Αφιέρωμα στον ποιητή Κώστα Βάρναλη.

Facebook Twitter
4

Ο Κώστας Βάρναλης με τη γυναίκα του, την ποιήτρια Δώρα Μοάτσου-Βάρναλη. Via Ημερησία.

 

"Πάλι μεθυσμένος είσαι, δυόμιση ώρα της νυχτός.
Kι αν τα γόνατά σου τρέμαν, εκρατιόσουνα στητός
μπρος στο κάθε τραπεζάκι. "Γεια σου, Kωνσταντή βαρβάτε"!

― Kαλησπερούδια αφεντικά, πώς τα καλοπερνάτε;

Ένας σού δινε ποτήρι κι άλλος σού δινεν ελιά.
Έτσι πέρασες γραμμή της γειτονιάς τα καπελιά.
Kι αν σε πείραζε κανένας, - αχ, εκείνος ο Tριβέλας! -

έκανες, πως δεν ένιωθες και πάντα εγλυκογέλας.

Xτες και σήμερα ίδια κι όμοια, χρόνια μπρος, χρόνια μετά...
H ύπαρξή σου σε σκοτάδια όλο πηχτότερα βουτά.
Tάχα η θέλησή σου λίγη, τάχα ο πόνος σου μεγάλος;
Aχ, πού σαι, νιότη, πού δειχνες, πως θα γινόμουν άλλος!
(Αναδημοσίευση από την e-Τράπεζα Φιλολογικών Θεμάτων).

Αριστ., βλ. Δημοθοίνια. Δεξιά, ο Κώστας Βάρναλης το 1914 (ΕΛΙΑ).

Το κτήνος είναι και κωφόν (από το μπλογκ Οι ποιητές που αγάπησα και άλλες μικρές (και μεγάλες) ιστορίες λόγου, Sarantakos.gr).

"Στα χαρτιά του Βάρναλη βρέθηκε και ένα αντίτυπο από την πρώτη έκδοση του Φωτός που καίει, όπως το είχε δώσει στον πρωθυπουργό Μιχαλακόπουλο κάποιος καλοθελητής, γεμάτο υποτιμητικά και δήθεν αγανακτισμένα σχόλια, για να τιμωρήσει τον Βάρναλη. Ο Γ. Κατσίμπαλης, συγγενής του πρωθυπουργού, συνηγόρησε υπέρ του Βάρναλη, κι ο Μιχαλακόπουλος του έδωσε το επίμαχο αντίτυπο, κι αυτός το χάρισε στον Βάρναλη. Η φωτογραφία του εξωφύλλου, με τα χειρόγραφα σχόλια του εθνικόφρονα ρουφιάνου, όπως δημοσιεύεται στην έκδοση του Κέδρου:

Τα χειρόγραφα σχόλια λένε τα εξής:

Βάρναλης, καθηγητής εις την Παιδαγωγικήν Ακαδημίαν, δηλαδή την αυθαίρετον Σχολήν του Γληνού.

Εάν επιθυμείτε και έχετε καιρόν αναγνώσατέ το όλον, αλλά πάντως αναγνώσατε τας σελίδας 40 (τελευταίον στίχον) 53 όπου υβρίζει την Παναγίαν, τέλος δε από της σελίδος 61 μέχρι τέλους.

Το κτήνος αυτό είναι Βουλγαρικόν. Είναι και κωφόν. Εν τούτοις, επειδή είναι μαλλιαρόν, εν γνώσει των πίστεών του, το απέστειλαν δις ή τρις υπότροφον!

Να σημειώσω ότι ο Βάρναλης ήταν πράγματι βαρήκοος, ενώ ο χαρακτηρισμός Βουλγαρικόν κτήνος μάλλον εννοεί το ότι ο Βάρναλης είχε γεννηθεί στην Ανατολική Ρωμυλία (και όχι ότι ήταν αριστερός μια και το 1925 δεν έλεγαν Βούλγαρους τους κομμουνιστές). Κατά τα άλλα, η εθνικοφροσύνη έσκιζε τα ρούχα της για τον εκτός των συνόρων ελληνισμό".

Βλ. Ημερησία. Ο Kώστας Βάρναλης κάθεται δεξιά.

 

Αριστ. : Στην αυλή σχολείου στην Κερατέα το 1917 (ο Βάρναλης κάθεται αριστερά).

Δεξ. : Δάσκαλος της Γ' Τάξης Ελληνικών στα Μέγαρα το 1911.

 

Αριστ. : Στο Κράσι της Κρήτης (από αριστ., Γαλάτεια  Καζαντζάκη, Έλλη Αλεξίου, Μάρκος Αυγέρης, Κώστας Βάρναλης, Νίκος Καζαντζάκης και Χαρίλαος Στεφανίδης).

