Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά

Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Η δυτική πλευρά της Αγοράς στην έναρξη των ανασκαφών του Πρώτου Τομέα, 19 Ιουνίου 1931.
1

Οι ανασκαφές στην Αθηναϊκή Αγορά από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα ξεκίνησαν το 1931 υπό την επίβλεψη του T. Leslie Shear.

Η συστηματική ανασκαφή αυτού του σημαντικού χώρου ανατέθηκε από το Ελληνικό Κράτος στην Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών, που ιδρύθηκε στην Αθήνα το 1881.

Οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν το 1925, αμέσως μετά το ψήφισμα του ελληνικού κοινοβουλίου να μην αναλάβει το ίδιο το έργο, κυρίως λόγω του τεράστιου κόστους για την απαλλοτρίωση.

Η εν λόγω περιοχή κάλυπτε περίπου 24 στρέμματα που ήταν κατειλημμένα από 365 σύγχρονα σπίτια, τα οποία έπρεπε να αγοραστούν και να κατεδαφιστούν.

  

Ο Edward Capps, πρόεδρος της Διευθύνουσας Επιτροπής του Αμερικανικού Σχολείου, ήταν το καθοδηγητικό πνεύμα πίσω από το έργο και ο T. L. Shear διορίστηκε διευθυντής.

Μετά από τον απαραίτητο αγιασμό από τον παπά της γειτονικής εκκλησίας (Παναγία Βλασσαρού) ξεκίνησαν οι ανασκαφές τις 7:30 το πρωί. Το σκάψιμο περιορίζεται στην περιοχή που καταλαμβάνεται από το Σπίτι 22 μέχρι να ισοπεδωθεί. 28 άντρες/ 135 βαγόνια

Ο Shear συγκέντρωσε μια ομάδα που περιελάμβανε μερικά από τα πιο γνωστά ονόματα της ελληνικής αρχαιολογίας: Homer A. Thompson, Eugene Vanderpool, Benjamin Meritt, Dorothy Burr (Thompson), Virginia Grace, Lucy Talcott, Alison Frantz, Piet de Jong, και Ιωάννης Τραυλός, μεταξύ άλλων.

Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
"Μετά από τον απαραίτητο αγιασμό από τον παπά της γειτονικής εκκλησίας (Παναγία Βλασσαρού) ξεκίνησαν οι ανασκαφές τις 7:30 το πρωί. Το σκάψιμο περιορίζεται στην περιοχή που καταλαμβάνεται από το Σπίτι 22 μέχρι να ισοπεδωθεί. 28 άντρες/ 135 βαγόνια" (Σημειώσεις, E I, σελ. 74, 25 Μαΐού, 1931).
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Το προσωπικό των ανασκαφών, 1933. Τρίτη σειρά (από αριστερά): Charles Spector, Piet de Jong, Arthur Parsons, Eugene Vanderpool, Mary Zelia Pease [Philippides], James Oliver. Δεύτερη σειρά: Joan Bush [Vanderpool], Elizabeth Dow, Virginia Grace, Gladys Baker, Homer Thompson. Καθιστοί: Lucy Talcott, Benjamin Meritt, Josephine Shear, T. Leslie Shear, Dorothy Burr [Thompson].

Οι εργασίες ανασκαφής ξεκίνησαν στην πραγματικότητα τον Μάιο του 1931 με χρηματοδότηση, σε μεγάλο βαθμό, από τον John D. Rockefeller.

Από τότε, έχουν εκκαθαρίστηκαν πολλά περισσότερα σπίτια, φθάνοντας στο σύνολο περισσότερα από 400. Η επιχείρηση ήταν τεράστια, τόσο από άποψη χρημάτων όσο και χρόνου.

Όπως συμβαίνει συχνά με τα αμερικανικά πολιτιστικά προγράμματα, η χρηματοδότηση έγινε σχεδόν αποκλειστικά από ιδιωτικά ιδρύματα και ιδιώτες: το Ίδρυμα Rockefeller, το Ίδρυμα Ford, το Ίδρυμα Mellon, το Ίδρυμα Kress και το Εθνικό Ταμείο για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες.

