Φωτιά στη Θάλασσα (Fuocoammarre)

0

Εικόνες από την καθημερινή ζωή, τις συνήθειες και τις παραδόσεις των κατοίκων του μικρού νησιού της Λαμπεντούζα, 200 χιλιόμετρα από τις νότιες ακτές της Ιταλίας, τη στιγμή που παράλληλα συρρέουν εκεί χιλιάδες μετανάστες από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή.

Εκεί που τα μαζεύουν οι κάμερες των ειδήσεων, με τους ρεπόρτερ που πρόβαραν και εκφώνησαν ένα stand up για τη συνεχιζόμενη αδιαφορία της Ευρώπης στο μείζον σύγχρονο θέμα του προσφυγικού να αποχωρούν, περιμένοντας την επόμενη αποστολή τους, πιάνει δουλειά ο Τζιανφράνκο Ρόζι. Ο ντοκιμαντερίστας που απέσπασε Χρυσό Λιοντάρι για το Sacro Gra πριν από δύο χρόνια επανέρχεται με τη Χρυσή Άρκτο με το Fuocoammare, μια ματιά στο φαινομενικό κοντράστ ανάμεσα στη σταθερή ροή προσφύγων στη Λαμπεντούζα, το νησάκι ανάμεσα στην Τυνησία και στη Σικελία, και στην καθημερινότητα κάποιων από τους 6.000 μόνιμους κατοίκους. Πέρα από τον θόρυβο των δηλώσεων και το sensationalism των τηλεοπτικών εικόνων με τους πνιγμένους και τους «δύσμοιρους κατατρεγμένους», ο Ρόζι επικεντρώνεται στον 12χρονο Σαμουέλε, έναν ομιλητικό, εκφραστικό γιο ψαράδων που ανακατεύεται στις βάρκες, παίζει με τον φιλαράκο και τη σφεντόνα του, ισορροπεί ανάμεσα στο παιχνίδι και στο σχολείο και κάνει τις βόλτες του στον ίδιο τόπο που σε όλη του τη ζωή, δηλαδή από την αρχή του 21ου αιώνα, που η ταπεινή κοινωνία της Λαμπεντούζα έμαθε να ζει με τα δεδομένα των αναγκαστικών επισκεπτών της, σχεδόν αγόγγυστα, αθόρυβα, ασάλευτα.

Η επιδίωξη του Ρόζι δεν είναι η μπαναλιτέ μιας τραγωδίας ή, φευ, η απαξίωσή της μέσω της θεματικής απόκρουσης (δηλαδή, ας επικεντρωθούμε στους ντόπιους, σαν να μην υπάρχουν οι πρόσφυγες) αλλά η παρατήρηση μιας πραγματικότητας, δίνοντας το αληθινό εκτόπισμα και το ποσοστό της προσθήκης των νέων «περαστικών» στη ζωή των παλιών κατοίκων. Κάνοντας χρέη οπερατέρ και ηχολήπτη, με μια ευκίνητη Arriflex κάμερα, ο Ρόζι θέλησε αρχικά να γυρίσει μια μικρού μήκους για το θέμα, αλλά παρέμεινε έναν χρόνο στο νησί, καταλήγοντας στη Φωτιά στη θάλασσα (ο τίτλος βασίζεται στην αφήγηση μιας γηραιάς κυρίας για τον πόλεμο και σε ένα παλιό τραγούδι), θεωρώντας πως όσα είδε δεν χωράνε παρά μόνο σε ολοκληρωμένη μεγάλου μήκους ταινία. Πιστός στην πρακτική της ανεπαίσθητης παρέμβασης στα θέματα που πραγματεύεται, αλλά με περισσότερο συναίσθημα εδώ σε σχέση με τις κοινωνικές ομάδες των προηγούμενων ταινιών του (λιγότερο ανθρωπολόγος και πιο έντονα κοινωνιολόγος στο Fuocoammare), ο Ρόζι λειτουργεί εντελώς αντίθετα από έναν πολιτικό ακτιβιστή με κάμερα: με την τεχνική του υπαινιγμού, σε έναν ρυθμό εναρμονισμένο με την ήπια, ανθρώπινη αδράνεια της ιταλικής επαρχίας τον χειμώνα, πετυχαίνει πολύ περισσότερα βάζοντας τον μικρό Σαμουέλε να ομολογεί στον γιατρό που τον εξετάζει για το τεμπέλικο μάτι του πως νιώθει, γενικά, άγχος, μια ανεπεξέργαστη υπαρξιακή αγωνία, άμεσα και αυθεντικά δοσμένη. Με τον τρόπο του ο Ρόζι μόνο αμέτοχος δεν μένει μπροστά στο θέαμα των νεοαφιχθέντων νεκρών, ζωντανών ή σε ημιθανή κατάσταση από τις τραυματισμένες χώρες, στην εσχατιά της νότιας Ευρώπης. Με λίγα πλάνα δίνονται οι πληροφορίες, χωρίς αφήγηση και υπέρτιτλους, αλλά με γνώμονα την απορρόφηση στον συγκεκριμένο τόπο, μακριά από υπερτονισμούς και εμπρηστική αλληλεγγύη. Στην εισαγωγή της ταινία του στην Αθήνα, ο Ρόζι απηύθυνε έκκληση βοήθειας, αποδεικνύοντας πως υπάρχει καλλιτεχνικός τρόπος για να την εκφράσει.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Say Nothing: Μια καθηλωτική σειρά με φόντο το βίαιο δράμα της Βόρειας Ιρλανδίας

