Η ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο πλανήτης μας. Μάλιστα, οι ανεξέλεγκτες πυρκαγιές αυτό το καλοκαίρι και η τεράστια οικολογική καταστροφή που προκλήθηκε καταδεικνύουν γιατί τα ακραία φαινόμενα θα γίνονται ολοένα και πιο έντονα.
Πυρκαγιές, ξηρασία, ερημοποίηση, υψηλή συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα, αστικοποίηση, καύσωνες, είναι κάποιες από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Είναι χαρακτηριστικό ότι από τον Νοέμβριο του 2019, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε ψήφισμα που κηρύσσει ευρωπαϊκή και παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για το κλίμα, καλώντας την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλες οι μελλοντικές νομοθετικές προτάσεις και ο προϋπολογισμός είναι σε πλήρη συμφωνία με τους στόχους της Συμφωνίας των Παρισίων για την Κλιματική Αλλαγή.
Το πρώτο πρόγραμμα περιβαλλοντικής δράσης της ΕΕ δημιουργήθηκε το 1973 με στόχο τη μείωση της μόλυνσης, την προστασία του φυσικού και αστικού περιβάλλοντος και την ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με οικολογικά προβλήματα. Το όγδοο πρόγραμμα περιβαλλοντικής δράσης, που θα αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης μεταξύ των ευρωβουλευτών κατά την ολομέλεια του Ιουλίου, θα εστιάσει στην επιτάχυνση της μετάβασης στην κλιματική ουδετερότητα, στην καθαρή και αποδοτική ενέργεια και στην κυκλική οικονομία.
Στην ετήσια του έκθεση για την κατάσταση του περιβάλλοντος, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος τόνισε ότι οι οικονομικές δραστηριότητες και ο τρόπος ζωής αποτελούν τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές προκλήσεις της Ευρώπης.
Σύμφωνα με την επιτροπή περιβάλλοντος, η ΕΕ πρέπει να κινηθεί προς την οικοδόμηση μια βιώσιμης οικονομίας της ευημερίας, η οποία να βασίζεται στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης και να θέτει τους ανθρώπους και τον πλανήτη στο επίκεντρο.
Το προτεινόμενο σχέδιο δράσης περιλαμβάνει τα εξής σημεία:
— Η περιβαλλοντική ζημία πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα και να επανορθώνεται στην πηγή βάσει της αρχής "ο ρυπαίνων πληρώνει"
— Προβλέπεται η διενέργεια ενδιάμεσης αξιολόγησης από την Επιτροπή τον Μάρτιο του 2024
— Οι τεχνολογίες των δεδομένων θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη στήριξη της περιβαλλοντικής πολιτικής, διασφαλίζοντας διαφάνεια και δημόσια πρόσβαση στα δεδομένα
— Όλες οι άμεσες και έμμεσες επιδοτήσεις σε ορυκτά καύσιμα θα πρέπει να καταργηθούν μέχρι το 2025 και ενώ οι επιδοτήσεις που χρηματοδοτούν δραστηριότητες που είναι επιβλαβείς για το περιβάλλον θα πρέπει να καταργηθούν μέχρι το 2027
Άλλωστε, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αποτελεί προτεραιότητα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Το 2008, η ΕΕ έθεσε ως στόχο τον περιορισμό των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου κατά 20% έως το 2020, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.
Τον Ιούνιο του 2021, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε τον νέο νόμο για το κλίμα, που επιταχύνει τον στόχο μείωσης των εκπομπών για το 2030 από 40% σε τουλάχιστον 55% και μετατρέπει τη δέσμευση για μια κλιματικά ουδέτερη ΕΕ έως το 2050 σε νομική υποχρέωση.
Επίσης, η ΕΕ διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα. Το 2015, επικύρωσε τη Συμφωνία του Παρισίου, την πρώτη διεθνή συμφωνία για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Στόχος της είναι η ο μετριασμός της κλιματικής αλλαγής διατηρώντας την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας στους 15 βαθμούς Κελσίου, σε σύγκριση με τα επίπεδα της προβιομηχανικής περιόδου.
Στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισίου, η ΕΕ δεσμεύτηκε να μειώσει μέχρι το 2030 τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 40% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Επιπλέον, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η ΕΕ στοχεύει καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050. Έχει θέσει σε εφαρμογή διάφορα μέτρα για την επίτευξη αυτού του στόχου. Σήμερα, με την υιοθέτηση ενός ενδιάμεσου στόχου για το 2030, η ΕΕ επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής ενόψει της διάσκεψης COP26. Η διάσκεψη θα πραγματοποιηθεί στη Γλασκώβη τον Νοέμβριο του 2021.
Τέλος, η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, ένας χάρτης πορείας για να γίνει η Ευρώπη κλιματικά ουδέτερη έως το 2050, καλύπτει ένα ευρύ φάσμα τομέων και περιλαμβάνει στόχους όπως: προστασία της βιοποικιλότητας, εξασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας του συστήματος τροφίμων, ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας, προώθηση των πράσινων επενδύσεων και ενδυνάμωση των βιομηχανιών για μια πράσινη μετάβαση, αμβλύνοντας ταυτόχρονα τον κοινωνικοοικονομικό αντίκτυπο της μετάβασης για τους εργαζομένους.