Τα τελευταία χρόνια των ανασκαφών οι εργασίες υποστηρίχθηκαν από το Ίδρυμα David και Lucile Packard και το Ινστιτούτο Ανθρωπιστικών Επιστημών Packard.

Από το 1931 εκατοντάδες μελετητές, εργαζόμενοι, ειδικοί και μαθητές έχουν συμμετάσχει στην ανασκαφή, τη συντήρηση, την έρευνα και τη δημοσίευση του τόπου και των συναφών ευρημάτων του.

Συλλογικά, είναι υπεύθυνοι για ένα από τα πιο παραγωγικά αρχαιολογικά έργα σε όλη τη Μεσόγειο.

Πάνω από σαράντα τόμοι και εκατοντάδες επιστημονικά άρθρα έχουν δημοσιευθεί, προσθέτοντας πολλά στην κατανόησή μας για όλες τις πτυχές της αρχαίας ελληνικής ιστορίας και κοινωνίας.

Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Το προσωπικό και το εργατικό δυναμικό της Ανασκαφής της Αγοράς, το 1933. Αρχαιολόγοι, προσωπικό, επιστάτες και εργάτες συγκεντρώθηκαν στο Ναό του Ήφαιστου για μια ομαδική φωτογραφία.
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Το προσωπικό της εκσκαφής της Αγοράς, 1934. Μπροστινή σειρά (από αριστερά προς τα δεξιά): Gladys Baker, Joan Bush [Vanderpool], Lucy Talcott, Τ. Leslie Shear, Josephine Shear, Dorothy Burr [Thompson]. Όρθιοι: Σοφοκλής Λέκκας, Piet de Jong, Catherine Bunnell, Alison Frantz, Dorothy Traquair, Rodney Young, Eugene Vanderpool, James Oliver, Arthur Parsons, Sterling Dow, Charles Spector, Homer Thompson.
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
T. Leslie Shear, διευθυντής των Ανασκαφών της Αγοράς, 1931-1945.
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Homer A. Thompson, διευθυντής των Ανασκαφών της Αγοράς, 1946–1967.
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Η Dorothy Burr Thompson, αν και μικρή σε ανάστημα, είχε τρομερή ενέργεια και πνευματική διάθεση στο έργο της ως αρχαιολόγος. Πάνω, επιθεωρεί το βράχο της βόρειας πλαγιάς του Άρειου Πάγου το 1934. Η Dorothy παντρεύτηκε τον Όμηρο το 1934.
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
O E.V. μελετώντας το κείμενο της επιγραφής του νόμου κατά της τυραννίας. Ο Eugene Vanderpool, που ήταν γνωστός στους μαθητές και τους συναδέλφους μόνο με τα αρχικά του, ξεκίνησε την καριέρα του στην Αγορά το 1932. Αργότερα διορίστηκε Καθηγητής Αρχαιολογίας της Αμερικανικής Σχολής, 1947-1971.
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Ο Ιωάννης Τραυλός άρχισε να εργάζεται στις ανασκαφές της Αγοράς το 1935. Αρχιτέκτονας της Σχολής, 1940-1973.
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
O Piet de Jong ενώ εργάζεται, 1937.
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Η Virginia Grace μπήκε στα αρχεία των υπαλλήλων της Αγοράς το 1932. Είναι γνωστή για τη δια βίου μελέτη των αμφορέων της Αγοράς, η οποία αποτελούσε τη βάση της έρευνάς της για τους αμφορείς μεταφοράς στη Μεσόγειο.
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Η Lucy Talcott, ένα από τα αρχικά μέλη της ομάδας του προσωπικού του 1931, ήταν υπεύθυνη για την ανάπτυξη του συστήματος καταλόγου καρτών για τα αντικείμενα. Επίσης συνεργάστηκε με τον Brian Sparkes στη συγγραφή του Αγορά XII.
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Η Alison Frantz ήρθε στην Αγορά το 1934 ως βοηθός της Lucy Talcott. Ανέπτυξε μεγάλο ενδιαφέρον για τη φωτογραφία και μέχρι το 1939 ήταν φωτογράφος του προσωπικού της ανασκαφής, θέση που κατείχε μέχρι το 1964. Το ταλέντο της για τη φωτογράφηση αρχαιολογικών αντικειμένων ήταν τέτοιο που της ζητήθηκε να φωτογραφίσει σε όλη τη Μεσόγειο, αλλά η Frantz μελετούσε επίσης το Βυζάντιο και συνεργάστηκε στενά με τον Ιωάννη Τραυλό για την αποκατάσταση της εκκλησίας των Αγίων Αποστόλων. Έχει συντάξει δύο τόμους για την Αγορά, το Αγορά XX και Αγορά XXIV.
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Ο Rodney Young άρχισε να εργάζεται στην Αγορά το 1934. Η παραπάνω φωτογραφία λήφθηκε το 1947 για ένα άρθρο με τίτλο «Pro's Progress», που δημοσιεύτηκε στο πρώτο τεύχος του περιοδικού Αρχαιολογίας (τόμος 1, αριθμός 1, 1948, σελ. 13). Ο Young κάθεται ανάμεσα σε στοίβες κεραμικής που αφαιρέθηκαν από πηγάδι και ετοιμάζεται να ξεκινήσει την ταξινόμηση.
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Η Margaret Crosby μελετά αρχιτεκτονικά θραύσματα στο υπόγειο του μουσείου, 1956.
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Η Mary Zelia Pease [Φιλιππίδης], η οποία εμφανίζεται εδώ με τους Eugene Vanderpool και Virginia Grace, ήταν μέλος του προσωπικού το 1933. Μαζί με την Gladys Baker βοήθησε τη Josephine Shear να καταγράφει τα νομίσματα εκείνο το έτος. Επέστρεψε στην Αγορά με υποτροφίες το 1957/8 και 1967/8 για να μελετήσει την αττική μαύρη στολιδωτή αγγειοπλαστική και αργότερα συνεργαστεί με την Mary B. Moore για την συγγραφή του Αγορά XXIII. Η κα Φιλιππίδης ήταν βιβλιοθηκάριος της Σχολής από το 1958 έως το 1971 και είναι το τελευταίο μέλος που επιβίωσε από το αρχικό προσωπικό της ανασκαφής.

