Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΟΥ ΑΝΗΚΕΙ εκκλησιαστικά στη Μητρόπολη του Χαλεπίου βρίσκεται στη Συρία αλλά ένα τμήμα της ανήκει και στην Τουρκία (Αλεξανδρέττα). Στο Χαλέπι πριν από τον πόλεμο υπήρχαν περίπου 40.000 Ορθόδοξοι, ενώ τώρα εικάζεται ότι έχουν μείνει λιγότεροι από τους μισούς, καθώς πάρα πολλοί έφυγαν από την χώρα τα προηγούμενα χρόνια, μετά την έναρξη του πολέμου.
Στη νότια Τουρκία υπάρχουν πολλές ορθόδοξες χριστιανικές εκκλησίες που υπάγονται κι αυτές, μαζί με της Συρίας, στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Αντιοχείας. Τα μέλη αυτών των κοινοτήτων προσδιορίζονται ως rum ortodoks, δηλαδή ορθόδοξοι Ρωμιοί, σύμφωνα με τον Αρχιμανδρίτη Ιγνάτιου Γιαπιτζίογλου, που κατάγεται από την Αντιόχεια και ήταν ένας από τους στενότερους συνεργάτες του Μητροπολίτη Χαλεπίου Παύλου.
Η Αντιόχεια (τουρκικά: Antakya) υπήρξε από τις σημαντικότερες πόλεις του Χριστιανισμού δίπλα στη Ρώμη και την Ιερουσαλήμ. Το Πατριαρχείο της Αντιοχείας είναι η μεγαλύτερη ορθόδοξη εκκλησία της μέσης Ανατολής. Ο πρόσφατος σεισμός των 7,8 ρίχτερ, που έπληξε την Τουρκία και τη Συρία, κατέστρεψε σε μεγάλο βαθμό την Αντιόχεια και σημαντικούς ορθόδοξους ναούς.
Η πόλη της Αντιοχείας ιδρύθηκε το 300 π.Χ , από το στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Σέλευκο Α’ Νικάτορα, ο οποίος της έδωσε το όνομα του πατέρα του Αντίοχου (όπως και έκανε και στη Λαοδίκεια–Λατάκια που ίδρυσε προς τιμή της μητέρας του).
Οι πρώτοι κάτοικοι της Αντιόχειας ήταν Έλληνες, κυρίως Αθηναίοι, τους οποίους μετοίκισε εκεί ο Σέλευκος. Εκτός από τους Έλληνες όμως, ήρθαν και άλλοι πληθυσμοί, όπως Ιουδαίοι και Σύροι. Το 64 π.Χ., όταν ο Ρωμαίος Πομπήιος κατέκτησε την Αντιόχεια, της έδειξε σεβασμό καθιστώντας την «civitas libera», δηλαδή ελεύθερη πόλη. Για πολλούς αιώνες ήταν πολιτικό και διοικητικό κέντρο της Ανατολής, καθώς και διεθνές πνευματικό και πολιτισμικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής.
«Με την επίσκεψη των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, η Αντιόχεια θα καταστεί το κέντρο, το ορμητήριο της νέας πίστης και των αποστόλων, και από εκεί θα ξεκινούν τις ιεραποστολικές περιοδείες τους για να ευαγγελίσουν τα έθνη, και όχι άδικα η Εκκλησία της Αντιόχειας θα χαρακτηριστεί ως «η μήτηρ Εκκλησία των Εθνών» αναφέρει ο Αρχιμανδρίτης Ιγνάτιος Γιαπιτζίογλου. «Στην Αντιόχεια, για πρώτη φορά οι μαθητές και πιστοί του Ιησού θα ονομαστούν Χριστιανοί».
«Όταν θα έρθουν οι Οθωμανοί το 1515, όλοι οι ορθόδοξοι θα υπαχθούν στο Ρουμ Μιλετί, στο γένος των Ρωμιών, υπό την ηγεσία του εκάστοτε Οικουμενικού Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως. Το 1923 με την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας και την συνθήκη της Λωζάνης, οι Ρωμιοί της Μερσίνας, Ταρσού και Αδάνων θα συμπεριληφθούν στους ανταλλάξιμους πληθυσμούς. Η Αντιόχεια και η Αλεξανδρέττα ήταν υπό Γαλλική κατοχή και γι’ αυτό εκείνες οι Ρωμαίικες κοινότητες δεν συμπεριλήφθησαν στην ανταλλαγή. Κατάφεραν να επιβιώσουν, αλλά η ελληνική γλώσσα που είχε παρουσία πάνω από 2500 χρόνια χάθηκε, λόγω των σχολείων που έκλεισαν».
Maalesef #Antakya'daki Azizler Petrus ve Pavlus Rum Ortodoks Kilisesi depremde tamamen yıkıldı. Ancak bugün Antakyalı Ortodokslar, Patrik Hazretleri 10. Yuhanna'nın önderliğinde Paskalya ayinlerini tamamen yıkılan kilisede gerçekleştirdiler. pic.twitter.com/WUzzeDPfa2
— Ferit Yuhanna Tekbaş (@ferit_tekbas) April 16, 2023