Η Ελλάδα μπαίνει στην κρισιμότερη φάση για την αντιμετώπιση της κρίσης του Covid-19 και στο Μέγαρο Μαξίμου, που εδώ και λίγο καιρό έχει μετατραπεί σε στρατηγείο κατά της πανδημίας, η αγωνία και η ανησυχία για το αν θα αντέξει το δημόσιο σύστημα υγείας μεγαλώνει. Κι αυτό γιατί τις επόμενες δύο εβδομάδες αναμένεται η κορύφωση της αύξησης των κρουσμάτων.
Η Ελλάδα έχει δεχθεί αρκετές επιδοκιμασίες ως τώρα, από ειδικούς, στελέχη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και τον ξένο τύπο, επειδή συγκαταλέγεται στις χώρες που έδρασαν πιο νωρίς από άλλες, αλλά κανένας δεν χαίρεται με αυτό, επειδή ξέρουν ότι είναι ακόμα στην αρχή - παρότι οι συνέπειες στην κοινωνία και την οικονομία είναι ήδη μεγάλες.
Congratulations Minister @Vkikilias for the bold community mobilization efforts by the Greek Ministry of Health @YpYgGR & Government to contain & suppress #COVID19 outbreak. @WHO_Europe fully supports. https://t.co/5mfguquqBo
— Hans Kluge (@hans_kluge) March 23, 2020
Ο πρωθυπουργός ακούει κάθε πρωί τον επικεφαλής της «ομάδας κρούσης» κ. Τσιόδρα, να του λέει ότι κανένας εφησυχασμός δεν μπορεί να υπάρξει, καθώς τίποτα δεν έχει κριθεί. «Ίσα-ίσα τώρα είναι η πιο δύσκολη φάση» αναφέρουν τα κυβερνητικά στελέχη που βρίσκονται στο πεδίο της μάχης με τον κορωνοϊό. Μια μάχη άνιση, αν σκεφτεί κανείς πόσο ανεπαρκές και απροετοίμαστο ήταν όλα αυτά τα χρόνια το δημόσιο σύστημα υγείας της Ελλάδας. «Καταφέραμε να κάνουμε μια καλή αρχή, αλλά αν δεν συνεχίσουμε τώρα που αυξάνεται η πίεση, θα πάει όλη η προσπάθεια χαμένη» λένε.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δηλώσει ότι θα μελετήσει όλες τις προτάσεις και του ΣΥΡΙΖΑ και των άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης. Για την ώρα ωστόσο, ακούει περισσότερο τους επιστήμονες, παρά τους πολιτικούς.
Το τελευταίο υπουργικό συμβούλιο έγινε για πρώτη φορά μέσω τηλεδιάσκεψης και φυσικά είχε μόνο ένα θέμα συζήτησης, την αντιμετώπιση της πανδημίας. «Σκοπός μας από την πρώτη στιγμή ήταν να κερδίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο για να δώσουμε τη δυνατότητα στο σύστημα υγείας να ανταποκριθεί όσο το δυνατόν καλύτερα» είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Βέβαια γνωρίζουν ότι για να έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα ο χρόνος που κερδίζουν από την καθυστέρηση της εξάπλωσης, πρέπει ταυτόχρονα στη δημόσια υγεία να αναπληρώνονται οι ελλείψεις και να γίνονται όλα όσα δεν έγιναν στην χώρα για δεκαετίες.
«Η δημόσια υγεία στη χώρα μας δεν είχε κάνει καμία προετοιμασία για αντιμετώπιση πανδημίας τα προηγούμενα χρόνια, με αποτέλεσμα τώρα να προσπαθούμε να καλύψουμε τεράστια κενά την ώρα της μάχης» λένε στο υπουργείο Υγείας, την ώρα που η αντιπολίτευση τους κατηγορεί ότι κι εκείνοι τώρα ανακάλυψαν την αξία του δημόσιου συστήματος.
«Προχωρήσαμε σε άμεσες προσλήψεις για να ενισχυθούν με προσωπικό τα εργαστήρια, τα νοσοκομεία και οι ομάδες ιχνηλάτησης και δημιουργούμε νέες ΜΕΘ» απαντούν στο υπουργείο Υγείας. «Μέσα σε ένα μήνα οργανώσαμε ένα δίκτυο πληροφοριών για τον κορωνοϊό το οποίο θέσαμε στην υπηρεσία της ειδικής Επιτροπής Λοιμωξιολόγων-Επιδημιολόγων που συστήσαμε, η οποία είναι και αυτή που χαράζει τη γραμμή του Υπουργείου Υγείας, αλλά και της κυβέρνησης, με καθαρά επιστημονικά κριτήρια». Ισχυρίζονται επίσης ότι είναι η πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό που η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζεται σαν το μαύρο πρόβατο της Ευρώπης. «Εδώ και 2,5 μήνες που συνεργαζόμαστε στενά με την Επίτροπο Υγείας της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Λοιμώξεων και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ακούμε καλά λόγια για την έγκαιρη δράση της χώρας».
