ΤΑ ΑΝΟΙΧΤΑ ΜΕΤΩΠΑ στην ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), το «στοίχημα» για ανταγωνιστικά τιμολόγια ρεύματος σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις και βιομηχανία αλλά και οι πιέσεις στον κλάδο της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας αποτελούν τα μεγαλύτερα «αγκάθια» στο χαρτοφυλάκιο της ενέργειας που καλείται να διαχειριστεί άμεσα η κυβέρνηση.
Όμως και στον τομέα του περιβάλλοντος παραμένουν πολλά κρίσιμα «κεφάλαια» ανοιχτά. Σήμερα μόνο το 20% της χώρας διαθέτει πολεοδομικό σχεδιασμό, ευνοώντας καταπατήσεις και διαιωνίζοντας την τακτική «χτίζω όπου και όπως θέλω». Η κύρωση των δασικών χαρτών που θα διασφάλιζε την προστασία ευαίσθητων περιοχών έχει ακόμη δρόμο μακρύ, όπως επίσης και η ολοκληρωμένη διαχείριση με προώθηση της ανακύκλωσης, της ανάκτησης και επανάχρησης υλικών, ζητήματα που καλούνται πλέον να χειριστούν ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κώστας Σκρέκας και οι υφυπουργοί του κ.κ. Νίκος Ταγαράς και Γιώργος Αμυράς.
Ειδικά στον τομέα της ενέργειας, ο οποίος διέρχεται περίοδο τεκτονικών αλλαγών, η νέα πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) καλείται να διαχειριστεί προβλήματα που έχουν προκαλέσει ρήξη στην αγορά. Στους πρώτους μήνες λειτουργίας του «Target Model», δηλαδή της νέας χονδρεμπορικής αγοράς ρεύματος, οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας εκτινάχθηκαν στα ύψη, με το ενεργειακό επιτελείο της κυβέρνησης να επιχειρεί αλλαγές προκειμένου να επιτύχει εξομάλυνση της αγοράς.
Την ίδια ώρα οι διαπραγματεύσεις βιομηχανίας και ΔΕΗ για τα τιμολόγια της υψηλής τάσης έχουν φτάσει σε αδιέξοδο, με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου να αναζητεί μια συναινετική λύση η οποία αφενός θα στηρίζει την παραγωγική βάση της χώρας και αφετέρου δεν θα επιβαρύνει τη δημόσια επιχείρηση. Μάλιστα, με δεδομένο ότι δεν διαφαίνεται φως στην άκρη του τούνελ, το πιθανότερο είναι η δημόσια επιχείρηση να δώσει νέα ...σιωπηρή παράταση των υφιστάμενων τιμολογίων για τους μεγάλους βιομηχανικούς πελάτες της, προκειμένου να συνεχιστούν οι συζητήσεις. Είναι αξιοσημείωτο ότι η ΔΕΗ προτείνει αλλαγές στον τρόπο τιμολόγησης των ενεργοβόρων βιομηχανιών και καταργεί τις εκπτώσεις γεγονός που οδηγεί σε αυξήσεις έως και 50%. Προς την κατεύθυνση του περιορισμού του ενεργειακού κόστους, το επιτελείο του ΥΠΕΝ σχεδιάζει να αξιοποιήσει τον μηχανισμό των διμερών συμβολαίων αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ παραγωγών ΑΠΕ και βιομηχανικών καταναλωτών ή προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας.
Σήμερα μόνο το 20% της χώρας διαθέτει πολεοδομικό σχεδιασμό, με αποτέλεσμα να ευνοούνται καταπατήσεις και να διαιωνίζεται η τακτική «χτίζω όπου και όπως θέλω»
Πάντως, το μεγαλύτερο «στοίχημα» για την κυβέρνηση αποτελεί το μεγάλο project της απολιγνιτοποίησης. Η μετάβαση των ενεργειακών περιοχών της χώρας στη μεταλιγνιτική εποχή είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, το οποίο αναμένεται να απορροφήσει επενδύσεις συνολικού ύψους 5 δισ. ευρώ (μαζί με τη μόχλευση) . Αντίστοιχη πρόκληση αποτελεί και η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, που θα στηρίζουν τη μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία, οι οποίες αφορούν στα υπεράκτια αιολικά πάρκα, στα υβριδικά συστήματα παραγωγής ενέργειας, στην αποθήκευση ενέργειας και στο υδρογόνο.
