Τελικά, πόσο αλκοόλ είναι ΟΚ να πίνουμε;

alcohol
0


ΞΕΡΟΥΜΕ ΟΤΙ η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ είναι επικίνδυνη τόσο για εμάς όσο και για τους γύρω μας. Η κατανάλωση περισσότερων από τρία ή τέσσερα ποτά την ημέρα (ή τη νύχτα) σχετίζεται στενά με μια σειρά από ασθένειες, συμπεριλαμβανομένης της κίρρωσης του ήπατος, και ο εθισμός στο αλκοόλ αποτελεί μάστιγα για όσους έχουν γενετική προδιάθεση για εξάρτηση.

Αν τα στοιχεία κατά της βαριάς κατανάλωσης αλκοόλ είναι σαφή, η έρευνα σχετικά με την ήπια κατανάλωση (ένα ποτήρι κρασί φερ’ ειπείν, το βράδυ μετά τη δουλειά) είναι ένα έρημο πεδίο σύγχυσης και αντιφάσεων. Αυτόν τον μήνα, ο επικεφαλής των αμερικανικών υγειονομικών υπηρεσιών δημοσίευσε μια νέα σύσταση σύμφωνα με την οποία οι ετικέτες στα μπουκάλια πρέπει να περιλαμβάνουν προειδοποίηση που να υποδεικνύει ότι το αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου.

Στα τέλη του 20ού αιώνα είχε επικρατήσει η αντίληψη ότι η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ αποτελεί δείγμα υγείας σχεδόν, ειδικά όταν το ποτό είναι το κόκκινο κρασί.

Σχεδόν συγχρόνως όμως, μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε από τις Εθνικές Ακαδημίες Επιστημών, Μηχανικής και Ιατρικής κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Πολλοί επιστήμονες χλεύασαν και τις δύο αυτές επικεφαλίδες, ισχυριζόμενοι ότι οι υποκείμενες μελέτες είναι τόσο ελαττωματικές που η εξαγωγή ισχυρών συμπερασμάτων από αυτές θα ήταν σαν να προσπαθείς να φτιάξεις ένα καλό κρασί από ένα μάτσο σταφύλια του σούπερ μάρκετ.

Η αμφιθυμία σχετικά με τις θεραπευτικές ή τις καταστροφικές ιδιότητες του αλκοόλ υπάρχει σχεδόν όσο και το αλκοόλ το ίδιο. Η αντίληψη ότι το ποτό είναι απολαυστικό σε μικρές δόσεις και κολασμένο στην υπερβολή είχε αποτυπωθεί από τον Εύβουλο, έναν Έλληνα σατιρικό ποιητή του τέταρτου αιώνα π.Χ., ο οποίος έγραφε ότι οι δύο κούπες κρασί έφερναν «αγάπη και ευχαρίστηση», οι πέντε οδηγούσαν σε «κραυγές», οι εννέα σε «χολή» και οι στην «απόλυτη τρέλα, που κάνει τους ανθρώπους να πετάνε και να σπάνε πράγματα».

Στα τέλη του 20ού αιώνα, ωστόσο, είχε επικρατήσει η αντίληψη ότι η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ αποτελεί δείγμα υγείας σχεδόν, ειδικά όταν το ποτό είναι το κόκκινο κρασί. Η αντίληψη ότι ένα ποτήρι κόκκινο κρασί κάθε βράδυ μοιάζει με φάρμακο δεν υιοθετήθηκε μόνο από τα μέσα ενημέρωσης, αλλά θεωρήθηκε ως επιστημονικό γεγονός από πολλούς ερευνητές.

«Τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί επαρκούν για να βάλουν τους αμφισβητίες στο ίδιο καλάθι με όσους πιστεύουν ότι η Γη είναι επίπεδη», έγραφε το 2000 ο ψυχολόγος και ερευνητής υγείας Tim Stockwell. Σήμερα, ωστόσο, ο Stockwell είναι και ο ίδιος ένας θιασώτης της επίπεδης γης, τρόπος του λέγειν. Τα τελευταία 25 χρόνια έχει ξοδέψει, όπως λέει ο ίδιος, «χιλιάδες επί χιλιάδων ωρών» επανεκτιμώντας μελέτες σχετικά με το αλκοόλ και την υγεία. Και πλέον είναι πεπεισμένος, όπως και πολλοί άλλοι επιστήμονες, ότι τα υποτιθέμενα οφέλη της μέτριας κατανάλωσης αλκοόλ για την υγεία βασίστηκαν σε ελλιπή έρευνα και σε συγκεχυμένες μεταβλητές.

