Η πρόταση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να «αναλάβουν» και να «αποκαταστήσουν» τη Γάζα, αφού πρώτα μετεγκαταστήσουν τους Παλαιστίνιους κατοίκους της, έχει προκαλέσει αναστάτωση στη διεθνής κοινότητα.
Τα σχόλια του Ντόναλντ Τραμπ έρχονται ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η κατάπαυση του πυρός μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ και εν μέσω ερωτημάτων σχετικά με το μέλλον της Γάζας μετά τη σύγκρουση.
Στην ανάλυσή του, το BBC αναφέρει ότι η ασαφής πρόταση του Αμερικανού προέδρου θα μπορούσε να σηματοδοτήσει τη μεγαλύτερη αλλαγή στην πολιτική των ΗΠΑ για τη Μέση Ανατολή εδώ και δεκαετίες, ανατρέποντας έτσι την ευρεία διεθνή συναίνεση για την ανάγκη ύπαρξης ενός παλαιστινιακού κράτους παράλληλα με το Ισραήλ.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι «αξίζει να δώσουμε προσοχή» στην ιδέα, αλλά αυτή έχει απορριφθεί κατηγορηματικά από τα αραβικά έθνη και ορισμένους συμμάχους των ΗΠΑ.
REPORTER: You are talking tonight about the US taking over a sovereign territory. What authority would allow you to do that? Are you talking about a permanent occupation?
— Aaron Rupar (@atrupar) February 5, 2025
TRUMP: I do see a long term ownership position pic.twitter.com/EbEI37jYDN
Γιατί το είπε αυτό ο Ντόναλντ Τραμπ τώρα;
Αν ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δίκιο σε ένα πράγμα, αυτό είναι ότι οι διπλωματικές προσπάθειες των ΗΠΑ για το Ισραήλ και τους Παλαιστίνιους απέτυχαν να επιλύσουν τις διαφορές ανάμεσα στις δύο πλευρές, γράφει το BBC.
Σε βάθος δεκαετιών, πολλές ειρηνευτικές προτάσεις «έπεσαν στο τραπέζι» από διαφορετικούς Αμερικανούς προέδρους, αλλά ποτέ δεν έφεραν σταθερότητα στην περιοχή και οι εντάσεις αυξήθηκαν τα τελευταία χρόνια. Η επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023 και ο πόλεμος στη Γάζα που ακολούθησε ήταν τα φρικτά αποτελέσματα.
Το BBC εκτιμά ότι το σχέδιο του Τραμπ για τη Γάζα προκύπτει από έναν απλό συλλογισμό που θα έκανε κάποιος που έκανε περιουσία στην αγοροπωλησία ακινήτων: Αν η Γάζα πρόκειται να ανοικοδομηθεί, ολοσχερώς σε ορισμένα σημεία, δεν έχει νόημα εκατοντάδες χιλιάδες άμαχοι να βρίσκουν καταφύγιο στα ερείπια.
Πράγματι, το έργο της ανοικοδόμησης της Γάζας θα είναι μνημειώδες. Στους δρόμους υπάρχουν ακόμη πυρομαχικά που δεν έχουν εκραγεί και βουνά από συντρίμμια, ενώ πρέπει να επισκευαστούν οι γραμμές νερού και ρεύματος. Ακόμη, τα σχολεία, νοσοκομεία και καταστήματα θα πρέπει να ανοικοδομηθούν, σε ορισμένες περιπτώσεις από την αρχή.
Ο απεσταλμένος του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, δήλωσε ότι η ανοικοδόμηση μπορεί να πάρει χρόνια και ενώ αυτό θα γίνεται, οι Παλαιστίνιοι θα πρέπει να βρουν καταφύγιο κάπου αλλού.Ωστόσο, αντί να διερευνήσει τρόπους να τους κρατήσει κοντά στην πατρίδα τους, για παράδειγμα σε καταυλισμούς στο κεντρικό και νότιο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας, ο Τραμπ λέει ότι πρέπει να αποχωρήσουν από Γάζα μόνιμα.
Ο Αμερικανός πρόεδρος πιστεύει ότι κατά την απουσία τους, μια ειδυλλιακή, αμερικανικής ιδιοκτησίας «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής» θα αναγεννηθεί από τις στάχτες, δημιουργώντας χιλιάδες θέσεις εργασίας, ευκαιρίες για επενδύσεις και, τελικά, ένα μέρος για να ζήσουν «οι άνθρωποι του κόσμου».
Γιατί τα σχόλια του Τραμπ προκάλεσαν τόσο έντονες αντιδράσεις;
Ο Ντόναλντ Τραμπ πέρασε μεγάλο μέρος της πρώτης θητείας του ανατρέποντας την πολιτική της χώρας στη Μέση Ανατολή, με ενέργειες όπως η μεταφορά της πρεσβείας των ΗΠΑ από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ και της αναγνώρισης της ισραηλινής κυριαρχίας στα κατεχόμενα υψίπεδα του Γκολάν. Αλλά ακόμη και για τα δικά του δεδομένα, η πρόσφατη πρόταση του Τραμπ για τη Γάζα προκάλεσε τεράστια έκπληξη.
