"Οι ήρωες της Μαύρης Θάλασσας". Αφίσα του 1922 υπέρ των ναυτών της Μαύρης Θάλασσας. Βλ. Wikimedia Commons.
Η Σεβαστούπολη γύρω στο 1905. Οι εξεγέρσεις του Απρίλη 1919 εκδηλώθηκαν κυρίως σ'αυτό το λιμάνι επειδή συγκέντρωνε τo μεγαλύτερο μέρος του γαλλικού στόλου. Βλ. Wikimedia Commons.
Το θωρηκτό France. H εξέγερση ξεκίνησε στις 16 Απριλίου από το αντιτορπιλiκό Protet, που είχε δέσει στο ρουμάνικο λιμάνι Galatz. Μία ομάδα ναυτών με αρχηγό τους τον Α' μηχανικό André Marty επιχείρησε να πάρει το πλοίο υπό τον έλεγχο της με σκoπό να το παραδώσει στους Μπολσεβίκους. Απέτυχαν όμως και συνελήφθησαν. Τρεις μέρες αργότερα, η εξέγερση απλώθηκε στο γαλλικό στόλο της Κριμαίας, και ιδιαίτερα στα θωρηκτά France και Jean Bart. Στο France, oι ναύτες αρνούνται να εκτελέσουν τις αγγαρείες, βρίζουν τους αξιωματικούς, απελευθερώνουν τους φυλακισμένους, βανδαλίζουν ένα μέρος του πλοίου. Αναταραχή επικρατεί και στο Jean Bart, που έχει αγκυροβολήσει δίπλα, όπου κι εκεί οι ναύτες ξεσπούν, τραγουδώντας τη Διεθνή και υψώνοντας την κόκκινη σημαία (δίπλα στη γαλλική ωστόσο). Βλ. Wikimedia Commons.
"Η καταπίεση μας έρχεται από τη Γαλλία, όπως και το πνεύμα της ελευθερίας" (Nguyễn An Ninh, βιετναμέζος συγγραφέας). Η φωτογραφία είναι από το μουσείο Ton Duc Thang της Saigon, ολόκληρο αφιερώμενο στον βιετναμέζο επαναστάτη Ton Duc Thang που συμμετείχε στην εξέγερση της Μαύρης Θάλασσας όταν υπηρετούσε στο γαλλικό ναυτικό. Βλ. Mes Tissages.
Το θωρηκτό Jean Bart. Βλ. Library of Congress.
Πλοία του συμμαχικού στόλου (γαλλικά και αγγλικά) στην Οδησσό κατά την εκκένωση της πόλης. Ο γαλλικός στρατός έκρινε ότι η Οδησσός δεν μπορούσε να υπερασπιστεί, και γι' αυτό απέσυρε τις δυνάμεις του στις 6 Απριλίου. Βλ. Wikimedia Commons.
Οδησσός. Βορειο-Αφρικανοί στρατιώτες στη λεωφόρο Nikolayvsky, στα όρια της γαλλικής στρατιωτικής ζώνης (χειμώνας 1918-1919). Βλ. Wikimedia Commons.
Η είσοδος του Κόκκινου Στρατού στην Οδησσό στις 7 Απριλίου με το ιππικό του Grigoriev, μια μέρα μετά την εκκενωσή της από τα συμμαχικά στρατεύματα. Βλ. Wikimedia Commons.
Γαλλικά άρματα Renault περιστοιχίζονται από γάλλους στρατιώτες, πολίτες και ρώσους στρατιώτες κατά την περίοδο της στρατιωτικής επέμβασης στη Μαύρη Θάλασσα το 1919. Βλ. Wikimedia Commons.
Γάλλοι στρατιώτες φρουρούν στην Οδησσό ένα φορτίο σιτάρι (Φεβρ.-Μάρτιος 1919). Βλ. Wikimedia Commons.
Διαδήλωση στην Οδησσό (1918 ή 1919). Revue Connaissance de l'Histoire, n°54, mars 1983. Βλ. Wikimedia Commons.
Γαλλικό άρμα Renault FT-17 στην κατοχή του Κόκκινου Στρατού στο Kharkov (Απρίλης 1919). Ежемесячный журнал «Наука и техника». Βλ. Wikimedia Commons.
Μία από τις πολύ σπάνιες φωτογραφίες των εξεγερμένων γάλλων ναυτών. Βλ. increvables anarchistes/Wikimedia Commons.
Ο André Marty καταδικάστηκε σε 20 χρόνια στα κάτεργα για τη συμμετοχή του στην εξέγερση του Protet στο Galatz. Πήρε χάρη το 1923, αλλά ξανακαταδικάστηκε το 1927 για την αντιμιλιταριστική του δράση. Στη φωτογραφία αριστερά, βρίσκεται στην Ισπανία, όπου η Κομιντέρν τον είχε διορίσει γενικό επιθεωρητή των Διεθνών Ταξιαρχών. Βλ. pix.ie και Wikimedia Commons.
