now I want to be your dog
now I want to be your dog
now I want to be your dog
(c'mon) (i want to be your dog you know it)
Στο Κάστρο του Leeds, δυο βήματα απ' το Κεντ βρίσκεται το μοναδικό στον κόσμο Μουσείο κολάρων σκύλου. H ιδιαίτερη αυτή έκθεση (που σήμερα αριθμεί πάνω από 130 περιλαίμια) υπάρχει χάρις στη γενναιοδωρία της Γερτρούδης Χαντ. Μετά το θάνατο του λατρεμένου της συζύγου Τζων (μεσαιωνολόγου και μανιώδη συλλέκτη κολάρων), η κυρία Γερτρούδη δώρισε τη σπάνια συλλογή στο Leeds Castle Foundation. Σήμερα το Μουσείο φιλοξενεί τη συλλογή του ζευγαριού σε μια πλήρως ανακαινισμένη αίθουσα ανάλαφρης, σχεδόν ποπ, αισθητικής, ανοιχτής στο κοινό.
Σπάνια σιδερένια του 15ου αιώνα με αιχμηρές μύτες (wolf collars) που προστάτευαν από τυχόν επιθέσεις λύκων που κατοικοέδρευαν στα σκοτεινά ευρωπαικά δάση. Περίτεχνα μπαρόκ του 16ου, με δέρμα ,δαντέλα και σατέν. Λεπτοδουλεμένα ασημένια του 19ου με τα διακριτικά του οίκου και το όνομα του ζώου, αλλά και ανάλαφρα χρωματιστά, από καουτσούκ ή πλαστικό,του 21ου. Από την ύστερη Μεσαιωνική και τους Βικτωριανούς χρόνους ως τις μέρες μας, τα συγκεκριμένα κολάρα διηγούνται την παράλληλη ιστορία της σχέσης σκύλου-ανθρώπου, που από απλός φύλακας και σύντροφος στο κυνήγι, έγινε ζώο συντροφιάς, φίλος και παράλληλη οικογένεια.
Φυσικά, μια τέτοια συλλογή δε μπορεί παρά να φέρει στην επιφάνεια τις πολλαπλές νοηματοδοτήσεις,αλλά και χρήσεις του ταπεινού αυτού αξεσουάρ μέσα στους αιώνες. Φορτισμένο με το ιδεολόγημα της εξουσίας (μαρκάρω την ιδιοκτησία μου, είτε αυτή είναι ζώο, είτε άνθρωπος) το κολάρο χρησιμοποιήθηκε ως όργανο βασανισμού (μεσαίωνας, δουλεία), ως ντεσού ηδονής (BDSΜ slavery), αλλά συνδέθηκε και με σύγχρονες κουλτούρες όπως το goth, το punk, το γιαπωνέζικο manga και anime. Χαρακτηριστικό είναι πως στο manga και το anime, το περιλαίμιο μοιάζει με τσόκερ, τα χρώματα και τα σχέδια είναι χαρούμενα κι ακολουθούν τις τελευταίες επιταγές της μόδας. Αντίθετα τα BDSM παραμένουν πιστά σε μια πιο γκόθικ αισθητική, θυμίζοντας πολλές φορές τα wolf collars του μεσαίωνα. Η σημειολογία, βέβαια, παραμένει ίδια: o/η κάτοχος είναι "δεσμευμένος" ή είναι διαθέσιμος σε σεξουαλικά παιχνίδια υποταγής.
Πριν ένα χρόνο ο εικαστικός Εμμανουήλ Μπιτσάκης (Δεκέμβριος 2014, Kalfayan Galleries) παρουσίασε έκθεση με τίτλο "Elizabethan Collar". Ελισαβετιανό κολάρο είναι το κωνικό περιλαίμιο (γνωστό και ως χωνί ή λαμπατέρ) που αποτρέπει τους σκύλους ή της γάτες να "πειράξουν" το τυχόν πάσχον μέλος τους κατά τη διάρκεια θεραπευτικής αγωγής και χρωστάει το όνομά του στους ευφάνταστους γιακάδες της Παρθένου βασίλισσας Ελισάβετ. Ο Μπιτσάκης σε μια ιδιαίτερη αφήγηση, ανάμεσα στο μυθικό και το πραγματικό, σχολιάζει ανελέητα την κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα. Όλα τα κολάρα που μας φορέθηκαν ή θα μας φορεθούν παρελαύνουν: τα ''λευκά κολάρα'' των εξέκιουτιβ του καπιταλισμού, τα κολάρα της υποχρεωτικής θεραπείας, τα κολάρα της εξουσίας που ποτέ δεν ξέρεις με ποιόν τρόπο θα μπουν στο λαιμό σου.