Daily / Say Nothing: Μια καθηλωτική σειρά με φόντο το βίαιο δράμα της Βόρειας Ιρλανδίας

Η αυτοτελής σειρά κατορθώνει να λειτουργεί συγχρόνως ως ιστορική αναπαράσταση, ως συνταρακτικό δράμα, ως καθηλωτικό θρίλερ, ακόμα και ως δραματοποιημένο true crime, ειδικά για τους θεατές που δεν είναι εξοικειωμένοι με τις πολυσύνθετες πτυχές του ένοπλου αγώνα στη Βόρεια Ιρλανδία.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η βίβλος του cult ελληνικού σινεμά

Οθόνες / Η βίβλος του cult ελληνικού σινεμά μόλις κυκλοφόρησε

Τα κείμενα του Φώντα Τρούσα για τις «βαθιά υποτιμημένες ταινίες που απελευθέρωσαν τη ματιά του θεατή από την οικογενειακή τηλεοπτική εικόνα, απενοχοποιώντας περαιτέρω το γυμνό» και για τον underground και τον πειραματικό ελληνικό κινηματογράφο κυκλοφορούν σε ένα μοναδικό, κυριολεκτικά, βιβλίο, από τα LiFO Books.
M. HULOT
Η φωνή του «τέρατος»: Ο Μάνσον με τα δικά του λόγια σ’ ένα αποκαλυπτικό νέο ντοκιμαντέρ

Οθόνες / Η φωνή του «τέρατος»: Ο Μάνσον με τα δικά του λόγια σ’ ένα αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ

Ένα νέο ντοκιμαντέρ εξετάζει και αμφισβητεί όλα όσα νομίζουμε ότι γνωρίζουμε για τη διαβόητη φιγούρα, παρουσιάζοντας για πρώτη φορά ηχογραφημένες συνομιλίες του σε διάστημα είκοσι ετών.
THE LIFO TEAM
Τα γεγονότα της ζωής

Οθόνες / Κασσαβέτης, Σκορσέζε, Ερίθε: 10 άχαστες προβολές στο φετινό Πανόραμα

Πρεμιέρες, παράλληλες εκδηλώσεις, αφιερώματα: Από τις 21 ως τις 27 Νοεμβρίου, οι κινηματογράφοι Τριανόν, Newman και Στούντιο φιλοξενούν το μακροβιότερο αθηναϊκό κινηματογραφικό φεστιβάλ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Πάνος Χ. Κούτρας: Queer before it was cool, νυν και αεί

Οθόνες / Πάνος Χ. Κούτρας: Queer before it was cool, νυν και αεί

Ο αγαπημένος Έλληνας σκηνοθέτης ξεδίπλωσε σημαντικές στιγμές από τη ζωή και την πορεία του και αφηγήθηκε πολύτιμες ιστορίες που διαμόρφωσαν το queer σινεμά του στο φετινό Iconic Talks Powered by Mastercard που πραγματοποιήθηκε στο 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Τα δέκα αγαπημένα animation του Αλέξανδρου Βούλγαρη (aka The Boy)

