Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναμένεται να ζητήσει από τις εθνικές κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να στείλουν επίσημα τα ονόματα των προσώπων που επιθυμούν να στελεχώσουν την επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Κάθε χώρα έχει έναν επίτροπο. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είναι η επίτροπος που έχει διορίσει η Γερμανία. Η πρόσφατα επανεκλεγείσα πρόεδρος της Κομισιόν ζητά από κάθε χώρα να προτείνει έναν άνδρα και μια γυναίκα για τη θέση του Επίτροπου, εκτός εάν ο εν ενεργεία επίτροπος παραμένει στη θέση του.
Αρκετές κυβερνήσεις επέλεξαν να αποφύγουν μια ενδεχόμενη εσωτερική διαμάχη στέλνοντας στην Κομισιόν ξανά τον ίδιο Επίτροπο. Εξάλλου, η εμπειρία και η προσωπική τους σχέση με τη Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην εξασφάλιση ενός καλύτερου χαρτοφυλακίου.
Ποιοι Επίτροποι μένουν στις θέσεις τους
Ο Maroš Šefčovič από τη Σλοβακία και ο Valdis Dombrovskis από την Λετονία, για παράδειγμα, θα παραμείνουν για άλλα πέντε χρόνια στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το ίδιο ισχύει πιθανότατα και για την Dubravka Šuica επίτροπο της Κροατίας, αν και δεν έχει ακόμη οριστεί επίσημα από την κυβέρνησή της. Ο Ολλανδός επίτροπος, Wopke Hoekstra, μπήκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Οκτώβριο ως αντικαταστάτης του τσάρου του κλίματος Frans Timmermans και επιστρέφει για άλλα πέντε χρόνια, παρόλο που το κόμμα του δεν συμμετέχει στην ολλανδική κυβέρνηση.
Δεν είναι ακόμη σαφές αν οι Γάλλοι και οι Έλληνες ηγέτες θα αποφασίσουν να στείλουν ξανά στο ευρωπαϊκό όργανο τους σημερινούς επιτρόπους τους, τον Τιερί Μπρετόν και τον Μαργαρίτη Σχοινά. Για τη θέση του Έλληνα Επιτρόπου, έχουν επίσης ακουστεί τα ονόματα του Απόστολου Τζιτζικώστα και της Νίκης Κεραμέως.
Ποια ονόματα αναμένεται να προταθούν για τη θέση του Επιτρόπου
Ένας αυξανόμενος αριθμός χωρών έχει αρχίσει να προτείνει ονόματα, ακόμη και πριν η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αποστείλει το επίσημο αίτημά της.
Η Ισπανία ελπίζει να εξασφαλίσει ένα σημαντικό χαρτοφυλάκιο για την ενέργεια και το κλίμα για την υπουργό Οικολογικής Μετάβασης Teresa Ribera, ιδίως επειδή είναι πιθανό να είναι η πιο υψηλόβαθμη σοσιαλίστρια στην επόμενη Επιτροπή.
Η Σουηδία στέλνει την υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Jessika Roswall, η Φινλανδία στέλνει την ευρωβουλευτή Henna Virkkunen, και η Σλοβενία έστειλε τον πρώην πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου Tomaž Vesel. Η Ιρλανδία από την πλευρά της πρότεινε τον υπουργό Οικονομικών Michael McGrath και η Τσεχία πρότεινε τον υπουργό Βιομηχανίας και Εμπορίου Jozef Síkela.
Πλήθος χωρών δεν έχει προχωρήσει ωστόσο ακόμα σε κάποια ανακοίνωση. Επιπλέον, μέχρι στιγμής, κανένα κράτος της ΕΕ δεν έχει προτείνει δημοσίως δύο υποψηφίους, όπως ζητήθηκε παρόλο που οι Ευρωπαίοι ηγέτες γνωρίζουν καλά ότι η φον ντερ Λάιεν επιδιώκει την σύνθεση μιας άλλης Επιτροπής με ισορροπία μεταξύ των δύο φύλων.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, θα υπάρξουν παρασκηνιακά παζάρια σχετικά με τα ονόματα και τα χαρτοφυλάκια προτού ανακοινωθεί κάτι επίσημο, προκειμένου να μην πληγεί το κύρος κάποιου υποψηφίου που είναι πιθανό να απορριφθεί.
Σε άλλες περιπτώσεις, πολιτικοί μάχονται στο εσωτερικό των χωρών για το χρίσμα. Στη Λιθουανία, ο πρωθυπουργός και ο πρόεδρος μάχονται δημόσια για τον υποψήφιο επίτροπο που θα διοριστεί.
Στην Πολωνία, ο αγώνας γίνεται κεκλεισμένων των θυρών. Άλλες χώρες, όπως η Βουλγαρία και το Βέλγιο, βρίσκονται εν μέσω σχηματισμού νέων κυβερνήσεων, γεγονός που καθιστά δύσκολη την απόφαση για την επιλογή κάποιου υποψηφίου.
Ποια είναι τα δημοφιλή χαρτοφυλάκια
Δεν είναι μυστικό ότι η Γαλλία οραματίζεται ένα οικονομικό υπερ-χαρτοφυλάκιο που θα την βοηθήσει να κατευθύνει τη βιομηχανική ατζέντα του Ένωσης απέναντι στον ανταγωνισμό από τις ΗΠΑ και την Κίνα, ενδεχομένως με την εποπτεία τομέων όπως το εμπόριο και ο ανταγωνισμός, όπου οι Βρυξέλλες έχουν μεγάλη ισχύ.