«Γνωρίζουμε τις πάγιες αδυναμίες του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Είναι κάτι το οποίο κληρονομήσαμε και οι προηγούμενοι από τους προηγούμενους και αυτό είναι μία πραγματικότητα» είπε σε μία πρόσφατη ενημέρωση ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας. «Παραλάβαμε το Ε.Σ.Υ. με 565 κλίνες ΜΕΘ και σήμερα έχει 685 κλίνες ΜΕΘ και ΜΑΦ και καθημερινά προσθέτουμε και άλλες. Έχουμε πάρει 107 κλίνες ΜΕΘ από τον ιδιωτικό τομέα και 38 κλίνες ΜΕΘ από τα στρατιωτικά νοσοκομεία. Οι κλίνες που έχουμε αναπτύξει για νοσηλεία ασθενών με κορωνοϊό είναι 2.158 και συνεχίζουμε να τις αυξάνουμε. Έχουμε προχωρήσει σε προσλήψεις στα νοσοκομεία, όπου έχουν αναλάβει ήδη υπηρεσία 176 γιατροί και 733 νοσηλευτές και λοιπό προσωπικό, ενώ έχουν ήδη εγκριθεί άλλες 2145 προσλήψεις, εκ των οποίων 431 είναι γιατροί και 1714 νοσηλευτές που θα προσληφθούν την επόμενη εβδομάδα».
Πώς γίνεται όμως να επαρκούν όλα αυτά, όταν τα κενά ήταν ήδη πολύ μεγάλα και πριν από την άφιξη του Covid-19; «Ο πρωθυπουργός έχει πει ότι θα γίνουν όσες ακόμα προσλήψεις χρειαστούν» απαντάει ο Βασίλης Κικίλιας κάθε φορά που τον ρωτάνε. Οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας πάντως, παρά την αύξηση τους, παραμένουν τραγικά λίγες. Το υπουργείο έχει σχέδιο για ανάπτυξη άλλων περίπου 500 κλινών ΜΕΘ, αλλά ούτε κι αυτές θα επαρκούν αν τις επόμενες μέρες υπάρξει σημαντική αύξηση κρουσμάτων όπως αναμένεται, καθώς οι πιο συντηρητικές εκτιμήσεις μιλούσαν για ανάγκη τουλάχιστον 2000 κλινών ΜΕΘ. Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με καλύτερα συστήματα υγείας από της Ελλάδας, οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας δεν επαρκούν για την πανδημία και χρησιμοποιούν κλίνες με αναπνευστήρες.
Εδώ και λίγο καιρό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει αποφασίσει ότι η κυβέρνηση θα ακολουθεί τις οδηγίες που δίνει η επιστημονική ομάδα διαχείρισης της κρίσης της πανδημίας και όλο το κυβερνητικό συμβούλιο θα φροντίζει αυτές να υλοποιούνται το ταχύτερο. Αρκετοί οικονομικοί υπουργοί δεν έμοιαζαν και πολύ ικανοποιημένοι με αυτό, ενώ ορισμένοι είχαν επιχειρήσει να φέρουν και αντιρρήσεις αρχικά, λόγω των επιπτώσεων που θα είχε η επιλογή του «προστατευτικού μοντέλου» στην οικονομία.
Η απόφαση του πρωθυπουργού όμως, βασίστηκε στη γραμμή του καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα και των επιστημονικών συνεργατών, να γίνει ό,τι χρειαστεί ώστε να έχουμε τις λιγότερες δυνατές απώλειες, βάζοντας την προστασία της ανθρώπινης ζωή και της δημόσιας υγείας πάνω από την οικονομία.
Φυσικά από την αρχή, υπήρχε και η άλλη άποψη. Αυτή που ανέφερε ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας κατά τη διάρκεια μιας από τις ενημερώσεις. Πρόκειται για αυτό που επιχείρησαν αρχικά να εφαρμόσουν η Βρετανία και οι ΗΠΑ, αλλά ακολούθησε κατακραυγή και σταμάτησαν. Όλοι αυτοί υποστηρίζουν ότι το μοντέλο της κοινωνικής προστασίας της δημόσιας υγείας θα καταστρέψει την παγκόσμια οικονομία και θα φέρει φτώχεια, ενώ θα ήταν προτιμότερο να αφήσουν την πανδημία ανεξέλεγκτη, θυσιάζοντας ένα τμήμα του ηλικιωμένου πληθυσμού. Όσο σοκαριστικό και αν ακούγεται, υπήρξαν και στην Ελλάδα πολιτικοί που προτιμούσαν αυτή τη «λύση», που βάζει την οικονομία πάνω απ' όλα.