Σπύρος Σπυρόπουλος

Το πνεύμα του Σπύρου Σπυρόπουλου εξακολουθεί να παραμένει στην στοά πολλά χρόνια μετά το θάνατό του. Ήταν ο «άνθρωπος για όλες τις δουλειές» και βοήθησε όλους όσους ήρθαν στις εκσκαφές της Αγοράς για έρευνα και μελέτη.

Ο Σπύρος ήταν το άτομο που εργάστηκε ακούραστα σε οποιαδήποτε εργασία του ζητήθηκε. Πολλοί θυμούνται με χαρά τα τραπέζια που οργάνωνε όταν είχε χρόνο, συνήθως στην ταβέρνα "Ήπειρος" που βρισκόταν εκεί κοντά.

Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Ο Σπύρος Σπυρόπουλος επιδιορθώνει ένα κεραμικό.
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Ο Σπύρος και ο Μπούφος. Μια τραυματισμένη κουκουβάγια βρήκε καταφύγιο στην Αγορά και ο Σπύρος την φρόντισε.
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Ένα τραπέζι που έκανε ο Σπύρος στην ταβέρνα "Ήπειρος" τον Ιούλιο του 1975. Από αριστερά: John Traill, Hardy Hansen, Σπύρος Σπυρόπουλος, ο σερβιτόρος, Dan Geagan και Merle Langdon.

Μια ριζική αλλαγή στις ανασκαφές

Το 1980, υπήρξε μια σημαντική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο θα γίνονταν οι ανασκαφές στην Αγορά. Ενώ διατηρήθηκε ένα επαγγελματικό προσωπικό, συμπεριλαμβανομένης μιας κεντρικής ομάδας έμπειρων Ελλήνων εργαζομένων, η πραγματική εκσκαφή θα γινόταν για πρώτη φορά από φοιτητές εθελοντές.

Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Το προσωπικό του 1980 και επισκεπτόμενοι μελετητές. Όρθιοι (από αριστερά): Leslie Mechem, Σπύρος Σπυρόπουλος, Sally Roberts, Susan Rotroff, Robert Pounder, Lynn Grant, Helen Townsend, Mary Moore, Malcolm Wallace, Steve Koob, Alison Adams, Margie Miles, Robert Vincent, Κυριακή Μουστάκη. Καθιστοί: John Camp, T. Leslie Shear Jr., Dorothy Thompson, Homer Thompson, Virginia Grace, Bill Dinsmoor Jr.
Η συναρπαστική ιστορία των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά Facebook Twitter
Προσωπικό των ανασκαφών, 1980. Από αριστερά: Κώστας Πίκουλας και ο πατέρας του Ηλίας Πίκουλας, o επιστάτης Νίκος Δερβός, Γιάννης Δέδες, Ιωάννης Παϊπέτης και Διονύσιος Σούνδιας.

Με πληροφορίες από το www.agathe.gr

Αρχαιολογία & Ιστορία
1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Υπάρχουν αρχαία είδη φυτών στον Κήπο του Διομήδους;

Ιστορία μιας πόλης / Υπάρχουν αρχαία είδη φυτών στον Κήπο του Διομήδους;

Το Τμήμα Ιστορικών Φυτών του Κήπου είναι ίσως μοναδικό στον κόσμο και περιλαμβάνει φυτά όπως η μυρτιά, το κώνειο, ο δίκταμος και η ελιά. Η Κατερίνα Στέφη «ξεναγεί» την Αγιάτη Μπενάρδου σε μια έκταση 1.860 στρεμμάτων, στις βόρειες πλαγιές του Όρους Αιγάλεω.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Μεταπτυχιακός φοιτητής ανακαλύπτει χαμένη πόλη στη ζούγκλα του Μεξικού κατά λάθος

Αρχαιολογία & Ιστορία / Φοιτητής ανακαλύπτει χαμένη πόλη στη ζούγκλα του Μεξικού κατά λάθος

Η Valeriana φαίνεται να έχει τα χαρακτηριστικά μιας πρωτεύουσας των Μάγια, με κεντρικές πλατείες, ναούς και χώρους λατρείας, καθώς και μια ειδικά διαμορφωμένη αυλή για το αρχαίο παιχνίδι με μπάλα των Μάγια
LIFO NEWSROOM
«Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Βιβλίο / «Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Ένα νέο βιβλίο επιχειρεί να καταρρίψει τους μισογυνιστικούς μύθους για τις αυτοκρατορικές γυναίκες της Ρώμης, οι οποίες απεικονίζονται μονίμως ως στρίγγλες, ραδιούργες σκύλες ή λάγνες λύκαινες.
THE LIFO TEAM
Παναγιά Βλασσαρού: Μια τοιχογραφία που επιβίωσε θαμμένη για δεκαετίες

Ιστορία μιας πόλης / Παναγιά Βλασσαρού: Μια τοιχογραφία που επιβίωσε θαμμένη για δεκαετίες

Ένας ναός που θυσιάστηκε για την ανάδειξη της Αρχαίας Αγοράς των Αθηνών και μια τοιχογραφία που «έζησε» μέχρι να ξαναβγεί στο φως. Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τους Γιώργο Μαστρογιάννη, υπεύθυνο του εργαστηρίου συντήρησης του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών, και Γιάννη Παπαδόπουλο, διευθυντή των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά και καθηγητή αρχαιολογίας και φιλολογίας στο UCLA.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Υπήρχαν καμηλοπαρδάλεις, φοίνικες και τζακατράντες στον Πύργο Βασιλίσσης;

Ιστορία μιας πόλης / Υπήρχαν καμηλοπαρδάλεις, φοίνικες και τζακαράντες στον Πύργο Βασιλίσσης;

