Τρεις νέους νόμους ενέκρινε το Ευρωκοινοβούλιο, ανοίγοντας τον δρόμο για τη μεταρρύθμιση του συστήματος ιδίων πόρων της ΕΕ και τη θέσπιση νέων πηγών εσόδων για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.
Την Πέμπτη, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν έναν εκτελεστικό και δύο επιχειρησιακούς κανονισμούς σχετικά με τις προβλεπόμενες μεθόδους είσπραξης ή διάθεσης συγκεκριμένων ιδίων πόρων, που συνιστούν τα έσοδα του προϋπολογισμού της ΕΕ.
Οι τρεις αυτοί νόμοι δρουν σε συνδυασμό με την καίριας σημασίας απόφαση για τους ίδιους πόρους, η οποία εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο τον Σεπτέμβριο και από το Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2020. Αυτήν την περίοδο, τα κράτη μέλη βρίσκονται σε διαδικασία κύρωσης της απόφασης. Μέχρι τις 18 Μαρτίου την είχαν εγκρίνει 9 από τις 27 χώρες της ΕΕ (περισσότερες πληροφορίες για τη διαδικασία κύρωσης).
Οι νέοι κανονισμοί περιλαμβάνουν διατάξεις που αφορούν τον υπολογισμό και την απλούστευση των εσόδων της ΕΕ, τη διαχείριση των ταμειακών ροών και τα δικαιώματα παρακολούθησης και επιθεώρησης. Οι διατάξεις αυτές είναι απαραίτητες για να εξασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία του σκέλους των εσόδων του προϋπολογισμού της ΕΕ.
Μόλις τα κράτη μέλη ολοκληρώσουν τη διαδικασία κύρωσης της απόφασης για τους ίδιους πόρους, το πακέτο που εγκρίθηκε σήμερα θα ισχύσει αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 2021. Σε αυτό προβλέπεται για πρώτη φορά και η νέα εισφορά για τα πλαστικά. Η εισφορά αυτή είναι η πρώτη μεταξύ διαφόρων νέων πηγών εσόδων που θα θεσμοθετηθούν έως το 2026.
Η απόφαση για τους ίδιους πόρους θα επιτρέψει στην ΕΕ να δανειστεί 750 δισ. ευρώ για το σχέδιο ανάκαμψης «Next Generation EU».
Δηλώσεις των συνεισηγητών
José Manuel Fernandes (ΕΛΚ, Πορτογαλία): «Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δίνει και πάλι τον τόνο. Εγκρίνοντας το πακέτο αυτό, εξασφαλίζουμε ότι το σύστημα ιδίων πόρων της ΕΕ θα συμβάλει ώστε να τεθεί σε εφαρμογή το σχέδιο ανάκαμψης "Next Generation EU", μόλις κυρωθεί η απόφαση για τους ίδιους πόρους από τα κράτη μέλη. Η σημερινή ψηφοφορία στέλνει μήνυμα ότι είναι ανάγκη να δράσουμε γρήγορα και αποφασιστικά για να εξασφαλίσουμε τις προϋποθέσεις για την ανάκαμψη.»
Valérie Hayer (Renew, Γαλλία): «Για άλλη μια φορά, το Κοινοβούλιο ενεργεί γρήγορα, για να γίνει πραγματικότητα το σχέδιο ανάκαμψης. Από την πλευρά μας καλούμε πλέον όλα τα κράτη μέλη να κυρώσουν το σχέδιο ανάκαμψης το συντομότερο δυνατό. Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για καθυστερήσεις. Επιπλέον, η συμφωνία αποπληρωμής του Δεκεμβρίου δεσμεύει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει μια ψηφιακή εισφορά της ΕΕ τον Ιούνιο, ανεξάρτητα από το τι θα συμβεί σε επίπεδο ΟΟΣΑ».
Αποτελέσματα ψηφοφοριών
Κανονισμός για τον υπολογισμό του ιδίου πόρου που βασίζεται στα απορρίμματα πλαστικών συσκευασιών: 540 ψήφοι υπέρ, 109 κατά, 38 αποχές.
Εκτελεστικά μέτρα για το σύστημα των ιδίων πόρων: 560 ψήφοι υπέρ, 48 κατά, 82 αποχές.
Είσπραξη των ιδίων πόρων που προέρχονται από τον ΦΠΑ: 552 ψήφοι υπέρ, 69 κατά, 67 αποχές
Στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων σχετικά με τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027 (το «πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο»), οι ευρωβουλευτές κατάφεραν να εξασφαλίσουν έναν υποχρεωτικό οδικό χάρτη για νέες πηγές εσόδων της ΕΕ. Τα τρία στάδια που προβλέπονται στον οδικό χάρτη για τους ίδιους πόρους είναι τα εξής:
- Πρώτο στάδιο (2021): τον Ιανουάριο του 2021 θεσπίστηκε για πρώτη φορά μια νέα εισφορά για τα πλαστικά, ενώ έως τον Ιούνιο θα υποβληθούν νέες νομοθετικές προτάσεις σχετικά με ένα νέο μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα, μια νέα ψηφιακή εισφορά, καθώς και ένα αναθεωρημένο σύστημα εμπορίας εκπομπών.
- Δεύτερο στάδιο (2022 και 2023): το Συμβούλιο θα εξετάσει αυτές τις νέες πηγές εσόδων έως την 1η Ιουλίου 2022 το αργότερο, ώστε να μπορεί να τις θέσει σε ισχύ έως την 1η Ιανουαρίου 2023.
- Τρίτο στάδιο (2024-2026): έως τον Ιούνιο του 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει προτάσεις σχετικά με πρόσθετους νέους ιδίους πόρους. Σε αυτούς μπορούν να περιλαμβάνονται ένας φόρος επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών και μια οικονομική εισφορά από τις εταιρείες ή μια νέα κοινή βάση φορολογίας εταιρειών.
Το Συμβούλιο θα εξετάσει αυτές τις νέες πηγές εσόδων της ΕΕ έως την 1η Ιουλίου 2025 το αργότερο, ώστε να μπορεί να τις θέσει σε ισχύ έως την 1η Ιανουαρίου 2026.
