Η OpenAI, δημιουργός του ChatGPT, δεν είναι απλώς ένας τεχνολογικός κολοσσός που πρωτοπορεί στην τεχνητή νοημοσύνη (AI). Είναι επίσης το πεδίο μιας μακρόχρονης διαμάχης ανάμεσα στον Έλον Μασκ και τον Σαμ Άλτμαν, δύο από τις πιο αναγνωρίσιμες φιγούρες της Σίλικον Βάλεϊ.
Σύμφωνα με αποκαλυπτικό ρεπορτάζ της Washington Post, τα emails που δόθηκαν στη δημοσιότητα μέσω αγωγής του Μασκ εναντίον της OpenAI, φέρνουν στο φως τις βαθιές διαφωνίες και τα αντικρουόμενα οράματα που διαμόρφωσαν τη σχέση τους.
Το 2015, ο Έλον Μασκ, οραματιστής επιχειρηματίας και ιδρυτής της Tesla και της SpaceX, συνεργάστηκε με τον Σαμ Άλτμαν, τότε πρόεδρο του Y Combinator, για τη δημιουργία της OpenAI. Η αρχική αποστολή της εταιρείας ήταν σαφής: η ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης για το καλό της ανθρωπότητας, χωρίς να κυριαρχηθεί από εμπορικά ή πολιτικά συμφέροντα. Η ίδρυση της OpenAI ήρθε ως απάντηση στην εξαγορά της DeepMind από τη Google, γεγονός που πυροδότησε ανησυχίες για μονοπωλιακό έλεγχο στην ανάπτυξη υπερνοημοσύνης.
Ο Μασκ επένδυσε περίπου 50 εκατομμύρια δολάρια και χαρακτήρισε την OpenAI ως «απόλυτη προτεραιότητά» του. Ωστόσο, όπως αποκαλύπτουν τα emails, οι διαφωνίες για τη διαχείριση και τη χρηματοδότηση ξεκίνησαν σχεδόν αμέσως. Ο Άλτμαν ανησυχούσε ότι η DeepMind προσπαθούσε να "σκοτώσει" την OpenAI προσφέροντας υψηλούς μισθούς σε ερευνητές AI. Ο Μασκ πίεζε για αύξηση των παροχών, προκειμένου να προσελκύσει τους καλύτερους, τονίζοντας ότι η OpenAI έπρεπε να "κερδίσει τη μάχη ταλέντου".
Παρά τις αρχικές δηλώσεις ότι είχαν δεσμευτεί 1 δισεκατομμύριο δολάρια για τη χρηματοδότηση της OpenAI, η πραγματικότητα ήταν διαφορετική. Μέσα σε λίγα χρόνια, η εταιρεία έλαβε μόλις 130 εκατομμύρια δολάρια. Τα έξοδα, ωστόσο, αυξάνονταν, καθώς η OpenAI προσπαθούσε να πληρώσει υψηλούς μισθούς και να αποκτήσει πρόσβαση σε προηγμένα υπολογιστικά συστήματα.
Η πρώτη μεγάλη ρήξη σημειώθηκε όταν ο Άλτμαν παρουσίασε στον Μασκ μια συμφωνία με τη Microsoft, η οποία προσέφερε στην OpenAI πρόσβαση σε υποδομές cloud αξίας 60 εκατομμυρίων δολαρίων για μόλις 10 εκατομμύρια. Ο Μασκ αντιτάχθηκε έντονα, χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία "αηδιαστική", καθώς πίστευε ότι υπονόμευε την ανεξαρτησία της εταιρείας.
These leaked Elon - OpenAI emails teach many valuable lessons
— Dhruv (@dhruvtruth) November 18, 2024
- how to write clearly
- email fast
but this is the besthttps://t.co/6AgaQXThif pic.twitter.com/wb8kFGokgT
Η μετατροπή σε κερδοσκοπική εταιρεία και η τελική ρήξη
Το 2017, οι συνιδρυτές της OpenAI συνειδητοποίησαν ότι το αρχικό μη κερδοσκοπικό μοντέλο δεν μπορούσε να υποστηρίξει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της εταιρείας. Η μετάβαση σε μια δομή περιορισμένου κέρδους αποφασίστηκε ως λύση. Αυτό επέτρεψε στην OpenAI να προσελκύσει επενδύσεις, ενώ διατηρούσε δεσμεύσεις για το "καλό της ανθρωπότητας".