Γιατί η Αμαλία δεν κοιμήθηκε ποτέ μέσα στον κυρίως πύργο και γιατί ο Όθωνας δεν επισκεπτόταν το κτήμα; Ο Βασίλης Κουτσαβλής «ξεναγεί» την Αγιάτη Μπενάρδου σε ένα από τα πιο εντυπωσιακά και καλοδιατηρημένα μνημεία γοτθικού ρυθμού στην Ελλάδα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Αγγεία ηλικίας 4.500 ετών στη Συρία είναι προϊόν παιδικής εργασίας λένε αρχαιολόγοι

Αρχαιολογία & Ιστορία / Αγγεία ηλικίας 4.500 ετών στη Συρία φτιάχτηκαν από 8χρονα παιδιά, λένε αρχαιολόγοι

Οι αρχαιολόγοι ανέλυσαν 450 αγγεία που κατασκευάστηκαν στην Τελ Χάμα και διαπίστωσαν ότι τα δύο τρίτα των αγγείων κατασκευάζονταν από παιδιά ηλικίας επτά και οκτώ ετών
THE LIFO TEAM
Το ξεχασμένο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Καρυά Φθιώτιδας

Αρχαιολογία & Ιστορία / Το ξεχασμένο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Καρυά Φθιώτιδας

Η έκθεση του Μουσείου Μπενάκη «Καρυά 1943. Καταναγκαστική εργασία και Ολοκαύτωμα» είναι αφιερωμένη σε μια άγνωστη πτυχή της εξόντωσης των Ελλήνων Εβραίων κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πού έμαθαν να πίνουν μπίρα οι Αθηναίοι;

Ιστορία μιας πόλης / Πού έμαθαν να πίνουν μπίρα οι Αθηναίοι;

Φιξ, Μετς, Κλωναρίδη. Τρία τοπωνύμια, τρεις περιοχές της Αθήνας που σχετίζονται με τη ζυθοποιία. Επιχειρήσεις που έμαθαν στην αθηναϊκή κοινωνία να πίνει μπίρα, να την απολαμβάνει κατ’ οίκον ή σε πάρκα. H Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Βασίλη Νάστο για τη ζυθοποιία Κλωναρίδη και την εξέλιξη της περιοχής των Πατησίων.
THE LIFO TEAM
Οι «ερωτοφωλιές» στην Αθήνα του Μεσοπολέμου

Ιστορία μιας πόλης / Οι «ερωτοφωλιές» στην Αθήνα του Μεσοπολέμου

Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με την Εύα Γανίδου και τον Τάσο Θεοφίλου για τις γκαρσονιέρες, τα σεπαρέ και τα απρόσμενα μέρη στην πόλη τα οποία επέλεγαν οι Αθηναίοι για τις ερωτικές συνευρέσεις τους.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Κλάους-Μίκαελ Κουν

Iστορία / Κλάους-Μίκαελ Κουν: Οι ναζιστικές ρίζες του πιο πλούσιου Γερμανού στον κόσμο

Ο πατέρας του Γερμανού μεγιστάνα έχτισε μεγάλο μέρος της οικογενειακής επιχείρησης επωφελούμενος από τις διώξεις και τη γενοκτονία των Εβραίων. Αντίθετα όμως με άλλες μεγάλες γερμανικές εταιρείες όπως η Volkswagen και η Deutsche Bank, η εταιρεία του αρνείται να ανοίξει τα σκοτεινά αρχεία της.
THE LIFO TEAM
Το εμβληματικό Παλατάκι της Θεσσαλονίκης όπως είναι σήμερα

Αρχαιολογία & Ιστορία / Το εμβληματικό Παλατάκι της Θεσσαλονίκης όπως είναι σήμερα

Το θρυλικό νεοκλασικό οίκημα με τη μαγευτική θέα, που φιλοξένησε αρχηγούς κρατών, βασιλείς και πρωθυπουργούς, αναβιώνει και μετατρέπεται σε έναν πολυχώρο πολιτισμού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