Το νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός είναι ένα από τα ελάχιστα κέντρα που διαθέτουν την τεχνολογία Vectra για τη διάγνωση του δερματικού καρκίνου
Τόσο ο καρκίνος του δέρματος όσο και το μελάνωμα, που αποτελεί την πιο επιθετική μορφή του, εξελίσσονται σε επιδημία, όπως εξηγεί ο Αλέξανδρος Στρατηγός, καθηγητής Δερματολογίας - Αφροδισιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, διευθυντής του Νoσοκομείου «Α. Συγγρός», διευθυντής της πανεπιστημιακής κλινικής και πρόεδρος του επιστημονικού συμβουλίου του νοσοκομείου. Ποια είναι τα νέα μας όπλα απέναντι στη νόσο και πόσο αλλάζει τα δεδομένα στην έγκαιρη διάγνωση το υπερσύγχρονο μηχάνημα δερματολογικής χαρτογράφησης VECTRA WB360, που λειτουργεί εδώ και ενάμιση περίπου χρόνο στο νοσοκομείο;
— Ποιο είναι το φορτίο των καρκίνων του δέρματος στην Ελλάδα και πόσο ενημερωμένοι είναι οι Έλληνες, δεδομένου ότι ζούμε σε μια χώρα με μεγάλη ηλιοφάνεια;
Ο καρκίνος του δέρματος εξαπλώνεται παγκοσμίως παίρνοντας επιδημικές διαστάσεις, αποτελώντας συνεπώς ένα σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Η χώρα μας, μια χώρα με πολλή ηλιοφάνεια καθ’ όλη σχεδόν τη διάρκεια του έτους, δεν αποτελεί εξαίρεση. Στην Ελλάδα διαγιγνώσκονται πάνω από 1.500 νέες περιπτώσεις μελανώματος ανά έτος, ενώ οι άλλες μορφές καρκίνου του δέρματος (βασικοκυτταρικό και ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του δέρματος) ξεπερνούν αρθροιστικά όλες τις περιπτώσεις καρκίνων που προσβάλλουν τον ελληνικό πληθυσμό.
Από το 2000 και μετά οι ετήσιες εκστρατείες ενημέρωσης που γίνονται από διάφορες επιστημονικές εταιρείες, όπως η Ελληνική Δερματολογική και Αφροδισιολογική Εταιρεία, ιατρικούς φορείς και συλλόγους ασθενών με την ενεργή συμβολή των μέσων μαζικής ενημέρωσης και των κοινωνικών δικτύων έχουν ευαισθητοποιήσει σε μεγάλο βαθμό τους συμπολίτες μας στο θέμα της πρόληψης, της έγκαιρης διάγνωσης και των μέτρων αντιηλιακής προστασίας. Αν και δεν έχουμε επίσημα στατιστικά στοιχεία, η εμπειρία μας δείχνει ότι περισσότερα άτομα, και ειδικά νέοι, προσέρχονται για προληπτική εξέταση σπίλων, ενώ σε πολλά νοσοκομεία και κέντρα παρέχεται δυνατότητα χαρτογράφησης σπίλων στο πλαίσιο των εξετάσεων προσυμπτωματικού ελέγχου έναντι του καρκίνου. Σε αντίθεση με άλλους καρκίνους, ο καρκίνος του δέρματος μπορεί να προληφθεί, να διαγνωστεί έγκαιρα και πλέον να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά με τις σύγχρονες θεραπευτικές μεθόδους.
— Υπό το φάσμα της εξελισσόμενης κλιματικής αλλαγής, μήπως θα πρέπει να αλλάξουμε (ξανά) τις συνήθειές μας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, καθώς η σταδιακή αύξηση της θερμοκρασίας αυξάνει και την ατμοσφαιρική ρύπανση και καθιστά τον ήλιο περισσότερο επιθετικό;
Η κλιματική αλλαγή συμβάλλει στη μείωση του στρώματος του όζοντος, το οποίο προσφέρει φυσική προστασία στη Γη, απορροφώντας την επιβλαβή υπεριώδη (UV) ακτινοβολία του ήλιου. Οι μετεωρολογικές αλλαγές και οι μεγαλύτερες περίοδοι ηλιοφάνειας αυξάνουν τον δείκτη UV, οδηγώντας σε μεγαλύτερη έκθεση στις ακτίνες UV. Καθώς οι αυξημένες θερμοκρασίες κυριαρχούν και τα καλοκαίρια γίνονται θερμότερα και παρατεταμένα, οι άνθρωποι περνούν περισσότερο χρόνο σε υπαίθριους χώρους, αυξάνοντας σημαντικά την έκθεσή τους σε αυτή την ακτινοβολία.
