Μόνο το 1977 η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών κάλεσε τα κράτη-μέλη της να ανακηρύξουν την 8η Μαρτίου ως Ημέρα του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των γυναικών και την παγκόσμια ειρήνη και μόνο μια πόλη στον κόσμο, το Βερολίνο, γιορτάζει ως αργία την 8η Μαρτίου από το 2019.
Πριν γιορταστεί, αμφισβητηθεί και σχολιαστεί ποικιλοτρόπως, η Ημέρα της Γυναίκας, που μοιάζει σήμερα αυτονόητη, έχει μια μακρά ιστορία συνδεδεμένη με τους αγώνες των γυναικών, τη μόρφωση και την ψήφο τους, με περιορισμούς, εξευτελισμούς και δημόσιες απειλές, με την εφημερίδα Daily Mail να επινοεί τον όρο σουφραζέτα, έναν όρο που χρησιμοποιήθηκε ευρέως ως υποτιμητικός χαρακτηρισμός εναντίων των μελών του κινήματος υπέρ του δικαιώματος ψήφου, εναντίον των γυναικών που πλημμύριζαν τους δρόμους του Λονδίνου στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα.
Με έναν άντρα στο πλευρό τους, τον Τζον Στιούαρτ Μιλ, στη Βρετανία, τα μέλη της Εθνικής Ένωσης για το Δικαίωμα Ψήφου των Γυναικών, η οποία ιδρύθηκε το 1897, αρχίζουν τους αγώνες τους. Έξυπνες, μαχητικές, οι γυναίκες συσπειρώνονται ζητώντας ψήφο, κάτι που όσο και αν φαίνεται απίθανο, ακόμα και σήμερα, είχε ήδη κάνει η μακρινή Νέα Ζηλανδία, που ήταν η πρώτη χώρα που εκχώρησε ψήφο στις γυναίκες άνω των 21 από το 1893.
Μόνο το 1911, ένα εκατομμύριο άνθρωποι διαδήλωσαν στην Αυστρία, τη Δανία, τη Γερμανία και την Ελβετία για το δικαίωμα ψήφου των γυναικών και τα ίσα δικαιώματα.
Πίσω στο Λονδίνο, η Μίλισεντ Φόσετ, η Έμελιν Πάνκχερστ και οι κόρες της, Κρίσταμπελ και Σίλβια, αγωνίζονται να καταρρίψουν επιχειρήματα όπως ότι οι γυναίκες είναι υπερβολικά συναισθηματικές και ανίκανες για ορθολογική σκέψη, σε αντίθεση με τους άντρες, άρα δεν πρέπει να ψηφίζουν.
Σύνθημα τους ήταν «πράξεις αντί λόγια». Τα κατάφεραν εν μέρει το 1918, όταν το δικαίωμα ψήφου έγινε πραγματικότητα. Όχι για όλες. Έγινε γι’ αυτές που ήταν πάνω από 30 ετών και διέθεταν μια ορισμένη περιουσία. Ωστόσο οι γυναίκες μπορούσαν, έστω και μερικώς, να ψηφίζουν στις βουλευτικές εκλογές. Συνολικά 8,4 εκατομμύρια γυναίκες απέκτησαν τότε δικαίωμα ψήφου.
Αν υπάρχει κάτι που κάνει τη δράση τους πρωτοπόρο ήταν η εφευρετικότητά τους σε πορείες και διαμαρτυρίες. Παρά τη «σκληρή» απάντηση της αστυνομίας με συλλήψεις, ξύλο και φυλακίσεις, δεν δίσταζαν να σπάνε τζαμαρίες, να ανατινάζουν γραμματοκιβώτια και να ανάβουν φωτιές σε άδεια κτίρια. Στη διάρκεια των κινητοποιήσεων που διήρκεσαν χρόνια φυλακίστηκαν τουλάχιστον χίλιες γυναίκες.
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, οι γυναίκες αρχίζουν να κάνουν την επανάστασή τους. Η Ελίζαμπεθ Τζένινγκς Γκράχαμ, μια Αφροαμερικανή Νεοϋορκέζα δασκάλα, το 1854, επέμενε να μπαίνει στο τραμ που ήταν ιδιωτικό εκείνη την εποχή, με τους επιβάτες να διαχωρίζονται φυλετικά. Η μοναδική της αντίσταση οδήγησε δέκα χρόνια αργότερα, το 1855, στην κατάργηση των διαχωρισμών σε όλα τα συγκοινωνιακά δίκτυα της Νέας Υόρκης.
Η Βικτόρια Γούντχαλ μια από τις προδρομικές μορφές του φεμινισμού στις ΗΠΑ, το 1872 έγινε παγκοσμίως γνωστή εξαιτίας της υποψηφιότητας που έθεσε για το αξίωμα του προέδρου σε μια εποχή που οι γυναίκες δεν είχαν καν ψήφο. Μάλιστα ως υποψήφιο αντιπρόεδρο επέλεξε τον μαύρο πρώην σκλάβο Φρέντερικ Ντάγκλας.
