Βαρύς ο αντίκτυπος της πανδημίας στα άτομα με ψωρίαση

Όπως ισχύει για όλα τα χρόνια νοσήματα, η πανδημία έγινε αιτία να παραμεληθεί και η ψωρίαση, γεγονός που δημιούργησε πρόσθετα προβλήματα στους ασθενείς, αναδεικνύοντας παράλληλα την ανάγκη να μη χάνουν την επαφή με τον γιατρό τους και να συνεχίσουν να λαμβάνουν την κατάλληλη θεραπεία που θα τους εξασφαλίσει κάθαρση του δέρματος από τις χαρακτηριστικές ψωριασικές πλάκες και καλύτερη ποιότητα ζωής, χωρίς τη βαριά σκιά του ψυχολογικού και κοινωνικού στίγματος της νόσου.

Η ψωρίαση είναι μια αυτοάνοση πάθηση, η οποία εκδηλώνεται ως χρόνια δερματοπάθεια. Μπορεί να προκαλέσει κνησμό, πόνο στο δέρμα, ενώ οι δερματικές βλάβες είναι συχνότερες στους αγκώνες, στα γόνατα, στην επιδερμίδα του τριχωτού της κεφαλής, στις παλάμες και στα πέλματα. Παρόλο που η ψωρίαση δεν είναι μεταδοτική πάθηση, έχει σοβαρό αρνητικό αντίκτυπο και στην ψυχολογία των ασθενών, καθώς το κοινωνικό στίγμα που δημιουργούν οι εμφανείς βλάβες στο δέρμα επηρεάζει την ποιότητα της ζωής τους.

Η ρατσιστική αντιμετώπιση, λόγω έλλειψης ενημέρωσης, ήταν έντονη, καθώς το 32,3% απάντησε ότι δεν θα ήθελε ένα άτομο με ψωρίαση να έρθει στο σπίτι του. Σχεδόν το 57% των ερωτηθέντων χαρακτήρισε τους ανθρώπους με ψωρίαση ως ανασφαλείς, ενώ το 45% αξιολόγησε τους ασθενείς ως μη ελκυστικούς.

Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε λίγο πριν από την πανδημία στην επιστημονική επιθεώρηση «Journal of the American Academy of Dermatology» από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ, πολλοί πιστεύουν ακόμα σε μύθους που αφορούν την ψωρίαση και ακολουθούν εσφαλμένα στερεότυπα. Έτσι, το 54% των συμμετεχόντων απάντησε ότι δεν θα σκεφτόταν να βγει ραντεβού με ένα άτομο που έχει ψωρίαση και το 39,4% ότι δεν θα έδινε το χέρι σε κάποιον που έχει τέτοια σημάδια στο δέρμα. Η ρατσιστική αντιμετώπιση, λόγω έλλειψης ενημέρωσης, ήταν έντονη, καθώς το 32,3% απάντησε ότι δεν θα ήθελε ένα άτομο με ψωρίαση να έρθει στο σπίτι του. Σχεδόν το 57% των ερωτηθέντων χαρακτήρισε τους ανθρώπους με ψωρίαση ως ανασφαλείς, ενώ το 45% αξιολόγησε τους ασθενείς ως μη ελκυστικούς.

Τα άτομα με ψωρίαση είναι συχνά απογοητευμένα και με ιδιαίτερες ευαισθησίες που οφείλονται στη χρονιότητα της νόσου τους και στο γεγονός ότι συχνά το εξάνθημα εντοπίζεται σε σημεία ορατά. Ως εκ τούτου, είναι απόλυτα δικαιολογημένο να έχουν βασικό στόχο την πλήρη δερματική κάθαρση, κάτι που προσφέρουν οι βιολογικές θεραπείες. Μία από τις καινοτόμες βιολογικές θεραπείες, που εγκρίθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) και χορηγείται και στη χώρα μας, είναι η δραστική ουσία brodalumab (μπρονταλουμάμπη), ένα φάρμακο με καινοτόμο μηχανισμό δράσης, το οποίο δεσμεύει την υπομονάδα Α του υποδοχέα της IL-17 (που παίζει κομβικό ρόλο στη παθογένεια της ψωρίασης) και έτσι αναστέλλει τη δράση πολλαπλών προφλεγμονωδών κυτταροκινών της οικογένειας IL-17. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της φλεγμονής και των κλινικών συμπτωμάτων της ψωρίασης.