Μυθολογίες / Τα 10 αγαπημένα animation του Αλέξανδρου Βούλγαρη (aka The Boy)

«Κάθε φορά που το βλέπω προσπαθώ να καταλάβω πώς έχει οργανωθεί αυτό το χάος»: Ο Αλέξανδρος Βούλγαρης μάς καλεί να ανακαλύψουμε δέκα animation διαφορετικών τεχνικών, που τον έχουν επηρεάσει βαθιά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Όσα ξεχώρισαν κοινό και επιτροπές

Οθόνες / 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Όσα ξεχώρισαν κοινό και επιτροπές

Η Fischer, επίσημος χορηγός των Βραβείων Κοινού εδώ και μια δεκαετία, στήριξε για μία ακόμη χρονιά τον θεσμό, απονέμοντας πέντε βραβεία στις ταινίες που συγκέντρωσαν τις περισσότερες ψήφους των θεατών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Dune: Prophecy»: Το κυνήγι του επόμενου «Game of Thrones» συνεχίζεται

Οθόνες / «Dune: Prophecy»: Το κυνήγι του επόμενου Game of Thrones συνεχίζεται

Η σειρά του HBO, που παίρνει τη σκυτάλη από το πραγματικά αξιόλογο «Penguin», προσπαθεί να επικαλεστεί τη συνταγή του μεγάλου hit του καναλιού και ξεστρατίζει από το ατμοσφαιρικό σύμπαν του Ντενί Βιλνέβ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι θρυλικοί boomers του 65ου φεστιβάλ θεσσαλονίκης

Pulp Fiction / Οι θρυλικοί boomers του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Ρέιφ Φάινς, Ζιλιέτ Μπινός, Ματ Ντίλον: Oι διάσημοι, σχεδόν συνομήλικοι ηθοποιοί που τιμήθηκαν με Χρυσό Αλέξανδρο και έδειξαν με τις διαφορετικές επιλογές τους ισάριθμα σίκουελ στην καριέρας τους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Μονομάχος II»: Αν και λιγότερο brutal από τον Ράσελ Κρόου, ο Πολ Μέσκαλ υπόσχεται αίμα στην αρένα

Οθόνες / «Μονομάχος II»: Αν και λιγότερο brutal από τον Ράσελ Κρόου, ο Πολ Μέσκαλ υπόσχεται αίμα στην αρένα

Ένα έπος δράσης και χαρακτήρων που κυλά θεαματικά, ουσιαστικά, υπερβολικά, συγκινητικά, χορταστικά και εμφατικά, όπως όλοι οι υποψήφιοι θεατές αναμένουν εδώ και πολύ καιρό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η πιο διάσημη υπόθεση «απαγωγής από εξωγήινους» αναβιώνει στο Netflix εν μέσω μηνύσεων

Οθόνες / Η απαγωγή του αιώνα αναβιώνει στο Netflix εν μέσω μηνύσεων

Παρότι συμμετείχε στο σενάριο του ντοκιμαντέρ «The Manhattan Alien Abduction», η Λίντα Ναπολιτάνο που ισχυρίζεται ότι απήχθη από εξωγήινους στο κέντρο του Μανχάταν προ 35ετίας μηνύει την πλατφόρμα για αθέτηση της συμφωνίας τους.
THE LIFO TEAM
Ο Άγγελος Φραντζής θέλησε να κάνει μια αστεία ταινία 

Οθόνες / Άγγελος Φραντζής: «Mόνο αν πας στην πηγή των τραυμάτων, μπορείς να απελευθερωθείς»

Μια κουβέντα με τον ακατάτακτο σκηνοθέτη λίγο πριν από την επίσημη πρεμιέρα της νέας του ταινίας «Ο Νόμος του Μέρφυ», μιας σουρεαλιστικής υπαρξιακής κωμωδίας που δεν μοιάζει με καμία από τις προηγούμενες δουλειές του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