Αδιάτρητη «ασπίδα» τα MRNA εμβόλια και την επόμενη μέρα, όταν ο κορωνοϊός θα είναι ενδημικός

Τα εμβόλια mRNA συνέβαλαν καθοριστικά στον έλεγχο της πανδημίας και ιδιαίτερα στον περιορισμό των νοσηλειών και των θανάτων, επιτρέποντας παράλληλα την άρση των lockdowns και την επιστροφή στις καθημερινές μας δραστηριότητες.

Αλεξία Σβώλου, 14.6.2022 | 16:59

Με την πανδημία σε ύφεση και το βλέμμα στραμμένο στο φθινόπωρο, γνωρίζουμε πως ο κορωνοϊός δεν έχει πει την τελευταία του λέξη ακόμα. Για τα στελέχη του κορωνοϊού που έχουν επικρατήσει και για τυχόν άλλες παραλλαγές που θα εμφανιστούν η ασπίδα μας είναι τα mRNA εμβόλια που μέσω των αναμνηστικών δόσεων προστατεύουν πρωτίστως τους ευπαθείς και την κοινωνία στο σύνολό της. Η ανάπτυξή τους υπήρξε ένα μεγάλο επίτευγμα που θα ανοίξει νέους δρόμους στην αντιμετώπιση πολλών παθήσεων, με επόμενο ορόσημο σε αυτό το ερευνητικό success story την άφιξη των επικαιροποιημένων εμβολίων που θα προλάβουν μια νέα επιδημική έξαρση βάσει του μοντέλου διαχείρισης της γρίπης. Έως τότε, το σύνθημα που θα καθορίζει τη στάση ζωής απέναντι σε ιογενείς απειλές συνοψίζεται στη φράση «εμβολιαζόμαστε και προστατευόμαστε».

Περισσότερα από δύο χρόνια μετά την έναρξη της πανδημίας Covid-19 ετοιμαζόμαστε για το πρώτο καλοκαίρι επιστροφής στην κανονικότητα, με τα περισσότερα μέτρα να αναστέλλονται ως τον Σεπτέμβρη. Τα εμβόλια mRNA συνέβαλαν καθοριστικά στον έλεγχο της πανδημίας και ιδιαίτερα στον περιορισμό των νοσηλειών και των θανάτων, επιτρέποντας παράλληλα την άρση των lockdowns και την επιστροφή στις καθημερινές μας δραστηριότητες. Εκτιμάται ότι μόνο μέσα στο 2021 με τους εμβολιασμούς απετράπησαν στην Ελλάδα περίπου 20.000 θάνατοι.

Είμαστε τυχεροί που έχουμε στη διάθεσή μας εγκεκριμένα ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια και για τις ηλικίες από 5 ετών και άνω και μπορούμε να προστατεύσουμε τα παιδιά από την πιθανότητα να εισαχθούν στο νοσοκομείο ή και να έχουν σοβαρές και επικίνδυνες επιπλοκές για την υγεία τους.

Παρά τη συνεχή εξέλιξη του ιού, με νέες παραλλαγές να αναδύονται και να επικρατούν, τα εμβόλια συνεχίζουν να έχουν εξαιρετικά υψηλή αποτελεσματικότητα, προλαμβάνοντας νοσηλείες, εισαγωγές στη ΜΕΘ και θανάτους. Για την παραλλαγή Όμικρον που επικρατεί αυτή την περίοδο, ο εμβολιασμός ακόμα και με δύο δόσεις mRNA εμβολίων εξακολουθεί να προστατεύει σε μεγάλο βαθμό από τη σοβαρή νόσο και την ανάγκη νοσηλείας, ενώ η αναμνηστική δόση (3η δόση) έχει αποτελεσματικότητα της τάξης του 90% όσον αφορά την πρόληψη νοσηλείας.

Τα ηλικιωμένα άτομα εβδομήντα ετών και άνω και τα άτομα 60 ετών και άνω, ιδιαίτερα εκείνα με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, είναι οι ομάδες του πληθυσμού που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο. Σε αυτές τις ομάδες η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών έχει συστήσει τη χορήγηση μίας ακόμα αναμνηστικής δόσης, τέσσερις μήνες μετά την τρίτη δόση, ώστε να μειωθεί η πιθανότητα νοσηλείας, εισαγωγής στη ΜΕΘ και θανάτου. Είναι σημαντικό να χορηγηθεί έγκαιρα, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο που ο ιός είναι ακόμα εδώ, ενώ τα μέτρα ελέγχου της μετάδοσης έχουν ανασταλεί.

Δεν πρέπει όμως να παραβλέπουμε και τον κίνδυνο που εγκυμονεί η νόσος για τα παιδιά. Τα περισσότερα παιδιά και έφηβοι περνούν την Covid-19 ήπια, όμως ένα ποσοστό θα χρειαστεί νοσηλεία, ενώ μπορεί να έχει πολύ σοβαρές επιπλοκές, με τη σοβαρότερη επιπλοκή να αφορά το πολυοργανικό φλεγμονώδες σύνδρομο, γνωστό με το ακρωνύμιο MIS-C. Γνωρίζουμε πλέον επίσης ότι κάποια παιδιά και έφηβοι βιώνουν εμμένοντα συμπτώματα ακόμα και μήνες μετά τη νόσηση, το λεγόμενο long Cοvid σύνδρομο, το οποίο εκδηλώνεται με οργανικά αλλά και ψυχικά συμπτώματα που προκαλούν κούραση, στερώντας τους τη δυνατότητα να κάνουν τις αγαπημένες τους δραστηριότητες. Είμαστε τυχεροί που έχουμε στη διάθεσή μας εγκεκριμένα ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια και για τις ηλικίες από 5 ετών και άνω και μπορούμε να προστατεύσουμε τα παιδιά από την πιθανότητα να εισαχθούν στο νοσοκομείο ή και να έχουν σοβαρές και επικίνδυνες επιπλοκές για την υγεία τους, και ελπίζουμε σύντομα να αδειοδοτηθούν και εμβόλια για τα μικρότερα παιδιά και τα βρέφη, για τα οποία μέχρι σήμερα δεν έχουμε επιλογές πρόληψης.

Όσο οι κλινικές δοκιμές των επικαιροποιημένων εμβολίων έναντι του κορωνοϊού συνεχίζονται και οι ρυθμιστικές αρχές και οι αρχές δημόσιας υγείας συζητούν για τη μετάβαση στην ενδημική φάση, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο εμβολιασμός και η έγκαιρη χορήγηση των αναμνηστικών δόσεων με τα υπάρχοντα εμβόλια, σύμφωνα με τις επίσημες συστάσεις, παραμένει ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την πρόληψη της σοβαρής νόσου και της νοσηλείας από την Όμικρον και τις υποπαραλλαγές της. Ο στόχος διεθνώς είναι να προλαμβάνονται τα επιδημικά κύματα του κορωνοϊού με έναν ετήσιο εμβολιασμό σαν αυτόν την γρίπης, ενώ διακαής πόθος των ερευνητών είναι τα λοιμώδη νοσήματα του αναπνευστικού συστήματος να μπορούν να προλαμβάνονται με ένα συνδυαστικό εμβόλιο. Η mRNA τεχνολογία επιτρέπει την πολύ γρήγορη απόκριση της φαρμακοβιομηχανίας στην ανάδυση νέων μεταλάξεων, κάτι που μπορεί να συμβεί εύκολα σε RNA ιούς σαν τον κορωνοϊό, αλλά και τη δυνατότητα δημιουργίας συνδυαστικών εμβολίων, για περισσότερες από μία παραλλαγές του ιού.