Ήταν η Καμπύλη το πρώτο περιοδικό ανοιχτής γκέι θεματολογίας στην Ελλάδα;

Ήταν η Καμπύλη το πρώτο περιοδικό ανοιχτής γκέι θεματολογίας στην Ελλάδα; Facebook Twitter
Ζήτησα από τον Τάκη Σπετσιώτη, που υπογράφει ως Τάκης ΣΠ., να θυμηθεί το διήγημά του στην «Καμπύλη» – μια ιστορία σχεδόν 40 χρόνια παλιά.
0

 

Ήταν η Καμπύλη το πρώτο περιοδικό ανοιχτής γκέι θεματολογίας στην Ελλάδα; Facebook Twitter
Η ζωή της «Καμπύλης» ήταν βραχεία. Ένα τεύχος και τέρμα.

Μπορεί η Καμπύλη να εμφανίστηκε στο ένα και μοναδικό τεύχος της, που κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του ’78, ως μια «έκδοση τέχνης», ήταν όμως ένα περιοδικό με ξεκάθαρη γκέι θεματολογία. Στο περιοδικό συμμετείχε μια ομάδα ανθρώπων, γνωστοί οι περισσότεροι (και τότε, αλλά ιδίως σήμερα) για τις πολλές και ποικίλες δραστηριότητές τους. Αυτοί ήταν…

 

Κατ’ αρχάς ο εκδότης και σκηνοθέτης Νίκος Φατούρος, έπειτα ο ποιητής, συγγραφέας, μεταφραστής και στιχουργός του ελληνικού ροκ (Λήδα-Σπύρος, Βλάσσης Μπονάτσος κ.λπ.) Ανδρέας Αγγελάκης (1940-1991) που υπογράφει ως Α.Α., ο ποιητής, μεταφραστής και άλλα πολλά Λουκάς Θεοδωρακόπουλος (1925-2013), ο Νίκος Παναγιωτόπουλος (ουδεμία σχέση με τον προσφάτως εκλιπόντα σκηνοθέτη ή τον ποιητή του «Σύσσημον ή Τα κεφάλαια»), ο Νίκος Μουρατίδης (με σπουδές σκηνοθεσίας τότε, και αργότερα πρόσωπο της δισκογραφίας, του ραδιοφώνου, της τηλεόρασης, εκδότης κ.λπ.) και ο Τάκης ΣΠ., δηλαδή ο Τάκης Σπετσιώτης, γνωστός επίσης σκηνοθέτης («Μετέωρο και Σκιά»), συγγραφέας και δοκιμιογράφος.

Το περιοδικό ήταν ασπρόμαυρο, μικρού μεγέθους, 32 σελίδων και περιείχε ποιήματα και διηγήματα. Δεν είχε δηλαδή «απόψεις» ή γενικότερα κείμενα «προβληματισμού».

Το περιοδικό τυπωνόταν κατά βάση από μια παρέα, που είχε προέλθει από τη Σχολή Κινηματογράφου του Λυκούργου Σταυράκου, καθώς σπουδαστές της Σχολής ήταν οι Φατούρος, Παναγιωτόπουλος, Μουρατίδης και βεβαίως ο Σπετσιώτης. 

Περαιτέρω, οι Σπετσιώτης και Μουρατίδης είχαν συνεργαστεί (ως σκηνοθέτης ο πρώτος και ως ηθοποιός ο δεύτερος) σε δύο από τις πιο παλαιές avant queer ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, τις «Η Λίζα και η άλλη» (1976) και «Καλλονή» (1977) –η queer τριάδα της εποχής συμπληρώνεται με την «Όπερα» (1976) του Ανδρέα Βελισσαρόπουλου–, ενώ οι Θεοδωρακόπουλος και Αγγελάκης ήταν από τα ιδρυτικά μέλη του ΑΚΟΕ.

Το περιοδικό ήταν ασπρόμαυρο, μικρού μεγέθους, 32 σελίδων και περιείχε ποιήματα και διηγήματα. Δεν είχε δηλαδή «απόψεις» ή γενικότερα κείμενα «προβληματισμού».

Ήταν η Καμπύλη το πρώτο περιοδικό ανοιχτής γκέι θεματολογίας στην Ελλάδα; Facebook Twitter
Το μισό σχεδόν τεύχος της «Καμπύλης» καταλαμβάνεται από το διήγημα του Τάκη Σπετσιώτη «Μια φιλία».

Ένα από τα ποιήματα του Ανδρέα Αγγελάκη αντιγράφω στη συνέχεια. Είναι το πρώτο από τα ΔΥΟ ΟΝΕΙΡΑ…

 

1.