Όπως γράφει το BBC, κανένας πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ δεν σκέφτηκε ποτέ ότι η λύση της σύγκρουσης στη Γάζα θα περιλάμβανε την κατάληψη μέρους του παλαιστινιακού εδάφους από τις ΗΠΑ και την εκδίωξη του πληθυσμού του. Σε περίπτωση που αυτή η μετεγκατάσταση των Παλαιστινιών γίνει με τη βία, τότε αυτό θα αποτελούσε σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου, αναφέρει το βρετανικό μέσο.
Ορισμένοι Παλαιστίνιοι θα επέλεγαν πιθανότατα να εγκαταλείψουν τη Γάζα και να ξαναχτίσουν τη ζωή τους αλλού, όπως έχουν κάνει περίπου 150.000 από τον Οκτώβριο του 2023.
Ωστόσο, σίγουρα θα υπάρχουν άλλοι που είτε δεν έχουν τα οικονομικά μέσα για να φύγουν, είτε δεν θέλουν να αφήσουν πίσω της πατρίδα τους.
Μπορεί να μην υποστηρίζει δημοσίως την αναγκαστική απέλαση αμάχων από τη Γάζα, η οποία παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, αλλά ο Τραμπ ξεκάθαρα ενθαρρύνει τους Παλαιστίνιους να αποχωρήσουν.
DOOCY: Would Palestinians have the right to return to Gaza if they left during the rebuilding?
— Aaron Rupar (@atrupar) February 4, 2025
TRUMP: It would be my hope that we could do something really nice, really good, where they wouldn't want to return
(A reporter can be heard yelling, "It's their home, sir!") pic.twitter.com/NkYVY14Qe3
Επιπλέον, οι αραβικές χώρες που ο Τραμπ λέει ότι θα πρέπει να δεχθούν έως και 1,8 εκατομμύρια πρόσφυγες από τη Γάζα, κυρίως η Αίγυπτος και η Ιορδανία, έχουν εκφράσει την οργή τους προς το προτεινόμενο σχέδιο.
Θα μπορούσε ο Τραμπ να αναλάβει τη Γάζα αν το ήθελε;
Είναι αυτονόητο ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν καμία νομική διεκδίκηση στην περιοχή και δεν είναι καθόλου σαφές πώς ο Τραμπ σκοπεύει να επιβάλει την αμερικανική κυριαρχία.
Όπως και με τους προκλητικούς ισχυρισμούς του Τραμπ, που θέλουν τις ΗΠΑ να παίρνουν τον έλεγχο της Γροιλανδίας ή της Διώρυγας του Παναμά, δεν είναι ξεκάθαρο κατά πόσο ο Ρεπουμπλικανός δισεκατομμυριούχος σοβαρολογεί. Αν όχι, θα μπορούσε να είναι μία παράξενη τακτική ενόψει των διαπραγματεύσεων για το μέλλον της Γάζας, εικάζει το BBC.
Τα σχέδια για τη μεταπολεμική διακυβέρνηση της Γάζας.
Τον Δεκέμβριο, οι δύο κύριες παλαιστινιακές παρατάξεις, η Χαμάς και η Φατάχ, συμφώνησαν να σχηματίσουν μια κοινή επιτροπή για τη διοίκηση της Γάζας, μια συμφωνία που μέχρι στιγμής δεν έχει φέρει απτά αποτελέσματα.
Κατά καιρούς, οι συζητήσεις έχουν επικεντρωθεί στη δημιουργία μιας διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης, η οποία ενδεχομένως να αποτελείται από στρατεύματα αραβικών χωρών.
Τον περασμένο μήνα, το Reuters ανέφερε ότι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ είχαν συζητήσει τον σχηματισμό μιας προσωρινής διοίκησης στη Γάζα μέχρι να είναι έτοιμη να αναλάβει μια μεταρρυθμισμένη Παλαιστινιακή Αρχή, η οποία ήδη ελέγχει τμήματα της Δυτικής Όχθης.
Ωστόσο, ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει προηγουμένως επιμείνει δημοσίως ότι η Παλαιστινιακή Αρχή δεν θα διαδραματίσει κανένα ρόλο στη διοίκηση της μεταπολεμικής Γάζας.
Κατά κάποιον τρόπο, αμερικανικές δυνάμεις βρίσκονται ήδη στην περιοχή. Σύμφωνα με το BBC, μία αμερικανική εταιρεία ασφαλείας έχει προσλάβει περίπου 100 πρώην μέλη των ειδικών δυνάμεων των ΗΠΑ για να επανδρώσουν ένα ζωτικής σημασίας σημείο ελέγχου νότια της πόλης της Γάζας και να ελέγχουν τα οχήματα των Παλαιστινίων που επιστρέφουν στο βορρά για όπλα. Αιγυπτιακό προσωπικό ασφαλείας έχει επίσης επιχειρήσει στο ίδιο σημείο.
Αυτά θα μπορούσαν να είναι τα πρώτα, δειλά σημάδια μιας διευρυμένης διεθνούς -και πιθανώς υπό την ηγεσία των ΗΠΑ- παρουσίας στη Γάζα, καταλήγει το BBC.
Ωστόσο, αυτό δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί Αμερικανική κατάληψη της Γάζας, κάτι που θα απαιτούσε μία μεγάλης κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση στη Μέση Ανατολή. Ακριβώς, δηλαδή, μία στρατιωτική επέμβαση μακριά από τις ΗΠΑ που ο Ντόναλντ Τραμπ δεσμεύτηκε στους ψηφοφόρους του να αποφύγει.
Με πληροφορίες από BBC