Η τήρηση των μέτρων πρόληψης είναι ο καλύτερος τρόπος προστασίας από την καρκινογόνο δράση της, την οποία επιτείνει η κλιματική αλλαγή. Η αποφυγή της υπέρμετρης έκθεσης στον ήλιο, ειδικά τις ώρες αιχμής (11:00-16:00), η αποφυγή της έκθεσης στη τεχνητή ακτινοβολία (solarium), η χρήση προστατευτικού ρουχισμού και αντηλιακών, η αναζήτηση σκιάς και η τακτική αυτο-εξέταση του δέρματος αποτελούν τους ακρογωνιαίους λίθους μιας αποτελεσματικής προστασίας.
— Στους καρκίνους του δέρματος και ακόμα περισσότερο στο μελάνωμα (την πιο επιθετική μορφή) η πρώιμη διάγνωση είναι το ήμισυ του παντός για τη θεραπεία. Πόσο άρτια εξοπλισμένο είναι το νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός», που διαθέτει τεχνολογία αιχμής με την αποκλειστική χορηγία του ιδρύματος Ωνάση;
Το νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός», κέντρο αναφοράς του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) για τις δερματικές και αφροδίσιες παθήσεις, έχει αναπτύξει το Κέντρο Μελανώματος και Καρκίνου Δέρματος, ένα άρτιο και εξειδικευμένο κέντρο για την αντιμετώπιση του μελανώματος και του καρκίνου του δέρματος. Επενδύοντας στην τεχνολογία και την καινοτομία, το κέντρο είναι εξοπλισμένο με σύγχρονα διαγνωστικά μέσα, που σε συνδυασμό με το έμπειρο και εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό προσφέρουν υψηλών προδιαγραφών ιατρικές υπηρεσίες στους ασθενείς, συμβάλλοντας στην έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση του καρκίνου του δέρματος.
Η πρόσφατη προσθήκη του συστήματος τρισδιάστατης απεικόνισης Vectra πρόσθεσε στη φαρέτρα του νοσοκομείου μας μια πρωτοποριακή μέθοδο που επιτρέπει την έγκαιρη διάγνωση ύποπτων δερματικών βλαβών με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Ελάχιστα κέντρα διαθέτουν προς το παρόν αυτήν την τεχνολογία, η οποία διαφέρει από τα κοινά αυτοματοποιημένα συστήματα χαρτογράφησης, αποτελώντας την τελευταία λέξη της τεχνολογίας στον τομέα της απεικονιστικής διάγνωσης.
— Μέχρι τώρα πόσοι ασθενείς έχουν επωφεληθεί από αυτή την τεχνολογία και πόσοι καρκίνοι εντοπίστηκαν έγκαιρα χάρη στο σύστημα 3D απεικόνισης Vectra; Τι συνεπάγεται για την πορεία του ασθενούς η έγκαιρη διάγνωση;
Μέχρι στιγμής έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα παρακολούθησης 372 ασθενείς με υψηλή και πολύ υψηλή επικινδυνότητα για ανάπτυξη καρκίνου δέρματος. Εξ αυτών, οι περισσότεροι έχουν ιστορικό μελανώματος και πολλαπλούς σπίλους ή ιστορικό πολλαπλών μελανωμάτων δέρματος. Οι υπόλοιποι ασθενείς ανήκουν σε άλλες κατηγορίες υψηλής επικινδυνότητας· είναι ασθενείς με σύνδρομο άτυπων σπίλων, ιστορικό πολλαπλών μη-μελανοκυτταρικών καρκίνων δέρματος ή οικογενειακό ιστορικό μελανώματος με επιβεβαιωμένες γονιδιακές μεταλλάξεις.