Σε μια πολυδιαβασμένη μελέτη για το αλκοόλ και την υγεία του, ο επιστήμονας και συγγραφέας Vinay Prasad έγραφε ότι η παρατήρηση στην οποία οι επιστήμονες εξακολουθούν να βασίζουν τα συμπεράσματά τους πάσχει από μια λιτανεία «παλαιών δεδομένων, λανθασμένων δεδομένων, μπερδεμένων δεδομένων, αδύναμων ορισμών, σφαλμάτων μέτρησης, και παράλογων αποτελεσμάτων». Όπως ο ίδιος συνόψισε αξιομνημόνευτα το πρόβλημα: «Μια μετα-ανάλυση είναι σαν τον αποχυμωτή, έχει μόνο τόσο καλή γεύση όσο αυτό που βάζεις μέσα».

Τα ευρήματα της πρώτης γραμμής ερευνών όμως παραμένουν καταδικαστικά. Σύμφωνα με τις αμερικανικές υγειονομικές υπηρεσίες, το αλκοόλ συμβάλλει σε περίπου 100.000 περιπτώσεις καρκίνου και 20.000 θανάτους από καρκίνο κάθε χρόνο.

Παράλληλα, υπολογίζεται ότι περίπου τα τρία τέταρτα των ενηλίκων πίνουν μία ή περισσότερες φορές την εβδομάδα και λιγότεροι από τους μισούς γνωρίζουν τη σχέση μεταξύ αλκοόλ και καρκίνου.

Ένας από τους καλύτερα τεκμηριωμένους μηχανισμούς για τη συσχέτιση του αλκοόλ με τον καρκίνο είναι ότι το αλκοόλ διασπάται σε ακεταλδεΰδη στο σώμα, που βλάπτουν το DNA, αυξάνοντας τον κίνδυνο να αναπτυχθεί ανεξέλεγκτα ένα νέο κύτταρο και να εξελιχθεί σε όγκο. Ο μηχανισμός αυτός έχει αποδειχθεί σε μελέτες σε ζώα, αλλά, όπως επισημαίνει ο Prasad, δεν εγκρίνουμε φάρμακα με βάση μόνο τις μελέτες σε ζώα – πολλά φάρμακα λειτουργούν σε ποντίκια και αποτυγχάνουν σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους. Το γεγονός ότι παρατηρούμε έναν βιολογικό μηχανισμό σε ποντίκια δεν σημαίνει ότι ο ίδιος κυτταρικός χορός συμβαίνει και μέσα στο δικό μας σώμα.

Πολλοί γιατροί επιμένουν πάντως: «Κάθε ποτό αφαιρεί πέντε λεπτά από τη ζωή σας». Από την άλλη, μας λένε ότι κάθε λεπτό σωματικής άσκησης προσθέτει πέντε λεπτά ζωής. Θα μπορούσαμε δηλαδή να συνδυάσουμε αυτές τις δύο στατιστικές, λέγοντας ότι για τους ήπιους πότες, κάθε ποτό μειώνει τη ζωή σας κατά τα ίδια πέντε λεπτά που μπορεί να προσθέσει ένα λεπτό άσκησης. Αυτό το είδος των υπολογισμών όμως χάνει μια βαθύτερη ουσία. Το να υποβιβάζουμε την ύπαρξή μας σε ένα παιχνίδι κερδισμένων και χαμένων λεπτών είναι σαν να ξεζουμίζουμε τη χαρά από τη ζωή.

Το αλκοόλ δεν είναι σαν μια βιταμίνη ή σαν ένα χάπι που καταναλώνουμε στη μοναξιά του μπάνιου μας, και που μπορεί να αξιολογηθεί σε ελεγχόμενες εργαστηριακές δοκιμές. Στην καλύτερη περίπτωση, η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ εμπλέκεται σε δραστηριότητες που μοιραζόμαστε με άλλους ανθρώπους: μαγείρεμα, δείπνο, πάρτι, γιορτές, τελετουργίες, συναντήσεις. Είναι ένα κοινωνικό βάλσαμο για την εποχή της κοινωνικής απομόνωσης που διανύουμε.

Με στοιχεία από The Atlantic

Υγεία & Σώμα
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Διατροφή και γυμναστική: Με τόσα trends στο TikTok πώς θα βρω αυτό που μου ταιριάζει;

Ζωή στα καλύτερά της / Διατροφή και γυμναστική: Με τόσα trends στο TikTok πώς θα βρω αυτό που μου ταιριάζει;

Mια συζήτηση για τις αλήθειες και τους μύθους της διατροφής και της γυμναστικής με τον αθλητικό επιστήμονα Γιάννη Κωτσή, στο πλαίσιο της νέας σειράς podcast «Ζωή στα καλύτερά της», με την υποστήριξη των συμπληρωμάτων διατροφής EVIOL.
THE LIFO TEAM
Burnout: Είναι απλή κόπωση ή κάτι βαθύτερο;