Όνειρο φριχτό. Στην Αγγλία ίσως,

εγώ κι ένας άλλος (ποιος;) σε κτίριο καινούργιο

σκηνές αποτρόπαιες. Συμπλέγματα γεμάτα

μίσος, μορφές που ανεβοκατέβαιναν

τις σκάλες κι έμπαιναν

σε καμαράκια κρυφογελώντας, κρυφογνέφοντας.

Ένα είδος φίδι ιππόκαμπο σιχαμένο

στη γυαλάδα του έδινε ο ένας στον άλλο

φτύνοντας στο στόμα.

Πέντε είχαν μαζευτεί πίσω απόνα κουρτινάκι

κι έκαναν έρωτα δίχως να κοιτάζονται.

Όλα δίχως διόλου θόρυβο, με κινήσεις

μαθηματικές, σταθερές, επαναλαμβανόμενες.

Ξύπνησα με ανακούφιση,

ψιλοροχάλιζα όπως όταν πιω πολύ.

Είπα να ξορκίσω το κακό με τη σκέψη

πως δεν είμαι μόνος. Πως θα με σκέφτεσαι.

Στύση μαρτυρική. Δεν μπορώ ν’ αυνανιστώ.

Καλόμαθα στον έρωτα. Πώς θα ξεσυνηθίσω;

 

Κι ένα ποίημα του Λουκά Θεοδωρακόπουλου…

ΤΑ ΔΕΝΤΡΑ

 

Θα καταργήσω τον άνεμο και θα γίνω δέντρο.

Δεν θα φοβάμαι τίποτα πια.

Ούτε κι εσύ.

Θ’ ανθίζουμε και θα καρπίζουμε, ακίνητοι, ωραία φρούτα.

Ίσως λιγάκι άνοστα, μα τι πειράζει;

 

Το μισό σχεδόν τεύχος της «Καμπύλης» καταλαμβάνεται από το διήγημα του Τάκη Σπετσιώτη «Μια φιλία». Πρόκειται για μια ωραία αρθρωμένη εφηβική ιστορία, μια ερωτική γνωριμία δύο αγοριών, μαθητών, κάπου στην επαρχία, που καταλήγει σε μιαν άνιση, εκατέρωθεν, διαχείριση. Ο ένας, ο μεγαλύτερος, κάνει βούκινο την περιπέτειά του, εκθέτοντας το φίλο του στους συμμαθητές του, ενώ ο άλλος, ο μικρότερος, την ίδια στιγμή νοιώθει σαν ν’ ανοίγει η γη και να τον καταπίνει…  

Ζήτησα από τον Τάκη Σπετσιώτη, που υπογράφει ως Τάκης ΣΠ., να θυμηθεί το διήγημά του στην «Καμπύλη» – μια ιστορία σχεδόν 40 χρόνια παλιά. Να τι μου είπε:

«Το “Μια φιλία” ήταν το πρώτο διήγημά μου, που δημοσιεύτηκε στην Καμπύλη το 1978. Ήμουν ναύτης ακόμη, είχε προηγηθεί το σκάνδαλο της μικρού μήκους ταινίας μου Καλλονή το ’77 –κόπηκε και απαγορεύτηκε η προβολή της από την επιτροπή λογοκρισίας– κι έπρεπε να είμαι πολύ προσεκτικός με τη νέα μου δημοσίευση, γι’ αυτό και υπογράφω ως Τάκης ΣΠ. και όχι με το πλήρες ονοματεπώνυμό μου.

 

Πολύ σημαντικό για μένα κείμενο, αφού πάνω του στηρίχτηκε το πρώτο μέρος τού σεναρίου μου Πύρινες Χαρές (Fiery Joys) χρηματοδοτημένο από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Σεναρίου. Μάλιστα, είχα προσθέσει κι ένα δεύτερο μέρος στο σπονδυλωτό σενάριο. Παρότι οι ξένοι το γούσταραν πολύ, το έκοψαν οι εδώ κρατούντες τού Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου το 1995. Για να μη μείνει τελικά στο συρτάρι, το μετέτρεψα στο μυθιστόρημα Δελτίον Ταυτότητος, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Άγρα το 2003, προσθέτοντας και τρίτο μέρος. Από το ’78… για βάλε πόσα χρόνια μέχρι το 2003… Είκοσι πέντε χρόνων ιστορία».

Η ζωή της «Καμπύλης» ήταν βραχεία. Ένα τεύχος και τέρμα. Λουκάς Θεοδωρακόπουλος, Ανδρέας Αγγελάκης και Ανδρέας Βελισσαρόπουλος ετοιμάζουν την ίδια εποχή το ΑΜΦΙ, που κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος του, με κεφαλίδα «Για την Απελευθέρωση των Ομοφυλόφιλων», την άνοιξη του 1978.

