Το Α10 είναι ένα επικό λεωφορείο. Σχολείο από μόνο του. Τα πρεζάκια κάθονται πίσω από τη φυραρμόνικα κι οι "φυσιολογικοί" μπροστά, προστατευμένοι από τη βαλιστική ασπίδα που προσφέρει ο οδηγός. Υπ' αυτές τις συνθήκες μία κυρία, μεσήλικη λέει ψιθυριστά στην διπλανή της, κοιτώντας με μανία τα δάχτυλά της, "Είναι καλό παιδί, το ξέρω. Εγώ το γέννησα! Αλλά δεν είναι για μεγάλα πράγματα. Δεν πειράζει. Πιό ευτυχισμένο θα είναι". Μιλώντας έτσι, με απλές λέξεις, σε ουδέτερο γένος, παραδεχόταν ότι ο συνεχιστής της οικογένειάς της και του είδους μας δεν θα πήγαινε ένα βήμα πέρα από εκέινη. Μπορεί να χαίρονταν μέχρι ένα βαθμό ως συμπλεγματική μάνα. Αλλά το ίδιο το γονιδίωμα αντιδρούσε.
Υπάρχει ένα αίσθημα που το ονομάζω ιστορική θλίψη. Μπορεί κάποιος άλλος πριν από μένα να το όρισε καλύτερα, αλλά τι να κάνουμε τώρα; Το ένιωσα όταν μετακόμισα στην Αθήνα, κοντά στην Ακρόπολη. Συνίσταται στο να είσαι υποχρεωμένος να κοιτάς καθημερινά ένα μεγαλείο, που κάτοικοι του ίδιου γεωγραφικού πλάτους και μήκους δημιούργησαν
Υπάρχει ένα αίσθημα που το ονομάζω ιστορική θλίψη. Μπορεί κάποιος άλλος πριν από μένα να το όρισε καλύτερα, αλλά τι να κάνουμε τώρα; Το ένιωσα όταν μετακόμισα στην Αθήνα, κοντά στην Ακρόπολη. Συνίσταται στο να είσαι υποχρεωμένος να κοιτάς καθημερινά ένα μεγαλείο, που κάτοικοι του ίδιου γεωγραφικού πλάτους και μήκους δημιούργησαν, εν προκειμένω ο Παρθενώνας. Η θλίψη έγκειται στο ότι είμαστε υποχρεωμένοι να τον κοιτάμε και να παραδεχόμαστε ότι, στατιστικά, δεν θα καταφέρουμε να φτιάξουμε κάτι εξίσου όμορφο. Κι η υπερηφάνια για το παρελθόν μας γίνεται άρρωστη. Ποιο παιδί δεν θέλει να ξεπεράσει τους γονείς του; Ποιος υγιής γονιός δεν θέλει να δει το παιδί του να τον προσπερνά; Η μάνα του λεωφορείου μίλησε για ευτυχία, αλλά του χριστιανικού "μακάριοι οι πτωχοί" κι οι αρχαίοι πρόγονοί μας ήταν του "μηδένα προ του τέλους".
Τελικά αυτή η εθνική ταυτότητα έχει να κάνει με τις ζωές μας, αλλά με ποιους θα πας και ποιους θ' αφήσεις; Δεν υπάρχει τίποτα αφύσικο στο να φοβάσαι το μέλλον, άλλωστε το να είσαι άνθρωπος σημαίνει να έχεις συναίσθηση του χρόνου που περνάει. Όταν όμως αφήνεσαι στον φόβο ή ακόμα χειρότερα, στολίζεις αυτόν τον φόβο με μεταπολεμικά παστέλ φουστάνια και εύηχους τίτλους όπως το vintage, αυτός μετατρέπεται σε λατρεία του παρελθόντος. Κι αυτή η ζεστασιά του γνωστού κι αναμενόμενου βολεύεται σαν από πάντα στο σπίτι σου, στον κινηματογράφο σου, στην γκαρνταρόμπα σου για να καταλήξει στο παρόν και στο μέλλον σου. Έχουμε την λανθασμένη αντίληψη, ότι η μνήμη έχει να κάνει κατά κύριο λόγο με το παρελθόν, ενώ στην πραγματικότητα το ανθρώπινο θυμικό έχει αφιερώσει ένα μεγάλο κομμάτι του που ονομάζεται "μνήμη του μέλλοντος" στο να χρησιμοποιεί τις παρελθοντικές εμπειρίες για να προβλέπει και να χτίζει τα μελλοντικά μας θέλω.
Ασθενείς με Ατζχάιμερ, αμνησία κι άλλες παθήσεις του εγκεφάλου που μειώνουν την δυνατότητα πρόσβασης σε παρελθοντικά γεγονότα, αδυνατούν να φανταστούν/δημιουργήσουν και μελλοντικά. Και ναι, η μνήμη είτε ιστορική είτε προσωπική είναι απαραίτητο δομικό υλικό για την ταυτότητα του είδους, αλλά κοιτώντας στα μάτια έναν ασθενή με σχιζοφρένεια ή άνοια, βλέπεις ότι αυτό που λείπει δεν είναι το ποιοι ήταν αλλά το ότι δεν μπορούν να οραματιστούν ποιοι θέλουν να γίνουν στο μέλλον, που είναι και η πραγματική μας ταυτότητα. Ο φόβος του μέλλοντος που τελικά εκφράζεται με την λατρεία του παρελθόντος βγαίνει σε δύο χρώματα. Αρχικά, είναι η αδυναμία αντιμετώπισης του παρόντος, ο λόγος που τα ναρκωτικά, τα βιβλία κι οτιδήποτε πασατεμπίστικο υπάρχει στον πολιτισμό μας. Υπάρχει και ο καθαρός φόβος του άγνωστου που φέρνει το μέλλον.
Στην προσπάθεια να ελέγξουμε την ζωή μας διαλέγουμε να κολλήσουμε στο παρελθόν. Δεν μπορώ να ξεκολλήσω από τον Μπάμπη που με χώρισε πριν από 5 χρόνια και τώρα έχει γυναίκα και παιδιά αλλά ξέρω ότι με αγαπάει ακόμα κι άλλα τέτοια. Όταν λοιπόν οι χίπστερς τατουαρίζονται με την φράση "το μέλλον είναι τώρα" φορώντας τα χρέπια του 80 και του 90, στην πραγματικότητα έχουν ήδη ακυρώσει το μέλλον μη ξεφεύγοντας από το παρελθόν. Τα παιδιά που δήλωσαν στο μηχανογραφικό τους ιατρική, νομική κι αρχιτεκτονική γιατί αυτές οι σχολές μέχρι το 2006 είχαν σίγουρο ψωμί. Οι εθνικοί προστάτες που ξέρουν ιστορία μέχρι το 1922. Πρέπει να θυμάσαι το παρελθόν, αλλά τί γίνεται όταν επιδιώκεις να το ξαναζήσεις; Αυτός ο φόβος είναι ο λόγος που το Star δε θα σταματήσει να βάζει reruns από "Φιλαράκια". Γιατί όλοι τα βλέπουμε. Γιατί όλοι θέλουμε να ξέρουμε πώς θα τελειώσει. Κι αν τελειώσει κι ωραία...
σχόλια