Suburbia της Penelope Spheeris, 1983, ΗΠΑ, 94’
Πόσες φορές έχετε ξεστομίσει την ατάκα «Θα σηκωθώ να φύγω απ’ το σπίτι» κατόπιν κάποιου καυγά με τους συγκατοίκους σας, είτε αυτοί είναι γονείς, είτε ο δεσμός σας, είτε ο βρωμιάρης κολλητός που δεν κάνει τίποτα για το σπίτι (αν και σε αυτή την περίπτωση δε θα με έκοβα να το λέω ποτέ)? Πάω στοίχημα, αρκετές. Και το ανεβάζω το στοίχημα λέγοντας πως κατά κόρον τα λόγια αυτά ειπώθηκαν εν μέσω εφηβικού βρασμού. Ο κόσμος εκεί έξω, όμως, δεν είναι τόσο φιλόξενος. Και η κατάληξη είναι τις περισσότερες φορές η ίδια: τα απειλητικά λόγια δεν βρίσκουν εφαρμογή και η θαλπωρή των τεσσάρων τοίχων δεν θυσιάζεται.
Η ταινία αυτή είναι για τα παιδιά που το τόλμησαν, που την έκαναν και δεν κοίταξαν πίσω. Και είναι πολύ μακριά από τα καθιερωμένα κλισέ που δείχνουν ότι όλοι έχουμε μια δεύτερη ευκαιρία και ο δρόμος ξεχειλίζει αγάπη και θαύματα. Ούτε όμως καταφεύγει σε υπερβολές, χάνοντας την επαφή με την πραγματικότητα, περνώντας καθαρά στη σφαίρα της μυθοπλασίας. Περισσότερα πάνω σε αυτό μετά.
Η ταινία αρχίζει κάπως έτσι: μια γυναίκα οδηγεί με το μωρό της στο πίσω κάθισμα και σταματάει για να πάρει μια νεαρή που κάνει ωτοστόπ. Το αμάξι έχει κάποιο πρόβλημα και οι τρεις τους πλησιάζουν έναν τηλεφωνικό θάλαμο προς αναζήτηση οδικής βοήθειας. Ένα σκυλί του αυτοκινητόδρομου εμφανίζεται και δίχως οίκτο κατασπαράζει το βρέφος. Άμεσο και κτηνώδες. Καλωσήρθατε στη Suburbia.
Αμέσως μετά ερχόμαστε σε επαφή με τον πρωταγωνιστή, τον έφηβο Evan που ζει με τη μάνα του κα τον μικρό αδερφό του και αποφασίζει να πάρει τα μπογαλάκια του και να φύγει μετά από έναν εντονότατο καυγά. Μένοντας στο δρόμο έρχεται σε επαφή με μια ομάδα punk παιδιών που ζουν σε έναν ετοιμόρροπο κοινοβιακό χώρο και, σαν αυτόν, ο καθένας άφησε το σπίτι του για δικούς του λόγους. Η προαναφερθείσα κοπέλα είναι μια από αυτούς. Χωρίς δεύτερη σκέψη μετακομίζει μαζί τους και γρήγορα δένεται με αυτούς και με τον τρόπο ζωής τους: τα βράδια σε punk συναυλίες και τα πρωινά πλιάτσικο σε σπίτια προς απόκτηση τροφής. Βέβαια, ξεχωρίζοντας σαν τη μύγα μέσα στο γάλα, οι βλαχοαμερικάνοι συμπολίτες τους δεν τους βλέπουν με καλό μάτι και σκοπεύουν στην εξολόθρευσή τους.
Η Spheeris, 2 χρόνια μετά το γύρισμα του The Decline of The Western Civilization: The Punk Years μας φέρνει αντιμέτωπους με μια υποκοινωνία πολλάκις κατηγορημένη μεν, μακράν παρεξηγημένη δε. Όλοι αυτοί οι αλήτες που δείχνουν να είναι η αιτία που η τόσο όμορφη κοινωνία σαπίζει περνάνε ο ένας μετά τον άλλον από το μικροσκόπιο. Ο μεγαλύτερος ηλικιακά Jack που δεν άντεξε το γεγονός ότι η μητέρα του ξαναπαντρεύτηκε και μάλιστα μαύρο, η Sheila, σεξουαλικά κακοποιημένη από τον πατέρα της, ο σκληρός μα συνάμα στοργικός Skinner, ο Razzle με τον κατοικίδιο αρουραίο του (παιγμένος από τον Flea των RHCP), ο Joe με τον ομοφυλόφιλο πατέρα του και ο άσχημα εθισμένος στα ναρκωτικά Keef είναι μερικοί από αυτούς. Η μεταξύ τους αλληλεγγύη και οι αγώνες για επιβίωσή τους είναι κάτι παραπάνω από συγκινητικά, ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι αυτή η ταινία δεν έχει όλο αυτό το φιλικό συναίσθημα που σου δίνει το This is England, φερ ειπείν, αλλά σε σοκάρει με κάθε πιθανό τρόπο: από τη σκηνή του φαγώματος του βρέφους, μέχρι τον ομαδικό βιασμό μιας έφηβης και τη σφαγή των σκυλιών από τους ντόπιους νταήδες, το Suburbia δεν είναι ένα φιλμ που σε αφήνει χαμογελαστό, αλλά σε πιάνει από το λαιμό και σε στραγγαλίζει. Δεν θέλει να χαϊδέψει τον κόσμο, θέλει να τον κάνει να συνειδητοποιήσει κάποια πράγματα.
Ο ρεαλισμός της ταινίας γίνεται ακόμα μεγαλύτερος μέσω των ηθοποιών, οι οποίοι κάθε άλλο παρά επαγγελματίες είναι. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν είχαν πρωτύτερη επαφή με γύρισμα ταινίας. Για την ακρίβεια παίζουν ακριβώς αυτό που είναι και στην κανονική ζωή τους: αλάνια του δρόμου. Ο καθένας μπορεί να προσπαθήσει να παίξει έναν τέτοιο ρόλο, αλλά αν δεν έχει ζήσει τη συγκεκριμένη κατάσταση, δεν πρόκειται να είναι καθόλου πειστικός. Και αυτό είναι ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα της ταινίας, η αποφυγή των υπερβολών αφενός και η ρεαλιστική, στο σημείο του δυνατού πάντα (δεν είναι και ότι ευκολότερο για μια ταινία να μην έχει επαγγελματίες ηθοποιούς και να μην φαίνεται άτσαλη σε σημεία), απεικόνιση των πραγμάτων.
Αν θέλετε μια ταινία σκοτεινή και αρκετά δυνατή ώστε να σας ταρακουνήσει, εδώ είστε. Δεν ήταν λίγες οι φορές που κατά τη διάρκεια της ταινίας έκανα παύσεις γιατί ένιωθα ταραχή από αυτά που έβλεπα, αλλά έκτοτε δεν την έχω ξεχάσει και σύντομα μου φαίνεται πως θα την ξαναδώ.
σχόλια