Μία σπουδαία έκθεση ανοίγει σήμερα κιόλας τις πύλες της στο Παλάτι των Βερσαλλιών, το οποίο κυριολεκτικά μεταμορφώνεται από τις παρεμβατικές καλλιτεχνικές εγκαταστάσεις του Δανο-Ισλανδού καλλιτέχνη Olafur Eliasson.
Ο τελευταίος “πατώντας” πάνω στη ροκοκό σχολή που θέλει τις απέραντες εκτάσεις του ανακτόρου να υποτάσσονται στην καλλιτεχνική επιθυμία, δημιούργησε μία σειρά από installations σε χώρους μέσα και έξω από το παλάτι, ενώ οι δημιουργίες του μιμούνται θεαματικούς καταρράκτες και ομιχλώδη τοπία που εκτείνονται από τον πύργο του Grand Canal μέχρι τους κήπους του Bosquet de l’Etoile.
Οι Βερσαλλίες που ονειρεύτηκα εγώ είναι ένα μέρος που εκπέμπει δύναμη σε όλους. Ένα μέρος που ζητά από τους ανθρώπους να κρατούν τις αισθήσεις τους σε ετοιμότητα, να αγκαλιάζουν το αναπάντεχο, που μπορούν να περιπλανηθούν μεσα στους κήπους και να νιώσουν να παίρνει σχήμα και μορφή κάθε τους κίνηση.
Η εντυπωσιακή αυτή καλλιτεχνική προσπάθεια θα παρουσιαστεί στο κοινό σήμερα και είναι μία πρώτης τάξεως εισαγωγή στο πάντρεμα μοντέρνας αισθητικής και βαριάς, χρυσοποίκιλτης τέχνης του 17ου αιώνα που φτάνει έως τις μέρες μας μέσα από τις επιβλητικές αίθουσες και τα χρυσοποίκιλτα κομψοτεχνήματα στο εσωτερικό του παλατιού.
Σύμφωνα και με δημοσίευμα της “Figaro”, ο ύψους 40 μέτρων καταρράκτης, ως δημιουργία, οριοθετήθηκε πίσω από την πηγή του Απόλλωνα, ενώ όπως χαρακτηριστικά έγραψε στη σελίδα του στο Instagram o Eliasson, αυτό το installation δεν ήταν παρά η ολοκλήρωση της επιθυμίας του Βασιλιά Ήλιου: η δημιουργία ενός τεχνητού καταρράκτη ήταν η ακριβής οδηγία που είχε δοθεί στον αρχιτέκτονα των Βερσαλλιών André Le Nôtre, απλώς ήταν μία επιθυμία που δεν γνώρισε ποτέ υλοποίηση.
«Αυτός ο καταρράκτης αναζωογονεί τη μηχανική εφευρετικότητα του παρελθόντος. Ακολουθήθηκε το σχέδιο του ‘τότε’ και άφησα την κατασκευή ανοιχτή στα βλέμματα όλων – ένα φαινομενικά ξένο στοιχείο που επεκτείνει το πεδίο της ανθρώπινης φαντασίας», είπε ο καλλιτέχνης, ο οποίος σημειωτέον δεν είναι η πρώτη φορά που τολμά να «ζωντανέψει» καταρράκτες σε ένα φαινομενικά άσχετο τοπίο. Είχε κάνει το ίδιο πριν από λίγα χρόνια στη Νέα Υόρκη αποσπώντας θετικές κριτικές, ενώ φημίζεται για την τελειομανία του σε τεχνικές λεπτομέρειες και τις φιλόδοξες δουλειές του που εστιάζουν σε περιβαλλοντικά ζητήματα.
Την ίδια στιγμή, παρεμβάσεις από τον καλλιτέχνη έχουν γίνει και σε κάποιες από τις φημισμένες αίθουσες των Βερσαλλιών, όπως για παράδειγμα στην περίφημη αίθουσα των Κατόπτρων, ενώ ο ίδιος απολαμβάνει τον σεβασμό και την εμπιστοσύνη με την οποία τον περιβάλλουν θεσμοί και γαλλικοί καλλιτεχνικοί οργανισμοί.
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε – και λίγο πριν τα εγκαίνια της έκθεσης στις Βερσαλλίες – ο διακεκριμένος σύμβουλος τέχνης, Laurence Dreyfus, η δουλειά που έχει κάνει εκεί ο Eliasson είναι κάτι περισσότερο από όμορφη: «Η σειρά έργων που έχει δημιουργήσει αγγίζουν οικολογικά ζητήματα, αλλά πάνω απ’ όλα είναι έργα που πραγματεύονται την αντανάκλαση».
Ο ίδιος ο καλλιτέχνης συμπλήρωσε σχετικά ότι αυτό που δημιούργησε στις Βερσαλλίες, με τη βοήθεια ανθρώπων με εμπειρία και γνώση στο κέντρο Pompidou, δεν είναι παρά αυτό που είχε στο μυαλό του ο ίδιος για τον συγκεκριμένο χώρο.
«Οι Βερσαλλίες που ονειρεύτηκα εγώ είναι ένα μέρος που εκπέμπει δύναμη σε όλους. Ένα μέρος που ζητά από τους ανθρώπους να κρατούν τις αισθήσεις τους σε ετοιμότητα, να αγκαλιάζουν το αναπάντεχο, που μπορούν να περιπλανηθούν μεσα στους κήπους και να νιώσουν να παίρνει σχήμα και μορφή κάθε τους κίνηση», λέει χαρακτηριστικά ο Εliasson.
Το όλο, πραγματικά φαντασμαγορικό event έχει επιμεληθεί ο Alfred Pacquement, πρώην επιμελητής του Κέντρου Pompidou, ο οποίος επιπλέον από το 2013 συντονίζει τις ετήσιες δράσης μοντέρνας τέχνης στις Βερσαλλίες.
Η όλη διοργάνωση άρχισε να σχηματοποιείται πολύ πιο συντονισμένα από το 2008 όταν ο φιλοξενούμενος καλλιτέχνης ήταν ο Jeff Koons, πέρσι ήταν η σειρά του Βρετανού γλύπτη Anish Kapoor, ο οποίος με την αμφιλεγόμενη τέχνη του προκάλεσε αντιδράσεις, ακόμη και βανδαλισμούς των έργων του.