Η Κρήτη κατοικήθηκε ήδη από τη Νεολιθική εποχή -ο πρώτος οικισμός στην Κνωσό χρονολογείται γύρω στο 7.000 π.Χ. Ο πολιτισμός που άκμασε στο νησί κατά τη διάρκεια της δεύτερης χιλιετίας π.Χ. εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο. Η επαφή με τους μεγάλους πολιτισμούς της Εγγύς Ανατολής και της Αιγύπτου οδήγησαν στην υιοθέτηση όχι μόνον συγκεκριμένων μεθόδων διοικητικής οργάνωσης, αλλά επίσης λατρευτικών πρακτικών και νέων καλλιτεχνικών τάσεων, υλικών και τεχνικών κατεργασίας. Η κυριαρχία της Κρήτης στις θάλασσες επηρέασε καθοριστικά, κυρίως μέσω της τέχνης και της αρχιτεκτονικής της, τον διάδοχο μυκηναϊκό πολιτισμό. Το ζωηρότερο ίχνος εκείνης της μοναδικής, λαμπρής εποχής υπάρχει σήμερα στο Μουσείο του Ηρακλέίου. Το επισκεφθήκαμε το Σάββατο της 17ης Αυγούστου.
FRESCOES: ΜΙΑ ΜΙΝΩΙΚΗ ΕΠΙΝΟΗΣΗ ΤΟΥ 17ου ΑΙ. Π.Χ.
Πολλές λεπτομέρειες και κοινές καλλιτεχνικές συμβάσεις της Μινωικής ζωγραφικής υποδεικνύουν την Αίγυπτο ως την πλέον πιθανή πηγή έμπνευσης, αν και τόσο η τεχνική όσο και η αισθητική της μινωικής ζωγραφικής έχουν ένα εντελώς διακριτό χαρακτήρα. Θεωρείται μάλιστα ότι η τεχνική της νωπογραφίας (fresco) ήταν μια μινωική επινόηση του 17ου αι. π.Χ. που μεταδόθηκε αργότερα και στην Αίγυπτο και την Εγγύς Ανατολή..
Φωτ.: Στάθης Τσαγκαρουσιάνος / LIFO
ΤΙ ΓΡΑΦΕΙ Ο ΔΙΣΚΟΣ ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ;
Ο δίσκος φέρει 242 σημεία γραφής, 61 λέξεις και 18 στίχους ομοιοκατάληκτους. Έξι αναφέρονται στο φως, έξι στη δύση του, τρεις σε μία έγκυο θεότητα και άλλες δέκα είναι επίθετα της ίδιας, ουσιαστικά, φωτεινής θεότητας που άλλοτε ονομάζεται Πασιφάη (η μητέρα του Μίνωα) άλλοτε πάλι Αστάρτη-Αφαία, η μεσανατολικής προέλευσης θεότητα του έρωτα, του πολέμου, της φύσης και των βουνών, που αργότερα οι Κύπριοι ονόμασαν Αφροδίτη.
Φωτ.: Στάθης Τσαγκαρουσιάνος / LIFO
Η ΚΟΜΨΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΚΑΜΑΡΑΪΚΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ
Ο γρήγορος κεραμικός τροχός διευκόλυνε την ταχύτερη κατασκευή των πήλινων αγγείων που είναι κομψά και έχουν ποικίλα σχήματα. Τα ωραιότερα αγγεία αυτής της εποχής στη μινωική Κρήτη είναι τα πολύχρωμα καμαραϊκά, που οφείλουν την ονομασία τους στο σπήλαιο των Καμαρών, όπου πρωτοβρέθηκαν. Κατασκευάζονταν στα εργαστήρια των μεγάλων ανακτόρων της Κνωσού και της Φαιστού. Τα καμαραϊκά αγγεία εξάγονταν σε όλη την ανατολική Μεσόγειο και την Αίγυπτο. Διακοσμούνταν συνήθως με πολύπλοκα καμπυλόγραμμα σχέδια γεμάτα φαντασία και σπανιότερα με θέματα από το ζωικό και φυτικό κόσμο.