Ο μηχανικός Virgile Vuillemin, ο οποίος πρωτοστάτησε στην εξέγερση του France, εξελέγη από τους συντρόφους του για να παρουσιάσει στους ανώτατους αξιωματικούς τα αιτήματα του πληρώματος. Βλ. Wikimedia Commons.
Η μοίρα πηγαίνει δυτικά (1965), ρώσικη ταινία των Nicholas Vingranovsky και Myron Bilinskiy για τη ζωή της γαλλίδας δασκάλας Jeanne Labourbe που συμμετείχε από την πρώτη στιγμή στη Ρώσικη Επανάσταση. Αρνούμενη να δεχτεί πως "οι γιοι των Κομμουνάρων του 1871, οι απόγονοι των επαναστάτών του '93, έρχονταν να πνίξουν τη μεγάλη ρώσικη επανάσταση", ζήτησε από τους Μπολσεβίκους να τη στείλουν στην Οδησσό. Εκεί, προσπάθησε με κάθε τρόπο να προπαγανδίσει την αδελφοποίηση των γάλλων στρατιωτών με τους ρώσους επαναστάτες, αλλά έπεσε στα χέρια της γαλλικής αστυνομίας και εκτελέστηκε στις 2 Μαρτίου 1919. Βλ. смотреть онлайн фильм бесплатноfilmin.ru, filmix.net, pavelbers.com.
Ο Charles Tillon (μετέπειτα υπουργός του ΚΚ Γαλλίας στην κυβέρνηση της Απελευθέρωσης) έιναι με τον André Marty ένα από τα κεντρικά πρόσωπα της εξέγερσης των γάλλων ναυτών. Το πλοίο του -το καταδρομικό Guichen- δεν βρισκόταν στη Μαύρη Θάλασσα, αλλά στις ελληνικές ακτές όταν εκδηλώθηκε το δεύτερο κύμα εξέγερσης στο γαλλικό στόλο. Ο Charles Tillon και ο André Marty είχαν παράλληλη πορεία. Προσχώρησαν στο ΚΚΓ μετά την εξέγερση, πήραν ενεργό μέρος στην Αντίσταση, και ..."δικάστηκαν" το 1952 ως "προδότες" από τη σταλινική ηγεσία του κόμματος. Βλ. charlestillon.free.fr, .aviatroglo.fr, Joinville-le-Pont au jour le jour, cdlib.org.
Το πολεμικό πλοίο Centaur βάλλει στη Μαύρη Θάλασσα κατά του Κόκκινου Στρατού. Βλ. Wikimedia Commons.
Στο θωρηκτό Mirabeau η εξέγερση εκδηλώθηκε μετά την αιματηρή καταστολή μιας διαδήλωσης στη Σεβατούπολη, στην οποία συμμετείχαν ρώσοι πολίτες και γάλλοι ναύτες. Από τα πυρά ενός ελληνικού αποσπάσματος της συμμαχικής δύναμης και σρατιωτών του Λευκού Στρατού, σκοτώθηκαν 50 διαδηλωτές, μεταξύ των οποίων και ένας ναύτης. Ο θάνατος του γάλλου ναύτη εξόργισε τα πληρώματα και πυροδότησε ένα νέο κύμα ανυπακοής και εξέγερσης στα γαλλικά πολεμικά πλοία. Το Mirabeau είχε πάρει μέρος το Νοέμβρη 1916 στον αποκλεισμό της Αθήνας και το Μάρτη του 1919 είχε σταλεί στο Kherson για την υπεράσπιση της γαλλο-ελληνικής φρουράς που είχε περικυκλωθεί από τις μπολσεβίκικες δυνάμεις. Η φωτογραφία δείχνει το Mirabeau να βάλλει κατά της Αθήνας. Βλ. Wikimedia Commons.
Το θωρηκτό Diderot. Βρισκόταν στον Πατραικό κόλπο όταν εκδηλώθηκε το δεύτερο κύμα εξέγερσης στο γαλλικό ναυτικό. Οι ναύτες ξεσηκώθηκαν τόσο στο Diderot, όσο και στο Guichen, που ήταν αγκυροβολημένο στην Ιτέα. Βλ. Wikimedia Commons.
Το Protet, που επιχείρησε να καταλάβει ο André Marty για να το παραδώσει στον Κόκκινο Στρατό. Βλ. military-photos.
Το καταδρομικό Guichen, όπου έδρασε ο Charles Tillon.
Βλ. Wikimedia Commons.
Το θωρηκτό Waldeck-Rousseau. Δεν υψώθηκε σ' αυτό κόκκινη σημαία, αλλά οι ναύτες του συγκρότησαν για λίγες μέρες ένα πραγματικό σοβιέτ. Βλ. Wikimedia Commons.
Βλ. e-Bay και le-livre.fr.
σχόλια