ΟI ΛΕΞΕΙΣ «ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ» ΚΑΙ «ΕΜΒΟΛΙΑ» κρέμονται πλέον από τα χείλη όλων μας και συζητιούνται σε κάθε πηγαδάκι, στο σχολείο, στο γραφείο, στον δρόμο. Η πανδημία του ιού SARS-CoV-2 έγινε αιτία να καταλάβουμε όλοι πως τα εμβόλια δεν εξαντλούνται σε αυτά που γίνονται στη βρεφική και στην παιδική ηλικία, πως αφορούν μικρούς και μεγάλους και αποτελούν αληθινά το μεγαλύτερο επίτευγμα της επιστήμης. Όχι στα χαρτιά αλλά στην πράξη.
Αναμένοντας το εμβόλιο για τον κορωνοϊό, η εμβολιαστική περίοδος ξεκινά την προσεχή εβδομάδα με τον προληπτικό εμβολιασμό για τη γρίπη, που φέτος, λόγω συνθηκών, έγινε αληθινό «talk of the town», με κάθε φαρμακείο της επικράτειας να δέχεται κρατήσεις εμβολίων από τους ασφαλισμένους, ώστε να έχουν προτεραιότητα όταν στις 15 Οκτωβρίου αρχίσουν να έρχονται οι 4,2 εκατ. δόσεις του αντιγριπικού εμβολίου που δέσμευσε φέτος η Ελλάδα.
Το φαινόμενο των κρατήσεων εμβολίων σε τέτοια έκταση δεν είχε καταγραφεί ξανά στο παρελθόν, αφού μέχρι πρόπερσι η συμμόρφωση του κοινού, ακόμα και των υγειονομικών, στις συστάσεις των ειδικών για τον προληπτικό αντιγριπικό εμβολιασμό ήταν από φτωχή έως μέτρια, με λιγότερο από το 40% των ανθρώπων που θα έπρεπε να εμβολιαστούν να εμβολιάζονται.
Σε ό,τι αφορά τις ευπαθείς ομάδες για τις αναπνευστικές λοιμώξεις, στις πρώτες θέσεις βρίσκονται οι καπνιστές και όσοι κάπνιζαν για πολλά χρόνια.
Η μαζική επιθυμία του κόσμου φέτος να εμβολιαστεί για τη γρίπη, μετά τις ανακοινώσεις των ειδικών της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας ότι ο κίνδυνος συλλοίμωξης κορωνοϊού και γρίπης αυξάνει την επιβάρυνση του οργανισμού και τον κίνδυνο νοσηρότητας και θνητότητας ειδικά στους ηλικιωμένους, ανατρέπει αυτή την εικόνα και κάνει τον καθηγητή Πνευμονολογίας του Νοσοκομείου «Αττικόν» Στέλιο Λουκίδη να σχολιάσει με χιούμορ πως το αντιεμβολιαστικό κίνημα όχι μόνο βρήκε τον δάσκαλό του αλλά και αναμένεται να εξαφανιστεί σχεδόν!
Ο κ. Λουκίδης προσθέτει πως για καλύτερη προστασία από τις αναπνευστικές λοιμώξεις οι ηλικιωμένοι και οι ενήλικες που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες πρέπει να κάνουν και το εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο, που μπορεί να γίνει την ίδια μέρα με το αντιγριπικό ή με δύο εβδομάδες διαφορά. Επειδή πολλοί άνθρωποι ρωτούν ποιο από τα δύο διαθέσιμα για τον πνευμονιόκοκκο εμβόλια πρέπει να γίνεται, ο καθηγητής απαντά ότι καλό είναι να γίνεται άπαξ το 13δύναμο και μία φορά τουλάχιστον το 23δύναμο, που κανονικά επαναλαμβάνεται κάθε 5ετία. Τα δύο πνευμονιοκοκκικά εμβόλια μπορούν να γίνουν την ίδια χρονιά, με 6-12 μήνες διαφορά, και πρέπει πάντοτε να έχουμε στον νου μας ότι τα εμβόλια που κάνουμε, για να δράσουν και να δημιουργήσουν αντισώματα, χρειάζονται 2-3 εβδομάδες.