Τα μέτρα που πήρε η χώρα για την προστασία της δημόσιας υγείας, όπως άλλωστε παραδέχθηκε ο πρωθυπουργός, θα έχουν «ουσιαστικό αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα». Επιλογή που να προστατεύει τη δημόσια υγεία, χωρίς κόστος στην οικονομία όμως, δεν υπάρχει.
Στην αξιωματική αντιπολίτευση επικρατεί μια αμηχανία και μια διπλή γλώσσα σε σχέση με τη μάχη για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Σαν να μην έχουν αποφασίσει ακόμα την στάση που θα κρατήσουν. Τη μία ο πρόεδρος του κόμματος λέει ότι «θα βάλει πλάτη» λόγω των ειδικών συνθηκών και την άλλη τα στελέχη του, αλλά και ο ίδιος, κάνουν αντιπολίτευση όπως πριν. Τη μια λένε ότι δεν είναι ώρα τώρα για κριτική και την άλλη οι οπαδοί του κόμματος εξαπολύουν διαδικτυακή καμπάνια εναντίον της κυβέρνησης, με σύνθημα «Θα λογαριαστούμε μετά». Κάποια στελέχη και κομματικά ΜΜΕ, στο πλαίσιο του αντιπολιτευτικού οίστρου, έφτασαν να παρουσιάσουν την ανάληψη ποσών μέχρι 400 ευρώ από τα ΑΤΜ για λόγους προστασίας, ως επιβολή capital control από την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Θύμα της πολιτικής διαμάχης όμως, έπεσε ακόμα και ο γιατρός και καθηγητής, Σωτήρης Τσιόδρας, χωρίς ο ίδιος να έχει καμία πολιτική σχέση με την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Η επιλογή του έγινε με καθαρά επιστημονικά κριτήρια. Άλλωστε και ο πρώην υπουργός Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ, Ανδρέας Ξανθός, δήλωσε ότι και αυτοί αν ήταν στην κυβέρνηση, τον λοιμωξιολόγο Σωτήρη Τσιόδρα θα επέλεγαν για να αντιμετωπίσουν την πανδημία. Παρόλα αυτά, στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ –δεύτερης γραμμής– πρωτοστατούν δημόσια σε επιθέσεις εναντίον του.
Αλ. Χαρίτσης: Αντί για έκκληση για εθελοντές η κυβέρνηση να προχωρήσει τώρα σε προσλήψεις γιατρών και νοσηλευτών
— ΣΥΡΙΖΑ (@syriza_gr) March 24, 2020
[Δήλωση του εκπροσώπου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ @alexischaritsis για τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου - https://t.co/9BYTMAphsy] pic.twitter.com/WVFwFN6qLF
Οι κλινικάρχες κερδοσκοπούν με τη βούλα της κυβέρνησης εν μέσω #COVID2019 - Πυρά Πολάκη μέσω social media https://t.co/MxCJNjy5mT
— left.gr (@leftgr) March 24, 2020
Αλ. Τσίπρας: Η πολιτεία να μην κρύβει την ευθύνη της πίσω από την ευθύνη του καθενός μας https://t.co/3KZOJnBRlC
— Dim. Papadimoulis (@papadimoulis) March 23, 2020
Ο Αλέξης Τσίπρας έχει ζητήσει από τον πρωθυπουργό να υλοποιήσει την πρόταση του για «Επίταξη των ιδιωτικών νοσοκομείων» καθώς σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ δεν αρκεί απλώς η συνεργασία δημόσιων και ιδιωτικών για να καλύψει γρήγορα όλες τις ελλείψεις. Ο ΣΥΡΙΖΑ επίσης ζητάει οι παροχές προς στον ελληνικό λαό να είναι πολύ πιο γενναιόδωρες και αναφέρουν ότι έπρεπε να είχαν διοριστεί ήδη 4.000 γιατροί και νοσηλευτές που χρειαζόταν το σύστημα ήδη πολύ πριν από την πανδημία.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δηλώσει ότι θα μελετήσει όλες τις προτάσεις και του ΣΥΡΙΖΑ και των άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης. Για την ώρα ωστόσο, ακούει περισσότερο τους επιστήμονες, παρά τους πολιτικούς. Εκτός από τον Σωτήρη Τσιόδρα, συνομιλεί με τον Ηλία Μόσιαλο, ο οποίος δεν είναι λοιμωξιολόγος, αλλά καθηγητης Πολιτικής Υγείας, τον οποίο εκτιμά και ακούει με προσοχή, ενώ πρόσφατα συζήτησε με μεγάλο ενδιαφέρον τις προτάσεις του ελληνοαμερικανού καθηγητή στο Γέιλ Νικόλα Χρηστάκη για το δημόσιο σύστημα υγείας και την αντιμετώπιση του κορωνοϊού.
