Μισό αιώνα μετά τον Μάη του '68 και το κίνημα ανατροπής και διάθεσης αλλαγής που απλώθηκε σε όλο τον κόσμο, το επετειακό 20ό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης επιστρέφει στην κρίσιμη εκείνη χρονιά με ένα μεγάλο αφιέρωμα σε εξεγέρσεις.
Το αφιέρωμα «Το '68 πέρα από το '68» παρουσιάζει επτά ντοκιμαντέρ, παραγωγής από το 1968 έως το 2017, που καταγράφουν ιδεολογικές, πολιτικές, κοινωνικές επιπτώσεις του «απλώματος» του Γαλλικού Μάη, από την Τσεχοσλοβακία (της εποχής), τη Γιουγκοσλαβία, αλλά και το Μεξικό, τη Βραζιλία, τις ΗΠΑ, ακόμα και την Κίνα και την Ιαπωνία.
Τα ντοκιμαντέρ εκτείνονται στον τόπο και τον χρόνο και επανεξετάζουν το μήνυμα και το πνεύμα των ιδεών που επιχείρησαν να αλλάξουν τον κόσμο από την Κεντρική Ευρώπη ως τις ΗΠΑ και από τη Λατινική Αμερική ως την Άπω Ανατολή. Οι επτά ταινίες είναι οι παρακάτω:
«Στο έντονο παρόν» του Ζοάο Μορέιρα Σάλες (Βραζιλία, 2017): Ένα ιδιοφυές κινηματογραφικό δοκίμιο που αναλύει τις αιτίες και την εξέλιξη των εξεγέρσεων και ασκεί παράλληλα κριτική σε όλες τις πλευρές, παρουσιάζει ο αδελφός του Βάλτερ Σάλες. Με «μαγιά» σπάνιο αρχειακό υλικό από την εξέγερση στο Παρίσι και από την Άνοιξη της Πράγας ο Σάλες , παρεμβάλλει βιντεοσκοπημένο υλικό που τράβηξε η μητέρα του στην Κίνα το 1966 και προτείνει παράλληλη αφήγηση και «ανάγνωση» των γεγονότων.
«Δεν ξεχνάμε, δεν συγχωρούμε» του Ρισάρ Ντιντό (ταινία του 2003): Στις 2 Οκτωβρίου 1968 γράφεται μια μαύρη σελίδα της μεξικανικής ιστορίας. Οι φοιτητές συγκεντρώνονται στην πρωτεύουσα και απαιτούν δημοκρατία. Η κυβέρνηση απαντά με πρωτοφανή σκληρότητα, βασανιστήρια και σφαίρες. Απολογισμός, περίπου 300 νεκροί. Μια σχεδόν άγνωστη εξέγερση, με το νήμα της να φτάνει μέχρι σήμερα, καθώς ένας από τους πρωταγωνιστές των γεγονότων που δεν θέλησε να σιωπήσει βρέθηκε δολοφονημένος λίγο πριν γυριστεί αυτό το ντοκιμαντέρ.
«1968-Η ελπίδα» του Βίκτορ Πολέσνι (Τσεχία, 2008): Αποκλειστικά μέσα από αρχειακό υλικό, το ντοκιμαντέρ αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές της Άνοιξης της Πράγας και της σοβιετικής επέμβασης στην Τσεχοσλοβακία, παρασκήνια από συνεδριάσεις κομμάτων και μυστικές πολιτικές συμφωνίες, με επίκεντρο την τσέχικη φιλελευθεροποίηση του 1968, και την εμβληματική μορφή της, τον πολιτικό Αλεξάντερ Ντούμπτσεκ.
«Σύγχυση» του Έβαλντ Σορμ (Τσεχοσλοβακία, 1969): Ένα καθηλωτικό, ποιητικής φύσης ντοκουμέντο για τη Σοβιετική επέμβαση που συνέτριψε την Άνοιξη της Πράγας τον Αύγουστο του 1968, μέσα από εικόνες παράνομα τραβηγμένες που ήρθαν για πρώτη φορά στο φως το 1990, μετά την πρώτη του Κομμουνιστικού καθεστώτος.
«Ταραγμένος Ιούνιος» του Ζέλιμιρ Ζίλνικ (Γιουγκοσλαβία, 1969): Μια σπαρακτική μικρού μήκους ταινία που μας επιστρέφει στον Ιούνιο του 1968 στο Βελιγράδι και αποκαλύπτει στιγμές από τις φοιτητικές διαδηλώσεις που βρίσκονται στο αποκορύφωμά τους. Η πολιτικοποιημένη ματιά του σπουδαίου σέρβου κινηματογραφιστή Ζέλιμιρ Ζίλνικ μεταφέρει τον παλμό των γεγονότων που συντάραξαν την πόλη.
«Αμερικανική επανάσταση 2» του Χάουαρντ Αλκ (ΗΠΑ, 1969): Μετά το επεισοδιακό συνέδριο των Δημοκρατικών στο Σικάγο το 1968, οι Μαύροι Πάνθηρες συμμαχούν με μια ομάδα νεαρών λευκών ριζοσπαστών διεκδικώντας από κοινού ελευθερία και δικαιοσύνη. Το ντοκιμαντέρ καταγράφει το χρονικό του κοινού τους αγώνα.
«Καλοκαίρι στη Ναρίτα» του Σινσούκε Ογκάουα (Ιαπωνία, 1968): Οι κάτοικοι ενός χωριού της Ιαπωνίας ενώνουν τις δυνάμεις τους με εξεγερμένους φοιτητές και αντιστέκονται με πυγμή στην κατασκευή ενός αεροδρομίου στην περιοχή τους.
Αφιέρωμα στην Ανιές Βαρντά
Το ντοκιμαντέρ της θρυλικής -ελληνικής καταγωγής - 90χρονης σήμερα, Ανιές Βαρντά, «Πρόσωπα & Ιστορίες / Faces Places», θα είναι η ταινία έναρξης του 20ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, την Παρασκευή 2 Μαρτίου 2018 στο Ολύμπιον.
Το «Πρόσωπα & Ιστορίες / Faces Places» είναι ένα ζωηρό, αισιόδοξο road movie με πρωταγωνιστές την ίδια και τον 33χρονο διεθνώς αναγνωρισμένο γάλλο φωτογράφο και εικαστικό JR, με τον οποίο η Βαρντά συνυπογράφει τη σκηνοθεσία. Η ταινία έχει ήδη βραβευτεί στις Κάννες.
Η Βαρντά, που αναμενόταν στη Θεσσαλονίκη, θα βρίσκεται τελικά στις ΗΠΑ διεκδικώντας ένα ακόμη βραβείο (έχει ήδη βραβευτεί με Όσκαρ για το σύνολο της προσφοράς της στον κινηματογράφο). Η 90ή τελετή απονομής των βραβείων Όσκαρ θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 4 Mαρτίου - τρίτη μέρα του επετειακού επίσης Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το οποίο διοργανώνει παράλληλα αφιέρωμα στο έργο της με την προβολή δέκα ντοκιμαντέρ-σταθμών στη φιλμογραφία της.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
σχόλια