«Σε ό,τι αφορά τις ευπαθείς ομάδες για τις αναπνευστικές λοιμώξεις, στις πρώτες θέσεις βρίσκονται οι καπνιστές και όσοι κάπνιζαν για πολλά χρόνια, με τις έρευνες να φανερώνουν ότι αν προσβληθούν από τη λοίμωξη Covid-19 έχουν 79% περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν βαριά, να διασωληνωθούν στην εντατική και να πεθάνουν» προειδοποιεί από την πανεπιστημιακή πνευμονολογική κλινική του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» η επίκουρη καθηγήτρια Πνευμονολογίας Βίκυ Κατσαούνου.
«Ένα άλλο ζήτημα που προβληματίζει τους ειδικούς είναι η τάση πολλών Ελλήνων γονιών να αμελούν τις αναμνηστικές δόσεις των εμβολίων όσο τα παιδιά μεγαλώνουν και παύουν να θεωρούνται πολύ ευάλωτα. Οι αναμνηστικές δόσεις πρέπει να γίνονται προκειμένου τα εμβόλια να προσφέρουν ανοσία μακράς διαρκείας, γιατί στην αντίθετη περίπτωση δημιουργούνται ρωγμές στο τείχος της ανοσίας της κοινότητας, με δυσάρεστα αποτελέσματα. Θυμάστε τι είχε συμβεί με την επιδημική έξαρση της ιλαράς...» τονίζει η αναπληρώτρια καθηγήτρια Παιδιατρικής και Εφηβικής Υγείας Άρτεμις Τσίτσικα, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής.
Η καθηγήτρια υπενθυμίζει ότι ένα ξεχωριστής σημασίας εμβόλιο για τις νέες και τους νέους είναι το 9δύναμο εμβόλιο HPV, που αποτελεί μια μεγάλη νίκη της ιατρικής, καθώς πρώτη φορά ένα εμβόλιο προσφέρει πολυδιάστατη προστασία από πολλές μορφές καρκίνου.
Παγκόσμιο ράλι για τα Covid εμβόλια
Η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου ευρώ τους τελευταίους μήνες είναι ξεκάθαρα η εξής: «Πότε θα έρθουν τα εμβόλια για τον κορωνοϊό;». Η ερώτηση προσώρας μένει χωρίς απάντηση, αλλά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως το παγκόσμιο ράλι που διεξάγεται σε κορυφαία ερευνητικά εργαστήρια της Ευρώπης, της Αμερικής και της Ασίας θα δώσει σύντομα καρπούς. Ακόμα και όταν εμφανίζονται ανεπιθύμητες ενέργειες που φρενάρουν την όλη διαδικασία, η κούρσα των εμβολίων απλώς ρίχνει ταχύτητες – δεν σταματά, ούτε φτάνει σε αδιέξοδα.
Μέχρι στιγμής, προβάδισμα φαίνεται να έχουν πάρει δύο mRNA εμβόλια που δοκιμάζονται σε κλινικές μελέτες φάσης 3 σε μεγάλο αριθμό συμμετεχόντων (κοντά στους 30.000 ανθρώπους), ώστε να μπορέσουν να διερευνηθούν οι σπάνιες παρενέργειες.
Όπως τονίζει ο Μάριος Λαζανάς, παθολόγος-λοιμωξιολόγος και πρόεδρος της Εταιρείας Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS, έχοντας την εμπειρία των πολυετών προσπαθειών των επιστημόνων να αναπτύξουν ένα εμβόλιο για τον ιό HIV, το εμβόλιο για τον κορωνοϊό μπορεί να έχει αποτελεσματικότητα από 50% έως 70% και πιθανώς να πρέπει να γίνεται σε δύο δόσεις ετησίως. Όλοι οι ειδικοί, πάντως, συμφωνούν πως, μέχρι να γίνουν διαθέσιμα τα δισεκατομμύρια των δόσεων που θα απαιτηθούν, το εμβόλιο που έχουμε στα χέρια μας είναι η μάσκα και η τήρηση των αποστάσεων, ώστε να «παγώσουμε» τη διασπορά του SARS-CoV-2.