Άγριο πράγμα ο ήχος απ τις σειρήνες! Πετάχτηκα από το κρεβάτι, κοίταξα έξω απ το παράθυρο και προσπάθησα να καταλάβω. Ξημερώματα και η Λεμεσός βουίζει από τις σειρήνες του πολέμου. Μετά από λίγα δευτερόλεπτα θυμήθηκα πως ξημέρωνε 20 Ιουλίου. Φευγαλέα πέρασαν από το μυαλό οι εικόνες της εισβολής των Τούρκων στο νησί το 1974. Αυτών που ήρθαν για να φέρουν την ειρήνη όπως ακουγόταν τότε... Μέχρι που να με πάρει και πάλι ο ύπνος «ζωντάνεψαν» για λίγο μπροστά μου οι κλασσικές εικόνες που οι νεότεροι έχουμε στο μυαλό μας όταν μιλάμε για το θέμα. Τα παιδιά που κλαίνε, γυναίκες με φωτογραφίες αγνοούμενων στα χέρια, οι αιχμάλωτοι με τα χέρια πίσω απ το κεφάλι, ο Μακάριος, οι παραλίες της Κερύνειας και φυσικά η Αμμόχωστος! Δεν άργησε να με πάρει ο ύπνος στην ασφάλεια του μαξιλαριού μου. Δευτερόλεπτα ανακούφισης πριν κοιμηθώ! «Τουλάχιστον εμείς είμαστε ασφαλείς. Άραγε πως ένιωσαν τότε αυτοί που ξύπνησαν από τις σειρήνες του πολέμου και κατάλαβαν πως δεν ήταν άσκηση ή δοκιμή αλλά πραγματικότητα;» διερωτήθηκα αλλά απάντηση δε πρόλαβα να δώσω στον εαυτό μου! Την άλλη μέρα ξύπνησα με αυτή τη σκέψη... Όταν κάποιος κάνει κομμάτια αυτό το αίσθημα ασφάλειας που αισθάνεσαι μέσα στην κρεβατοκάμαρα σου, στο σπίτι σου, στην πόλη σου, πόσο μάλλον στη χώρα σου τότε ναι! Υποφέρεις.
Έχοντας στο μυαλό μου τις σειρήνες περίμενα με μεγάλη περιέργεια να δω τι είδους εκδηλώσεις θα πραγματοποιούνταν ανήμερα της θλιβερής επετείου. Περίμενα να βρω κάτι διαφορετικό από τις καθιερωμένες πολιτικές ομιλίες, τις εκθέσεις φωτογραφίας και τα τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ. Δεν το βρήκα... Ούτε ενθουσιάστηκα με όσα είδα αφού μου θύμισαν τις χλιαρές επετειακές εκδηλώσεις στην Ελλάδα που τα τελευταία χρόνια κάποιοι θέλουν να τις εξαφανίσουν... Ακόμα και στην παραλία, έψαχνα να βρω κάτι. Λες και υπήρχε περίπτωση να έρθουν με τις σημαίες και τις ντουντούκες εκεί που κάνουμε μπάνιο να μας θυμίσουν πως τέτοια μέρα το 1974 γράφτηκε η μαύρη σελίδα στην ιστορία του νησιού... Η ζωή κυλά και στην παραλία δεν άκουγες για εισβολή και Τούρκους. Άκουγες για οικονομική κρίση, διακοπές στα Ελληνικά νησιά, πνιγμούς σε παραλία της Πάφου, καύσωνα και Νομοσχέδια για πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας...