Αν υποθέσει κανείς πως οι Θεοδωρακόπουλος και Αγγελάκης έστρεψαν την προσοχή τους στο νέο, πιο μεγάλο σε διαστάσεις και πιο «γεμάτο» (με φωτογραφίες και με περισσότερες σελίδες) έντυπο, που αποτελούσε και έκφραση του ΑΚΟΕ, και πως η λογοτεχνική/ ποιητική ύλη της Καμπύλης πέρασε κατά μίαν έννοια στις σελίδες του ΑΜΦΙ, τότε μάλλον συνάγεται το συμπέρασμα πως η Καμπύλη (που δεν είχε πλέον λόγο να κυκλοφορεί) υπήρξε κάτι σαν προάγγελος του ΑΜΦΙ και όσων άλλων ανάλογων εντύπων επακολούθησαν. 

Lgbtqi+
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Διεθνής Ημέρα Τρανς Μνήμης: Tουλάχιστον 350 δολοφονίες φέτος παγκοσμίως

Lgbtqi+ / Διεθνής Ημέρα Τρανς Μνήμης: Tουλάχιστον 350 δολοφονίες φέτος παγκοσμίως

Περισσότερα από 350 τρανς και intersex άτομα έχουν χάσει τη ζωή τους το 2024, σύμφωνα με τα στοιχεία νέας έκθεσης του προγράμματος παρακολούθησης δολοφονιών των τρανς που συμπίπτει με τη Διεθνή Ημέρα Τρανς Μνήμης
THE LIFO TEAM
ΗΠΑ: Η οργή της τρανς βουλευτή Σάρα Μακμπράιντ στην απαγόρευση να χρησιμοποιεί τις γυναικείες τουαλέτες στο Καπιτώλιο

Lgbtqi+ / Η οργή της τρανς βουλευτή Σάρα ΜακΜπράιντ στην απαγόρευση να χρησιμοποιεί τις γυναικείες τουαλέτες στο Καπιτώλιο

Η Ρεπουμπλικανή Νάνσι Μέις εισάγει ψήφισμα προκειμένου να απαγορευτεί στις τρανς γυναίκες να χρησιμοποιούν τις γυναικείες τουαλέτες, σχεδόν δύο εβδομάδες μετά την εκλογή της πρώτης εκλεγμένης τρανς στο Κογκρέσο των ΗΠΑ
THE LIFO TEAM
Ταϊλάνδη: Η νομιμοποίηση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών προσελκύει τεράστιο κύμα τουριστών

Διεθνή / Ταϊλάνδη: Η νομιμοποίηση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών προσελκύει τεράστιο κύμα τουριστών

Η Ταϊλάνδη έχει το πλεονέκτημα ότι βρίσκεται κοντά σε χώρες χωρίς ισότητα στον γάμο, όπως η Ινδία, με περισσότερους από 3,6 δισεκατομμύρια ανθρώπους να κατοικούν εντός πτήσης πέντε ωρών από τη χώρα
LIFO NEWSROOM
Βασίλης Σωτηρόπουλος: «Έχουν γίνει μεγάλα βήματα στη νομοθεσία για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, υπάρχουν όμως ακόμα σημαντικά κενά»

Βιβλίο / Βασίλης Σωτηρόπουλος: «Έχουν γίνει μεγάλα βήματα στη νομοθεσία για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, υπάρχουν όμως ακόμα σημαντικά κενά»

Μια διαφωτιστική συζήτηση με τον γνωστό δικηγόρο παρ’ Αρείω Πάγω και συγγραφέα με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του ΛΟΑΤΚΙ + Δικαιώματα & Ελευθερίες (εκδ. Σάκκουλα), ένα μνημειώδες όσο και πολύτιμο βοήθημα για κάθε ενδιαφερόμενο άτομο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Τραμπ επέλεξε την ομοφοβική κυβερνήτη Κρίστι Νόεμ για υπουργό Εσωτερικής Ασφάλειας

Lgbtqi+ / Ο Τραμπ επέλεξε την ομοφοβική κυβερνήτη Κρίστι Νόεμ για υπουργό Εσωτερικής Ασφάλειας

Μόλις λίγες ημέρες μετά την εκλογική του νίκη, οι επιλογές του για τις υψηλόβαθμες θέσεις της κυβέρνησής του επιβεβαιώνουν τις προθέσεις του απέναντι στην ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα
LIFO NEWSROOM
Η woke κουλτούρα, η «ψήφος της λεβάντας» και οι αμερικανικές εκλογές

Οπτική Γωνία / Η «ψήφος της λεβάντας» και οι αμερικανικές εκλογές

Μπορεί η ιστορία να «γυρίσει πίσω»; Όχι βέβαια ή έτσι πιστεύουμε. Οι «LGBTQI+ unfriendly» πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος επανεξελέγη Πρόεδρος των ΗΠΑ κόντρα σε κάθε λογική –ή μήπως όχι;‒ προβληματίζουν την αμερικανική ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