Όπως έχει φανεί σε μελέτη, με το brodalumab διπλάσιος αριθμός ασθενών επιτυγχάνει πλήρη δερματική κάθαρση, χωρίς συμπτώματα ψωρίασης, σε διάρκεια 52 εβδομάδων. Επιπλέον, επιτυγχάνεται η ταχύτερη έναρξη δράσης, με έναν στους δύο ασθενείς να πετυχαίνουν εμφανή αποτελέσματα από τη δεύτερη κιόλας εβδομάδα χορήγησης του φαρμάκου, ενώ σε 6,9 εβδομάδες το 25% των ασθενών επιτυγχάνει πλήρη δερματική κάθαρση. 

Δύο χρόνια μετά την έναρξη της θεραπείας με brodalumab, πάνω από το 60% των ασθενών επιτυγχάνει πλήρη δερματική κάθαρση, την οποία διατηρούν πέντε χρόνια μετά την έναρξη θεραπείας.

Η θεραπεία της ψωρίασης σύμμαχος και για την καταπολέμηση του κορωνοϊού

Στη διάρκεια της πανδημίας αρκετοί ασθενείς δεν έβγαιναν για μήνες από το σπίτι τους, ούτε για να επισκεφτούν τον γιατρό τους και να λάβουν την προγραμματισμένη θεραπεία τους. Ωστόσο, τα άτομα με ψωρίαση δεν πρέπει να διακόπτουν τη θεραπεία τους, αλλιώς τα συμπτώματα στο δέρμα θα επιστρέψουν. 

Επιπλέον, σε μια προσπάθεια να αξιολογηθεί η πορεία της Covid σε ασθενείς με ψωρίαση και να αξιολογηθούν τυχόν επιβαρυντικοί προγνωστικοί παράγοντες, παρουσιάστηκε η πρώτη και μεγαλύτερη παγκόσμια σειρά περιστατικών κορωνοϊού σε ασθενείς με ψωρίαση, με τους παράγοντες που συσχετίστηκαν με μεγαλύτερο κίνδυνο για νοσηλεία να περιλαμβάνουν την αυξημένη ηλικία, το ανδρικό φύλο, τη μη καυκάσια φυλή και τις συννοσηρότητες. Η χρήση των βιολογικών παραγόντων σχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο νοσηλείας συγκριτικά με τις μη-βιολογικές συστηματικές θεραπείες, αν και τα ευρήματα χρήζουν περαιτέρω επιβεβαίωσης. Πάντως, τα ανοσολογικά μονοπάτια που εμπλέκονται στην παθογένεια της ψωρίασης, καθώς και οι θεραπείες που χρησιμοποιούνται για να τα καταστείλουν, πιθανώς επιδρούν στην πορεία της λοίμωξης Covid, εμποδίζοντας την καταιγίδα των κυτταροκινών.

Ακόμη και αν ο ασθενής φοβάται να πάει στο νοσοκομείο ή στο ιατρείο, πρέπει να διατηρεί επαφή με τον γιατρό του, έστω και εξ αποστάσεως. Μπορεί να κλείσει ένα τηλεφωνικό ραντεβού, να του στείλει με e-mail φωτογραφίες από το δέρμα του και να ενημερωθεί για την κατάσταση της υγείας του αλλά και για οτιδήποτε άλλο τον απασχολεί.

Οι επιστημονικές πηγές

Kamiya K, Komine M, Ohtsuki M. Biologics for Psoriasis during the COVID-19 Pandemic. J Clin Med. 2021;10(7):1390. Published 2021 Mar 30

Motta, M., Sylvester, S., Callaghan, T., & Lunz-Trujillo, K. (2021). Encouraging COVID-19 vaccine uptake through effective health communication. Frontiers in Political Science, 3:630133. doi: 10.3389/fpos.2021.630133

Pearl, R. L., Wan, M. T., Takeshita, J., & Gelfand, J. M. (2019). Stigmatizing attitudes toward persons with psoriasis among laypersons and medical students. Journal of the American Academy of Dermatology, 80(6). https://doi.org/10.1016/j.jaad.2018.08.014

Strober B, et al. J Am Acad Dermatol 2016;75:77–81.

Mahil SK, Dand N, Mason KJ, Yiu ZZN, Tsakok T, et al; PsoProtect study group. Factors associated with adverse COVID-19 outcomes in patients with psoriasis-insights from a global registry-based study. J Allergy Clin Immunol. 2021 Jan;147(1):60-71.