Δεξ. : Στο Κράσι Κρήτης το 1912 (από αριστερά, Κώστας Βάρναλης, Χαρίλαος Στεφανίδης, Νίκος Καζαντζάκης, Γαλάτεια Καζαντζάκη). Αρχείο Ν. Καζαντζάκη. 

Η Δώρα Μοάτσου-Βάρναλη.

Στο Παρίσι το 1923 με τους Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα (στη μέση) και Στρατή Ελευθεριάδη (Teriade).

 

Αριστ. : Βάρναλης (αριστερά), Νίκος Καστρινός, αρθρογράφος του «Ριζοσπάστη» και Δημήτρης Γληνός (δεξιά).

Δεξ. : Δεξιά ο Δ. Γληνός, αριστερά ο Κ. Βάρναλης και στη μέση ο Ν. Καστρινός.

 

Εξόριστοι στον 'Αι-Στράτη. Αναμεσά τους και ο Γιάννης Ρίτσος. Ο Κώστας Βάρναλης εξορίστηκε στη διάρκεια της δικτατορίας του Μεταξά στη  Μυτιλήνη και τον 'Αι Στράτη.

 

Αριστ. : Κώστας Βάρναλης - Γιάννης Ρίτσος - Μάριος Βάρβογλης.

Δεξ. : Ο Γ. Ρίτσος με τον Κώστα Βάρναλη και την Δώρα Μοάτσου - Βάρναλη στα 15χρονα της ΕΔΑ το 1966.

 

Βλ. Ημερησία.

 

Στη Μόσχα μετά την απονομή του βραβείου Λένιν (1959). Βλ. Ημερησία.

 

Στο Θέατρο "Κεντρικόν" στην Αθήνα μετά από ομιλία του Κώστα Βάρναλη (30.03.1957). Από αριστ Στ. Κανελλόπουλος, Στέφ. Σαράφης, Γ. Ρίτσος, Χρ. Θεοδωρίδης.

 

Πάσχα στη Νέα Ερυθραία το 1960 με τον Κώστα Βάρναλη (ολόκληρο το κείμενο του Γιάννη Οικονόμου στο σάιτ Η Νέα Ερυθραία on line).

"Με τις γνωριμίες που είχε η θεία μου -εργαζόταν στο σπίτι του στρατηγού Μίγδλερ- έπιασε δουλειά ως οδηγός στο μεγαλομέτοχο της Εμπορικής Τράπεζας Νικολόπουλο, σύχναζε στο Κολωνάκι, όπου είχε τα γραφεία ο εργοδότης του και εκεί γνωρίστηκε με τον Βάρναλη. Έγιναν στενοί φίλοι και συναντιόντουσαν πολύ συχνά στα ταβερνάκια της περιοχής. Πήγαινε και τους συναντούσε και ο πατέρας μου. Ο Βάρναλης του χάρισε το βιβλίο «Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΗ».
Τώρα ερχόταν ο Βάρναλης στο σπίτι μας. Η μητέρα μου συγύριζε το τραπέζι, έβαλε καθαρό τραπεζομάντιλο και σερβίτσια και ο πατέρας μου πήρε το τηλέφωνο και ειδοποίησε τους φίλους του. Το Γιώργο τον Ανδριανό, καθηγητή λογιστικών και διευθυντή λογιστηρίου της υαλουργίας του Μποδοσάκη. Τον Αντώνη τον Κουνέλα σύμβουλο στη διοίκηση της κοινότητος, τον Νικολή τον Γιώργατζη, τον πατέρα του Γιάννη  του Γιώργατζη του αντιδημάρχου. Το θείο μου το Θανάση, τον αδελφό της μητέρας μου. Η μητέρα μου ήρθε βρέφος από τη Μικρά Ασία. Ο πατέρας της έμεινε εκεί για να τους περιμένει να γυρίσουν και χάθηκε. Για πατέρα και προστάτη είχε τον αδερφό της, τον Θανάση τους, όπως έλεγε. Επί Μεταξά με ειδοποίησαν ότι τον Θανάση μας τον είχαν πάει στην Ασφάλεια. Έτρεξα να τον βρω. Τον είχαν σε ένα δωμάτιο μαζί με τον Καρέλη και τον Γκάσταγλη, καθισμένους απάνω σε κολώνες από πάγο. Ήταν μελανιασμένοι από το ξύλο και το κρύο.
Ήρθαν όλοι και σε λίγο ήρθε ο Βάρναλης με τον θείο μου και έναν άλλο κύριο. Ο Βάρναλης τους χαιρέτησε όλους δια χειραψίας, εγώ καθόμουν στην άκρη της βεράντας, ντράπηκα πολύ όταν ο Βάρναλης ήρθε προς τα εμένα για να με χαιρετήσει.  Σηκώθηκα αμέσως και τον χαιρέτησα. Κάθισα στο τραπέζι, η μητέρα μου έφερε φρέσκους μεζέδες και μια καράφα κρασί. «Μην κάνετε φασαρία για εμάς, μόλις σηκωθήκαμε από το τραπέζι», είπε ο Βάρναλης. Μόνο αν έχετε λίγο χαλβά από τη Σαρακοστή. Η μητέρα μου αμέσως πήγε και έφερε ένα κομμάτι χαλβά. Ο Βάρναλης τον έκοψε φέτες και ζήτησε κανέλα και λεμόνι. Έβαλε κανέλα πάνω στον χαλβά και έστυψε λεμόνι. Έκοψε ένα κομμάτι και το έφαγε. Ήπιε και μια γουλιά κρασί. Έδειξε ικανοποίηση και ήπιε το υπόλοιπο. «Είδες που σου έλεγα πως ο Φώτης έχει καλό κρασί;», του είπε ο θείος μου. «Μα, αυτό είναι υπέροχο», του είπε ο Βάρναλης και πράγματι το κρασί που έφτιαχνε ο πατέρας μου από το αμπέλι μας στο Μορτερό ήταν πολύ καλό. Με το χαλβά και το καλό κρασί έμειναν μέχρι το βράδυ συζητώντας. Τον ρωτούσαν για την πορεία του κομμουνισμού και πώς είδε τα πράγματα στη Μόσχα, όταν πήγε να παραλάβει το βραβείο Λένιν που του είχε απονεμηθεί".