Φωτ.: Στάθης Τσαγκαρουσιάνος / LIFO
Η ΛΑΡΝΑΚΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ
Θεωρείται πιθανώς η πληρέστερη εικονογραφία θυσιαστικής τελετής του προ-ομηρικού κόσμου και στον τοιχογραφικό της διάκοσμο παρέχονται πληροφορίες για τα ταφικά έθιμα των ευγενών της περιόδου κατά την οποία η Κρήτη βρισκόταν υπό Μυκηναϊκή κυριαρχία.
Φωτ.: Στάθης Τσαγκαρουσιάνος / LIFO
ΑΠΟ ΨΗΜΕΝΟ ΠΗΛΟ
Εκτός από ξεχωριστή γραπτή μαρτυρία, ο Δίσκος της Φαιστού είναι επίσης ένα υψηλής αξίας καλλιτέχνημα. Κάτι ακόμα εξαιρετικά σημαντικό είναι ότι ο πηλός του ήταν ψημένος. Αυτό δεν συνηθιζόταν τότε, δείγμα ότι οι κατασκευαστές του ήθελαν να διατηρηθεί όσο το δυνατόν περισσότερο, ενδεχομένως να χρησιμεύσει και ως ιστορική μαρτυρία. Αυτό το γεγονός είναι από μόνο του σπουδαίο.
Φωτ.: Στάθης Τσαγκαρουσιάνος / LIFO
«Ο Μίνως είναι ο παλαιότερος κατά την παράδοση που απέκτησε ναυτικό και κατέκτησε αυτήν που ονομάζεται τώρα ελληνική θάλασσα και κατέλαβε το μεγαλύτερο μέρος από τα νησιά των Κυκλάδων, τα οποία κυβέρνησε και έγινε ο πρώτος οικιστής τους, αφού εξεδίωξε τους Κάρες και εγκατέστησε τα δικά του παιδιά ηγεμόνες. Οσο μπορούσε καθάρισε ακόμη τη θάλασσα από τους ληστές, για να παίρνει ο ίδιος τις προσόδους» ― Θουκυδίδης
ΠΟΥ ΒΡΕΘΗΚΕ ΤΟΣΟ ΠΑΛΙΑ, ΤΟΣΟ ΓΟΥΣΤΟ;
Η λεπτότητα της μινωικής τέχνης αντικατοπτρίζεται σε κάθε δημιουργία του Μεσομινωικού (2000-1600 π.Χ.) και Υστερομινωικού (1600-1100 π.Χ.) πολιτισμού: χρυσά κοσμήματα, αργυρά και χάλκινα αγγεία, σφραγιδόλιθους, χάλκινα όπλα, λίθινα σκεύη, αντικείμενα από ελεφαντόδοντο, φαγεντιανή και υαλόμαζα, διακοσμημένη κεραμική.
Φωτ.: Στάθης Τσαγκαρουσιάνος / LIFO
GUN CONTROL
Πώς μπορεί να ερμηνευτεί η απουσία της πολεμικής θεματολογίας στην τέχνη των Μινωιτών; Κυρίως με το ότι στα περισσότερα από 2.000 χρόνια που διήρκεσε ο Μινωικός πολιτισμός δεν έγιναν πόλεμοι ή άλλες συγκρούσεις.
Φωτ.: Στάθης Τσαγκαρουσιάνος / LIFO
ΕΝΑΣ ΤΑΥΡΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ
Το κατεξοχήν σύμβολο της μινωικής θρησκείας, ο ταύρος, είχε ιερή, τελετουργική χρήση σχεδόν σε κάθε πολιτισμό της ανατολικής Μεσογείου ενώ κάποιοι ερευνητές διακρίνουν ανατολικές επιρροές ακόμη και στις σημαντικότερες θεότητες των Μινωιτών, τη θεά με τα υψωμένα χέρια και τη «θεά των όφεων»
Φωτ.: Στάθης Τσαγκαρουσιάνος / LIFO