Ζωή στα καλύτερά της / Burnout: Είναι απλή κόπωση ή κάτι βαθύτερο;

Μια συζήτηση για το σύνδρομο εργασιακής εξουθένωσης με την κλινική-οργανωσιακή ψυχολόγο Έλενα Μπίκου, στο πλαίσιο της νέας σειράς podcast «Ζωή στα καλύτερά της», με την υποστήριξη των συμπληρωμάτων διατροφής EVIOL.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
ΙΟΥΛΙΑ ΑΡΜΑΓΟΥ

Good Business Directory Vol.5 / Ιουλία Αρμάγου: Επιστήμη, βιωσιμότητα και εξωστρέφεια από μια ελληνική εταιρεία που πρωτοπορεί

Σε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση μιλά για την επιμονή της όσον αφορά την εξατομικευμένη φροντίδα του δέρματος, την έμφαση στη βιωσιμότητα, αλλά και την εξωστρέφεια, χάρη στην οποία η Juliette Armand βρίσκεται σε 42 χώρες(!).
ΕΦΗ ΑΝΕΣΤΗ
Σάββας Χαραλαμπίδης

Good Business Directory Vol.5 / Βιώσιμο σύστημα υγείας επιτυγχάνεται με καινοτομία και σταθερό πλαίσιο συνεργασίας με την πολιτεία

Σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης ο Σάββας Χαραλαμπίδης, γενικός διευθυντής Ελλάδος, Κύπρου & European Distributor Μarkets της Gilead Sciences, χαρτογραφεί τους παράγοντες που διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας στη χώρα μας.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Τι στρέφει έναν άνθρωπο στους εθισμούς;

Άκου την επιστήμη / Τι στρέφει έναν άνθρωπο στους εθισμούς;

Oι εξαρτήσεις, οι ψυχοδραστικές ουσίες και η απειλή μιας νέας πανδημίας. Ο καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στο ΕΚΠΑ, Άγγελος Χατζάκης, εξηγεί στον Γιάννη Πανταζόπουλο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
SOS, το παιδί μου έχει διάσπαση προσοχής

Radio Lifo / SOS, το παιδί μου έχει διάσπαση προσοχής

Τι είναι η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας; Πόσα παιδιά και έφηβοι έχουν; Είναι η ΔΕΠΥ διαταραχή της εποχή μας; Τι πρέπει να γνωρίζει ένας γονιός όταν το παιδί του παρουσιάσει σημάδια διάσπασης προσοχής; Η Τζούλη Αγοράκη συζητά με την παιδοψυχίατρο Τέρψη Κόρπα και τον ψυχοπαιδαγωγό Χρήστο Σκαλούμπακα.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
HIV: Στην Gilead δεν κάνουμε εκπτώσεις στην αλήθεια

Υγεία & Σώμα / HIV: Στην Gilead δεν κάνουμε εκπτώσεις στην αλήθεια

Η Βίκυ Τσάμη, Director Public Affairs, και ο Ιωάννης Κατσαρόλης, παθολόγος-λοιμωξιολόγος, Director Medical Affairs της Gilead Sciences, μιλούν για τις πρωτοβουλίες της βιοφαρμακευτικής εταιρείας που στόχο έχουν να προκαλέσουν την κοινωνία ώστε να σκεφτεί βαθύτερα, να αναμετρηθεί με τον φόβο και την άγνοια.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η Φλόγα που ζεσταίνει τις καρδιές των παιδιών με καρκίνο και των οικογενειών τους

Υγεία & Σώμα / Η Φλόγα που ζεσταίνει τις καρδιές των παιδιών με καρκίνο και των οικογενειών τους

Ο παιδικός καρκίνος είναι μια πολύ δύσκολη δοκιμασία. Όμως καμιά οικογένεια δεν είναι μόνη γιατί έχει συμπαραστάτη εδώ και 42 χρόνια τη «Φλόγα», ενώ το ιατρικό οπλοστάσιο διευρύνεται με πρωτοποριακές θεραπείες που εφαρμόζονται στα ελληνικά νοσοκομεία και η χώρα αποκτά περισσότερους δότες μυελού των οστών.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
MOUTH TAPE

Υγεία & Σώμα / Μπορεί το κλείσιμο του στόματος με ταινία να βοηθήσει με το ροχαλητό και την υπνική άπνοια;

Εικόνες ανθρώπων που κοιμούνται με το στόμα τους κλεισμένο με ταινία έχουν κατακλύσει το Instagram και το TikTok, αλλά και την έβδομη σεζόν του δημοφιλούς ριάλιτι «Love is Blind».
THE LIFO TEAM