Σε έξοδο στην Αθήνα το 1958 με τους Μ.Μ. Παπαϊωάννου (αριστερά) και Στρατή Τσίρκα.

Η έκδοση του Κέδρου με τα σχέδια του Γ. Γουναρόπουλου (βλ. ΒΟΡΕΑΣmagazin).

 

Ο Γιάννης Ρίτσος απαγγέλει Κώστα Βάρναλη.

 

Η μπαλάντα του κυρ-Μέντιου από τον  Κώστα Βάρναλη.

4

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Σοπέν

Πέθανε Σαν Σήμερα / «Κύριοι, ιδού μια μεγαλοφυΐα!»: Πώς ο Σοπέν άνοιξε νέα εποχή στη μουσική για πιάνο

Σαν σήμερα, στις 17 Οκτωβρίου 1849, πεθαίνει από φυματίωση στο Παρίσι ο Πολωνός Φρεντερίκ Φρανσουά Σοπέν, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του Ρομαντισμού και κορυφαίος πιανίστας.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ

σχόλια

4 σχόλια
Η εκπαίδευση προσπαθεί να μορφώσει πολίτη ικανό να συντηρεί τα καθεστώτα» . (Δημ.Γληνός)Όσες γνώσεις κι' αν πάρεις, όσους δασκάλους κι' να πληρώσεις, η ΓΝΩΣΗ είναι πανάκριβη και είναι μέσα σου !@kourampies Δυστυχώς, ο δάσκαλός σου κατάφερε να σε κάνει περισσότερο τούβλο απ' ότι ήσουν Άστο καλύτερα, δεν το έχεις με την ποίηση...
Όλα τελειώνουνεκι όλα περνάνε!Ιδέες βασίλισσεςκακογερνάνε.Στις νέες ανάγκες σουκόπος βαρύς,σκοπούς αλάθεφτουςκοίτα να βρεις.Αν είν’ η σκέψη σουπριν από σένα,δεν είναι απόκομμαθεού και γέννα.Τη σκλάβα σκέψη σου, σκλάβα δετήσου τηνε πλάσανεοι Δυνατοί.Φτωχέ, σου μάρανανκόποι και πόνοιτη θέληση άβουληπιωμένη αφιόνι!Αν είναι ο λάκκος σουπολύ βαθής,χρέος με τα χέρια σουνα σηκωθείς!Τ’ άσκημα χέρια σου,των όλω αιτία,βαστάνε μάργελητην πολιτεία!Βγαίνει απ’ τα χέρια σουκάθε αγαθότου ωραίου περίθετοτο χρυσανθό.Σφίξε τα χέρια σου,για Σένα κράτειτ’ άμοιαστον έργο σου,την Πλάση ακράτηκι όλο ανεβαίνονταςπρος τη Χαράμέσα σου θά ναβενάστρων σπορά.Κι όπου σε σφάζουνεδεμένον πίσου,να βρόνταε άξαφνασεισμός αβύσσου,χίλι’ αστροπέλεκα:Δεν είναι μπρος!Κρύβεται πίσω σουχρόνια ο οχτρός!