Η ματωμένη Κυριακή ξεκίνησε ως μια ειρηνική, αλλά παράνομη διαδήλωση από περίπου 10.000 ανθρώπους. Διοργανώθηκε από την Ένωση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα της Βόρειας Ιρλανδίας, τα μέλη της οποίας ήταν αντίθετα με την πολιτική της βρετανικής κυβέρνησης, να φυλακίζει ύποπτα ως μέλη του IRA, άτομα χωρίς δίκη.
Οι διαδηλωτές προχώρησαν προς την πλατεία Guildhall στο κέντρο της πόλης, αλλά ο βρετανικός στρατός είχε αποκλείσει μεγάλο μέρος της περιοχής, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι να αλλάξουν πορεία. Οι Βρετανοί φοβούμενοι επεισόδια αλλά και τους σκοπευτές του ΙΡΑ, τοποθέτησαν ισχυρές δυνάμεις του στρατού και των αλεξιπτωτιστών σε διάφορα σημεία της πόλης. Η διαδήλωση είχε αρχίσει να διαλύεται, ωστόσο ορισμένοι από τους διαδηλωτές επιδόθηκαν- όπως συνήθιζαν στο τέλος- σε πετροπόλεμο με τους στρατιώτες. Τα βρετανικά στρατεύματα απάντησαν με σφαίρες από καουτσούκ και ένα κανόνι νερού. Οι αρχές άδραξαν την ευκαιρία που περίμεναν καιρό και έδωσαν διαταγή να συλληφθούν όσοι περισσότεροι διαδηλωτές γινόταν. Αυτή ήταν η αρχή του ξεσπάσματος της βιαιότητας.
Η 5000 σελίδων έκθεση, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι την πρώτη βολή έριξε ο βρετανικός στρατός και ότι δεν υπήρχε καμία δικαιολογία για τους μοιραίους πυροβολισμούς και τη βιαιότητα προς τους αμάχους. Διαπιστώθηκε επίσης, ότι κανένας από αυτούς που σκοτώθηκαν δεν αποτελούσε απειλή για τους στρατιώτες.
Το ποιος πυροβόλησε πρώτος, παρέμενε για καιρό σημείο έριδος, με το στρατό που υποστήριζε ότι άνοιξε πυρ αφού δέχθηκε πυρά από διαδηλωτές, ενώ από την πλευρά τους όσοι βρίσκονταν στο δρόμο εκείνη των ώρα, ήταν κάθετοι ότι πρώτοι οι στρατιώτες πυροβόλησαν εναντίον των άοπλων διαδηλωτών. Γεγονός είναι πάντως ότι χρειάστηκαν μόλις 30 λεπτά, για να πέσουν νεκροί 13 διαδηλωτές (άλλος ένας κατέληξε 4 μήνες αργότερα στο νοσοκομείο). Αμέσως μετά το συμβάν, διατάχθηκε έρευνα από τον Βρετανό πρωθυπουργό Edward Heath. Επικεφαλής ήταν ο Λόρδος Widgery, υπουργός δικαιοσύνης της Αγγλίας, ο οποίος κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι διαδηλωτές έριξαν την πρώτη βολή, ωστόσο κανένας από όσους έπεσαν νεκροί, δεν είχε μαζί του όπλο. Ο δικαστής του Derry πάντως, ήταν κατηγορηματικός και έκανε λόγο για "καθαρή δολοφονία". Οι βορειοιρλανδοί χρειάστηκε να αγωνιστούν περισσότερο από δύο δεκαετίες, ώστε να ξεκινήσει η κυβέρνηση νέα έρευνα.
Η 5000 σελίδων έκθεση, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι την πρώτη βολή, έριξε ο βρετανικός στρατός και ότι, αν και υπήρξε κάποια απάντηση στον πυροβολισμό από παραστρατιωτικούς, δεν υπήρχε καμία δικαιολογία για τους μοιραίους πυροβολισμούς και τη βιαιότητα προς τους αμάχους. Διαπιστώθηκε επίσης, ότι κανένας από αυτούς που σκοτώθηκαν δεν αποτελούσε απειλή για τους στρατιώτες. Μετά την έκδοση της έκθεσης, το 2010, ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον πήγε ενώπιον του Κοινοβουλίου για να ζητήσει συγγνώμη. Το επόμενο έτος, η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα προσφέρει οικονομική αποζημίωση στους συγγενείς των θυμάτων.
Αυτή η Ματωμένη Κυριακή 30/1 του 1972 είναι η πιο γνωστή (υπάρχουν άλλες τρεις) αφού εξυμνήθηκε από καλλιτέχνες, όπως οι U2 («Sunday Bloody Sunday»), Stiff Little Fingers («Bloody Sunday»), Τζον Λένον («Sunday Bloody Sunday», «The Luck of the Irish») και Πολ ΜακΚάρτνεϊ («Give Ireland Βack to the Irish»).
Οι νεκροί
John (Jackie) Duddy (17)
Patrick Joseph Doherty (31)
Bernard McGuigan (41)
Hugh Pious Gilmour (17)
Kevin McElhinney (17)
Michael G. Kelly (17)
John Pius Young (17)
William Noel Nash (19)
Michael M. McDaid (20)
James Joseph Wray (22)
Gerald Donaghy (17)
Gerald (James) McKinney (34)
William A. McKinney (27)
John Johnson (59)
______
Το άρθρο δημοσιεύτηκε πρώτη φορά το 2015 στο LIFO.gr από την Α. Κολοβού. ©LIFO 2015
σχόλια