Τα emails αποκαλύπτουν ότι οι συνιδρυτές Greg Brockman και Ilya Sutskever εξέφρασαν ανησυχίες για τον ρόλο του Μασκ στη διαμόρφωση της δομής. Σε ένα email, του έγραψαν ότι οι ενέργειές του υποδήλωναν ότι επιθυμούσε "απόλυτο έλεγχο". Ο Μασκ απάντησε με τελεσίγραφο, δηλώνοντας ότι θα σταματούσε να χρηματοδοτεί την OpenAI αν δεν δεσμεύονταν να παραμείνουν.
Το 2018, ο Μασκ πρότεινε να ενσωματωθεί η OpenAI στην Tesla, δηλώνοντας ότι η αυτοκινητοβιομηχανία ήταν η μόνη που θα μπορούσε να ανταγωνιστεί τη Google. Η πρότασή του απορρίφθηκε, και το 2019, ο Μασκ αποχώρησε επισήμως από την OpenAI.
Η μετατροπή της OpenAI σε εταιρεία με περιορισμένα κέρδη εξασφάλισε σημαντική χρηματοδότηση από τη Microsoft, η οποία έγινε βασικός εταίρος. Η OpenAI άρχισε να κυριαρχεί στην αγορά της AI, ειδικά μετά την κυκλοφορία του ChatGPT το 2022, που πυροδότησε παγκόσμια ενθουσιασμό.
Παρόλα αυτά, η επιτυχία της OpenAI δεν τερμάτισε τις εσωτερικές εντάσεις. Το 2023, ο Σαμ Άλτμαν απολύθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο τον κατηγόρησε ότι δεν ήταν "σταθερά ειλικρινής". Μετά από αντιδράσεις υπαλλήλων, ο Άλτμαν επανήλθε στη θέση του, αλλά η κρίση άφησε πίσω της μια σειρά αποχωρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των Sutskever και της CTO, Mira Murati.
Elon Musk emails OpenAI cofounders
— Internal Tech Emails (@TechEmails) November 15, 2024
September 20, 2017 pic.twitter.com/bUr61qOnQY
Η επόμενη μέρα και η νέα κόντρα
Μετά την αποχώρησή του από την OpenAI, ο Μασκ δημιούργησε τη δική του εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης, xAI, με στόχο να ανταγωνιστεί την OpenAI. Οι αντιπαραθέσεις με τον Άλτμαν συνεχίζονται, με τους δύο επιχειρηματίες να διαφωνούν για τη φιλοσοφία και τις μεθόδους ανάπτυξης της AI.
Την ημέρα που ο Μασκ κατέθεσε την ανανεωμένη αγωγή του, ο Άλτμαν δημοσίευσε στο X (πρώην Twitter) μια αιχμηρή ανάρτηση που φαινόταν να ειρωνεύεται την πολιτική ουδετερότητα της xAI. Στην ανάρτησή του, παρουσίασε screenshots που έδειχναν το chatbot της xAI να προτιμά την Καμάλα Χάρις από τον Ντόναλντ Τραμπ.
Η κόντρα ανάμεσα στους δύο ισχυρούς άνδρες αντικατοπτρίζει τις προκλήσεις της ταχέως εξελισσόμενης τεχνολογίας AI. Όπως σημειώνει η Washington Post, η OpenAI ξεκίνησε με την αποστολή να υπηρετεί την ανθρωπότητα, αλλά έχει πλέον μετατραπεί σε ένα από τα πιο πολύτιμα και αμφιλεγόμενα projects της Silicon Valley.
Η διαμάχη Μασκ-Άλτμαν δεν αφορά μόνο την OpenAI, αλλά και την κατεύθυνση που θα πάρει η τεχνητή νοημοσύνη τα επόμενα χρόνια. Στον πυρήνα της βρίσκεται ένα βαθύτερο ερώτημα: ποιος θα ελέγχει την τεχνολογία που μπορεί να αλλάξει την πορεία της ανθρωπότητας;