, θα αγγιζόμασταν στιγμιαία, θα χανόμασταν και θα ξαναβρισκόμασταν τυχαία, χωρίς ειδοποιήσεις ανά ένα δευτερόλεπτο, χωρίς να ξέρουν όλοι ποια ώρα ακριβώς βγήκαμε από το μπάνιο για να ντυθούμε.
Το αγαπημένο μας καφέ θα σέρβιρε συγκεντρωμένο μυαλό και γαλήνη. Θα γευόμασταν τον καφέ του. Θα απολαμβάναμε τους πίνακες ή τα βιβλία μας. Θα προσέχαμε τη θέα απ' το παράθυρο. Όλ' αυτά με το σύνολο της προσοχής μας. Όλα αυτά χωρίς παράλληλα συναισθήματα απέχθειας, φιλίας και ψευτοσύνδεσης με άτομα που έχουμε να δούμε δέκα χρόνια. Θα ζούσαμε για δύο ώρες τη μέρα μέσα σε μια φούσκα, καθόλου εσωστρεφή, καθόλου εγωκεντρική, καθόλου ναρκισσιστική, καθόλου ψεύτικη. Δεν θα ακούγαμε τι απαντάνε οι γύρω μας σε ηχητικά μηνύματα. Θα ακούγαμε καυτές κούπες καφέ να σέρνονται σε χοντρούς, ξύλινους πάγκους.
Μπαίνω στο αγαπημένο μου καφέ για να γλιτώσω απ' τη βροχή. Βάζω το κινητό σε λειτουργία πτήσης. Πιάνω θέση κοντά στο παράθυρο, για να μυρίζει χώμα. Δίνω όλη μου την προσοχή στην κούπα μου. Α, και στην Patti Smith. Με απελευθερώνει η μανία της να βρει το καλύτερο βιβλίο, τον καλύτερο καφέ και ένα όμορφο σημείο στο πάρκο. Πόσοι αντέχουν την ελευθερία της;
Το Instagram, το Airbnb και κάθε ειδικά διαλεγμένη για εμάς διαφήμιση της Google θέλουν να μας πείσουν να κυνηγήσουμε την τέλεια, υποτίθεται, «εμπειρία». Ένα πανάκριβο ξενοδοχείο ή εκείνο το σπάνιο πάρτι που πας μόνο αν είσαι στη λίστα των κομπλεξικών. Μου αρέσει να ξέρω ότι οι πραγματικοί σταρ δεν ζούνε έτσι.Το ναρκωτικό τους; Ένας ταπεινός καφές. Ο απόλυτος προορισμός τους; Το αγαπημένο τους καφέ, που το προτιμούν για λόγους που δεν χρειάζεται ποτέ να εξηγήσουν. Το κόστος είναι χαμηλό. Και σίγουρα η συγκέντρωση της προσοχής δεν αγοράζεται.
σχόλια