Το 1832 οι μοδίστρες της Νέας Υόρκης οργάνωσαν την πρώτη απεργία, την Tailoresses Strike, την οποία καθοδηγούσε η Σάρα Μονρό. Στη Νέα Υόρκη του 19ου αιώνα των κοινωνικών, οικονομικών και πολιτιστικών αλλαγών, η θέση της γυναίκας ακόμα και με την άνοδο της μεσαίας τάξης ήταν στο σπίτι και μόνο εκεί.
Το 1909 γίνεται εισήγηση για την τήρηση της «Ημέρας της Γυναίκας» στις 8 Μαρτίου, σε μια εκδήλωση στα τέλη Φεβρουαρίου της ίδιας χρονιάς, που είχε θέμα την εθνική ημέρα της γυναίκας, μετά από εισήγηση της Τερέζα Μαλκίελ, μιας εργάτριας γεννημένης στην Ουκρανία, της πρώτης γυναίκας που από το εργοστάσιο ανέβηκε στην ηγεσία του σοσιαλιστικού κόμματος της Αμερικής.
Η Μαλκίελ έγραψε το 1910 το «Ημερολόγιο του Shirtwaist Striker», του εργοστασίου όπου δούλευε και πιστώνεται ότι βοήθησε στη μεταρρύθμιση των εργατικών νόμων στη Νέα Υόρκη. Στο εργοστάσιο δούλευε από 14 ετών. Πίστευε στον γυναικείο ακτιβισμό και έκανε εκστρατείες, μοίραζε φυλλάδια και καθιέρωσε μια ετήσια Εθνική Ημέρα της Γυναίκας, ξεκινώντας από τις 28 Φεβρουαρίου 1909, την οποία παρακολούθησαν πολλά ευρωπαϊκά σοσιαλιστικά κόμματα. Αυτή η συγκεκριμένη μέρα θεωρείται πρόδρομος της Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας που γιορτάζουμε πλέον στις 8 Μαρτίου.
Στην Ευρώπη η Γερμανίδα Σοσιαλίστρια Λουίζε Τσιτς πρότεινε την καθιέρωση μιας ετήσιας Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας και υποστηρίχθηκε από τη συνάδελφο σοσιαλίστρια και αργότερα κομμουνίστρια ηγέτιδα Κλάρα Τσέτκιν και από την Κέιτ Ντούκε. Οι γυναίκες ζήτησαν να τους δοθεί το δικαίωμα του εκλέγειν και της κατοχής δημοσίων αξιωμάτων. Μόνο το 1911, ένα εκατομμύριο άνθρωποι διαδήλωσαν στην Αυστρία, τη Δανία, τη Γερμανία και την Ελβετία για το δικαίωμα ψήφου των γυναικών και τα ίσα δικαιώματα.
Η πρώτη φορά που γιορτάστηκε την 8η Μαρτίου η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας ήταν το 1914, πιθανόν επειδή η ημέρα αυτή ήταν Κυριακή. Στη Γερμανία διαδήλωσαν για τη γυναικεία ψήφο, κάτι που κατάφεραν να έχουν τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1918. Την ίδια μέρα, στις 8 Μαρτίου 1914, πραγματοποιήθηκε πορεία από το Μπόου μέχρι την πλατεία Τραφάλγκαρ προς υποστήριξη της γυναικείας ψηφοφορίας. Η «σουφραζέτα» Σίλβια Πάνκχερστ συνελήφθη μπροστά από το σταθμό Τσάρινγκ Κρος πηγαίνοντας να μιλήσει στην πλατεία Τραφάλγκαρ.
Στις 8 Μαρτίου του 1917, στην πρωτεύουσα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας Πετρούπολη, οι εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας διαδήλωσαν γεμίζοντας τους δρόμους όλης της πόλης, απαιτώντας το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, τον τερματισμό των ελλείψεων τροφίμων και το τέλος του τσαρισμού. Δεν ήξεραν ότι είχαν σημάνει την αρχή της Οκτωβριανής επανάστασης. Είκοσι χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1954, η 8η Μαρτίου κηρύχθηκε ως μη εργάσιμη ημέρα στην ΕΣΣΔ προς τιμήν των γυναικών.
Η ισότητα ανδρών και γυναικών στην Ελλάδα θεσπίζεται συνταγματικά από το 1975. Σύμφωνα με το άρθρο 4 του Συντάγματος: Oι Έλληνες και οι Eλληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις.
Από τότε που η υπέρμαχος των γυναικείων δικαιωμάτων Καλλιρρόη Παρρέν ίδρυσε το 1887 στην Ελλάδα το πρώτο περιοδικό για τα δικαιώματα της γυναίκας (Εφημερίς των Κυριών), πέρασαν 69 χρόνια μέχρι το 1956, όταν οι Ελληνίδες απέκτησαν πλήρες δικαίωμα ψήφου.