Στον ενάμιση χρόνο λειτουργίας του τμήματος έχουμε προβεί σε αφαίρεση 114 βλαβών δέρματος. Εξ αυτών οι 24 απεδείχθησαν λεπτά μελανώματα σε πολύ αρχικό στάδιο, οι 43 ήταν σπίλοι με διάφορους βαθμούς δυσπλασίας καθώς και 47 μη-μελανοκυτταρικοί καρκίνοι του δέρματος. Η τεχνολογία του Vectra αποδείχθηκε κρίσιμη στην ανίχνευση τουλάχιστον 10 εξ αυτών των μελανωμάτων, καθώς και εξαιρετικά χρήσιμη για την υπογράμμιση κλινικά σημαντικών μεταβολών. Η έγκαιρη διάγνωση των μελανωμάτων αυτών είναι εξαιρετικά σημαντική για την κλινική πορεία των ασθενών, μια και όταν ο καρκίνος δέρματος διαγνωστεί στα πολύ αρχικά στάδιά του, η πλήρης χειρουργική αφαίρεση ισοδυναμεί με ίαση.
— Για τον ασθενή, ποιο είναι το επόμενο στάδιο μετά το ραντεβού με το σύστημα 3D απεικόνισης Vectra;
Στη παρούσα φάση η εφαρμογή του Vectra γίνεται σε ένα μεγάλο αριθμό ασθενών με ιστορικό καρκίνο δέρματος ή μελανώματος που παρακολουθείται στο Κέντρο Μελανώματος και Καρκίνου Δέρματος. Η ένδειξη αυτή αποσκοπεί στο να επωφεληθούν τα άτομα υψηλής επικινδυνότητας, δηλαδή αυτά που έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εκδηλώσουν έναν νέο καρκίνο του δέρματος.
Σε αυτό το πλαίσιο έχουμε εντάξει ήδη σχεδόν 400 ασθενείς υψηλού κινδύνου σε τακτική παρακολούθηση με την τεχνολογία της τρισδιάστατης απεικόνισης. Καθώς βελτιστοποιούμε τη ροή των ασθενών αυτών, ευελπιστούμε ότι σύντομα, με την ολοκλήρωση της εξέτασης των ομάδων υψηλού κινδύνου και τη σταδιακή προσαρμογή στη νέα τεχνολογία, θα μπορέσουμε να προσφέρουμε τη δυνατότητα εξέτασης με την τεχνολογία αυτή και σε άλλους ασθενείς, π.χ. σε αυτούς με φλεγμονώδη νοσήματα δέρματος, προκειμένου να παρακολουθούμε αποτελεσματικότερα την πορεία τους, καθώς και σε όποιον άλλο έχει ένδειξη για χαρτογράφηση σπίλων.
— Στη χώρα μας η τεχνολογική αναβάθμιση μεγάλων νοσηλευτικών ιδρυμάτων μέσω δωρεάς από ιδρύματα, οργανισμούς και εταιρείες του ιδιωτικού φορέα αποτελεί ένα επιτυχημένο μοντέλο ΣΔΙΤ που βοηθά να αλλάξει εικόνα το ΕΣΥ και να εξοπλιστεί για να ανταποκριθεί στις ανάγκες της εποχής. Πώς βλέπετε αυτήν τη σύμπραξη του Ιδρύματος Ωνάση με το εμβληματικό νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός» ως μοντέλο μίμησης;
Η διαχρονική σχέση του νοσοκομείου μας με το Ίδρυμα Ωνάση αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα συνεργασίας μεταξύ ενός δημόσιου νοσηλευτικού ιδρύματος και ενός οργανισμού με τεράστια κοινωφελή δράση και συμβολή στην αναβάθμιση του ΕΣΥ. Είμαστε περήφανοι για τη στήριξη που μας παρέχει το ίδρυμα, αρχικά μέσω της δωρεάς ανακαίνισης του Κέντρου Μελανώματος και Καρκίνου Δέρματος το 2018 και πιο πρόσφατα με την απόκτηση αυτού του υπερσύγχρονου τεχνολογικού εξοπλισμού Vectra που διευρύνει τις δυνατότητες του νοσοκομείου και ενισχύει το κλινικό και ερευνητικό έργο του κέντρου. Η συνεργασία αυτή θεμελιώθηκε πάνω σε κοινές αξίες, όπως η εφαρμογή της καινοτομίας και της τεχνολογίας προς όφελος της υγείας και η προσήλωση στον ασθενή και τις ανάγκες του.
Μέχρι στιγμής έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα παρακολούθησης 372 ασθενείς με υψηλή και πολύ υψηλή επικινδυνότητα για ανάπτυξη καρκίνου δέρματος.