Had a very interesting conversation with @NAChristakis about our action plan for COVID-19 and our health system. We're basing our strategies on sound scientific advice, and Greece is very privileged to have such eminent scientists to call upon, wherever they may be. pic.twitter.com/vh3S4HpFKd
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) March 23, 2020
I was pleased to talk today with @kmitsotakis @PrimeministerGR about COVID19 preparations in Greece, and the planning underway for a sustained public health and economic response lasting 2-3 years. (The emojis turned on inadvertently.) pic.twitter.com/MBEK4tXhDF
— Nicholas A. Christakis (@NAChristakis) March 23, 2020
Οι τρεις βασικές κατευθύνσεις που έχει δώσει στην κυβέρνηση του για το επόμενο διάστημα ο πρωθυπουργός είναι:
α) για σχεδιασμό και προτάσεις ταχείας «επανεκκίνησης της οικονομίας», η οποία όπως είπε δημόσια ο -απαρηγόρητος λόγω της οικονομικής ζημιάς- Γιάννης Σταϊκούρας θα περάσει σε ύφεση
β) για το Εθνικό Σύστημα Υγείας να προετοιμαστεί ακόμα και για ένα ενδεχόμενο «δεύτερο κύμα του κορωνοϊού» και
γ) για επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού της Δημόσιας Διοίκησης προκειμένου να προσαρμοστεί στις ανάγκες που επιβάλλει η αντιμετώπιση της πανδημίας.
Οι πολιτικοί βεβαίως, δεν έχει καμία σημασία τι λένε, αλλά τι κάνουν. Έτσι και ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα κριθεί στην πράξη εάν όντως πολιτευθεί με ειλικρίνεια και επιμερίσει δίκαια τα βάρη. Η Ελλάδα έχει μια ευκαιρία, αν τα καταφέρει σε αυτήν τη μάχη, να αποδείξει πόσο αδικήθηκε τα προηγούμενα χρόνια, αλλά και πόσο η ίδια αδίκησε τον εαυτό της. Οι πιθανότητες είναι εναντίον της, αλλά η πρόκληση είναι ακόμα ζωντανή όπως και η ελπίδα.
Ο πρωθυπουργός έχει δώσει επίσης οδηγίες για αυξημένη επιφυλακή στον Έβρο, ενώ επισημαίνει διαρκώς ότι η κυβέρνηση διαχειρίζεται μια διπλή κρίση. «Μια ασύμμετρη απειλή στα ανατολικά χερσαία και τα θαλάσσια σύνορά μας, καθώς η Τουρκία χρησιμοποιεί ως πιόνια μετανάστες και πρόσφυγες για την επιδίωξη γεωπολιτικών σκοπών» όπως είπε στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο «και μια υγειονομική κρίση, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού».
Η κυβέρνηση, τους είπε, «κατάφερε να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών καθώς διαχειρίστηκε αυτή τη διπλή κρίση με αποτελεσματικό και συλλογικό τρόπο» αλλά «για να διατηρήσει αυτό το πολιτικό κεφάλαιο εμπιστοσύνης, πρέπει να έχει έντιμη επικοινωνία με τους πολίτες, λέγοντας την αλήθεια και φροντίζοντας για τον επιμερισμό των βαρών, με δικαιοσύνη και αλληλεγγύη».
Οι πολιτικοί βεβαίως, δεν έχει καμία σημασία τι λένε, αλλά τι κάνουν. Έτσι και ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα κριθεί στην πράξη εάν όντως πολιτευθεί με ειλικρίνεια και επιμερίσει δίκαια τα βάρη. Η Ελλάδα έχει μια ευκαιρία, αν τα καταφέρει σε αυτήν τη μάχη, να αποδείξει πόσο αδικήθηκε τα προηγούμενα χρόνια, αλλά και πόσο η ίδια αδίκησε τον εαυτό της. Οι πιθανότητες είναι εναντίον της, αλλά η πρόκληση είναι ακόμα ζωντανή όπως και η ελπίδα.
σχόλια