Όσον αφορά στις ΑΠΕ, η υπερπληθώρα αιτημάτων για νέα έργα, έχουν προκαλέσει πονοκέφαλο στην αγορά αλλά και στους αρμοδίους του ΥΠΕΝ που αναζητούν «κόφτες» ώστε να ξεκαθαρίσει η ήρα από το στάρι, αλλά δίχως να ανακοπεί η δυναμική του κλάδου. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο στον τελευταίο κύκλο αιτήσεων της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) του περασμένου Δεκεμβρίου κατατέθηκαν 1.864 νέες αιτήσεις για έργα συνολικής ισχύος 45,5 GW, πολλά από επενδυτές της κατηγορίας «είδα φως και μπήκα». Είναι αξιοσημείωτο ότι ο εθνικός στόχος είναι 19 GW για το 2030, και ήδη η χώρα έχει σε λειτουργία 10,5 GW από ΑΠΕ.
Στην ατζέντα των εκκρεμοτήτων που πρέπει να διευθετηθούν περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι επιτάχυνση δράσεων ενεργειακής εξοικονόμησης σε όλους τους τομείς, ο εκσυγχρονισμός των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας του ΔΕΔΔΗΕ και η καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας. Στο κεφάλαιο «αποκρατικοποιήσεις» οι δίδυμοι διαγωνισμοί της ΛΑΡΚΟ ανέδειξαν έξι υποψήφιους επενδυτές, ωστόσο παραμένει προσώρας ζητούμενο, εάν και πόσες εταιρείες θα περάσουν τελικά στη φάση των δεσμευτικών προσφορών. Ευνοϊκό είναι το κλίμα στις ιδιωτικοποιήσεις του ΔΕΔΔΗΕ, ενώ σε εκείνες των ΔΕΠΑ Υποδομών και της ΔΕΠΑ Εμπορίας, δεν λείπουν τα προβλήματα τα οποία συνδέονται κυρίως με τις δικαστικές εκκρεμότητες με τη λιπασματοβιομηχανία των ELFE.
Στο περιβαλλοντικό χαρτοφυλάκιο, στην κορυφή της ατζέντας, εκτός από την εκπόνηση των μελετών για την ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας (η προκήρυξη των μελετών αναμένεται εντός της άνοιξης) βρίσκεται η διαχείριση αποβλήτων, ένας τομέας στον οποίο η Ελλάδα δεν έχει να επιδείξει σημαντικά επιτεύγματα αφού ακόμη πληρώνει ευρωπρόστιμα εκατ. ευρώ ετησίως για το θάψιμο των σκουπιδιών σε ανεξέλεγκτες χωματερές
Ο βηματισμός στην ανακύκλωση είναι αργός, ωστόσο οι κινήσεις για περιορισμό της χρήσης πλαστικής σακούλας φαίνεται ότι έφεραν αποτέλεσμα. Θετικό πρόσημο έχει και η πρόθεση της κυβέρνησης για κατάργηση, από τον ερχόμενο Ιούλιο, των πλαστικών μιας χρήσης _ δοχεία τροφίμων, ποτήρια και κύπελλα από φελιζόλ, πιάτα, μαχαιροπήρουνα, καλαμάκια, μπατονέτες, στηρίγματα μπαλονιών, αναδευτήρες ποτών.
Σχετικά με την προστασία της βιοποικιλότητας και των ειδών άγριας ζωής, πηγές του ΥΠΕΝ, αναφέρουν ότι σε δύο με τρεις μήνες ο νεοσύστατος Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), θα είναι έτοιμος να λειτουργήσει και να ενσωματώσει τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών. Μάλιστα, ένα από τα πρώτα έργα που θα προωθήσει αφορά στη δημιουργία ενός συστήματος ψηφιακής παρακολούθησης όλων των ευαίσθητων περιοχών της χώρας. Για να γίνει όμως η δουλειά του πιο εύκολη, πρέπει να επισπευστεί η κύρωση των Δασικών Χαρτών, προκειμένου να γίνει ξεκάθαρο προς κάθε επίδοξο καταπατητή, τι είναι δάσος και τι όχι.
Η φάση της ανάρτησης των χαρτών σε όλη τη χώρα, η οποία εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί έως τις αρχές Μαρτίου, ανέδειξε πολλά προβλήματα που έχουν να κάνουν με τους δασωθέντες αγρούς (δηλαδή τα χωράφια που εγκαταλείφθηκαν και πλέον εμφανίζονται στον χάρτη ως δασικά), με τις παρανόμως εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις και με το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Την ίδια ώρα εκκρεμεί και η εκδίκαση από το Συμβούλιο της Επικρατείας προσφυγών που θα εκδικαστούν εντός του Μαρτίου και αφορούν στην αναθεώρηση των δασικών χαρτών που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
σχόλια