Γυρίζοντας σπίτι το απόγευμα της ίδιας μέρας πέρασα μπροστά από ένα ανθοπωλείο. Την προσοχή μου τράβηξε μια μικρή ταμπέλα. «Μνήμες 1974» έγραφε. Ο ιδιοκτήτης του μαγαζιού έστελνε το μήνυμα του μέσα από τα λουλούδια και κυρίως με τα μικροσκοπικά γλαστράκια με πρασινάδα που λες πως επίτηδες είχε τοποθετήσει έτσι ώστε να θυμίζουν τις ομορφιές της κατεχόμενης Κύπρου. Μη έχοντας φύγει από μέσα μου το μικρόβιο του ρεπορτάζ πήρα την απόφαση να μπω μέσα, να του συστηθώ και να του ζητήσω να τον φωτογραφίσω με φόντο τα γλαστράκια του και την πινακίδα. Πηγαίνοντας προς την είσοδο είδα ένα παλιό αυτοκίνητο. Στοιβαγμένα πάνω στην οροφή του δεκάδες αντικείμενα. Ψάθες, καρέκλες, κιλίμια, καλάθια και μπιτόνια και στο πλάι γραμμένο «Ιούλιος 1974». Ο συνειρμός με έκανε να ανατριχιάσω.
Την ώρα που ετοιμαζόμουν να μπω στο μαγαζί περνά από δίπλα μου μια ηλικιωμένη κυρία. Βάδιζε αργά και κρατούσε μπαστούνι. Το βλέμμα της έπεσε πάνω στο αυτοκίνητο. Είδε ότι το κοιτούσα και εγώ επίμονα. Αυτή έμοιαζε να το χει ξαναδεί. Με κοίταξε στα μάτια για λίγα δευτερόλεπτα. Πήγα να την ρωτήσω, εντελώς αυθόρμητα, από πού είναι! Δε ξέρω γιατί, έτσι που ήρθε! Πριν το κάνω παρατήρησα πως πήγε να βουρκώσει και απλά κούνησε το κεφάλι της καταφατικά. Τρεις φορές. Ίσως και ένας ανεπαίσθητος αναστεναγμός. Συνέχισε να περπατάει. Πλέον όμως όχι περήφανα όπως πριν. Με κεφάλι κατεβασμένο... Ίσως και με λίγο πιο αργό βήμα. Πριν προλάβω να επανέλθω στην πραγματικότητα το βλέμμα μου έπεσε στα άσπρα, περιποιημένα μαλλιά της.
Για δεύτερη φορά, σε διάστημα λίγων λεπτών, το μυαλό μου έπαιξε πάλι περίεργο παιχνίδι... Θυμήθηκα ένα βίντεο που είχα δει στο YouTube. Το βίντεο διάρκειας 3 λεπτών που αξίζει όλοι να δουν έχει τίτλο «Η τελευταία κάτοικος της Αμμοχώστου». Μια γιαγιά με άσπρα μαλλιά. Την απομακρύνουν από το σπίτι της. Αυτή κάνει το σταυρό της και βουρκωμένη μπαίνει στο τζιπ...
Δεν ήθελα πλέον ούτε με τον ιδιοκτήτη του ανθοπωλείου να μιλήσω, ούτε την πρωτοβουλία του να επαινέσω! Έπρεπε να του πω ένα μπράβο αλλά δε το έκανα. Έφυγα σκεπτόμενος πως μέσα από μια τέτοια χειρονομία μπόρεσε κάποιους να τους αφυπνίσει. Σε άλλους να ξυπνήσει μνήμες. Μέρες μετά το αυτοκίνητο – αντίκα είναι ακόμη εκεί. Όπως και η μικρή πινακίδα. Σε αυτές τις μικρές λεπτομέρειες κρύβεται ο πόνος. Η νοσταλγία και τελικά η πίκρα. Μπορεί να πηγαίνεις παραλία με τα παιδιά. Μπορεί να βιάζεσαι γιατί άργησες να επιστρέψεις στο γραφείο. Όταν όμως περνάς από αυτό τον δρόμο και η ματιά πέφτει σε τέτοιες εικόνες, ναι, εκείνο το τσίμπημα στην καρδιά έρχεται αστραπιαία. Και διαρκεί λίγο. Όσο το βίντεο με την γιαγιά τελευταία κάτοικο της Αμμοχώστου. Όσο ο αναστεναγμός της γιαγιάς στη Λεμεσό...