Το ίδιο χαρτοφυλάκιο φαίνεται ότι διεκδικεί και η Ιταλία. Ένα κρίσιμο ερώτημα είναι αν η φον ντερ Λάιεν θα αποφασίσει να «γλυκάνει» την ακροδεξιά ηγέτιδα Τζόρτζια Μελόνι αναθέτοντας σε ένα Ιταλό πολιτικό μια ισχυρή θέση στην εκτελεστική εξουσία της ΕΕ, ή θα την αφήσει με το πιο συμβολικό νέο χαρτοφυλάκιο της Μεσογείου.
Η Διεύρυνση θα είναι επίσης ένα ισχυρό χαρτοφυλάκιο καθώς, θα συμπεριλαμβάνει τις διαπραγματεύσεις για την επέκταση της ΕΕ και την συμπερίληψη της Ουκρανίας. Πρόκειται δηλαδή για μια από τις πιο ευαίσθητες πολιτικά δουλειές της Κομισιόν.
Η θέση του Επιτρόπου Γεωργίας είναι επίσης μία που χρήζει προσοχής, δεδομένου ότι η ΕΕ διαδραματίζει τεράστιο ρόλο στον τομέα της γεωργίας και των τροφίμων.
Νέα χαρτοφυλάκια στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Η Φον ντερ Λάιεν θα αναζητήσει έναν επίτροπο που θα αφιερωθεί στα προβλήματα της Μεσογείου, κάτι που μπορεί να ακούγεται υπέροχο, αλλά στην πραγματικότητα μάλλον πρόκειται για μια σκληροπυρηνική δουλειά που καλείται να ασχοληθεί με την μετανάστευση και την δύσκολη κατάσταση που επικρατεί στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Η Κύπρος έχει εκδηλώσει από νωρίς ενδιαφέρον γι' αυτή τη θέση.
Υπάρχει επίσης η προοπτική ενός Επιτρόπου άμυνας, η οποία προκάλεσε κάποιο πρώιμο ενθουσιασμό μέχρι που οι υποψήφιοι συνειδητοποίησαν πόσο λίγη δύναμη έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε αυτόν τον τομέα.
Οι φήμες επικεντρώθηκαν για λίγο στον Πολωνό υπουργό Εξωτερικών Ράντοσλαβ Σικόρσκι. Η Πολωνία αναφέρεται μερικές φορές επίσης ως πιθανός υποψήφιος για τη θέση του επιτρόπου Διεύρυνσης, δεδομένης της υποστήριξης της Βαρσοβίας προς το Κίεβο, αλλά ο ρόλος αυτός θα μπορούσε να δημιουργήσει ακανθώδη προβλήματα στην εσωτερική πολιτική, με τους Πολωνούς αγρότες να μην είναι και τόσο ενθουσιασμένοι με την ένταξη του τεράστιου αγροτικού τομέα της Ουκρανίας στην ΕΕ.
Η επιλογή των θέσεων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Η επιλογή των θέσεων στην Κομισιόν επαφίεται στην πρόεδρο, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Πρέπει να λάβει υπόψη της την ισορροπία μεταξύ των φύλων, την ισορροπία μεταξύ των πολιτικών κομμάτων και τη γεωγραφική ισορροπία.
Οι ηγέτες θα παζαρεύουν πράγμα που ήδη έχουν κάνει, με αντάλλαγμα την υποστήριξή στη φον ντερ Λάιεν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, για τα χαρτοφυλάκια, ελπίζοντας να εξασφαλίσουν μια ισχυρή θέση.
Το δύσκολο κομμάτι θα είναι πρόκληση να καταλάβουν γυναίκες τις θέσεις, οπότε οι χώρες που προτείνουν μια γυναίκα υποψήφια έχουν πλεονέκτημα έναντι εκείνων που στέλνουν έναν άνδρα.
Η φον ντερ Λάιεν έχει επίσης καταστήσει σαφές στους ηγέτες ότι θέλει έμπειρους και ικανούς επιτρόπους, ιδανικά με προηγούμενη εκτελεστική εμπειρία στις χώρες τους.
Τα επόμενα βήματα
Οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να στείλουν τους υποψηφίους τους μέχρι το τέλος Αυγούστου. Η πρόεδρος της Επιτροπής θα αρχίσει να παίρνει συνεντεύξεις από τους νέους υποψηφίους από τα μέσα Αυγούστου. Η φον ντερ Λάιεν ήταν η πρώτη που δημιούργησε μια ισορροπημένη - αναφορικά με τα φύλλα - Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2019 και θέλει να το επαναλάβει, γι' αυτό και ζητά από τους ηγέτες να στείλουν έναν άνδρα και μια γυναίκα υποψήφια.
Μόλις ολοκληρωθεί το έργο της φον ντερ Λάιεν, εναπόκειται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εξετάσει τους νέους Επιτρόπους σε ακροάσεις που θα πραγματοποιηθούν στα τέλη Σεπτεμβρίου και μέσα στον Οκτώβριο.
Το Κοινοβούλιο μπορεί να απορρίψει τους υποψηφίους, και του αρέσει να επιδεικνύει τη δύναμή του, απορρίπτοντας κάποιους. Εάν συμβεί αυτό, η εν λόγω χώρα θα πρέπει να ορίσει νέο υποψήφιο. Το 2019, οι πρώτες επιλογές των Γάλλων, Ρουμάνων και Ούγγρων επιτρόπων απορρίφθηκαν.
Η ελπίδα των αξιωματούχων της ΕΕ είναι να έχει συγκροτηθεί η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως την 1η Νοεμβρίου.
Με πληροφορίες από Politico